Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5487 przypisów.
Conti — muzyk z powieści Balzaca. [przypis edytorski]
„Continental” (fr. ) — „Kontynentalny”; tu: nazwa pociągu, którego trasa biegnie poprzez cały kontynent. [przypis edytorski]
contingence (fr.) — przypadkowość. [przypis edytorski]
continuiesz — trwasz. [przypis edytorski]
continuum (łac.) — ciągłość. [przypis edytorski]
contracting shop (ang.) — sklep wykonawczy. [przypis edytorski]
contrada (wł.) — dzielnica. [przypis edytorski]
contradictio in adiecto (łac.) — sprzeczność sama w sobie; połączenie dwóch pojęć, które wzajemnie się wyłączają. [przypis edytorski]
contradictio in adiecto (łac.) — sprzeczność w przydawce; błąd logiczny polegający tym, że danemu wyrazowi przydaje się określenie, które się z nim wyklucza. [przypis edytorski]
contradictio in adjecto (łac. dosł.: sprzeczność w przymiotniku) — błąd logiczny polegający na zestawieniu dwóch wyrazów: określanego i określającego, które wzajemnie się wykluczają, np. kwadratowe koło, głośna cisza itp. [przypis edytorski]
contradictionis [principium] (łac.) — zasada sprzeczności, znana też jako zasada niesprzeczności; prawo logiczne, zgodnie z którym dwa zdania sprzeczne ze sobą nie mogą być jednocześnie prawdziwe (przedmiot nie może mieć i zarazem nie mieć jakiejś cechy). [przypis edytorski]
contra hostium insidias (łac.) — przeciw podstępom wroga. [przypis edytorski]
contra (łac.) — przeciw, przeciwko. [przypis edytorski]
contra (łac.) — przeciw. [przypis edytorski]
contralto (wł., muz.) — kontralt, najniższy głos żeński. [przypis edytorski]
contra me (łac.) — przeciwko mnie. [przypis edytorski]
contra naturam (łac.) — przeciw naturze. [przypis edytorski]
contraria contrariis curantur (łac.) — przeciwieństwa leczą się wzajemnie. [przypis edytorski]
contrarié (fr.) — zirytowany, rozdrażniony. [przypis edytorski]
contrat social (fr.) — umowa społeczna; termin z dzieła J. J. Rousseau Le contrat social (1762), przedstawiającego koncepcję powstania państwa przez dobrowolną umowę między suwerennym społeczeństwem a władcą. [przypis edytorski]
contra vim mortis non est medicamentum in hortis (łac.) — na śmierć nie ma lekarstwa. [przypis edytorski]
contrebalancer (fr.) — przeciwwaga. [przypis edytorski]
Contreras, Alonso de (1582–1641) — hiszpański żeglarz, oficer, korsarz, awanturnik i pisarz, najbardziej znany jako autor pamiętników Discurso de mi vida. [przypis edytorski]
contre son temperament (fr.) — przeciw jej temperamentowi. [przypis edytorski]
Con tutto il cuore ben trovato (wł.) — z całego serca, w porę przybywasz. [przypis edytorski]
conuco (hiszp.) — niewielka działka ziemi uprawnej. [przypis edytorski]
Conurus brasiliensis — w ob. klasyfikacji: Eupsittula aurea, konura brazylijska. [przypis edytorski]
conveyor (ang.) — transporter, przenośnik. [przypis edytorski]
co odmieniaiąc wewnętrzne rozrządzenie, trzeba było dom cały z gruntu prawie przerabiać — jest to jeden z przykładów niepoprawności składniowej, częstej u M. D. Krajewskiego, jak również w piśmiennictwie epoki: między zdaniami zachodzi niezgodność podmiotów. [przypis edytorski]
co o kim trzymać (daw.) — co o kim myśleć. [przypis edytorski]
Coolidge, Calvin (1872–1933) — amerykański polityk, prezydent Stanów Zjednoczonych (1923–1929). [przypis edytorski]
