Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | dziecięcy | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7340 przypisów.
była kochała — konstrukcja czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: kochała wcześniej (uprzednio). [przypis edytorski]
Była krótka przerwa, w której próbowałem się ogłuszać (…) a poza tym nie dochodziłem nigdy do żadnej pewności — Z. Krasiński, Pisma, Kraków 1912, VIII (cz. 2), s. 227–228 (Dziennik umierającego). [przypis autorski]
była lękana — raczej: lękano się jej. [przypis edytorski]
byłali — czasownik z partykułą -li; znaczenie: czy była, czyżby była. [przypis edytorski]
byłam jeszcze z Matyldą jakiś czas w Strzeleckim ogrodzie — wracając z Ludzimierza, Narcyza zatrzymała się w Krakowie; [ogród a właśc. Park Strzelecki: miejski park w Krakowie w obrębie dzisiejszych ulic Rakowickiej, Topolowej, Bosackiej i Lubicz, należący niegdyś do bractwa kurkowego]. [przypis redakcyjny]
Byłam niemądrą, choć Sapią mię zwano — W oryginale jest gra słów z imienia i ze znaczenia wyrazu: Sapia to jest: mądra. Ta Sapia urodzona w Sienie, zaplątana wypadkami wojny domowej mieszkała na wygnaniu w Kolii. Gdy tam florentczycy sieneńczyków pobili, nie mogła ukryć wielkiej radości z porażki ziomków swoich, których nienawidziła. [przypis redakcyjny]
byłam wtedy usposobienia jakiegoś dziwnie ociężałego (…) ospała — Były to, zdaje się, następstwa przebytej w dzieciństwie choroby, zapalenia mózgu. [przypis autorski]
Byłam zajęta „Katinatem” — pan de Guibert napisał Pochwałę Katinata (znakomity wódz), którą zamierzał przedstawić Akademii. [przypis tłumacza]
była nie weszła — daw. forma czasu zaprzeszłego; dziś: nie weszła (wówczas, wcześniej). [przypis edytorski]
była nie wyrosła (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: wyrosła wcześniej, uprzednio (kiedyś) itp. [przypis edytorski]
była niezmordowaną pracowniczką pióra — Opowiadają, iż raz, skończywszy jednej nocy powieść przed upływem zwyczajnej ilości godzin pracy, natychmiast rozpoczęła drugą, czyniąc tylko tyle przerwy, ile było potrzeba na zapakowanie rękopisu i położenie na nim adresu wydawcy. [przypis tłumacza]
była oblaną — dziś popr.: była oblana. [przypis edytorski]
była obrazem — Kościoła. [przypis tłumacza]
była o nich mowa obszernie w wydanych rozprawach — Mowa o dziele O poetach. Cały zresztą rozdział ten powinien być pomieszczony dopiero po rozdziale XVI, jak się z rozkładu rzeczy okazuje. W rozdz. XVI mowa jest o poznaniu, a zatem o jednej z trzech części fabuły, a dopiero po ukończeniu rzeczy o fabule przychodzi kolej na rozbiór charakterów. Nadto spodziewalibyśmy się po ukończeniu rozbioru pathosu i poznania jeszcze rozprawy o przełomie, której w dzisiejszym tekście już nie ma. [przypis tłumacza]
była (…) padła (starop.) — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: padła wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
była (…) pobrała (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: pobrała wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
była powiedziała — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: powiedziała wówczas, powiedziała wcześniej. [przypis edytorski]
była prysła — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: prysnęła wcześniej (w stosunku do innego przeszłego zdarzenia). [przypis edytorski]
była przysłała — forma daw. czasu zaprzeszłego, dziś: posłała (dawniej, wcześniej, uprzednio). [przypis edytorski]
była przyszła — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, tj. wyrażająca czynność wcześniejszą od tej wyrażonej zwykłym czasem przeszłym. [przypis edytorski]
była rozlaną (daw.) — dziś z M.: była rozlana. [przypis edytorski]
była ruszyła — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym. [przypis edytorski]
byłaś w Egipcie i Troi — wg niektórych poetów greckich, np. w tragedii Eurypidesa Helena, Hermes uniósł rzeczywistą Helenę do Egiptu, Parys zaś porwał tylko jej cień. [przypis edytorski]
była się zgromadziła (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zgromadziła się wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
