Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 114507 przypisów.
posoch (słow.)— ozdobna laska, odmiana pastorału, zakończona głowicą, używana przez biskupów w kościołach wschodnich. [przypis edytorski]
posoka (daw.) — krew. [przypis edytorski]
posoka — krew bydlęca. [przypis edytorski]
posoka — krew; dziś używa się głównie w odniesieniu do krwi zwierząt, dawniej stosowano także jako synonim krwi ludzkiej. [przypis edytorski]
posoka — krew. [przypis edytorski]
posowa (daw., gw.) — sufit, powała, strop. [przypis edytorski]
posowa (daw., gw.) — sufit. [przypis edytorski]
posowa (daw.) — sufit, powała. [przypis edytorski]
posowa (gw.) — sufit. [przypis edytorski]
posowa (reg.) — sklepienie. [przypis edytorski]
posowa (reg.) — sufit. [przypis edytorski]
posowa — sklepienie. [przypis edytorski]
pospieć (daw.) — zdążyć. [przypis edytorski]
pospiech (daw.) — dziś forma zmiękczona: pośpiech. [przypis edytorski]
pospieszże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
pospólnie (daw., gw.) — razem. [przypis edytorski]
pospołu (daw.) — dziś: wspólnie, razem. [przypis edytorski]
pospołu (daw., gw.) — razem. [przypis edytorski]
pospołu (daw.) — razem. [przypis edytorski]
pospołu (daw.) — razem, wspólnie. [przypis edytorski]
pospołu (daw.) — wspólnie, razem. [przypis edytorski]
pospołu (przest.) — wspólnie. [przypis edytorski]
pospołu — razem. [przypis edytorski]
pospołuśmy (…) opuścili — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: pospołu opuściliśmy. [przypis edytorski]
pospołu (starop.) — razem. [przypis edytorski]
pospoły — pospołu, wespół, razem. [przypis edytorski]
pospolicie (daw.) — zazwyczaj. [przypis edytorski]
pospolicie (starop.) — zazwyczaj. [przypis edytorski]
pospolicie — zazwyczaj. [przypis edytorski]
pospolicie — zwykle. [przypis edytorski]
pospolitak (daw.) — niskiego stanu. [przypis edytorski]
pospolitak — szlachcic, uczestnik pospolitego ruszenia. [przypis edytorski]
pospolitak — żołnierz pospolitego ruszenia. [przypis edytorski]
pospolita rzecz — tu: rzecz wspólna, publiczna, także jako wskazanie na rzeczpospolitą. [przypis edytorski]
pospolitego tam centrum ruszenia — pospolite ruszenie: szlachta wezwana na wojnę. [przypis edytorski]
pospolitem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: pospolitym. [przypis edytorski]
pospolitować (daw.) — lekceważyć. [przypis edytorski]
pospolitować (daw.) — robić pospolitym, pozbawiać należytej wartości. [przypis edytorski]
pospolitować się — przestawać z kimś o niższej pozycji od siebie, kogo uważa się za mniej godnego. [przypis edytorski]
pospolitować się — spoufalać się z ludźmi niżej urodzonymi. [przypis edytorski]
pospolity (daw.) — wspólny. [przypis edytorski]
Pospolity skarb etc. — inszy sposób do zebrania skarbu ziemskiego masz czytelniku opisany niżej u tegoż Frycza w przydatku do tych ksiąg (przypis źródła). [przypis edytorski]
pospolity — tu: ogólny, powszechny. [przypis edytorski]
pospolity — tu: stanowiący własność państwa a. urzędu. [przypis edytorski]
posponować — postponować; ubliżać komuś, poniewierać kogoś. [przypis edytorski]
posse comitatus — w angielskim common law osoba zobowiązana przez przedstawiciela prawa do pomocy w schwytaniu przestępcy. [przypis edytorski]
possesionatus (łac.) — posiadający ziemię. [przypis edytorski]
