Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159856 przypisów.
Ronacher — wiedeński teatr, na przełomie XIX i XX w. funkcjonujący jako teatr rozmaitości połączony z restauracją, prezentujący siedzącej przy stolikach publiczności rewie, operetki, tańce, piosenki. [przypis edytorski]
Roncesvalles — przełęcz w zachodnich Pirenejach, w roku 778 miejsce bitwy z Baskami, w której wraz ze swoimi żołnierzami zginął hrabia Roland, dowódca tylnej straży wojsk Karola Wielkiego. [przypis redakcyjny]
roncewalska (…) przegrana — rozsławiona przez średniowieczną epikę rycerską (m.in. Pieśń o Rolandzie) bitwa w wąwozie Roncevaux (także: Roncevalles, Ronsewal) stoczona 15 sierpnia 778 przez tylną straż osłaniającą odwrót z Hiszpanii wojsk frankijskich pod wodzą Karola Wielkiego; w legendzie przeciwnikami Franków byli Saracenowie (tj. Arabowie, „niewierni”), w istocie był to odwet górali baskijskich za zburzenie ich stolicy Pampeluny. [przypis edytorski]
Roncus — Ronco, rzeczka w płn. Włoszech, dopływ Padu. [przypis redakcyjny]
Roncylion — Roncillon w płd. Francji w departamencie Vaucluse. [przypis redakcyjny]
rondeau — rondo; forma w muzyce (również w poezji i tańcu), której konstrukcja opiera się na wielokrotnych powtórzeniach tematu. [przypis edytorski]
Rondel — Barbakan. [przypis edytorski]
Rondel (daw., pot.) — barbakan krakowski, okrągła gotycka budowla obronna z XV w.; część dawnych fortyfikacji miejskich. [przypis edytorski]
Rondel (daw., pot.) — barbakan krakowski. [przypis edytorski]
rond (fr.) — kółko. [przypis edytorski]
rondo a. rondeau (fr.) — forma w muzyce (również w poezji i tańcu), której konstrukcja opiera się na wielokrotnych powtórzeniach tematu. [przypis edytorski]
Rondo — miasto w Andaluzji, w Hiszpanii. [przypis edytorski]
rondo — rodzaj strofy powtarzającej określone wersy. [przypis edytorski]
Rond-Point de Champs-Elysées — duże rondo na paryskiej alei Champs-Elysées (Pól Elizejskich). [przypis edytorski]
rond-point (fr.) — rondo a. półkole; tu: okrągłość. [przypis edytorski]
Ronge, Maximilian (1874–1953) — pułkownik armii austro-węgierskiej i ostatni szef biura ewidencyjnego. [przypis edytorski]
Roniąc na wierzby łezki trzy — tj. na zielone gałązki używane w świąteczną niedzielę Trójcy (49 dzień po Wielkanocy). [przypis edytorski]
ronić (daw.) — strącać. [przypis edytorski]
ronić — tu: tracić, gubić. [przypis edytorski]
Ronquerolles — [por. Balzac:] Ferragus, Księżna de Langeais, etc. [przypis tłumacza]
Ronsard, Pierre de (1524–1585) — sławny poeta francuskiego renesansu, główny autor należący do grupy zwanej Plejadą. [przypis edytorski]
Rontaler, Edward Aleksander (1846–1917) — właściciel i dyrektor nowoczesnej szkoły ogólnokształcąco-handlowej powstałej w 1896 r. w Warszawie, wśród jej pedagogów było wielu wybitnych uczonych. [przypis edytorski]
ront (daw.) — obchód terenu. [przypis edytorski]
ront (daw.) — patrol. [przypis edytorski]
ront (daw.) — patrol straży (tu: miejskiej). [przypis edytorski]
ront (daw.) — patrol wojskowy, kontrolujący warty oraz porządek i bezpieczeństwo na danym terenie. [przypis edytorski]
rontów — straży. [przypis redakcyjny]
ront — obchód terenu przez straże, w celu sprawdzenia porządku i bezpieczeństwa. [przypis edytorski]
ront (z fr.) — straż, warta. [przypis redakcyjny]
ront (z niem.) — patrol wojskowy. [przypis edytorski]
ronytas (lenk.) — sužeistas. [przypis edytorski]
Roosbecke — im Nov. 1382 siegt der Herzog von Burgund Philippe le Hardi bei Rosebecque über die Flamen. [przypis edytorski]
ropa a. rapa (z fr. rapé) — tytoń tarty, tabaka francuska. [przypis redakcyjny]
ropiącą — dziś popr.: ropiejącą; w oryg. niem. jauchige, od jauche: gnojówka. [przypis edytorski]
ropiący — dziś popr.: ropiejący; tu: forma krótsza przymiotnika użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
