Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 8969 przypisów.

agnus (łac.) — baranek; tu: kompozycja do słów modlitwy Agnus Dei (Baranek Boży), używanej podczas mszy. [przypis edytorski]

Agnus occisus est ab origine mundi (łac.) — Ap 13, 8: „Baranek zabity jest od początku świata”. [przypis tłumacza]

agressi sunt mare tenebrarum, quid in eo essent exploraturi (łac.) — Wdarli się w morze ciemności, które tylko w ten sposób można zgłębić. [przypis edytorski]

agricola (łac.) — rolnik; tu w M lm. [przypis edytorski]

Ahenobarbus (łac.) — miedzianobrody, przydomek rodu Domicjuszów. [przypis edytorski]

Ajax scopulo infixus acuto, expirans flammas (łac.) — Ajaks wbity na skałę ostrą, ziejący ogniem (cytat z Eneidy Wergiliusza). [przypis edytorski]

akcesoria (z łac.) — tutaj: wstępne rozprawy w sądzie. [przypis redakcyjny]

akces (z łac.) — przyłączenie. [przypis edytorski]

akcydens (z łac., filoz.) — nieistotna cecha rzeczy (bytu, filoz.: substancji), mogąca się zmieniać zależnie od okoliczności. [przypis edytorski]

akcypa (daw., z łac.) — datek za posługi kościelne. [przypis edytorski]

akcypiter (z łac.) — jastrząb. [przypis redakcyjny]

aklamacja (z łac. acclamatio: okrzyk) — sytuacja, w której wszyscy się zgadzają, co wybrać, wszyscy głosują na to samo rozwiązanie. [przypis edytorski]

aklamacja (z łac.) — jednogłośne przyjęcie jakiejś decyzji, bez konieczności głosowania i liczenia głosów. [przypis edytorski]

akomodować się (z łac. accomodare: przystosować, poświęcić) — tu: przestawić się. [przypis edytorski]

aktem erekcyjny (z łac.) — akt założycielski. [przypis edytorski]

aktuariusz (z łac.) — urzędnik mający pieczę nad aktami, pisarz sądowy. [przypis edytorski]

aktuariusz (z łac.) — urzędnik mający pieczę nad aktami, pisarz sądowy. [przypis redakcyjny]

akwedukt (z łac.) — wodociąg. [przypis edytorski]

ala mala, cropium dubium, collum bonum pelle remota (łac.) — skrzydło złe, kuper niepewny, szyjka dobra po zdjęciu skóry. [przypis tłumacza]

Albion (z łac. albus: biały) — daw. nazwa Anglii (Wielkiej Brytanii), pochodząca od białych, kredowych wybrzeży wyspy, widocznych od strony kontynentu w rejonie hrabstwa Kent; używana przez pisarzy starożytnych, później jej zastosowanie nosi znamię wzniosłości. [przypis edytorski]

alea iacla est (łac.) — kości zostały rzucone; słowa te miał wypowiedzieć Juliusz Cezar przekraczając rzekę Rubikon, co oznaczało decyzję rozpoczęcia wojny domowej i walki o pełnię władzy; zwrot używany na określenie jakiegoś stanowczego kroku, śmiałego, przełomowego postanowienia. [przypis redakcyjny]

alea iacta [est] (łac.) — kości zostały rzucone (przen. o podjęciu nieodwracalnej decyzji). [przypis edytorski]

Alea iacta est (łac.) — kości zostały rzucone (zwrot przysłowiowy, oznaczający decyzję, której nie da się cofnąć). [przypis edytorski]

alegować (z łac. allegare) — składać dowód, dowodzić, przytaczać coś na dowód, powoływać się na co, uzasadniać, popierać. [przypis edytorski]

alias haeres (łac.) — a raczej dziedzic, właściciel. [przypis redakcyjny]

alias in forma (łac.) — a raczej z postaci. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — albo. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — czyli, innymi słowy. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — czyli. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — inaczej, albo. [przypis redakcyjny]

alienigenam (łac.) — cudzoziemskiego. [przypis redakcyjny]