Cooper, Gary (1901–1961) — właśc. Frank James Cooper; amer. hollywoodzki aktor filmowy, nagrodzony Oscarem za role w filmach W samo południe i Sierżant York oraz za całokształt twórczości w 1961 r.; gwiazda początków kina dźwiękowego, zyskał uznanie dzięki naturalnej, powściągliwej grze aktorskiej, kontrastowo różniącej się od stylu gry ery kina niemego. Jego kreacje przyczyniły się do ukształtowania romantycznego typu kowboja: wysokiego (Cooper mierzył ponad 190 cm wzrostu), o dyskretnej, męskiej urodzie, milkliwego, odzywającego się z rzadka głębokim, niskim głosem, będącego uosobieniem odwagi i męskiego honoru oraz amer. wolności. [przypis edytorski]
Cooper, Gary — właśc. Frank James Cooper (1901–1961) amerykański aktor filmowy z czasów końca kina niemego i początków kina dźwiękowego, znany m. in. z roli w westernie W samo południe (1952). [przypis edytorski]
Cooper, James Fenimore (1789–1851) — amer. autor popularnych powieści przygodowych, których akcja rozgrywa się wśród pionierów i Indian w 2 poł. XVIII w. (cykl Pięcioksiąg przygód Sokolego Oka). [przypis edytorski]
Cooper, James Fenimore (1789–1851) — amerykański autor popularnych powieści przygodowych, których akcja rozgrywa się wśród pionierów i Indian w 2. poł. XVIII w. (cykl Pięcioksiąg przygód Sokolego Oka). [przypis edytorski]
Cooper, James Fenimore (1789–1851) — powieściopisarz amer., swoją pierwszą powieść przygodową Szpieg napisał w 1820, a wydał w 1821 r. [przypis edytorski]
Cooper, James Fenimore (1789–1851) — powieściopisarz amerykański, autor powieści przygodowych. [przypis edytorski]
co o takiej Rzeczypospolitej pogańskiej jeden pogański mędrzec rzekł, iż w niej mądrzy radzą, a głupi dekreta i konkluzye czynią — Plutarch, Żywot Solona 5 (słowa Anacharsysa, przybysza ze Scytii, po uczestnictwie w ateńskim zgromadzeniu ludowym). [przypis edytorski]
co pan o tym rozumiał — dziś: co pan o tym myślał. [przypis edytorski]
Co pan powie o słupie dymu w dzień, a łunie ognistej w nocy — por. Wj 17,21: A Pan szedł przed nimi podczas dnia, jako słup obłoku, by ich prowadzić drogą, podczas nocy zaś jako słup ognia, aby im świecić, żeby mogli iść we dnie i w nocy. [przypis edytorski]
COP — Centralny Okręg Przemysłowy. [przypis edytorski]
copcysko (gw.) — forma augmentatywna od gw.: copka; czapczysko, wielka czapka. [przypis edytorski]
copel — sopel. [przypis edytorski]
copf — z niem. Zopf, tj. warkocz. [przypis edytorski]
Co pięć dni wszyscy modlili się w meczecie — zapewne pomyłka: muzułmanie modlą się pięć razy dziennie. [przypis edytorski]
copka (gw.) — czapka. [przypis edytorski]
copke (gw.) — czapkę. [przypis edytorski]
Coppée, François (1842–1908) — francuski poeta i dramaturg; członek Akademii Francuskiej (1884). [przypis edytorski]
copperking — król miedzi (o monopolistycznym przedsiębiorcy). [przypis edytorski]
coprędzej (starop. forma ort.) — dziś popr.: co prędzej. [przypis edytorski]
Coquelin, Alexandre (1848–1909) — od 1868 r. członek zespołu aktorskiego Théâtre Français w Paryżu; zwrócił na siebie uwagę zwł. w rolach komicznych; zw. „młodszym” (Coquelin cadet), dla odróżnienia od swego brata, Benoit Constanta Coquelin (1841–1909), występującego stale w Théâtre Français już od 1863 r., cenionego za werwę aktora znanego w Europie i Ameryce, autora dzieł teoretycznych na temat gry aktorskiej: L'art et le comédien (1880) oraz L'art de dire le monologue (1884). [przypis edytorski]