possesorka — posesorka; właścicielka. [przypis edytorski]
possesorka — zapewne: posiadaczka ziemska. [przypis edytorski]
possessor privilegiatus (łac.) — uprzywilejowany posiadacz. [przypis edytorski]
Possewin, właśc. Possevino, Antonio (1533–1611) — włoski jezuita, legat papieski w Polsce, wysłany przez papieża Grzegorza XIII na prośbę cara Iwana Groźnego z misją mediacji między Polską i Moskwą; miał także doprowadzić do zawarcia unii między Kościołem katolickim a prawosławnym oraz przymierza polsko-rosyjskiego przeciwko Turcji; w 1582 skłonił Stefana Batorego do pokoju z Rosją, po którego zawarciu car odrzucił propozycje papieskie. [przypis edytorski]
Posso parlare signor direttore? (wł.) — Czy mogę mówić z panem dyrektorem? [przypis edytorski]
postąpił krokiem — dziś: postąpił o krok. [przypis edytorski]
postać, co się zwiera z trzech ciał — Gerion, któremu Herkules zabrał stado wołów i krów. [przypis edytorski]
postać nieboszczyka króla — tj. ojca Hamleta. [przypis edytorski]
postać — tu: postawa, ułożenie ciała. [przypis edytorski]
postaci, arystokracji, braci — Słowacki, pochodzący z Kresów, wymawiał głoskę ć półmiękko, jak Ukraińcy i Rosjanie, dlatego te wyrazy w jego ustach się rymowały. [przypis edytorski]
Postacie widowiska — Wydanie krakowskie utworu z 1922 r. zawiera informację o treści: „Sztukę tę grano 28 listopada i 4 grudnia 1921 r. na kursach literackich w Krakowie, pod kierunkiem prof. Dr Mariana Szyjkowskiego, przez artystów Teatru Bagatela: Żaba — p. Trojanowska, Osioł — p. Heniowski, Słońce — p. Broński, Parobek — p. Łukasiewicz, Kopa siana — p. Łukasiewicz, Mucha — p. Kowalikówna, Futurysta — p. Stanisław Młodożeniec (poeta). Scenariusz czytała p. Leszko. Kostiumy i dekoracje malowali: Waliszewski, Jarema i Czyżewski”. [przypis edytorski]
postała (daw.) — powstała. [przypis edytorski]
Postał, podumał i poszedł — do szynku — wiersz Marii Konopnickiej (1842–1910) Sobotni wieczór z cyklu Obrazki. [przypis edytorski]
postanowić (daw.) — tu: ustanowić. [przypis edytorski]
postanowienie — tu: małżeństwo. [przypis edytorski]
Postanowiłem niebiosa zatrwożyć… — Słowacki, Król-Duch, Rapsod I, Pieśń II, XLII. [przypis edytorski]
postanowiłem sobie był — daw. forma czasu zaprzeszłego, dziś: postanowiłem sobie. [przypis edytorski]
postanowił — tu: ustanowił. [przypis edytorski]
postanowiwszy w miejsce swe pewnego Rusina z sobą spokrewnionego — oryg. łac. loco sui quodam ibi Rutheno sui generis in dominio constituto; tj. Świętopełka I, starszego brata Jarosława Mądrego, zięcia Bolesława Chrobrego. [przypis edytorski]
postaremu (starop. forma ort.) — dziś popr.: po staremu; jak dawniej. [przypis edytorski]
po staremu — tu: nadal, tak samo. [przypis edytorski]
po staremu — tu: niezmiennie, tak samo; ulubione wyrażenie Paska. [przypis edytorski]
postawając (starop.) — przystając, robiąc postoje. [przypis edytorski]
postaw a. sztuka — daw. jednostka miary długości tkanin, zróżnicowana zależnie od terytorium i licząca średnio 30 łokci (łokieć: 2 stopy, ok. 50–60 cm) sukna; na 10 lub tuzin (12) postawów (sztuk) dzielono belę materiału. [przypis edytorski]
postawa — tu: pozycja, ułożenie. [przypis edytorski]
postawce a. postawy (starop.) — kosztowne tkaniny. [przypis edytorski]
postaw (daw.) — jednostka miary powierzchni tkaniny. [przypis edytorski]
