Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | czeski | dopełniacz | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | islandzki | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | żartobliwie | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 24795 przypisów.
uważana — w pierwodruku: zauważana. [przypis redakcyjny]
uważany (daw.) — tu: brany pod uwagę. [przypis redakcyjny]
uważny (daw.) — ważny; [poważany; por. daw.: uważać kogo, tj. szanować]. [przypis redakcyjny]
Uwdzięcza — nadaje wdzięku, powabu. [przypis redakcyjny]
Uwernia — kraina Auvergne we Francji. [przypis redakcyjny]
uwiązł — tu: zawisł. [przypis redakcyjny]
uwiędły czerwony listek — o podobieństwie Machnickiego do Gustawa z Dziadów patrz we Wstępie rozdział III: Wpływ poezji Mickiewiczowskiej. [przypis redakcyjny]
uwięzić — tu: uwikłać, usidlić za pomocą intrygi. [przypis redakcyjny]
uwielbiony — wywyższony, podniesiony. [przypis redakcyjny]
uwieńczon gałązkami oliwnymi — poseł niosący dobrą nowinę wieńczył głowę. [przypis redakcyjny]
uwinionego — obwiniętego. [przypis redakcyjny]
u wiszaru — na urwisku, na nawisłym cyplu góry. [przypis redakcyjny]
uwłaszczenie — uwłaszczenie chłopów w zaborze rosyjskim, przeprowadzone przez rząd carski dekretem z 2 marca 1864 r. Z chwilą uwłaszczenia chłopi otrzymywali na bezwzględną własność uprawianą przez siebie ziemię, a ich dotychczasowe „powinności” wobec szlachty (pańszczyzna, czynsze) zostały zniesione. Podstawowe grunty folwarczne pozostały jednak w posiadaniu obszarników. [przypis redakcyjny]
uwłócząc — uwłaczając mu, obrażając go. [przypis redakcyjny]
uwłóczyć (daw.) — odmówić. [przypis redakcyjny]
u wnuka panny Krasińskiej — tj. Karola Alberta, króla Sardynii. [przypis redakcyjny]
użałować się (starop.) — ulitować się. [przypis redakcyjny]
użegać — palić. [przypis redakcyjny]
użyć — doznać. [przypis redakcyjny]
użyć — [tu:] zgubić. [przypis redakcyjny]
użyć w obojgu jednakiej wolności — mieć w obu rzeczach jednakowo wolny wybór; w obojgu: tj. i w pisaniu kołysanek (zob. w. 4) i w pisaniu płaczów (zob. w. 9). [przypis redakcyjny]
użycie zbytkowne odkrył wonnego goździka — Dowiadujemy się tu od poety, że Nikolo pierwszy smakosz sieneński, pierwszy korzenne zaprawy do sosów i pieczeni wprowadził w użycie. [przypis redakcyjny]
użyj (…) nade mną litości — okaż mi swoją litość. [przypis redakcyjny]
uzanca (z wł.) — zwyczaj. [przypis redakcyjny]
uzarskie — husarskie, ciężkiej jazdy polskiej. [przypis redakcyjny]
uzbrojenia Anglii — przedsięwzięte w związku z naprężoną sytuacją polityczną. [przypis redakcyjny]
uznać — doznać, doświadczyć. [przypis redakcyjny]
uznała* — doznała. [przypis redakcyjny]
uzurpacja (z łac.) — bezprawne przywłaszczenie sobie władzy. [przypis redakcyjny]
uzurpować sobie — przywłaszczać, przypisywać. [przypis redakcyjny]
uzurpując — przywłaszczając. [przypis redakcyjny]
va bene (wł.) — dobrze, zgoda. [przypis redakcyjny]
va bene (wł.) — to dobrze. [przypis redakcyjny]
vacuus (łac.) — próżny, pozbawiony. [przypis redakcyjny]
vadium (łac.) — zastaw, suma składana dla zapewnienia, że zobowiązanie będzie dotrzymane. [przypis redakcyjny]
Vado — Małachowski. [przypis redakcyjny]
Vado — Stanisław Małachowski. [przypis redakcyjny]
vae (łac.) — biada. [przypis redakcyjny]
Vae victis (łac.) — Biada zwyciężonym. [przypis redakcyjny]
Vainqueur! maintenant vous l'avez prise, elle vous appartient (fr.) — Zwycięzco, teraz ją pan zdobył, ona należy do pana. [przypis redakcyjny]
Vale — Bądź zdrów. [przypis redakcyjny]
Vale et ama (łac.) — bądź zdrów [a. zdrowa] i kochaj. [przypis redakcyjny]
vale et ama (łac.) — bądź zdrów i kochaj. [przypis redakcyjny]
vale (łac.) — żegnaj. [przypis redakcyjny]
Valete! — Bądźcie zdrowi. [przypis redakcyjny]
Valga me Dios (hiszp.) — Niech mnie Bóg broni! [przypis redakcyjny]
vallus vitem decepit (łac.) — podpórka zawiodła winną latorośl. [przypis redakcyjny]
Van-Dycki — odwołanie do Antona van Dycka (1599–1641), malarza flamadzkiego, znakomitego portrecisty. [przypis redakcyjny]
Vare, legiones redde (łac.) — Warusie, wróć mi legjony; Cesarz August tak miał zawołać po klęsce zadanej przez Germanów wojsku rzymskiemu w lesie Teutoburskim (Swetoniusz, Żywot Augusta, 23). [przypis redakcyjny]