alii sacerdotia et consulatus ut spolia adepti, procurationes et interiorem potentiam alii, odio et terrore omnia agunt (łac.) — jedni urzędy kapłańskie i konsulat jakby łup uzyskali, drudzy zarządy i większą władzę, nienawiścią i strachem wszystko działają. [przypis redakcyjny]

alimenta misanthropiae (łac.) — pożywki dla mizantropii. [przypis edytorski]

alimentować (z łac.) — dostarczać środków utrzymania. [przypis edytorski]

alimentum (łac.) — pożywienie, posiłek, tu B. lm alimenta. [przypis redakcyjny]

a limine (łac.) — dosł.: na granicy; od samego początku. [przypis edytorski]

aliquo suo merito praesumebant (łac.) — z powodu zasługi względem niego spodziewali się. [przypis redakcyjny]

aliud stantes, aliud sedentes, utroque pede claudi, quibus nec ara nec virtus, religio ad ostentationem, oratio magnifica sed fide careas, hos ama tanquam osurus (łac.) — inni stojąc, inni siedząc, kulawi na obie nogi, dla których nic nie znaczy ołtarz ni cnota, religia dla popisu, mowa wspaniała, ale kłamliwa; tych tak kochaj, jakbyś miał nienawidzieć. [przypis redakcyjny]

alliciebat dulcedo (łac.) — nęciła słodycz. [przypis redakcyjny]

Alloquar (…) amabo (łac.) — „Nigdyż nie będę rozmawiać ja z tobą, /I nigdy nie mam słyszeć już twych słów?/ Nigdyż cię, milszy nad życie, nie ujrzę?/ Lecz kochać będę cię po wieków wiek!” (Catullus, Carmina, LXV, 9; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Alma Mater (łac., dosł.: matka karmicielka) — uroczysta nazwa nadawana uniwersytetom i innym szkołom wyższym od czasów średniowiecza. [przypis edytorski]

Alma Mater (łac., dosł. matka karmicielka) — uroczysta nazwa nadawana uniwersytetom i in. szkołom wyższym od czasów średniowiecza. [przypis edytorski]

Alma Mater (łac.) — wyższa uczelnia, uniwersytet. [przypis edytorski]

almaryjka (z łac. armarium) — szafka. [przypis edytorski]

a loci ordinario (łac.) — miejscowego biskupa. [przypis redakcyjny]

a longe, cum irreparabili (…) (łac.) — od dawna z niepowetowaną… klęską. [przypis redakcyjny]

altarysta (z łac.) — ksiądz, opłacany z zapisu na utrzymanie ołtarza, pomocnik plebana. [przypis redakcyjny]

alteracja (daw., z łac. alteratio: zmiana) — wzburzenie, niepokój. [przypis edytorski]

alteracja (daw., z łac.) — wzburzenie, niepokój. [przypis edytorski]

alteracja (z łac.) — rozterka, niepewność. [przypis edytorski]

alteracja (z łac.) — zdenerwowanie, wzburzenie. [przypis edytorski]

alteracja (z łac.) — zmartwienie. [przypis redakcyjny]

alteracja (z łac.) — zmiana nastroju, niepokój, wzburzenie. [przypis edytorski]

alteracja (z łac.) — zmiana nastroju, zdenerwowanie, wzburzenie. [przypis edytorski]

Alter (…) annus (łac.) — „Zaledwie mi się zaczął rok życia dwunasty” (Vergilius, Eclogae, VIII, 39; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Altera nunc rerum facies, me quaero, nec adsum… (łac.) — Inna teraz jest postać rzeczy, ani nie skarżę się, ani nie udzielam, nie jestem, kim byłem, nie można uważać mnie za żyjącego: byłem (zakończenie wiersza Fututor effoetus ze zbioru Elegantiae Latini Sermonis seu Aloisia Sigaea Toletana, 1752). [przypis edytorski]

alterationes (łac.) — zgryzoty. [przypis redakcyjny]

alter ego (łac.) — drugi ja. [przypis redakcyjny]

alter ego (łac.) — „drugi ja”, zaufany zastępca. [przypis redakcyjny]

