Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 433 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 19212 przypisów.

Przylądek Jazona (tur. Yason Burnu) — przylądek na płd. wybrzeżu Morza Czarnego, położony na wsch. od rzeki Termodont, na terenie ob. wioski rybackiej Çaytepe; jego nazwa pochodzi od mitycznego przywódcy wyprawy po złote runo. [przypis edytorski]

Przylądek Kolonna, zwany niegdyś Sunium. [przypis autorski]

przylądek Pendennis — przylądek w płd. Kornwalii, ograniczający od zachodu ujście rz. Fal; z fortem artyleryjskim na szczycie, zbudowanym w 1540–1545. [przypis edytorski]

Przylądek Północny — (norw.) Nordkapp, skalisty przylądek klifowy w Norweskiej gminie Nordkapp. [przypis edytorski]

przylądek Roca — przylądek na Płw. Iberyjskim, w płd. Portugalii, najdalej na zachód wysunięty punkt lądu stałego Europy. [przypis edytorski]

przylądek św. Wincentego — przylądek w płd. Portugalii, najbardziej na płd-zach. wysunięty punkt lądu stałego Europy. [przypis edytorski]

przylądek Spartel — przylądek niedaleko Tangeru w Maroku, u wejścia do Cieśniny Gibraltarskiej, najdalej na płn.-zach. wysunięty punkt Afryki. [przypis edytorski]

Przylądek — tu: miasto Cap-Français (fr.: Przylądek Francuski), od 1711 do 1770 stolica francuskiej kolonii San Domingo; ob. Cap-Haïtien w Republice Haiti. [przypis edytorski]

przylatał — dziś popr.: przylatywał. [przypis edytorski]

przylatam — dziś popr. forma 1 os. lp cz.ter.: przylatuję. [przypis edytorski]

przyległość — sąsiadujący budynek lub teren. [przypis edytorski]

przylepła — dziś: przylepiła się a. przylgnęła. [przypis edytorski]

przylgła — dziś popr.: przylgnęła. [przypis edytorski]

przylgłam — dziś popr.: przylgnęłam. [przypis edytorski]

przylgło — dziś: 3os. lp cz.przesz.: przylgnęło. [przypis edytorski]

przylgnie — hebr. יִלָּוֶה (jelawe) od rdzenia לָוָה (lawa): ‘towarzyszyć, przyłączyć się, odprowadzać’. [przypis edytorski]

przy licu na gorącym porwanych terminie — złapanych na gorącym uczynku. [przypis edytorski]

przylipła (gw.) — przylgnęła, przylepiła się. [przypis edytorski]

Przy małym terytorium i wielkiej pomyślności liczba obywateli łatwo mogła wzrosnąć i stać się ciężarem: toteż zakładali bez ustanku kolonie; sprzedawali się za żołnierzy, jak Szwajcarzy dzisiaj; nie zaniedbano niczego, co mogło zapobiec zbytniemu mnożeniu się dzieci — Gallowie, którzy byli w tym samym położeniu, czynili toż samo. [przypis autorski]

przymawiać — czynić zarzuty a. wymówki. [przypis edytorski]

przymawiać (daw.) — czynić uszczypliwe uwagi. [przypis edytorski]

przymawiać (daw.) — krytykować. [przypis edytorski]

przymawiać — ganić, krytykować. [przypis edytorski]

przymawiał — hebr. הוֹכִחַ (hochiach): ‘udowodnić, przekonywać, ganić’; «spierał się z nim o to», zob. Raszi do 21:25. [przypis edytorski]

przym (daw.) — przyjm; przyjmij. [przypis edytorski]

przym — dziś popr.: przyjm, przyjmij. [przypis redakcyjny]

przymięszać — dziś: przymieszać; domieszać, dodać. [przypis edytorski]