„Variétés” — teatr „Rozmaitości”, wystawiał sztuki lekkiej treści, operetki, wodewile, farsy itp. [przypis redakcyjny]
varnished gentleman (ang.) — tu: lalka salonowa. [przypis redakcyjny]
Va-t'en! (fr.) — idź precz! [przypis redakcyjny]
Vauban, Sebastian le Prestre de (1633–1707) — marszałek Francji, napisał traktat pt. Projekt królewskiej dziesięciny. [przypis redakcyjny]
vectigal constitutum (łac.) — cło ustanowione. [przypis redakcyjny]
Vehmgericht — średniowieczne sądy tajemne. [przypis redakcyjny]
Velarium — zasłona w amfiteatrze (od słońca). [przypis redakcyjny]
vel peccantibus virtutis species prima iucunda est (łac.) — bo nawet grzeszący zachwycają się ideałem cnoty. [przypis redakcyjny]
Vendita — komórka organizacyjna karbonariuszy. [przypis redakcyjny]
Venedico — rodem Bolończyk, ujęty pieniężnym datkiem piękną siostrę swoją Gizolę zaślubioną z Nicolo degli Alighieri nakłonił, ażeby się zdała na wolę margrabiego d'Este. [przypis redakcyjny]
venerabilis (łac.) — szanowny, czcigodny. [przypis redakcyjny]
venerabunt (łac.) — złożą hołd. [przypis redakcyjny]
veniam (łac.) — łaskę. [przypis redakcyjny]
Veni Creator Spiritus (łac.) — Przyjdź, Duchu Stworzycielu. [przypis redakcyjny]
Veniet iterum (…) dies (łac.) — nadejdzie znowu dzień, który nas na światło powróci. [przypis redakcyjny]
veni, vidi, sed non vici (łac.) — przyszedłem, zobaczyłem, lecz nie zwyciężyłem. [przypis redakcyjny]
verba pro verbis (łac.) — od słowa do słowa. [przypis redakcyjny]
verba veritatis (łac.) — słowa prawdy. [przypis redakcyjny]
verbo dicam (łac.) — słowem. [przypis redakcyjny]
Verdun — miejscowość w północno-wschodniej Francji, nad Mozą. W roku 1916 w czasie I wojny światowej toczyły się tam krwawe walki pozycyjne, w których poległo ok. 700 tys. żołnierzy. [przypis redakcyjny]
vere nobilis (łac.) — prawdziwy szlachcic. [przypis redakcyjny]
verfluchte (niem.) — przeklęty. [przypis redakcyjny]
vergentibus patriae nostrae fatis (łac.) — wskutek zmiany losów ojczyzny naszej. [przypis redakcyjny]
vergit (…) Fioniam (łac.) — styka się z oceanem od strony Fionii. [przypis redakcyjny]
verius dicam (łac.) — prawdę mówiąc. [przypis redakcyjny]
verius dicam (łac.) — zgodniej z prawdą powiem. [przypis redakcyjny]
verius dicendo: potui, sed nolui (łac.) — prawdę mówiąc: mogłem, lecz nie chciałem. [przypis redakcyjny]
verius (łac.) — właściwiej. [przypis redakcyjny]
Verjus — sok z niedojrzałych winogron. [przypis redakcyjny]
vestiarium — komora do przechowywania szat — garderoba. [przypis redakcyjny]
vestigia (łac.) — ślady. [przypis redakcyjny]
vestimenta (łac.) — suknie. [przypis redakcyjny]
vestimentorum (łac.) — szaty. [przypis redakcyjny]
veto (łac.) — nie pozwalam. [przypis redakcyjny]
veto (łac.) — sprzeciw; położył veto na część jej funduszów: zabronił jej tą częścią rozporządzać. [przypis redakcyjny]
vetturino (wł.) — woźnica. [przypis redakcyjny]
veturyn (wł.) — woźnica, dorożkarz; carozze i cabriolletti (wł.) — nazwy powozów; wyrażeń włoskich użył tu poeta, podobnie jak w w. 6 dla nadania utworowi kolorytu lokalnego. [przypis redakcyjny]
vetustas non opera solum, sed ipsam exedit naturam (łac.) — starość nie tylko dzieła, ale samą nawet naturę niszczy. [przypis redakcyjny]
Vexilla regis prodeunt inferni — co znaczy: Oto zbliżają się sztandary piekielnego króla. Słowa te (początek hymnu śpiewanego w Wielki Piątek) w tekście oryginału są po łacinie. [przypis redakcyjny]
via (łac.) — droga; tu: przez. [przypis redakcyjny]
Via sacra — Droga święta, jedna z ulic Rzymu, którą triumfator podążał na Kapitol. Stąd jej nazwa — święta, gdyż triumf był obrzędem religijnym, podziękowaniem bogom za zwycięstwo. [przypis redakcyjny]
via Sacra — ulica w Rzymie. [przypis redakcyjny]
viceregem (łac.) — wicekrólem. [przypis redakcyjny]
vicinarum gentium (łac.) — sąsiednie narody. [przypis redakcyjny]
vicinarum gentium — ościenne narody. [przypis redakcyjny]
vicissim (łac.) — nawzajem. [przypis redakcyjny]
vicissitudinem (łac. forma B.) — kolejność. [przypis redakcyjny]
vicissitudines adverso pectore (łac.) — odmiany odważnym sercem. [przypis redakcyjny]
vicissitudo (łac.) — przemiana. [przypis redakcyjny]
vicissitudo (łac.) — zmiana. [przypis redakcyjny]
vicolo (wł.) — zaułek. [przypis redakcyjny]