była spadła — daw. czas zaprzeszły; znaczenie: spadła uprzednio, wcześniej. [przypis edytorski]
Była to czwarta rodzina — Tą rodziną czwartą jest czwarta planeta: Słońce, gdzie poeta wstępując, znajduje znów duchy błogosławione, które Bóg jak Ojciec dzieci karmi oglądaniem w prawdzie i w Duchu swojej Trójcy Przenajświętszej. [przypis redakcyjny]
była to jego wyznaczona godzina — zapaśnicy i gimnastycy zachowywali bardzo ścisły tryb życia według przepisów higieny, podobnie jak i dziś japońscy nauczyciele dżiu-dżitsu wymagają przede wszystkim stosowania się do ich reguł higienicznych. [przypis tłumacza]
… była to pieśń Rygi. — Sławny hymn powstańców, napisany przez Rygę, zaczyna się od słów: Deute, paides ton Hellenon. [przypis autorski]
była Troja — przysłowiowe. [przypis edytorski]
była ubraną (daw.) — dziś z M.: była ubrana. [przypis edytorski]
była uciekła — daw. formy czasu zaprzeszłego, używanego dla wyrażenia czynności (zdarzenia, stanu itp.) poprzedzającej inną czynność (zdarzenie, stan itp.) wyrażoną w czasie przeszłym zwykłym; znaczenie: uciekła (wcześniej). [przypis edytorski]
była widziała — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, tj. wyrażająca czynność wcześniejszą od tej wyrażonej zwykłym czasem przeszłym. [przypis edytorski]
była Wola Boża, a (…) nie było wolej bożej — gra słów: Wola Boża (tj. Boża Wola, wieś w wianie panny) oraz wola boska. [przypis redakcyjny]
była w reputacji — była uważana za. [przypis redakcyjny]
była wymowa — dziś: była mowa. [przypis edytorski]
byłażby — daw. konstrukcja z partykułą -że-, skróconą do -ż-; znaczenie: czy byłaby, czyżby była. [przypis edytorski]
byłażby — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy byłaby, czyżby była. [przypis edytorski]
byłażeś — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy byłaś. [przypis edytorski]
byłaż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]
byłaż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż, pełniącą funkcję wzmacniającą; znaczenie: czyż była, czy była. [przypis edytorski]
była żyła — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, tj. wyrażająca czynność wcześniejszą od tej wyrażonej zwykłym czasem przeszłym. [przypis edytorski]
była zajęła (daw.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zajęła wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
była zapomniała (daw.) — daw. forma czasu zaprzeszłego, dziś: „zapomniała”. [przypis edytorski]
była zaprowadziła — daw. czas zaprzeszły. [przypis edytorski]
była zbielała (daw., gw.) — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: zbielała (wcześniej w stosunku do innych zdarzeń i działań wyrażonych w czasie przeszłym). [przypis edytorski]
była znużoną (daw.) — dziś: była znużona. [przypis edytorski]
była zostawiła — dawna forma czasu zaprzeszłego, odnoszącego się do czynności wcześniejszej od czynności wyrażonej czasem przeszłym prostym; znaczenie: zostawiła uprzednio, wcześniej. [przypis edytorski]
byłby był musiał (daw.) — konstrukcja czasu zaprzeszłego z czasownikiem posiłkowym być, wyrażająca czynność wcześniejszą od tej wyrażonej w czasie przeszłym prostym; znaczenie: musiałby wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
byłbym był — daw. forma czasu zaprzeszłego trybu przypuszczającego; dziś: byłbym (wówczas, wcześniej). [przypis edytorski]
…byłbym skończył komedię „Letellier” — której pomysł zrodził się w 1803 r. i do której Stendhal powracał aż do roku 1830, nigdy jej jednak nie dokończył. [przypis redakcyjny]
byłby od niej uznanym — dziś popr.: byłby przez nią uznany. [przypis edytorski]
byłby praw (daw.) — miałby rację. [przypis edytorski]
byłbyś był (…) osłupiał (daw.) — konstrukcja czasu zaprzeszłego, wyrażająca czynności i zdarzenia wcześniejsze od tych wyrażonych czasem przeszłym prostym; znaczenie: osłupiałbyś. [przypis edytorski]
byłbyście powiedział — daw. forma grzecznościowa z użyciem form lm w odniesieniu do pojedynczej osoby, dziś: bylibyście powiedzieli a. powiedzielibyście. [przypis edytorski]
byłby się z nimi zapoznał — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub, jak w tym przypadku, niezrealizowaną możliwość. [przypis edytorski]
