Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159649 przypisów.

voluntas (łac.) — chęć, poczucie, pragnienie. [przypis edytorski]

voluntas non potest vocari causa libera (…) satis explicuiEth. I, 32: „Wola nie może się nazywać przyczyną wolną, lecz tylko konieczną”. Coroll. 2: „Gdyż wola, jak wszystko inne, potrzebuje przyczyny, która ją w określony sposób powoduje do działania”. Ibidem II, scholium ultimum: „Co się zaś w końcu tyczy czwartego zarzutu (o ośle Buridana), to powiadam, iż zupełnie przyznaję, że człowiek znajdujący się w takiej równowadze (mianowicie nie spostrzegający nic prócz głodu i pragnienia, takiej potrawy i takiego napitku, które są od niego jednakowo oddalone) umrze z głodu i pragnienia”. Ibidem, III, 2, scholium: „Postanowienia umysłu (mentis) powstają w umyśle z tą samą koniecznością jak idee rzeczy istniejących rzeczywiście. Ci zatem, którzy sądzą, że zgodnie z wolnym postanowieniem umysłu mówią lub milczą, lub cokolwiek czynią — ci śpią z otwartymi oczami”. Epist 62: „Każdą rzecz powodują zewnętrzne przyczyny z koniecznością do istnienia i działania w pewny i określony sposób. Kamień np. otrzymuje od zewnętrznej przyczyny, wprawiającej go w pęd, pewną ilość ruchu, przez którą potem dalej się z koniecznością rusza. Przedstaw sobie teraz, że kamień podczas gdy się dalej porusza, myśli i wie, iż się stara dalej poruszać, ile może. A że kamień ten jest świadomy tylko swego dążenia i że zgoła nie jest obojętny, więc zapewne wierzyłby w to, że jest całkiem wolny i że trwa w ruchu nie z powodu jakiejś innej przyczyny niż tej, że chce. I to jest właśnie tą wolnością ludzką, o której wszyscy twierdzą, że ją posiadają, a która tylko na tym polega, że ludzie są świadomi swoich pożądań, a nie znają przyczyn powodujących ich do tego”. „Tak więc dostatecznie wyjaśniłem moje zapatrywanie na konieczność wolną i zmuszoną i na rzekomą ludzką wolność”. [przypis tłumacza]

voluntas tua (łac.) — wola twoja. [przypis edytorski]

voluptatem (…) infamia — por. Cicero, De officiis, I, 21. [przypis edytorski]

volutantibus (…) animi — Livius Titus, Ab Urbe condita, XXXII, 20. [przypis tłumacza]

vomito prieto (hiszp.) — żółta febra, tropikalna choroba przenoszona przez komary, objawiająca się nawracającą gorączką i silnymi dreszczami. [przypis edytorski]

Vomitorium — drzwi w teatrze, przez które lud wchodził z zewnętrznej galerji na stopnie i siedzenia. Tu — drzwi, któremi wypuszczano na arenę walczących w cyrku ludzi i zwierzęta. [przypis redakcyjny]

vom recht gesunden Menschenverstande — Prawdziwie zdrowego rozsądku ludzkiego. [przypis autorski]

von Arnim, Bettina (1785–1859) — pisarka niemiecka, autorka m.in. fikcyjnej korespondencji z J. W. Goethem. [przypis edytorski]

Von Bilberstein — Wojciech z Bibersteinu Kazimierski, tłumacz Koranu i Gulistanu. [przypis redakcyjny]

von dem Feuer gerettet (niem.) — uratowane z ognia. [przypis edytorski]

von Krüdener, Barbara (1764–1824) — baronowa rosyjska, pochodzenia niemiecko-bałtyckiego, pisarka. Popadła w mistycyzm, ogłaszając się prorokinią własnej grupy religijnej. [przypis edytorski]

von Mansfeld, Ernst — właśc. Piotr Ernest II von Mansfeld-Friedeburg (ok. 1580–1626), niemiecki dowódca najemników w czasach wojny trzydziestoletniej, walczący po stronie protestanckiej. [przypis edytorski]

von Metternich — właśc. Klemens Wentzel Lothar Nepomuk, książę von Metternich-Winneburg (1773–1859) — austriacki dyplomata i konserwatywny polityk. [przypis edytorski]

Von Vormann, Nikolaus von Vormann (1895–1959) — generał Wehrmachtu, brał udział w kampanii w Polsce i ZSRR, w okresie powstania warszawskiego dowódca 9. Armii, która broniła bezpośredniego przedpola polskiej stolicy na wschodnim brzegu Wisły. Podlegała mu część jednostek biorących udział w tłumieniu powstania. Po utracie Pragi odwołany 21 września 1944 r. ze stanowiska. [przypis edytorski]

Voragine, Jakub, właśc. Jacopo da Varagine (ok. 1228/1230–1298) — średniowieczny hagiograf, kaznodzieja i pisarz religijny, arcybiskup Genui; autor Legenda aurea (Złotej legendy), powst. w l. 1260–1270, będącej zbiorem opowieści i rozważań o świętych, przeznaczonym pierwotnie do czytania w uroczystości roku liturgicznego. [przypis edytorski]

