Przypisy

à bas le roi (fr.) — precz z królem. [przypis edytorski]

à bas le soleil (fr.) — w dół słońce; na dół ze słońcem; por. à bas les tyrans: precz z tyranami, obalić tyranów. [przypis edytorski]

À bon entendeur, salut (fr.) — pozdrowienia dla uważnego słuchacza; w znaczeniu: mądrej głowie dość dwie słowie. [przypis edytorski]

à bout de mes forces vitales (fr.) — u kresu moich sił życiowych; por. też: être à bout: być wykończonym. [przypis edytorski]

à bout portant (fr.) — z bliska. [przypis edytorski]

à chacun selon ses besoins (fr.) — każdemu według (jego) potrzeb. [przypis edytorski]

à chacun selon ses oeuvres (fr.) — każdemu według (jego) zasług (dosł. „dzieł”). [przypis edytorski]

à côté (fr.) — obok. [przypis edytorski]

à coup sur (fr.) — z całą pewnością, na pewno. [przypis edytorski]

ἀδιαφορία (gr.) — adiafora; obojętność, zobojętnienie (wobec świata zewnętrznego a. wartości moralnych: dobra i zła). [przypis edytorski]

à des aquisitions (fr.) — o nabytkach. [przypis edytorski]

à deux battants (fr.) — na oścież. [przypis edytorski]

à discrétion (fr.) — według własnego uznania. [przypis edytorski]

à fonds perdu (fr.) — na przepadłe; na marne. [przypis edytorski]

ágrafoj nomoj, właśc. agraphoi nomoi (gr. ἄγραφοι νόμοι) — prawa boskie mające wyższość nad ludzkimi. [przypis edytorski]

ἀκίνητος πάντα κινεῖ (gr.) — Arystoteles wspomina o tym w traktacie z zakresu filozofii przyrody, zatytułowanym O niebie. [przypis edytorski]

ἀκίνητος πάντα κινεῖ (gr.) — nieporuszony wszystko porusza. [przypis edytorski]

à la Beckmesser (fr.) — w stylu Beckmessera; Beckmesser: postać z opery Wagnera Śpiewacy norymberscy (1868): pedantyczny pisarz miejski, który staje do rywalizacji w konkursie śpiewaczym o rękę córki złotnika, krytykuje błędy w nowatorskim śpiewie konkurenta, ale później w swojej serenadzie sam popełnia szereg rażących błędów. [przypis edytorski]

à la bonne femme (fr.) — wykonana tak, by przypominała dobrą kobietę. [przypis edytorski]

À la bonne heure (fr.) — tu: w samą porę. [przypis edytorski]

à la bordelaise (fr.) — wg przepisu z Bordeaux. [przypis edytorski]

à la campagne (fr.) — na wsi. [przypis edytorski]

à la canaille (fr.) — na wzór hołoty, oberwańca. [przypis edytorski]

à la chapelle (fr.) — na wzór kaplicy. [przypis edytorski]

à la fourchette (fr.) — dosł.: przyjęcie na stojąco bądź śniadanie, na które podawane są zimne mięsa. [przypis edytorski]

à la fourchette (fr.) — tu: w wyznaczonym przedziale czasu; międzywojenny kodeks honorowy Boziewicza nakazywał zgłoszenie się sekundantów wyzwanego do sekundantów wyzywającego w ciągu 24 godzin, zaś pojedynek musiał się odbyć najpóźniej 24 godziny po osiągnięciu porozumienia przez sekundantów obu stron. [przypis edytorski]

à la Franconi (fr. i wł.) — na sposób Franków. [przypis edytorski]

à la (fr.) — jak, na sposób, w rodzaju. [przypis edytorski]

à la (fr.) — jak, w rodzaju, w stylu. [przypis edytorski]

à la (fr.) — na sposób, na wzór. [przypis edytorski]

à la (fr.) — na sposób, w stylu. [przypis edytorski]

à la (fr.) — na wzór, na sposób przypominający coś innego. [przypis edytorski]

à la (fr.) — niby, w stylu, na modłę. [przypis edytorski]

à la (fr.) — wykonany w sposób przypominający coś innego. [przypis edytorski]