Coquelin, Benoît-Constant (1841–1909) — słynny aktor francuski, odznaczony Legią Honorową; współpracował w tworzeniu sztuki Cyrano de Bergerac i zachęcał autora do stworzenia postaci odpowiedniej dla siebie; jako wykonawca roli Cyrana podczas premiery, 28 grudnia 1897 w Theatre de la Porte Saint-Martin w Paryżu, odniósł wielki sukces; w 1900 występował w Londynie i w USA, grając na Broadwayu Cyrana z Sarą Bernhard jako Roksaną; w tym samym roku zagrał swoją jedyną rolę kinową, w zaprezentowanym na Wystawie Światowej w Paryżu dwuminutowym filmie Clémenta Maurice'a Cyrano de Bergerac, przedstawiającym scenę pojedynku (film ten, ręcznie kolorowany i zsynchronizowany z nagraniem dźwiękowym z woskowego wałka, jest uważany za pierwszy w historii film z kolorem i z dźwiękiem); w roli Cyrana Coquelin wystąpił kilkaset razy. [przypis edytorski]
Coquelin Cadet, właśc. Coquelin, Ernest Alexandre Honoré (1848–1909) — fr. komik, zasłynął w rolach molierowskich; cadet oznacza w genealogii młodszego syna, tu dla odróżnienia od jego brata Benoît Constanta, także aktora. [przypis edytorski]
Coquelin — rodzina fr. aktorów: Benoît Constant Coquelin (1841–1909), jego brat Alexandre Honoré Ernest Coquelin (1848–1909) oraz jego syn Jean Coquelin (1865–1944). [przypis edytorski]
Coquillards — organizacja złodziei, oszustów i fałszerzy pieniędzy, po polsku zwanych Muszelnikami. [przypis edytorski]
coraggio (wł.) — odwaga; coraggio!: odwagi. [przypis edytorski]
coram clericis saporem suavitatis non habet (łac.) — w oczach kleru nie ma smaku słodyczy. [przypis edytorski]
coram (łac.) — wobec. [przypis edytorski]
Coram officio … (łac.) — Przed urzędem wyznaczonym przez dowódcę zamku i burmistrza bieckiego — czyli hojnym Janem Stogierzem, wicekapitanem, Mikołajem Bielskim, notariuszem zamku w Bieczu, z wiceburmistrzem lub osobą sprawującą jego funkcję i radnymi bieckimi. [przypis edytorski]
coram populo (łac.) — w obliczu ludu. [przypis edytorski]
coram — prawdop. zniekształcone „kworum”. [przypis edytorski]
coram publico (łac.) — wobec wszystkich, publicznie. [przypis edytorski]
Coram rege sua de paupertate tacentes plus poscentes ferent (łac.) — Horacy, Listy, ks. I, List XVII, w. 43–44. [przypis edytorski]
coraz bardziej cieńczała — dziś: robiła się coraz cieńsza. [przypis edytorski]
co raz — co chwilę. [przypis edytorski]
coraz — co chwilę. [przypis edytorski]
coraz — dziś: coraz bardziej. [przypis edytorski]
corazem się (…) oglądała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: coraz się oglądałam; co chwilę się oglądałam. [przypis edytorski]
coraz krzepciej — coraz silniej (od: krzepki — silny). [przypis edytorski]
co raz (starop.) — co chwilę, wciąż. [przypis edytorski]
co raz (starop.) — coraz; wciąż. [przypis edytorski]
co raz (starop. forma) — co chwilę; raz po raz. [przypis edytorski]
co raz (starop. forma) — coraz; wciąż. [przypis edytorski]
co raz (starop. forma ort.) — coraz. [przypis edytorski]
co raz (starop. forma ort.) — coraz; wciąż. [przypis edytorski]
co raz to bardziej (starop. forma ort.) — dziś popr.: coraz. [przypis edytorski]
co raz to (starop. forma ort.) — coraz to. [przypis edytorski]
coraz — tu: coraz to, co trochę. [przypis edytorski]