przymierze Eubei, Achai, Koryntu, Teb, Megary, Leukady i Korkyry, co dało w sumie piętnaście tysięcy najemnika, dwa tysiące konnicy, bez kontyngentu obywatelskiego — Na konferencji w Atenach w r. 342 Ateny, Eubea, Megara, Akarnania i Peloponez wystawiły razem 4000 pospolitego ruszenia! Prawda, że w bitwie pod Cheroneją samych Ateńczyków poległo tysiąc, dwa razy tyle dostało się do niewoli. Filip miał 32 000 wojska, w tym 2000 konnicy. Przed wojną lamijską Ateńczycy zaprowadzili obowiązek służby wojskowej do 40 lat, zyskując w ten sposób 5000 piechoty, 500 konnicy, oprócz 2000 najemników; w rzeczywistości jednak walczyli w wojnie lamijskiej niemal wyłącznie najemnicy. [przypis tłumacza]

przymierze Moje — «Moje przymierze obrzezania będzie przekazane tylko potomkom Icchaka», zob. Raszi do 17:19. [przypis edytorski]

przymierze — «Przymierze było konieczne ze względu na owoce [zabrane do arki przez Noacha jako pożywienie], aby nie zgniły i nie zepsuły się, oraz po to, aby złoczyńcy z tego pokolenia nie zabili [Noacha]», zob. Raszi do 6:18. [przypis tradycyjny]

przymilony — dziś: przymilny. [przypis edytorski]

przymiot a. przymiotna choroba (daw.) — kiła, syfilis. [przypis edytorski]

przymiot — cecha, szczególnie: cecha pozytywna; zaleta. [przypis edytorski]

przymiot (daw.) — kiła, syfilis; choroba zakaźna przenoszona drogą płciową, objawiająca się wrzodami, uszkodzeniem wielu narządów, zwłaszcza układu sercowo-naczyniowego i układu nerwowego. [przypis edytorski]

przymiot (daw.) — kiła, syfilis; choroba zakaźna przenoszona drogą płciową. [przypis edytorski]

przymiot (daw.) — kiła, syfilis. [przypis edytorski]

przymiot (daw.) — zaleta; cecha pozytywna. [przypis edytorski]

przymiotek (starop.) — wada. [przypis redakcyjny]

przymiotna choroba a. przymiot (daw.) — kiła, syfilis. [przypis edytorski]

przymiotna choroba (daw.) — syfilis. [przypis edytorski]

przymiotniki — w oryginale: Epitheta. [przypis tłumacza]

przymiot (starop.) — cecha, tu: wada, choroba. [przypis edytorski]

przymiot — syfilis, fr. verole; [przymiotnik: syfilityk; Red. WL]. [przypis tłumacza]

przymiot — tu: cecha. [przypis edytorski]

przymioty — dziś popr. forma N.lm: przymiotami. [przypis edytorski]

przymioty — dziś popr. forma N. lm: przymiotami (tj. zaletami). [przypis edytorski]

przymi (starop. forma) — dziś popr. forma 2 os. lp trybu rozkazującego: przyjmij. [przypis edytorski]

przymknąć (daw.) — potajemnie sprowadzić. [przypis edytorski]

przymknąć (daw.) — przysunąć. [przypis edytorski]

przymknąć — tu: przystać; przyłączyć się. [przypis edytorski]

przymknąwszy się (starop.) — przemknąwszy się. [przypis edytorski]

przymknione — dziś: przymknięte. [przypis edytorski]

przymkniony — dziś: przymknięty. [przypis edytorski]

przymkniony — przymknięty. [przypis edytorski]

przy mnie święta niewiasta stanęła — Tu prawda w postaci świętej niewiasty przemawia do Wirgiliusza, to jest do rozumu, ażeby go objaśnić, jakie jest fałszywe szczęście: i obnażając w oczach jego larwę kłamstwa, pokazuje mu ją w rzeczywistej jej postaci. [przypis redakcyjny]

przymnożyć (starop.) — sprawić, by ktoś miał czegoś więcej. [przypis redakcyjny]

przymówić (daw.) — uczynić złośliwą uwagę. [przypis edytorski]

przymówić (daw.) — zrobić nieprzyjemną uwagę. [przypis edytorski]

przymówka (daw.) — złośliwy zarzut. [przypis edytorski]

przymówka (starop.) — przykra, dokuczliwa uwaga. [przypis edytorski]