ropiący się — dziś: ropiejący. [przypis edytorski]
Ropp, Grzegorz — sztabskapitan artylerii, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej odznaczony orderem Virtuti Militari; jeden z organizatorów insurekcji warszawskiej. [przypis edytorski]
Rops, Félicien (1833–1898) — belgijski grafik, przedstawiciel symbolizmu, często tworzący prace o tematyce erotycznej. [przypis edytorski]
Rops, Félicien (1833–1898) — belgijski grafik, znany gł. ze swoich litografii i akwafort o tematyce erotycznej i satanistycznej. [przypis edytorski]
Rops, Félicien (1833–1898) — belgijski malarz i grafik, znany z ukazywania brzydoty i potworności życia; jego prace łączą elementy naturalizmu i symbolizmu. [przypis edytorski]
Rops, Felicien (1833–1898) — belgijski malarz, grafik, karykaturzysta, współpracował z magazynem „Uylenspigel”; wiele jego rysunków miało charakter erotyczny. [przypis edytorski]
Rops, Felicjan (1833–1898) — znany malarz i sztycharz belgijski. [przypis redakcyjny]
Ropuch powrócił do domu! — przekład Zofii Baumanowej. [przypis redakcyjny]
Rorate Coeli (łac.) — pierwszy wers śpiewu na wejście rozpoczynającego mszę roratnią: Rorate coeli desuper, tj. Spuśćcie rosę, niebiosa. [przypis edytorski]
rorate coeli, właśc. rorate cæli desuper (łac.) — spuście rosę niebiosa (fragm. Księgi Izajasza 45:8). [przypis edytorski]
roraty — pierwsza msza o wschodzie słońca w okresie adwentu, tj. okresu poprzedzającego Święta Bożego Narodzenia w kościele katolickim. [przypis edytorski]
roraty — pierwsza msza poranna w kościele katolickim, odprawiana o wschodzie słońca; nazwa utworzona od pierwszych słów łac. modlitwy rorate caeli desuper: rosę niebiosa ześlijcie. [przypis edytorski]
roraty — wczesna poranna msza odprawiana w okresie Adwentu. [przypis edytorski]
rość (daw.) — rosnąć. [przypis edytorski]
rość — dziś: rosnąć. [przypis edytorski]
rość (tu forma 3 os. lp: roście) — rosnąć. [przypis redakcyjny]
rościągnionem (starop. forma) — rozciągniętym. [przypis edytorski]
rościągniony (starop. forma) — dziś popr.: rozciągnięty. [przypis edytorski]
rościągniony (starop. forma) — rozciągnięty. [przypis edytorski]
rościęła (starop. forma ort.) — dziś popr.: rozcięła. [przypis edytorski]
rościęty (starop. forma) — rozcięty. [przypis edytorski]
roście (daw.) — rośnie. [przypis edytorski]
roście (daw.) — rośnie. [przypis redakcyjny]
roście — dziś popr. forma 3.os.lp: rośnie. [przypis edytorski]
roście — dziś popr.: rośnie. [przypis edytorski]
roście — dziś popr.: rośnie. [przypis redakcyjny]
roście (gw., daw.) — rośnie. [przypis autorski]
roście (starop. forma) — 3.os.lp cz. teraźn.; dziś popr.: rośnie. [przypis edytorski]
roście (starop. forma 3 os. lp) — rośnie. [przypis edytorski]
roście (starop. forma) — dziś popr. 3. os. lp: rośnie. [przypis edytorski]
rościł — w rękopisie dla rymu: rościół. [przypis redakcyjny]
roślejszy — wyższy, większy; stopień wyższy przymiotnika od: rosły (wysoki, postawny). [przypis edytorski]
roślin krwiożerczych wężowate drgawki (…) kwiat mango w uściskach anakondy — T. Miciński, W mroku gwiazd, s. 111, 12. [przypis autorski]
roślinne — w oryginale: vegetativ. [przypis tłumacza]
rośliny pobudliwe — w oryginale jest: sensitive Pflanzen. [przypis tłumacza]
rośniecie tyrani — wyrastacie na tyranów. [przypis redakcyjny]
rośnienie — dziś: rośnięcie; wzrost. [przypis edytorski]
rośnie tam w wielkiej ilości kamień — najcenniejszy marmur dobywano z kamieniołomów na górze Pentelikon, mniej cenny, szaro-niebieski, na górze Hymettos. [przypis tłumacza]
rośny (daw.) — pokryty rosą. [przypis edytorski]
rośny — rosisty, wilgotny od rosy. [przypis edytorski]
rośny — zwilżony rosą. [przypis edytorski]
Roś — rzeka w środkowej części Ukrainy, prawy dopływ Diepru. [przypis edytorski]