postaw (daw.) — jednostka miary stosowana do tkanin. [przypis edytorski]
postaw (daw.) — jednostka miary tkanin. [przypis edytorski]
postaw (daw.) — miara długości tkanin, równa 28 łokci, tj. ok. 16 m; w XVII w. tkaniny uważano za bardzo wartościowe i często stanowiły formę płatności zamiast gotówki, a sukno czerwone ceniono wyżej niż bielone. [przypis edytorski]
postaw (daw.) — miara sukna; jeden postaw sukna miał 30 łokci (ok. 14 m) długości i ¾ łokcia szerokości (ok. 1 m); bela sukna liczyła 10–12 postawów. [przypis edytorski]
postaw — daw. miara tkanin, liczył od 30 do 60 łokci, tj. ok. 18–36 m bieżących. [przypis edytorski]
postaw (daw.) — zwój sukna. [przypis edytorski]
postawić krzyżyk — zrezygnować z czegoś. [przypis edytorski]
postawić kwestią (daw.) — dziś: postawić kwestię. [przypis edytorski]
postawić marsa — zrobić marsową tj. surową minę. [przypis edytorski]
postawić się okoniem — sprzeciwić się, stawić opór. [przypis edytorski]
postawić (z ros. postawit) — dostarczyć. [przypis edytorski]
postawił był — daw. formy czasu zaprzeszłego, używanego dla wyrażenia czynności (zdarzenia, stanu itp.) poprzedzającej inną czynność (zdarzenie, stan itp.) wyrażoną w czasie przeszłym zwykłym; znaczenie: postawił (w przeszłości). [przypis edytorski]
Postawili Mickiewiczowi pomnik — warszawski pomnik Adama Mickiewicza, znajdujący się na skwerze przy ul. Krakowskie Przedmieście, zaprojektowany przez Cypriana Godebskiego, został odsłonięty w 100-lecie urodzin poety, 24 grudnia 1898. Budowę sfinansowano z datków społeczeństwa, zbieranych od maja do lipca 1897. [przypis edytorski]
postawim (daw.) — forma skrócona od: postawimy. [przypis edytorski]
postaw — inaczej: sztuka (np. sukna); starop. jednostka miary tkanin, dzieląca się na 32 łokcie (czyli ponad 15 m), choć zależnie od regionu i okresu mająca różne przeliczniki (od 27 do 62, a nawet 64 łokci po ok. 52 cm); większą jednostką była bela, licząca 10–12 postawów materiału. [przypis edytorski]
postaw — inaczej: sztuka (np. sukna); starop. jednostka miary tkanin, dzieląca się na 32 łokcie (czyli ponad 15 m), choć zależnie od regionu i okresu mająca różne przeliczniki (od 27 do 62, a nawet 64 łokci po ok. 52 cm); większą jednostką była bela, licząca 10–12 postawów materiału. [przypis edytorski]
postawion (daw.) — dziś: postawiony. [przypis edytorski]
postawion (daw.) — skrócona forma przym. r.m.; dziś tylko: postawiony. [przypis edytorski]
postawka — zdrobnienie od „postawa”. [przypis edytorski]
postawki (starop.) — miny. [przypis edytorski]
Postaw nam króla, aby nas sądził, jako wszytki narody mają — 1 Sm 8, 5. [przypis edytorski]
postaw (starop.) — daw. jednostka miary długości tkanin licząca średnio 30 łokci (łokieć: 2 stopy, czyli ok. 50–60 cm) sukna; na 10 lub tuzin (12) postawów dzielono belę materiału. [przypis edytorski]
post coitum omne animal […] triste (łac.) — po stosunku każde zwierzę jest smutne. [przypis edytorski]
postęk — dziś: postękiwanie. [przypis edytorski]
postęp arytmetyczny — według terminologii matematycznej liczba ziaren rośnie w postępie geometrycznym (w którym występuje stały mnożnik), a nie w arytmetycznym (w którym występuje przyrost o stałą wielkość). [przypis edytorski]
postępek — tu: postępowanie. [przypis edytorski]