byłby tańszy (daw.) — nie drożyłby się; nie upierałby się. [przypis edytorski]
byłby (…) zajął — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub, jak w tym przypadku, niezrealizowaną możliwość. [przypis edytorski]
byłby […] zginął niewątpliwie, gdyby któryś nie ze szlachty rodowej, lecz z nieosiadłego na roli rycerstwa w porę z pomocą nie nadbiegł — w łac. oryg.: Quidam non de nobilium genere, sed de gregariis militibus nobiliter opem tulit morituro. [przypis edytorski]
był chciał — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: chciał wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
był cię widział (daw.) — forma czasu zaprzeszłego oznaczającego czynność wcześniejszą w stosunku do innej przeszłej. [przypis edytorski]
był czuł (starop.) — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: czuł wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
był dla niej mógł być — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: mógł (wtedy, wcześniej, uprzednio) dla niej być. [przypis edytorski]
był domyślił, czy dowiedział — daw. forma czasu zaprzeszłego, używanego dla wyrażenia czynności (zdarzenia, stanu itp.) poprzedzającej inną czynność (zdarzenie, stan itp.) wyrażoną w czasie przeszłym zwykłym; znaczenie: domyślił czy dowiedział (wcześniej). [przypis edytorski]
był doznał — daw. forma czasu zaprzeszłego, używanego dla wyrażenia czynności (zdarzenia, stanu itp.) poprzedzającej inną czynność (zdarzenie, stan itp.) wyrażoną w czasie przeszłym zwykłym; znaczenie: doznał wcześniej. [przypis edytorski]
był drukowany w „Bluszczu” (…) — Później ukazał się ów pamiętnik w pełniejszym tekście w „Przeglądzie Narodowym”, 1910. [przypis autorski]
był [Dzierżyński] olbrzymem pracy; nikt go w tym nie prześcignął… — Essad Bey, op. cit., s. 192–194. [przypis autorski]
byłem (…) dał — forma daw. czasu zaprzeszłego: dałem (przedtem, dawniej). [przypis edytorski]
Byłem ja niegdyś następcą Piotrowym (…) rodzinie — Papież Adrian V, z domu Fiesków, hrabiów z Lavagna, od rzeki tegoż nazwania, jaka płynie przez ziemie genueńskie miedzy Siestri a Kiavari. [przypis redakcyjny]
Byłem kiedyś przed wojną na Cejlonie i w Australii, jako też oglądałem fotografie meksykańskich świątyń, ale nic nie usprawiedliwia tej dokładności widzenia realnego przechodzącego o nieskończoność najdokładniejsze wspomnienia z tylko co widzianych rzeczy. [przypis autorski]
byłem kimś do pewnego stopnia znanym, a jednocześnie nieuznanym i posądzanym (…) o blagę, nabieranie na powagę wymyślnych, udanych teorii — jeśli kiedy będzie w historii literatury przeprowadzona rewizja, to dostanie się za takie opinie niektórym porządnie. Tak Grzymała-Siedlecki albo i sam Irzykowski między innymi smutne sobie wystawili umysłowe świadectwo, uznając za zupełne baje rzeczy, nad którymi trzeba było tylko trochę pomyśleć, no i dla których zrozumienia trzeba było coś samemu umieć. [przypis autorski]
Byłem na lekcji Tory — anachronizm, w czasach Jakuba i Ezawa Bóg jeszcze nie przekazał Tory Izraelitom. [przypis edytorski]
byłem nieco „wstawiwszy” (pot.) — wstawiony, podpity. [przypis edytorski]
Byłem opatem w zenońskim klasztorze — Cień tu mówiący jest to Albert, uprzednio za panowania Fryderyka I, zwanego Rusobrodym, wyniesiony na urząd opata w jednym z klasztorów Werony. Albert della Scala niedługo przed swoją śmiercią z pogwałceniem ustawy zakonnej swojego syna nieślubnego, o którym poeta mówi, że był duchem i ciałem kaleką, przemocą narzucił za opata temuż klasztorowi. [przypis redakcyjny]
byłem osiadł — daw. forma czasu zaprzeszłego. [przypis edytorski]
byłem tą muchą na wozie furmana — nawiązanie do bajki Jeana de la Fontaine'a Dyliżans i mucha, która opowiada o dokuczliwej musze poganiającej we właściwy sobie sposób konie i furmana dyliżansu, gdy ten utknął w błocie, a następnie żąda za swe domniemane zasługi zapłaty. [przypis edytorski]
Byłem w jej sklepie, gdy odebrała jakieś pismo przez komisjonera. Spojrzała i rzuciła go na kantor (…) — popr.: Byłem w jej sklepie, gdy odebrała jakieś pismo przez komisjonera. Spojrzała i rzuciła je na kantor (…) [przypis edytorski]