Vorarbeiter — w gwarze obozowej: starszy więzień w komandzie. [przypis edytorski]

Vorort — dyrektoriat federalny w Szwajcarii. [przypis redakcyjny]

Vorsicht: Eier (niem.) — ostrożnie: jajka! [przypis edytorski]

Vorsicht — Vorsehung. [przypis edytorski]

vor Sonnenaufgang (niem.) — przed wschodem słońca. [przypis edytorski]

Vorsteher (niem.) — zwierzchnik. [przypis edytorski]

„Vorwärts” — organ prasowy Socjaldemokratycznej Partii Niemiec. [przypis edytorski]

Vos autem non sic (łac.) — Łk 22, 25 i 26. „Lecz wy nie tak”. [przypis tłumacza]

vos bretelles alors — ależ te twoje szelki. [przypis edytorski]

Vosne (…) experiamur (łac.) — „Wypróbujmy siłą, tobie li czy mnie fortuna, pani wypadków, przeznacza władców” (Cicero, De officiis, I, 12; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Vos (…) sannae (łac.) — „O ty, starodawnej krwi Rzymianinie, ty, co nie dbasz o to, co się za tobą dzieje, bacz pilno, aby cię za plecami twymi nie przedrzeźniał jaki błazen!” (Aulus Persius Flaccus, Satirae, V, 61; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

„Vossische Zeitung” — ogólnoniemiecka gazeta ukazująca się od 1721 roku, zamknięta przez nazistów w 1934 roku. [przypis edytorski]

Vossius, Gerardus (1577–1649) — niderlandzki uczony i humanista; autor licznych dzieł z dziedziny historii, retoryki, gramatyki, m.in. Linguae graecae rudimenta. [przypis edytorski]

Vostizza — dawna, średniowieczna nazwa greckiego miasta Ejo (staroż. Aigeion, Aigion) na płn. Peloponezie, jednego z najstarszych miast w Grecji, a jednocześnie jednego z pierwszych wyzwolonych spod panowania ottomańskiego w 1821; po odzyskaniu niepodległości przez Grecję miastu przywrócono dawną nazwę. [przypis edytorski]

Vostizza — dawna, średniowieczna nazwa greckiego miasta Ejo (staroż. Aigeion, Aigion) na płn. Peloponezie; po odzyskaniu niepodległości przez Grecję miastu przywrócono dawną nazwę. [przypis edytorski]

vostra sorella — mowa tu niezawodnie o Annie Gonzadze, małżonce palatyna nadreńskiego, Edwarda. [przypis autorski]

vota decisivaa (łac.) — głosy rozstrzygające. [przypis redakcyjny]

vota głośne — głosowanie jawne. [przypis redakcyjny]

Vota (…) Iphis (łac.) — „Śluby niegdyś dziewczynki chłopiec Iphis spełnia” (Ovidius, Metamorphoses, IV, 12, 129; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

vota (łac.) — chęci. [przypis redakcyjny]

voto komprobowane — ślubem (dosł. słowem) utwierdzone. [przypis redakcyjny]

votre argent (fr.) — wasze (a. pańskie) pieniądze. [przypis edytorski]

votre consentement (fr.) — swoją zgodę. [przypis edytorski]

Votre cousin est detestable. Il n'est pas sage (fr.) — Twój kuzyn jest paskudny. On nie jest grzeczny. [przypis edytorski]

votre ennemi c'est votre maître — wasz pan to wasz wróg. [przypis tłumacza]

votre femme (fr.) — pana żona. [przypis edytorski]

votre (fr.) — pański. [przypis edytorski]

votre (fr.) — wasza, pańska. [przypis edytorski]

Votre maison respirait une telle gaieté enfantine, j 'y ai passé des jours si agréables, que le souvenir m'en revient… — Mickiewicz, List do Madamme de Klustine, Paryż, 24 listopada 1832 [w:] Korespondencja Adama Mickiewicza, t. 1, 1870, s. 65–66. [przypis edytorski]

votre tour (fr.) — twoja kolej. [przypis edytorski]

votum consultivum (łac.) — głos doradczy. [przypis redakcyjny]

votum decisivum (łac.) — głos decydujący. [przypis redakcyjny]

votum informativum (łac.) — głos wyjaśniający. [przypis redakcyjny]

votum (łac.) — dar wieszany przy ołtarzu, upamiętniający cud lub wysłuchaną modlitwę. [przypis edytorski]

votum (łac.) — głos (w głosowaniu). [przypis edytorski]

votum (łac.: ofiara, dar, obietnica) — nabożeństwo błagalne. [przypis edytorski]

votum (łac.: ofiara, dar, obietnica) — tu: poparcie. [przypis redakcyjny]

votum (łac.) — ślub. [przypis redakcyjny]

votum (łac.) — słowo, ślub. [przypis redakcyjny]

votum (łac.) — tu zamiast pełnego: votum separatum: głos odrębny; oficjalny sprzeciw członka jakiejś zbiorowości wobec jej gremialnie podjętej decyzji. [przypis edytorski]

votum (łac.) — uroczyste zobowiązanie, ślub. [przypis edytorski]

votum (łac.) — życzenie. [przypis redakcyjny]

votum separatum (łac.) — głos odrębny (zazwyczaj: oficjalny sprzeciw członka jakiejś zbiorowości wobec jej gremialnie podjętej decyzji). [przypis edytorski]

votum separatum (łac.: wniosek odrębny) — oficjalne zgłoszenie niezgody jednego z uczestników narady na coś, co inni uczestnicy uznają za właściwe. [przypis edytorski]

votum — tu: ofiara składana (dziękczynna, przebłagalna) na ołtarzu a. uroczyste zobowiązanie. [przypis edytorski]