alter ego (łac.) — zastępca; dosł. drugi (inny) ja. [przypis edytorski]

alternata (daw., z łac.) — tu: odmiana, zmienność. [przypis edytorski]

alternata (daw., z łac.) — zmiana. [przypis edytorski]

alternata (z łac.) — odmiana losu, zmienna kolej życia. [przypis redakcyjny]

altero tanto (łac.) — drugie tyle. [przypis redakcyjny]

alterować (daw., z łac.) — zmieniać, odmieniać; martwić, smucić, trapić. [przypis edytorski]

alter rex (łac.) — drugim królem. [przypis redakcyjny]

alter ridebat (…) contrarius alter (łac.) — „Pierwszy, ilekroć za próg wystawił swą nogę/ Z domu idąc, już śmiał się, drugi zasię płakał” (Iuvenalis, Satirae, X, 28; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

alterum (łac.) — po wtóre. [przypis redakcyjny]

alterum tantum (łac.) — drugie tyle. [przypis redakcyjny]

alto supprimimus silentio (łac.) — głębokim pokrywamy milczeniem. [przypis redakcyjny]

alumna (łac.) — wychowanka. [przypis edytorski]

ama et cogita quod vis (łac.) — kochaj i myśl, co chcesz. [przypis edytorski]

ama et fac quod vis (łac.) — kochaj i rób, co chcesz. [przypis edytorski]

A maiori ad minus (łac.) — „Od większego do mniejszego”. [przypis tłumacza]

a malo spiritu ad templum propellebar (łac.) — przez ducha zła zostałem pchnięty ku kościołowi. [przypis edytorski]

amant (z łac.) — kochający; kochanek. [przypis edytorski]

amant (z łac.) — kochanek. [przypis edytorski]

amaritudinis plena (łac.) — pełna goryczy. [przypis redakcyjny]

ambaje (z łac.) — bzdury. [przypis redakcyjny]

ambitio (łac.) — obchodzenie; chodzenie dokoła, prosząc; w Rzymie o kandydatach na urząd: ubieganie się o urząd. [przypis edytorski]

Ambitiosa recidet ornamenta (łac.) — poobcina pretensjonalne ozdoby (Horat. List do Pizonów, 447–448). [przypis tłumacza]

amem, ames, amet, amemus, ametis (łac.) — kochałbym, kochałbyś, kochałby, kochalibyśmy, kochalibyście. [przypis edytorski]

Amice, ad quid venisti (łac.) — Mt 26, 50. „Przyjacielu, na coś przyszedł”. [przypis tłumacza]

Amice! Amice! (łac.) — przyjacielu! przyjacielu! [przypis edytorski]

amicitiam nisi inter bonos esse non posse (łac.) — przyjaźń może istnieć tylko pomiędzy ludźmi dobrymi (Cyceron, De amicitia XVIII 65). [przypis edytorski]

amicus (łac.) — przyjaciel, tu W. lm amici: przyjaciele. [przypis redakcyjny]

amicus Plato, amicus Socrates, sed magis amica veritas (łac.) — Platon przyjacielem, Sokrates przyjacielem, ale największą przyjaciółką prawda. [przypis edytorski]

Amicus Plato, sed magis amica veritas (łac.) — przyjacielem Platon, lecz większą przyjaciółką prawda; parafraza zdania Arystotelesa z Etyki nikomachejskiej. [przypis edytorski]

Amicus Plato, sed magis amica veritas (łac.) — przyjacielem Platon, lecz większą przyjaciółką prawda; parafraza zdania ucznia Platona, Arystotelesa, z jego Etyki nikomachejskiej. [przypis edytorski]

amicus Plato, sed magis amica veritas (łac.) — „Wprawdzie Plato jest przyjacielem, lecz większą przyjaciółką prawda”; wyrażenie przypisywane wybitnemu filozofowi gr. Arystotelesowi (IV w. p.n.e.), który będąc uczniem Platona, odrzucił i poddał krytyce jego idealistyczną teorię idei jako pierwowzorów rzeczy. [przypis redakcyjny]