à la gloire (fr.) — dla sławy. [przypis edytorski]

à la guerre comme à la guerre (fr.) — na wojnie, jak to na wojnie. [przypis edytorski]

à la guerre comme a la guerre (fr.) — na wojnie, jak to na wojnie. [przypis edytorski]

à la Lassalle — w stylu Lassalle'a. Antoine Charles Louis de Lassalle (1775–1809) był generałem wojsk napoleońskich, kawalerzystą; jego strój składał się z ciemnej, bogato szamerowanej złotem kurtki, której kołnierz (wysoka stójka w stylu epoki) była wykończona futrem, następnie z czerwonych szarawarów u dołu wpuszczonych w wysokie do kolan, czarne buty, zaś u góry przepasanych szeroką szarfą. [przypis edytorski]

à la longue (fr.) — na długo, w dłuższej perspektywie. [przypis edytorski]

à la longue (fr.) — na dłuższą metę. [przypis edytorski]

À la manière de… (fr.: Na sposób…) — tytuł popularnej serii zbiorów pastiszy napisanych przez Paula Reboux i Charlesa Müllera (1908, 1910, 1913); po śmierci Müllera kolejne pisał sam Reboux (1925, 1950). Naśladujące styl Octave'a Mirbeau opowiadanie Pour les pauvres (Dla biednych) opublikowano w drugiej serii, z roku 1910. [przypis edytorski]

à la manière russe (fr.) — na modłę rosyjską. [przypis edytorski]

à la manière russe (fr.) — na sposób rosyjski. [przypis edytorski]

à la Marie-Antoinette (fr.) — na wzór Marii Antoniny. [przypis edytorski]

à la mer comme à la guerre (fr.) — na morzu jak na wojnie (trawestacja francuskiego przysłowia: „na wojnie, jak na wojnie”). [przypis edytorski]

à la millanaise (fr.) — po mediolańsku. [przypis edytorski]

à l'anglaise (fr.) — na sposób angielski. [przypis edytorski]

à l'antique (fr.) — na sposób starożytny, grecki. [przypis edytorski]

à l'antique (fr.) — w stylu antycznym. [przypis edytorski]

à la Pompadour — na podobieństwo pani Pompadour (wpływowej kochanki króla Francji Ludwika XV). [przypis edytorski]

à la reine (fr.) — po królewsku. [przypis edytorski]

à la Titus (fr.) — na wzór Tytusa. [przypis edytorski]

à la tortue (fr.) — na żółwia, w stylu żółwia (żółwiowym) itp. [przypis edytorski]

à la turque (fr.) — na wzór turecki. [przypis edytorski]

Álvarez del Vayo, Julio (1891–1975) — hiszpański publicysta, polityk i dyplomata; minister stanu w rządzie republikańskim Largo Caballero podczas wojny domowej, później Generalny Komisarz Wojny. [przypis edytorski]

ὰ μεν πολλοις δοκει ταυτά γε ειναι φαμέν (gr.) — to, co się powszechnie wydaje, takie jest (por. Arystoteles, Etyka nikomachejska X 2). [przypis edytorski]

à ma table (fr.) — przy mym stole. [przypis edytorski]

Á mon seul désir (fr.) — dla mojego jedynego pragnienia. [przypis edytorski]

à Mr le Dauphin, et quand il sera un peu grand (fr.) — Delfinowi, a kiedy będzie trochę większy; Delfin: następca tronu Francji. [przypis edytorski]

ἄνεμος, Acc. ἄνεμον, anemos, anemon (gr.) — wiatr. [przypis edytorski]

αντιχειρ — transkr.: antixeir. [przypis edytorski]

ándres klerykowiajoj — żart. określenie, zbudowane według zasad słowotwórstwa i odmiany gr.: mężowie klerykowscy. [przypis edytorski]

à notre Grand d'Espagne qui baise et rebaise un milion de fois son aimable mouche, et moi tout autant la belle Mimi, la bécasse, le cher ortolan (fr.) — do naszego Granda Hiszpańskiego, który całuje i całuje na nowo po tysiąc razy swoją miłą muszkę, a ja tyleż samo moją piękną Mimi, bekasa [gąskę], drogiego ortolana [odmiana trznadla]. [przypis edytorski]