Roś — rzeka w środkowej części Ukrainy, prawy dopływ Dniepru. [przypis edytorski]
Roś — tu: rzeka w środkowej części Ukrainy, prawy dopływ Dniepru, przepływa przez Białą Cerkiew i Korsuń. [przypis edytorski]
Rosa Bailly (1890–1976) — fr. poetka, propagująca kulturę polską we Francji. [przypis edytorski]
Rosa (biol.) — róża, rodzaj krzewów należących do rodziny różowatych, obejmujący ok. 200 gatunków. [przypis edytorski]
Rosa Bonheur, właśc. Marie-Rosalie Bonheu (1822–1899) — fr. malarka i rzeźbiarka, przedstawicielka naturalizmu, zyskała sławę głównie dzięki obrazom ze zwierzętami (Orka w Nivernais, Koński jarmark); najsławniejsza malarka XIX w. [przypis edytorski]
Rosae crucis frater (łac.) — brat różokrzyżowiec; jednocześnie początek tytułu dzieła z 1619: Rosae Crucis Frater Thrasonico-Mendax, das ist: Verlogner Rhumbsichtiger Rosencreutzbrüd, którego autor ukrywał się pod pseudonimem „S. Mundus Christophorus”. [przypis edytorski]
rosajszywe — rektor jesziwy. [przypis edytorski]
rosarium (łac.) — ogród różany. [przypis edytorski]
Rosa, Salvator (1615–1673) — malarz włoski, autor scen rodzajowych z pustelnikami i włóczęgami na tle dzikich, romantycznych krajobrazów; uważany za prekursora romantyzmu. [przypis edytorski]
Rosas, Juan Manuel de (1793–1877) — argentyński generał i polityk, gubernator prowincji Buenos Aires, dyktator; korzystając z wojny domowej w Urugwaju usiłował zagarnąć tereny tego państwa; w 1852 obalony przez swojego generała, zbiegł do Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]
rosa (z port. roça) — obszar po spalonym lesie, przygotowany pod zasiew (za: Słownik portugalsko-polski kolonisty polskiego w Brazylii, Kurtyba 1925). [przypis edytorski]
Roscelinus a. Rucelinus — ur. w Compiègne, żył i nauczał jako kanonik w różnych miejscowościach Francji w ostatniej ćwierci wieku XI. Czas jakiś bawił w Anglii i w Rzymie. Dzieł prawdopodobnie nie pisał, ograniczając się do nauczania ustnego; poglądy jego znamy z pism autorów, którzy je przytaczają. Przechował się jednak list Roscelina do Abelarda, traktujący o kwestii Trójcy. [przypis autorski]
Roscjusz, właśc. Quintus Roscius (ok. 125–62 p.n.e.) — jeden z najwybitniejszych aktorów w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]
roscyjskie księstwo — książę Ross. [przypis redakcyjny]
roscząć (starop.) — także: rozcząć, rozczynać; [dziś:] rozpocząć. [przypis redakcyjny]
Rosellini, Ippolito (1800–1843) — włoski orientalista, przyjaciel i uczeń Jeana François Champolliona, twórca włoskiej egiptologii. [przypis edytorski]
Rosenbaum — przywrócono oryginalną pisownię; w wydaniu źródłowym niekonsekwentnie, w tym rozdziale: Rosenblum i Rozenblum, w ostatnim: Rosenbaum. [przypis edytorski]
Rosenberg, Alfred (1893–1946) — zbrodniarz nazistowski, twórca teorii rasistowskich narodowego socjalizmu, minister III Rzeszy do spraw okupowanych terytoriów wschodnich. [przypis edytorski]
Rosenwerth de Różycki, Włodzimierz Józef (1837–1914) — w 1890 r. wyznaczony na kustosza muzeum polskiego w Rapperswilu; pełnił na zamku również obowiązki palacza, woźnego i konserwatora; inne formy nazwiska: Rosenwerth herbu Różyczka, Różyczka de Rosenwerth. [przypis edytorski]
Rosenzweig, Franz (1886–1929) — żydowski filozof dialogu. [przypis edytorski]
Rosetta — miasto portowe w Egipcie nad jednym z ramion delty Nilu o tej samej nazwie; w 1799 znaleziono tam kamienną płytę z tekstem w trzech wersjach, tzw. kamień z Rosetty, co miało przełomowe znaczenie dla odczytania egipskich hieroglifów. [przypis edytorski]
Rose von Lima — peruan. Heilige, Jungfrau, Mystikerin und Dominikaner-Terziarin, (1586–1617). [przypis edytorski]
rosiczka — rosiczka okrągłolistna zwana też rosą słoneczną, roślina owadożerna o właściwościach leczniczych. [przypis edytorski]