byłem (…) wsadził — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym. [przypis edytorski]
Byłem żołnierzem, byłem franciszkanem — Gwido, hrabia z Montefeltro, niemniej okazał się dzielnym wodzem gibelinów w latach 1272–1281, odnosząc zwycięstwo po zwycięstwie, później jako wódz pizańczyków przeciw Florencji. Klątwę rzuconą nań przez papieża Marcina, Celestyn V zdjął, a Bonifacy VIII cenił i poważał go bardzo, i zwrócił mu wszystkie skonfiskowane dobra jego. Wtem niespodziewanie Gwido, syt świata i sławy, wstąpił do zakonu franciszkanów i wiódł życie wielce bogobojne. Właśnie w owych czasach prowadził papież wojnę z rzymskim rodem Colonnów. Zdobywszy ich posiadłość Nepi, zapragnął papież posiąść także miasteczko Palestrinę (starożytne Praeneste), które jedno pozostało się Colonnom. Udał się o poradę do Gwida i stało się, jak on tu opowiada. Z powodu tej złej porady Dante umieścił w piekle Gwida, który około 1298 r. umarł w klasztorze. [przypis redakcyjny]
byłeś bity w dybach (caesum virgis sub furca) — furca, „widły”, oznacza pewien rodzaj ram, widocznie w kształcie litery Y, do których przywiązywano skazanego na chłostę. [przypis tłumacza]
Byłeś jeszcze młody, nosiłeś splecione włosy — w starożytnym Egipcie dzieciom golono głowy, pozostawiając jeden długi, zapleciony pukiel z boku głowy. Po uzyskaniu dojrzałości taki pukiel młodości obcinano. [przypis edytorski]
Byłeś mi kiedyś bożyszczem o tłumie — początkowy wers VIII wiersza z cyklu poetyckiego W ciemności schodzi moja dusza z tomu Krzak dzikiej róży (1898). [przypis edytorski]
byłeś nam niechętny nad Skamandru falą — tj. pod Troją. W Iliadzie Apollo jest po stronie Trojańczyków; Skamander: rzeka pod Troją. [przypis redakcyjny]
byłeś tak głupim — dziś z M. zam. N.: byłeś tak głupi. [przypis edytorski]
byłeśże — czy byłeś. [przypis edytorski]
był go (…) odstręczył — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: odstręczył go wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi zwykłym czasem przeszłym). [przypis edytorski]
był ich wasalem, jak się należy dzikusowi przed Grekami — ogólnogrecka opinia, uznana nawet przez Arystotelesa; przypomina dzisiejsze wartościowanie ras. Grek czuł się jedynym człowiekiem starożytności. [przypis tłumacza]
był (…) innym — dziś: był inny. [przypis edytorski]
był ją uważał — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: uważał ją wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
był jednym z trzystu pana de Villèle — Josepf de Villèle, stojący w latach 1821–1828 na czele rządu, dysponował w Izbie Deputowanych zastępem oddanych sobie ludzi w liczbie trzystu. [przypis redakcyjny]
był już z miasta powrócił — daw. forma czasu zaprzeszłego, używanego dla wyrażenia czynności (zdarzenia, stanu itp.) poprzedzającej inną czynność (zdarzenie, stan itp.) wyrażoną w czasie przeszłym zwykłym; znaczenie: powrócił wcześniej z miasta. [przypis edytorski]
był Kritias jednego zdania z Teramenesem, i byli przyjaciółmi — w Radzie Czterystu byli obaj bardzo umiarkowani i często działali w porozumieniu. [przypis tłumacza]
był (…) krótkim — dziś: był krótki. [przypis edytorski]
byłli (daw.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy był. [przypis edytorski]
byłli — konstrukcja z partykułą -li; znaczeni: czy był; czyżby był. [przypis edytorski]
byłli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy był. [przypis edytorski]
był miał — daw. formy czasu zaprzeszłego, używanego dla wyrażenia czynności (zdarzenia, stanu itp.) poprzedzającej inną czynność (zdarzenie, stan itp.) wyrażoną w czasie przeszłym zwykłym; znaczenie: miał (w przeszłości). [przypis edytorski]
był mu zakryty — dziś: był dla niego zakryty. [przypis edytorski]
był nadszedł — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym. [przypis edytorski]
był nieco od ulicy wklęśniętym — dziś popr.: (…) wklęśnięty (tj. cofnięty w szeregu domów). [przypis edytorski]
był niewinnym — dziś popr. forma z imiesłowem w mianowniku: był niewinny. [przypis edytorski]