Voue qui ne savez pas, combien l'enfance est belle Enfants. n’enviez point notre âge de douleurs, Où le coeur tour à tour est esclave et rebelle, Où le rire est souvent plus triste, que vos pleurs (fr.) — fragment wiersza W. Hugo A une jeune fille, który nie został przetłumaczony na język polski. [przypis edytorski]

Vous appelez ça „parzenica” (fr.) — pan nazywa to parzenicą? [przypis edytorski]

vous aussi (fr.) — ty też. [przypis edytorski]

Vous autres gentilhommes (fr.) — wy, szlachetni panowie. [przypis edytorski]

Vous avez bien raison de vous aimer… (fr.) — Masz dobry powód, by kochać siebie, gdyż jesteś bardzo interesujący i miły. Mylisz się, sądząc, że nie jesteś kochany. [przypis edytorski]

vous avez des enfants, n'est-ce pas? (fr.) — ma pan dzieci, prawda? [przypis edytorski]

vous avez des enfants, n'est-ce pas? (fr.) — przecież ma pan dzieci, prawda? [przypis edytorski]

vous avez lu? (fr.) — czytał pan? [przypis edytorski]

Vous comprenez donc que je ne puis le savoir, je ne suis pas un prophète. (fr.) — Sam pan rozumie, nie mogę tego wiedzieć, nie jestem prorokiem. [przypis edytorski]

Vous comprenez? (fr.) — rozumie pan? [przypis edytorski]

vous comprenez (fr.) — rozumie pan. [przypis edytorski]

vous comprenez? (fr.) — rozumie pan? [przypis edytorski]

Vous danserez, j'espère (fr.) — Spodziewam się, że pan zatańczy. [przypis edytorski]

Vous dites mal (fr.) — Źle pan mówi. [przypis edytorski]

Vous êtes détestable (fr.) — Pan jest wstrętny. [przypis edytorski]

Vous êtes le curé de Perthe? (fr.) — Pan jest proboszczem w Perthe? [przypis edytorski]

Vous êtes, mon cher, le plus représentable crétin au monde (fr.) — Jest pan, mój drogi, najbardziej reprezentatywnym kretynem na świecie. [przypis edytorski]

vous êtes mon tout (fr.) — jesteś dla mnie wszystkim. [przypis edytorski]

Vous étes (…) substance (fr.) — „Tyś jest, powiedział mu, istnieniem i bytem najprostszym, istotą o swoistej właściwości, zrobioną z czystej substancji”. Cytowany z pamięci fragment satyry Woltera Les systemes. [przypis redakcyjny]

Vous êtes un egoiste qui, pour cuire son oeuf, brulerait la maison de son meilleur ami (fr.) — Jesteś egoistą, który, aby upiec swą pieczeń, gotów spalić dom najlepszego swego przyjaciela. [przypis redakcyjny]

Vous êtes un sale boche! (fr.) — Pan jest głupim szkopem! [przypis edytorski]

vous êtes un très bon père? (fr.) — pan jest dobrym ojcem? [przypis edytorski]

vous (fr.) — zaimek 2. os. lm: wy; używany także jako forma grzecznościowa przy zwracaniu się do pojedynczej osoby (pan, pani) lub większej liczby osób (państwo). [przypis edytorski]

Vous l'êtes sans le savoir: c'est comme la vérole, ça ne se voit pas, mais c'est dans le sang! (fr.) — Pan jest nim, nawet o tym nie wiedząc: to jest jak z ospą — nie widzi się jej, ale jest we krwi. [przypis edytorski]

Vous me donnez l'envie d'essayer d'un beau garçon! (fr.) — wzbudza pan we mnie ochotę na pięknego chłopca. [przypis edytorski]

Vous me mandez (fr.) — donosisz mi; piszesz mi. [przypis edytorski]

vous me sacrifierés (z fr. vous me sacrifierez) — pan mi poświęci. [przypis edytorski]

Vous n'aimez pas (…)devenir historique (fr.) — Pan nie lubi historii? ha, ha, satyryk powiedziałby, że boisz się przejść do historii. [przypis edytorski]

vous osez (fr.) — pan się ośmiela. [przypis edytorski]

Vous pensez, monsieur, que j'ai fini? Pas encore… Vous avez encore une fillette (fr.) — Myśli pan, że ja skończyłem? Jeszcze nie… Ma pan jeszcze córeczkę. [przypis edytorski]