à outrance (fr.) — do ostateczności, przesadnie. [przypis edytorski]

à outrance (fr.) — do przesady. [przypis edytorski]

απλώς, absolute — bezwzględnie. [przypis edytorski]

ἀποθανεῖν (gr.) — umrzeć (bezokolicznik aorystu strony czynnej); tu: śmierć samobójcza. [przypis edytorski]

à part (fr.) — oprócz, z wyjątkiem, tu: z boku. [przypis edytorski]

à peu près (fr.) — mniej więcej. [przypis edytorski]

à propos de bottes (fr.) — nie na temat (dosł.: na temat butów). [przypis edytorski]

à propos (fr.) — a odnośnie tej kwestii… [przypis edytorski]

à propos (fr.) — co się tyczy, w związku z; wyrażenie wprowadzające nowy temat w nawiązaniu do czegoś. [przypis edytorski]

à propos (fr.) — nawiasem mówiąc, przy okazji. [przypis edytorski]

à propos (fr.) — odnoszący się do tematu, tu: aktualny, na czasie. [przypis edytorski]

à propos (fr.) — przy okazji. [przypis edytorski]

á propos (fr.) — przy sposobności, w związku z tematem. [przypis edytorski]

à propos (fr.) — przy sposobności, w związku z tematem. [przypis edytorski]

á propos (fr.) — w odniesieniu do poruszanego tematu. [przypis edytorski]

à propos (fr.) — w odniesieniu do. [przypis edytorski]

à propos (fr.) — wyrażenie wprowadzające temat wypowiedzi. [przypis edytorski]

à propos (fr.) — w związku z tym, nawiasem mówiąc. [przypis edytorski]

à qui portez-vous ces gâteaux, monsieur (fr.) — komu niesie pan te ciastka, panie. [przypis edytorski]

à quoi bon les richesses (fr.) — po co bogactwa. [przypis edytorski]

à rebours (fr.) — na odwrót. [przypis edytorski]

à rebours (fr.) — na odwrót. [przypis edytorski]

à rebours (fr.) — na opak, na odwrót. [przypis edytorski]

à rebours (fr.) — na opak, na odwrót; także: tytuł powieści Joris-Karla Huysmansa (1848–1907), fr. pisarza i krytyka sztuki, skandalisty, który w À rebours (1884; pol. tłum. Na wspak) w osobie gł. bohatera, diuka des Esseintes, sportretował „dekadenta doskonałego”, powieść zyskała rozgłos podczas procesu przeciwko Oscarowi Wilde'owi w 1895 r., ponieważ oskarżyciel odwołał się do niego jako przykładu literatury „sodomicznej”. [przypis edytorski]

à rebours (fr.) — na opak. [przypis edytorski]

à Rogenouff (fr.) — w Rożnowie. [przypis edytorski]

ἄστυ (gr.) — miasto; w Attyce: Ateny, centralna część miasta-państwa (polis) w przeciwieństwie do okolicznych wiosek, portów i innych terenów. [przypis edytorski]

À sa Majesté le Roi Amatifou d'Assinie (fr.) — Do Jego Królewskiej Mości Amatifu z Assini. [przypis edytorski]

à son aise (fr.) — dobrze, wygodnie. [przypis edytorski]

à son pays (fr.) — do swego kraju. [przypis edytorski]

à toute volée (fr.) — ze wszystkich dział. [przypis edytorski]

à tout prix (fr.) — za wszelką cenę. [przypis edytorski]

à tout prix (fr.) — za wszelką cenę. [przypis edytorski]

à tout Seigneur tout honneur (fr.) — każdemu według zasług. [przypis edytorski]

à tue-tête (fr.) — na całe gardło. [przypis edytorski]

á vol d’oiseau (fr.) — w linii prostej; tu prawdop. błędnie użyte w dosł. znaczeniu „z lotu ptaka”. [przypis edytorski]

à vol d'oiseau (fr.) — z lotu ptaka. [przypis edytorski]