Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10228 przypisów.
Wolałbym ja tam na ziemi być; służyć u kogoś… — Odyseja XI 489–491, dusza Achillesa w podziemnej krainie zmarłych w rozmowie z Odyseuszem. [przypis edytorski]
Wolał iść na rękę Tebanom niż naszemu państwu — Umizgi „sprzymierzeńca” do Teb wywołały tym cięższe rozgoryczenie, im naiwniejszy optymizm panował w całych Atenach po zawarciu pokoju Filokratesa. Demostenes, który sam kojarzył pokój i oczekiwał ziszczenia obietnic Filipa, stara się ideowymi powodami wytłumaczyć w sposób pochlebny dla dumy ateńskiej przykrą niespodziankę. Sojusz z Beocją był jedynym wyjściem dla pogromcy Fokidy, jeżeli myślał — a myślał naprawdę — nie o współwładaniu z Atenami, ale o podboju Grecji. Z mowy przebija nie tyle ból nad katastrofą Fokidy, ile złość z powodu nieprzewidzianych serdeczności. [przypis tłumacza]
wolał — wolał zastać go. [przypis redakcyjny]
wolancik — lekki, odkryty powozik. [przypis redakcyjny]
wolanie — mieszkańcy nowo zakładanych wsi, nazywanych „wola”, zwolnieni z części podatków i obowiązków pańszczyźnianych. [przypis edytorski]
wolant — czterokołowy odkryty powóz konny na resorach. [przypis edytorski]
wolant (daw.) — czterokołowy odkryty powóz konny na resorach. [przypis edytorski]
wolant (daw.) — lekki, okryty powóz. [przypis edytorski]
wolant — dawna gra w podrzucaną rakietą korkową piłeczkę z piórkami; poprzedniczka badmintona. [przypis edytorski]
wolant (daw.) — tu: korkowa piłeczka z piórkami, lotka, używana w grze w wolanta, przeznaczona do odbijania rakietkami ponad siatką. [przypis edytorski]
wolant — falbana naszyta na sukienkę lub spódnicę. [przypis edytorski]
wolant — lekki, dwuosobowy powóz bez budy. [przypis edytorski]
wolant — lekki, odkryty powóz z jednym siedziskiem i kozłem dla stangreta. [przypis edytorski]
wolant — lekki, odkryty powozik. [przypis edytorski]
wolant — piłka z przyczepionym do niej pękiem piór. [przypis edytorski]
wolant — rodzaj powozu. [przypis edytorski]
wolant — tu: rodzaj dawnej gry. [przypis edytorski]
wolapik a. volapük — sztuczny język opracowany w 1879 roku przez Johanna Martina Schleyera, czerpał słownictwo z angielskiego, francuskiego i niemieckiego, często zniekształcając źródłowe wyrazy; tu: mieszanka języków. [przypis edytorski]
wola powstała przeciw miłości — List do Rembowskiego. [przypis autorski]
Wola powszechna jest stałą wolą wszystkich członków państwa; przez nią to są oni obywatelami i wolnymi — w Genui czyta się na więzieniach i na kajdanach galerników słowo „Libertas” [łac.: wolność; red. WL]. To zastosowanie dewizy jest piękne i słuszne. Istotnie, jedynie przestępcy różnego stanu nie pozwalają obywatelowi być wolnym. W kraju, gdzie wszyscy tacy ludzie byliby na galerach, cieszono by się najdoskonalszą wolnością. [przypis autorski]
Wola powszechna jest zawsze prosta, sąd jednak, co nią kieruje, nie zawsze jest oświecony — ludzie, którzy maja przejawiać wolę powszechną, nie zawsze zdolni są pojąć prawdziwą jej treść. Wola powszechna jest nieomylna, ale ludzie mogą się mylić (por. ks. II, rozdz. III). [przypis tłumacza]
Wola, przez którą tchnie (…) miłość (…) przez złą wolę objawia się chciwość — Miłość prawdziwa objawia się wolą udzielania się drugim. Fałszywa zaś objawia się żądzą brania czegoś od drugich. Z natchnienia więc tej miłości prawdziwej zamilkli błogosławieni, żeby zadość uczynić życzeniu poety. [przypis redakcyjny]
