Gatunek: Esej

1. ★

   ☆

   

   Jan Niecisław Baudouin de Courtenay

   Krzewiciele zdziczenia

   Epoka: Modernizm Rodzaj: Epika Gatunek: Esej
   Ten utwór wymaga uwspółcześnienia

   • Czytaj online
   • Pobierz:
     PDFEPUBMOBIwięcejFB2TXT
     Stwórz własny plik PDFmniej

   Wyjątkowy z uwagi na niebanalne tezy esej, w którym Jan Niecisław Baudouin de Courtenay kwiecistym i pełnym trafnych sformułowań językiem prezentuje oryginalne krytyczne spojrzenie na współcześnie mu publikowane teksty.

   Autor staje w opozycji do powszechnie uznawanych za wartościowe utworów, nie szczędząc gorzkich zarzutów największym tuzom literatury. Treść przepełniona jest przekonaniem o potrzebie krzewienia idei pacyfizmu i promowania utworów niebazujących na podsycaniu pierwotnych instynktów o charakterze agresywnym. Zgrabny, cięty styl tekstu niejednokrotnie zdradza rzadko spotykany w takim stopniu dowcip i błyskotliwość twórcy. Krzewicieli zdziczenia można śmiało uznać za prawdziwą perełkę wśród spuścizny literackiej początków dwudziestego wieku.
2. ★

   ☆

   

   Tadeusz Boy-Żeleński

   Piekło kobiet

   Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne Rodzaj: Epika Gatunek: Esej

   • Czytaj online
   • Pobierz:
     PDFEPUBMOBIwięcejFB2TXT
     Stwórz własny plik PDFmniej

   Piekło kobiet to zbiór felietonów Tadeusza Boya-Żeleńskiego, powstałych w 1929 roku. Publicysta wypowiada się na temat kontrowersyjnego i głośnego tematu aborcji i praw reprodukcyjnych, przysługujących kobietom.

   Boy-Żeleński występuje z pozycji obrońcy praw kobiet i wskazuje na okrucieństwo regulacji prawnych, które zakładają brak możliwości terminacji ciąży i surowe karanie kobiet, które się tego czynu dopuszczą. Zwraca uwagę na sytuacje życiowe, które nie zawsze wiążą się z radością związaną z macierzyńswem oraz możliwościami zapewnienia matce i dziecku godnego życia. Przeciwnikom aborcji zarzuca zainteresowanie życiem tylko dopóty, dopóki odbywa się ono w okresie prenatalnym, późniejsze ignorowanie potrzeb i pozostawienie na pastwę losu. Felietony Boya-Żeleńskiego, głośne i niekiedy ostre, pozostają ważnym głosem w dyskusji o prawo do aborcji przez kolejne lata, aż do czasów nam współczesnych.
3. ★

   ☆

   

   Tadeusz Boy-Żeleński

   Słowa cienkie i grube

   Epoka: Modernizm, Dwudziestolecie międzywojenne Rodzaj: Epika Gatunek: Esej, Felieton

   • Czytaj online
   • Pobierz:
     PDFEPUBMOBIwięcejFB2TXT
     Stwórz własny plik PDFmniej

   Tadeusz Boy-Żeleński w swoich felietonach porusza przeróżną tematykę — potrafi zabierać głos w ważnych sprawach społecznych i politycznych, jest wybitnym znawcą literatury francuskiej i w doskonały sposób opowiada o artystycznym światku polskich literatów.

   Felietony dotyczące najróżniejszych spraw obyczajowych, niekiedy uzupełnione wątkami autobiograficznymi lub autotematycznymi, to kolejny popis pióra Boya. W felietonach z publikacji Słowa cienkie i grube mówi o szkole i relacjach nauczyciel-uczeń, opowiada o szarytkach, o używanych słowach, o zarzutach czytelników, a także zastanawia się, dlaczego podczas całowania należy wydać charakterystyczne cmoknięcie.

   Słowa cienkie i grube, wydane po raz pierwszy w 1931 roku, to kolejny zbiór felietonów jednego z najwybitniejszych polskich publicystów przełomu XIX i XX wieku.

Wybrane utwory