coraz więcej — dziś o natężeniu (tu: uczucia głodu): coraz bardziej. [przypis edytorski]
coraz więcej — popr.: coraz bardziej. [przypis edytorski]
coraz więcej wyciągają — bł. stylistyczny; popr.: coraz bardziej (…). [przypis edytorski]
corbusierowski — w stylu pełnym nowoczesnej prostoty, nastawionym na społeczną funkcjonalność; od nazwiska (pseudonimu) fr. architekta, urbanisty i artysty-plastyka, Le Corbusiera (właśc. Charles-Édouard Jeanneret-Gris, 1887–1965), czołowego przedstawiciela międzynarodowego stylu modernistycznego, który, zafascynowany klarownością przestrzeni w klasztorach, swoimi projektami zrewolucjonizował architekturę i projektowanie wnętrz w latach 20 i 30. XX w. [przypis edytorski]
cor, cordis (łac.) — serce; tu: serca. [przypis edytorski]
Corday, Marie Anne Charlotte de (1768–1793) — morderczyni Jean-Paula Marata, polityka z okresu Rewolucji Francuskiej. [przypis edytorski]
cordillera (hiszp.) — łańcuch górski. [przypis edytorski]
Corinth, Lovis (1858–1925) — niemiecki malarz i grafik, przedstawiciel impresjonizmu, wywarł wpływ na ekspresjonizm niemiecki. [przypis edytorski]
Cornély, Jules (1845–1907) — francuski dziennikarz. [przypis edytorski]
Corneille, Pierre (1606–1684) — dramatopisarz, zwany ojcem tragedii francuskiej, doprowadził do odrodzenia teatru i przywrócenia antycznej zasady trzech jedności; jego największe dzieła to: Cyd (1636) i Andromeda (1650). [przypis edytorski]
Corneille, Pierre (1606–1684) — francuski dramatopisarz, zwany ojcem tragedii francuskiej, doprowadził do odrodzenia teatru i przywrócenia antycznej zasady trzech jedności; jego największe dzieła to Cyd (1636) i Andromeda (1650). [przypis edytorski]
Corneille, Pierre (1606–1684) — francuski dramaturg, autor tragedii klasycystycznych. [przypis edytorski]
Corneille, Pierre (1606–1684) — francuski dramaturg, autor tragedii klasycystycznych. [przypis edytorski]
Corneille, Pierre (1606–1684) — fr. dramatopisarz, zwany ojcem tragedii francuskiej, doprowadził do odrodzenia teatru i przywrócenia antycznej zasady trzech jedności; jego największe dzieła to Cyd (1636) i Andromeda (1650). [przypis edytorski]
Corneille, Pierre (1606–1684) — fr. dramatopisarz, zwany ojcem tragedii francuskiej; jego największe dzieła to Cyd (1636) i Andromeda (1650). [przypis edytorski]
Corneille, Pierre (1606–1684) — ojciec tragedii francuskiej, który doprowadził do odrodzenia teatru, przywrócenia antycznej zasady trzech jedności; jego największe dzieła to Cyd (1636) i Andromeda (1650). [przypis edytorski]
Cornelius Clemens — prawdop. Gnaeus Pinarius Cornelius Clemens, senator rzym. z I w. n.e. [przypis edytorski]
Cornelius, Hans (1863–1947) — filozof i psycholog niemiecki; Witkacy uważał go za swego mistrza. [przypis edytorski]
Cornelius, Hans (1863–1947) — filozof, neokantysta. [przypis edytorski]
Cornelius, Hans (1863–1947) — niemiecki filozof, łączył filozofię pozytywistyczną w duchu Avenariusa z neokantyzmem. [przypis edytorski]
Cornelius, Hans (1863–1947) — niemiecki filozof zaliczany do neokantystów. [przypis edytorski]
Cornelius, Hans (1863–1947) — właśc. Johannes Wilhelm Cornelius; niem. filozof neokantysta, profesor uniwersytetu we Frankfurcie nad Menem (od 1928 r. emerytowany); do jego studentów należeli Max Horkheimer i Theodor Adorno. Witkacy korespondował z Corneliusem. [przypis edytorski]