wolarz — człowiek doglądający wołów, handlujący wołami. [przypis edytorski]
Wola, Stoczek, Grochów — miejsca bitew w czasie powstania listopadowego 1830–1831. [przypis edytorski]
Wolateran — Wolateranus, Raffael Maffei (1456–1521) tłumacz Ksenofonta. [przypis tłumacza]
wola — tu: swoboda; samowola. [przypis edytorski]
wola — tu: wolność Kozaków. [przypis edytorski]
wola — tu: wolność. [przypis edytorski]
wola — tu: wolność, swoboda, możliwość samostanowienia. [przypis edytorski]
Wola Twoja, nie moja się dzieje — nawiązanie do Mt 26,39: I odszedłszy nieco dalej, upadł na twarz i modlił się tymi słowami: „Ojcze mój, jeśli to możliwe, niech Mnie ominie ten kielich! Wszakże nie jak Ja chcę, ale jak Ty”. Fragment ten opisuje modlitwę w Ogrójcu, na krótko przed pojmaniem i ukrzyżowaniem Jezusa. [przypis edytorski]
wola (z ukr.) — wolność, swoboda. [przypis redakcyjny]
wolę powtórzyć ustęp z rzeczy pisanych przed laty 17 — por. M. Zdziechowski, Wpływy rosyjskie na duszę polską, Kraków 1920, s. 113–117. [przypis autorski]
wolę. [przypis redakcyjny]
Wolę raczej ożyć! — wszystko na odwrót, tam na świecie mówi się: „Wolałbym umrzeć!”. [przypis tłumacza]
wolę to imię, niż Arnolfa — w dawnej tradycji francuskiej, św. Arnolf uchodził za patrona zdradzonych mężów. [przypis tłumacza]
wolę umrzeć, niż niewolniczo uniżoną prośbą o chwilę życia jeszcze zyskać zamiast śmierci znacznie gorszy żywot — Platoński Sokrates swą pełną godności mową obraża sąd. Oświadcza, że nie poniży się jak inni, nawet sławni wodzowie, do łez i próśb, co tylko ośmiesza Ateny przed światem i obniża wymiar sprawiedliwości. Ksenofont chce ten ton uzasadnić „lepiej” niż Platon; jako utylitarysta przedstawia, że Sokrates widział dla siebie większą korzyść w nieunikaniu wyroku potępiającego. Zdanie Platona, iż nie chęć ratowania życia, lecz prawda i obowiązek są naczelnymi kierowniczymi normami jego postępowania, nie wydaje mu się dostateczną odpowiedzią na pytanie, dlaczego Sokrates tak postąpił. [przypis tłumacza]
wolech — dziś popr. forma Msc.lm: wołach. [przypis edytorski]
wolejbym (daw.) — chętniej bym. [przypis edytorski]
wolej (daw.) — lepiej. [przypis edytorski]
wolej (daw.) — lepiej, raczej. [przypis edytorski]
wolej (daw.) — lepiej, trzeba. [przypis edytorski]
wolej (daw.) — raczej, lepiej. [przypis edytorski]
wolej (daw.) — raczej; lepiej. [przypis edytorski]
wolej — dziś popr. D. lp: woli. [przypis edytorski]
wolej — dziś popr. forma B.lp: woli. [przypis edytorski]
wolej — dziś popr. forma C.lp: woli. [przypis edytorski]
wolej — lepiej, chętniej. [przypis edytorski]
wolej — lepiej; lepiej by było, żeby. [przypis edytorski]
wolej mu jest (daw.) — on by chętniej. [przypis edytorski]
wolej — raczej. [przypis autorski]
wolej (starop.) — daw. forma Msc.lp r.ż.; dziś: (o) woli. [przypis edytorski]
wolej (starop.) — (do) woli. [przypis edytorski]
wolej (starop. forma) — (do) woli. [przypis edytorski]
wolej (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: woli. [przypis edytorski]
wolej (starop. forma) — dziś N.lp r.ż.: (na) woli; to na waszey woley niechay będzie: niechaj to będzie uzależnione od waszej woli. [przypis edytorski]