przymówka — tu: wzmianka mająca na celu uzyskanie czegoś od rozmówcy. [przypis edytorski]

przymówka — złośliwy zarzut. [przypis edytorski]

przymówki kapturu — wstydu. [przypis redakcyjny]

przy mogile Irydiona — właśc. przy mogile, na której stoi Irydion, przemawiając do zgromadzonych. [przypis edytorski]

przy możliwych wyborach do rady miejskiej — miasta w Królestwie, poza krótkim okresem rządów Wielopolskiego, nie posiadały samorządu. [przypis redakcyjny]

przymusknąć (daw.) — przygładzić muskaniem. [przypis edytorski]

Przymus, mocą którego stała skłonność do odstępowania od pewnych prawideł bywa ograniczaną, a wreszcie wytępianą, nazywają karnością [Disciplin] — wiem dobrze, iż w języku szkolnym wyraz: Disciplin używa się zwykle jako równoznaczny z ćwiczeniem [Unterweisung]. Atoli istnieje natomiast tyle innych wypadków, kiedy pierwszy wyraz jako karność [Zucht] starannie wyróżniany bywa od drugiego, jako pouczenia [Belehrung], a sama przyroda rzeczy nakazuje zachować na tę różnicę jedyne stosowne wyrazy, iż pragnąłbym, aby nigdy nie dozwolono używać owego słowa w innym niż przeczącym znaczeniu. [przypis autorski]

przymusowe przez dnie i lata ciągnące się rekolekcje przyzwyczaiły żywą wyobraźnią obdarzonego młodzieńca do życia sennego… — Piotr Chmielowski, Adam Mickiewicz: zarys biograficzno-literacki, Warszawa–Kraków 1886, t. 2, s. 344–345. [przypis edytorski]

przymykać się czemu — przybliżać się do czego. [przypis edytorski]

przymykać się — przemykać się, przekradać. [przypis edytorski]

przyńdziesz nazod (gw.) — przyjdziesz z powrotem. [przypis edytorski]

przynaglić — popędzić, przyspieszyć. [przypis edytorski]

przynajmniej by — przynajmniej żeby… (ale — w domysle tak nie jest, że człowiek się „pasie” w sposób umiarkowany). [przypis edytorski]

przynajmniej ci, co patrzą na to widowisko, nie będą zaprzeczali, że odwagi można nauczyć — Sokrates z upodobaniem wraca do swej myśli, że cnoty można nauczyć, odwaga bowiem jest cnotą. Tutaj dowodzi tego przykład, zresztą Sokrates wyprowadza swe przekonanie z określenia cnoty jako wiedzy, a wiedzy można się nauczyć. [przypis tłumacza]

przynajmniej dla nas ludzi — [w oryg.] uns Menschen wenigstens jest dodatkiem drugiego wydania. [przypis tłumacza]

Przynajmniej za mięsiste łydki, to pewna. — w późn. wyd. uzupełniono tłumaczenie, dodając po tym wersie kwestię Boyeta: „Najzgrabniejszą ma nogę poniżej łydki”. [przypis edytorski]

przynależności politycznej raczej nieprzyjemnej — z uwagi na przyznane bohaterowi odgórnie stanowisko prezydenta miasta być może jest to odniesienie do Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem (BBWR), powołanej po zamachu majowym partii, mającej za zadanie walczyć z „partyjniactwem” i konsolidować społeczeństwo wokół rządzącego obozu sanacji (1928–1935). [przypis edytorski]

przynależytość (daw.) — przynależność; tu: użytek, funkcja. [przypis edytorski]

przy (…) naszych pięciu księżycach — w czasach Woltera znano tylko pięć największych księżyców Saturna. Obecnie oprócz siedmiu głównych znamy ponad pięćdziesiąt pomniejszych naturalnych satelitów tej planety. [przypis edytorski]

przy niej Julia czarną Etiopką — w czasach Szekspira za piękne uważano tylko blondynki o jasnej skórze; śniada, ciemna cera uchodziła za brzydką. [przypis edytorski]