Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 11008 przypisów.
Komisja do Badania Problemu Płazów, do której zostaną zaproszeni również dwaj delegaci Płazy (…). W ten sposób Płazy osiągnęły najwyższe w owym czasie międzynarodowe uznanie swego istnienia — W papierach Povondry zachowało się trochę niewyraźne zdjęcie z gazety, na którym obaj delegaci Płazów wychodzą po schodkach z Jeziora Genewskiego na Quai du Mont Blanc, żeby wyruszyć na posiedzenie Komisji. Wydaje się więc, że byli oficjalnie zakwaterowani w samym Lac Léman.
Co się tyczy genewskiej Komisji do Badania Problemu Płazów, wykonała ona ogromną i pożyteczną pracę głównie przez to, że starannie wystrzegała się wszystkich drażliwych problemów politycznych i ekonomicznych. Zasiadała permanentnie przez wiele lat i odbyła ponad tysiąc trzysta posiedzeń, na których pilnie debatowano o międzynarodowym ujednoliceniu nazewnictwa dla Płazów. W tym względzie panował bowiem okropny chaos. Oprócz naukowych nazw takich jak Salamandra, Molche, Batrachus i tym podobne (które to określenia zaczęły być odbierane jako niegrzeczne), proponowano całe mnóstwo innych. Płazy miano nazywać Trytonami, Neptunidami, Tetydami, Nereidami, Atlantami, Oceanikami, Posejdonami, Lemurami, Pelagami, Litoralami, Pontykami, Batydami, Abyssami, Hydrionami, Żandemerami (Gens de Mer [fr.: „Ludzie Morza”; red. WL]), Sumarynami i tak dalej. Komisja do Badania Problemu Płazów miała z tych wszystkich nazw wybrać najodpowiedniejszą i zajmowała się tym gorliwie i sumiennie aż do samego końca Wieku Płazów, jednak nie doszła do ostatecznej i jednomyślnej konkluzji.
[przypis autorski]
Komisja geologiczna w r. 1827 (…) — ob[acz:] raport Ulmana, „Dzien[nik] Wil[eński]” r. 1827. [przypis autorski]
Komisja Policji — dziś Spraw Wewnętrznych. [przypis redakcyjny]
komisja radomska — przedstawiona wyżej w rozdz. V. [przypis redakcyjny]
Komisja Skarbowa — naczelny urząd skarbowy; były dwie Komisje Skarbowe, osobna dla Korony i osobna dla Litwy; w każdej przewodniczącym był podskarbi. [przypis redakcyjny]
Komisja Skarbu — Komisja Finansów i Skarbu odpowiadała dzisiejszemu Ministerstwu Finansów; ustanowiona przez konstytucję 1815 r., zniesiona w r. 1867. [przypis redakcyjny]
Komisja Spraw Wewnętrznych — naczelny organ administracyjny w Królestwie Kongresowym, odpowiadający ministerstwu, ustanowiony konstytucją 1815 r., zniesiony w r. 1868. [przypis redakcyjny]
komisja (…) we Lwowie — komisja lwowska odbyła się w r. 1663 (nie w r. 1662, jak Pasek mylnie podaje). Szelągów Boratyniego liczono, jak dawniej, po 3 na grosz mimo zmniejszonej do ⅓ zawartości miedzi, tak samo złote czyli tynfy mimo wymienionej w napisie wartości 30 groszy, były naprawdę warte tylko 18 groszy. Była to więc moneta z obiegiem przymusowym; odtąd rozróżniano dawniej wybitą dobrą i nową, bieżącą czyli spodloną monetę, którą także pogardliwie zwano wołoską. Pasek tłumaczy po swojemu wołoskie szelągi jako sprowadzone z zagranicy. [przypis redakcyjny]
komisja w Sandomierzu — Komisja ta miała na celu przyśpieszenie wypłaty wojsku żołdu w wysokości 12 mln. zł. [przypis redakcyjny]
komisje cywilno-wojskowe — kolegialne organy administracji terenowej, mające charakter samorządowy, powołane do życia przez Sejm Czteroletni w 1789; składały się z komisarzy wybieranych na dwuletnią kadencję na sejmikach szlachty danego obszaru. [przypis edytorski]
Komisje Cywilno-Wojskowe — ściśle: Komisje Porządkowe Cywilno-Wojskowe; powstałe w r. 1789 władze administracyjne powiatowe i wojewódzkie. [przypis redakcyjny]