wolej (starop.) — lepiej; już raczej; niech już. [przypis edytorski]
wolej — woli; dawn. D. l. p. rzeczowników r. ż. z osn. spółgł. podniebienną, używany w w. XVI obok D. z końcówką na –e. [przypis redakcyjny]
wolem (starop.) — dziś 1.os.lp cz. teraźn.: wolę. [przypis edytorski]
wolemy — dziś: wolimy. [przypis edytorski]
wolen (daw.) — dziś: wolny (od czegoś). [przypis edytorski]
wolen (daw.) — dziś: wolny; wolen plamy: wolny od plamy, tj. od zmazy na honorze. [przypis edytorski]
wolen — dziś popr.: wolny. [przypis edytorski]
wolen krat — wolny od krat. [przypis edytorski]
wolentariusz — ochotnik, wolontariusz, żołnierz walczący w imię swoich przekonań i nie otrzymujący żołdu. [przypis edytorski]
wolentariusz — wolontariusz. [przypis edytorski]
wolentariusz (z łac.) — ochotnik, żołnierz walczący na własną rękę, bez przydziału i żołdu. [przypis redakcyjny]
wolentarski — ochotniczy. [przypis edytorski]
wolentarski — ochotniczy. [przypis redakcyjny]
wolentarz (daw.) — ochotnik, służący w wojsku bez żołdu. [przypis edytorski]
wolentarz (daw., z łac.) — ochotnik. [przypis edytorski]
wolentarz — ochotnik. [przypis edytorski]
wolentarz — ochotnik. [przypis redakcyjny]
wolentarz — ochotnik, wolontariusz. [przypis edytorski]
wolentarz — ochotnik, wolontariusz. [przypis redakcyjny]
wolentarz — ochotnik, żołnierz nie otrzymujący żołdu, walczący w imię swoich przekonań lub dla łupów wojennych. [przypis edytorski]
wolentarz — ochotnik, żołnierz nieotrzymujący żołdu, walczący w imię swoich przekonań lub dla łupów wojennych. [przypis edytorski]
wolentarz — ochotnik, żołnierz walczący w imię swoich przekonań i nie otrzymujący żołdu. [przypis edytorski]
wolentarz — żołnierz, który pełni służbę, ale nie otrzymuje za nią zapłaty. [przypis edytorski]
wolentarz (z łac.) — ochotnik. [przypis redakcyjny]
wolentarz (z łac.) — ochotnik, wolontariusz. [przypis redakcyjny]
Wolfe, James (1727–1759) — generał brytyjski, który zginął na polu bitwy w Quebecu, jednak efektem zwycięskiej walki było przyłączenie Kanady do grona prowincji brytyjskich. [przypis edytorski]
Wolfenbüttel — miasto niemieckie w Saksonii, w pobliżu Brunszwiku, dawna siedziba książąt Księstwa Brunszwiku-Wolfenbüttel; siedziba założonej w 1572 Biblioteki Księcia Augusta, pod koniec XVII w. jednego z najobszerniejszych księgozbiorów epoki. [przypis edytorski]
Wolff, Gustaw a. Wolff, Kazimierz Gustaw (1872–1951) — pisarz, księgarz i wydawca, syn Augusta Roberta Wolffa (1833–1910), współzałożyciela wydawnictwa Gebethner i Wolff. [przypis edytorski]
Wolf, Friedrich August (1759–1824) — niemiecki filolog klasyczny; swoim dziełem Prolegomena ad Homerum (1795) zainicjował spór dotyczący autorstwa Iliady i Odysei (tzw. kwestia homerowa). [przypis edytorski]
Wolf, Friedrich August (1759–1824) — przedstawiciel niem. klasycyzmu, uważany za twórcę nowoczesnej filologii, którą definiował jako studia nad naturą odwzorowaną w dziełach starożytnych, przy czym metody tej dyscypliny obejmować miały badanie i interpretację historii, piśmiennictwa (samego języka oraz literatury), sztuki i innych dzieł kultury antycznej; jako profesor Uniwersytetu w Halle prowadził seminarium filologiczne; w dziele Prolegomena zu Homer (1795) zawarł swoje poglądy na kwestię homerycką, tj. poddał w wątpliwość, że przypisywane Homerowi eposy były dziełem pojedynczej osoby. [przypis edytorski]