Komisje Porównawcze — dla przeszacowania zbyt nisko ocenionych dochodów ziemskich; ustanowił je Sejm dopiero w lutym 1790 pod nazwą Deputacji Koekwacyjnej (a więc po napisaniu Przestróg), ale już w listopadzie 1789 r. złożył co do nich projekt Suchorzewski. W wydaniach z końca XVIII w.: Komisje Porównicze. [przypis redakcyjny]
Komisji Wielkiej — sama ta Komisja proponowana w Uwagach, str. 55, obowiązki jej szczegółowo omówione w Popr. i Przydat., tamże, str. 210, gdzie tylko inny termin, Komisja Najwyższa, czyli Rada Dozorcza. [przypis redakcyjny]
komisjoner — kupiec, pośrednik sprzedaży. [przypis edytorski]
komisjoner — kupiec, pośrednik sprzedaży. [przypis edytorski]
komissarz — dziś: komisarz. [przypis edytorski]
komitadż (por. ros. комитадж: buntownik; rewolucjonista; faszysta) — w czasach I wojny światowej komitadżami lub komitami nazywano powstańców-partyzantów, walczących na Bałkanach z wojskami austro-węgierskimi. [przypis edytorski]
komitat — dawna węgierska jednostka administracyjna. [przypis edytorski]
komitat — jednostka podziału administracyjnego Węgier. [przypis edytorski]
Komitet Bezpieczeństwa Powszechnego — drugi obok Komitetu Ocalenia Publicznego organ wykonawczy w okresie rewolucji francuskiej. Od 2 października 1792 r. pełnił funkcję urzędu ds. policji, zajmując się walką z kontrrewolucją, rozwiązany w 1795 r. [przypis edytorski]
Komitet Centralny Narodowy — tajny organ kierowniczy, przygotowujący powstanie styczniowe, który 22 stycznia 1863 r. został przekształcony w Tymczasowy Rząd Narodowy. [przypis edytorski]
komitet narodowy — Komitet Centralny Narodowy (KCN), tajny organ kierowniczy, przygotowujący powstanie styczniowe, który 22 stycznia 1863 r. został przekształcony w Tymczasowy Rząd Narodowy. [przypis edytorski]
Komitet Ocalenia Publicznego — nadzwyczajny organ wykonawczy, powołany w kwietniu 1793 przez francuski Konwent celem opanowania kryzysowej sytuacji państwa, spowodowanej wojną z Austrią i Prusami, chaosem gospodarczym i kontrrewolucją wewnętrzną. [przypis edytorski]
Komitet Polski — chodzi o Komitet Polskiego Czerwonego Krzyża w Monachium, w którym pracował po wojnie Borowski. [przypis edytorski]
Komitet Tatiany — potoczna nazwa utworzonego w październiku 1914 Komitetu Doraźnej Pomocy Osobom Dotkniętym Ubóstwem Wojennym Wielkiej Księżnej Tatiany Nikołajewnej Romanowej, najdynamiczniejszej rosyjskiej organizacji pomocowej, o ogromnym budżecie, wspomaganym środkami państwowymi. [przypis edytorski]
komitywa — bliskie, poufałe stosunki. [przypis edytorski]
komitywa — towarzystwo. [przypis redakcyjny]
komitywa (z łac.) — bliskie, poufałe stosunki, zażyłość. [przypis edytorski]
komitywa (z łac.) — zażyłość, bliskie, poufałe stosunki. [przypis edytorski]
komitywa (z łac.) — zażyłość, poufałość. [przypis edytorski]
komitywa — znajomość, wspólne interesy. [przypis edytorski]
komiwojażer — podróżujący przedstawiciel handlowy. [przypis edytorski]
komiwojażer — przedstawiciel firmy, który podróżuje, żeby sprzedać towar i pozyskać klientów. [przypis edytorski]
komiwojażer — przedstawiciel firmy podróżujący w celu zdobywania klientów i przyjmowania zamówień na towar. [przypis edytorski]
komiwojażer — przedstawiciel handlowy odbywający podróże w celu zdobycia nabywców produktu czy usługi. [przypis edytorski]
komiwojażer — przedstawiciel handlowy podróżujący w celu podtrzymywania kontaktów z klientami i nawiązania nowych umów. [przypis edytorski]