Wolff, Theodor (1868–1943) — dziennikarz niemiecki, do 1933 redaktor naczelny „Berliner Tageblatt”. Wyemigrował do Francji; w roku 1940 aresztowany przez gestapo i osadzony w KL Sachsenhausen. [przypis edytorski]
Wolfgang Amadeusz Mozart — austriacki kompozytor, żył w latach 1756–1791. [przypis edytorski]
Wolfgangs Gesicht — Schreib- oder Druckfehler; offensichtlich ist Hubert gemeint. [przypis edytorski]
Wolf graf von Kalckreuth (1887–1906) — niem. poeta, zmarły w wieku 19 lat; pozostawił po sobie zbiór wierszy i tłumaczenia z fr. (m.in. przekład Kwiatów zła Baudelaire'a). [przypis edytorski]
Wolgemut (Wolthgemuth), Michael (1434–1519) — malarz i drzeworytnik niemiecki. [przypis edytorski]
woliera — ptaszarnia, duża klatka na ptaki. [przypis edytorski]
woli, która działa w postanowieniach i uczynkach — jest rzeczą bardzo uwagi godną, że już ojciec kościoła Augustyn uznał to w zupełności, podczas gdy tylu nowszych filozofów nie widzi tego, mimo swojej rzekomej „zdolności czucia”. Mianowicie w De civitate Dei, ks. XIV, 6, mówi on o affectionibus animi, które w poprzedniej księdze sprowadził był do czterech kategorii: cupiditas, timor, laetitia, tristitia i powiada: „voluntas est quippe in omnibus, imo omnes nihil aliud, quam voluntates sunt: nam quid est cupiditas et laetitia, nisi voluntas ni eorum consensionem, quae volumus? et quid est metus atque tristitia, nisi voluntas in dissensionem ab his, quae nolumus?” [affectiones animi: wzruszenia ducha (umysłu); „Zaprawdę wola jest we wszystkich, niczym też innym nie są wszyscy ludzie niż wolą: bo czymże jest pożądanie i wesołość, jak nie wolą w zgodzie z tym, czego chcemy? I czym bojaźń i smutek, jak nie wolą w walce z tym, czego nie chcemy?”; przyp. tłum.]. [przypis autorski]
woli nie reprezentuje się: jest tą samą wolą lub jest inną wolą; nie masz drogi pośredniej — podobnie w księdze II, rozdz. I. [przypis tłumacza]
Wollongong — właśc. Avon River; rzeka w Nowej Południowej Walii w Australii. [przypis edytorski]
Wollstonecraft, Mary (1759–1797) — angielska pisarka i filozofka upominająca się o prawa kobiet; autorka powieści, opowieści podróżniczych, traktatów filozoficznych i pedagogicznych, publikacji dla dzieci; najbardziej znana z powodu swej polemiki na temat praw człowieka z konserwatywnym politykiem Edmundem Burke'iem oraz książki Obrona praw kobiet (oryg. A Vindication of the Rights of Woman with Strictures on Moral and Political Subjects, 1792). [przypis edytorski]
Wolmar i Julia — postacie słynnego romansu Nowa Heloiza (pierwotnie Julia). [pełny tytuł romansu to Julia, czyli Nowa Heloiza, zaś tytuł pierwszego wydania brzmiał: Listy dwojga kochanków, mieszkańców małego miasteczka u stóp Alp; red. WL]. [przypis tłumacza]
wolną chwilą — dziś: w wolnej chwili. [przypis edytorski]
wolną nazywa się taka rzecz (…) konieczną zaś (…) — Por. List 58 (dawniej 57) § 2. [przypis redakcyjny]
Wolna Młodzież Niemieckia — (niem. ) Freie Deutsche Jugend, FDJ; komunistyczna organizacja młodzieżowa Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec w NRD. [przypis edytorski]
wolna okolica (niem. Freies Feld) — otwarta przestrzeń; dalej to samo wyrażenie jest tłumaczone jako otwarte pole. [przypis edytorski]