Kommagena — kraina hist. w północnej Syrii, na pograniczu z Azją Mniejszą, między Cylicją, Kapadocją a Eufratem. [przypis edytorski]
Kommandoführer (niem.) — szef komanda więźniarskiego. [przypis edytorski]
kommenda — dziś: komenda. [przypis edytorski]
Kommen Sie auf Bord ein wenig frisch Luft schnappen! (niem.) — Niech Państwo wychodzą na pokład, by zaczerpnąć trochę świeżego powietrza! [przypis edytorski]
Kommen sie doch nach Konopisch, Herr Graf? Ja wohl, kaiserliche Hochheit, wenn ich dieser Gnade würdig bin… (niem.) — Czy przyjedzie pan do Konopisch, panie hrabio? Oczywiście, wasza wysokość, skoro zostałem zaszczycony zaproszeniem. [przypis edytorski]
kommerschierte — an studentischen Kneipen teilnehmen. [przypis edytorski]
komm, folge mir in das dunkle Reich — chodź, pospiesz za mną w ponure królestwo. [przypis edytorski]
komm, folge mir in das dunkle Reich hinab — chodź, pospiesz za mną w ponure królestwo. [przypis edytorski]
komm her, gleich (niem.) — chodź tu zaraz. [przypis edytorski]
komm, ich warte (niem.) — chodź, czekam. [przypis edytorski]
kommilitionowie — towarzysze. [przypis redakcyjny]
kommiliton — kompan, towarzysz broni. [przypis edytorski]
Kommis-Brot Rittern — Soldaten. [przypis edytorski]
Kommission — Auftrag. [przypis edytorski]
Kom mit (niem.) — [Idziesz] z nami. [przypis edytorski]
Komm mit nach Lindenau, / Da ist der Himmel blau, / Da tantz der Ziegenbock / Mit seiner Frau! (niem.) — Chodź ze mną do Lindenau / Tam niebo jest błękitne / Tam tańczy kozioł / Ze swoją żoną; słowa ludowej piosenki Bei Leipzig liegt ein Örtchen (Kommt mit nach Lindenau). [przypis edytorski]
komm (niem.) — chodź. [przypis edytorski]
kommonikiem — właśc. komonikiem; od komoń (ukr., ros.): koń; samą jazdą, bez taboru. [przypis redakcyjny]
Komm süsser Tod (niem.) — Przyjdź, słodka śmierci. [przypis edytorski]
Kommunismus lebt noch (niem.) — Komunizm jeszcze żyje. [przypis edytorski]
Komnata gwiaździsta — izba gwiaździsta, trybunał angielski wydzielony z rady królewskiej. [przypis edytorski]
komnata (…) niby sanktuarium świątyni miłości — tzw. Sala Abenceragów. [przypis edytorski]
Komnata (…) odbieżana — opuszczona, komnata z której odeszli (odbieżali) wszyscy. [przypis edytorski]
komnata, w której siedem sof się mieści — na jednej sofie leżało zwykle dwóch biesiadników. [przypis tłumacza]
Komnenowie — jedna z ostatnich dynastii panujących w Bizancjum. [przypis edytorski]
komórki zaczęły zbliżać się do siebie (…) i łączyć się zamiast się dzielić, aby wydać nowe indywiduum czy ich wielość — uważam, że bez założenia łączenia się bardzo prymitywnych — prymitywniejszych od naszych jednokomórkowców — stworzeń nie można sobie wyobrazić powstawania wyższych osobników z niższych. Tym pojęciem uzupełnione musi być pojęcie ewolucji, o ile nie ma być ona zupełną tajemnicą. [przypis autorski]
komorą żyć (daw.) — nie mieć własnego domu; tułać się po domach innych (sypiając w ich komorach). [przypis edytorski]
komora (daw.) — izba, komnata, pokój mieszkalny; także: pomieszczenie służące jako skład, magazyn. [przypis edytorski]
komora (daw.) — izba, pokój. [przypis edytorski]
komora (daw.) — izba, pokój; także: pomieszczenie przeznaczone do przechowywania rzeczy. [przypis edytorski]
komora (daw.) — izba, pokój; także: pomieszczenie przeznaczone do przechowywania rzeczy, służące jako skład, magazyn. [przypis edytorski]
komora (daw.) — izba, pokój; także: pomieszczenie przeznaczone do przechowywania rzeczy, służące jako skład, magazyn. [przypis edytorski]
komora (daw.) — pokój; szczególnie pomieszczenie przeznaczone do przechowywania rzeczy (garderoba, spiżarnia) a. osobista komnata, w której się przebierano itp. [przypis edytorski]
komora (daw.) — pomieszczenie magazynowe. [przypis edytorski]
komora (daw.) — pomieszczenie przeznaczone do przechowywania rzeczy, służące jako skład, magazyn. [przypis edytorski]
komora (daw.) — tu: pokój, komnata. [przypis edytorski]
komora (daw.) — urząd celny. [przypis edytorski]
komora (daw.) — w dawnych wiejskich domach było to małe pomieszczenie mieszkalne lub miejsce, gdzie przechowywano np. żywność. [przypis edytorski]
komora — tu: izba, komnata. [przypis edytorski]
komora — tu: komora celna, graniczny urząd celny. [przypis edytorski]
komora — tu: komora gazowa; urządzenie do uśmiercania ludzi trującym gazem. [przypis edytorski]
komora Wilsona (fiz.) — urządzenie do rejestracji promieniowania jonizującego zaprojektowane przez szkockiego fizyka Charlesa Wilsona w 1911, uhonorowanego za tę metodę Nagrodą Nobla (1927). [przypis edytorski]
komor — dziś popr.: komar. [przypis edytorski]
komorne towarzysze (daw.) — pokojowcy, służący na dworze królewskim. [przypis edytorski]
komornica — chłopka nie mająca własnej chałupy ani ziemi, płacąca pracą za mieszkanie. [przypis edytorski]
komornica — chłopka nie mająca własnej chałupy ani ziemi, płacąca pracą za mieszkanie w komorze (daw.: izbie, pomieszczeniu) domu innego, bogatszego chłopa a. właściciela ziemskiego. [przypis edytorski]
Komornicka, Maria (1876–1949) — poetka okresu Młodej Polski, od 1901 roku uznająca się za mężczyznę i używająca nazwiska Piotr Odmieniec Włast. [przypis edytorski]
Komornicka, Maria (1876–1949) — poetka okresu Młodej Polski, od 1901 roku uznająca się za mężczyznę i używająca pseudonimu Piotr Odmieniec Włast. [przypis edytorski]
komornicy — tu: pokojowcy; osoby dopuszczane do pokojów królewskich; komora (daw.): pomieszczenie w budynku, pokój, izba. [przypis edytorski]
komornik — chłop nieposiadający gospodarstwa ani domu, opłacający własną pracą swój pobyt w domu innego, bogatszego chłopa a. właściciela ziemskiego. [przypis edytorski]
komornik — chłop nieposiadający gospodarstwa ani domu, opłacający własną pracą swój pobyt w domu innego, bogatszego chłopa. [przypis edytorski]
komornik (daw.) — urzędnik dworski opiekujący się pokojami i sprzętami. [przypis edytorski]
komorników — urzędników sądowych, rejentów. [przypis redakcyjny]
komornikowstwo — chodzi o urząd komornika granicznego, pomocnika podkomorzego w sprawach granicznych. [przypis redakcyjny]
komornik — tu daw.: lokator, człowiek wynajmujący izbę w cudzym domu. [przypis edytorski]
komornik — tu: dworzanin a. sługa pokojowy. [przypis edytorski]
komornik — w oryg. łac. camerarius. [przypis edytorski]
Komorno — miasto i twierdza nad Dunajem, na pograniczu Słowaczyzny i Węgier. [przypis redakcyjny]
komornym mieszkać a. na komornym siedzieć — nie mieć własnego domu i mieszkać w izdebce w domu innego, bogatszego chłopa, przeważnie w zamian za świadczoną pracę. [przypis edytorski]
Komorowski, Franciszek — polski wojskowy epoki wojen napoleońskich; od 1809 kapitan 11. pułku ułanów. [przypis edytorski]
komosić się (daw.) — rzucać, ciskać się. [przypis redakcyjny]
komosić się (z ukr.) — dąsać się, gniewać się. [przypis redakcyjny]
kompanią — dziś popr. B.lp r.ż.: kompanię. [przypis edytorski]
kompaniach — towarzystwach. [przypis redakcyjny]
