ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | norweski | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | żeglarskie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 186 przypisów.

Habeas Animam (łac.) — dosł. „żebyś miał duszę” a. „powinieneś mieć duszę”; nawiązanie do prawa habeas corpus zapewniającego nietykalność osobistą, niemożność uwięzienia. [przypis edytorski]

Habeas Corpus (łac.) — dosł. abyś miał ciało; formalny protest przeciw aresztowaniu lub zatrzymaniu, którego zasadność musi zostać potem oceniona przez sąd. [przypis edytorski]

Habeas corpus (łac.) — dosł.: żebyś miał ciało; nazwa angielskiej ustawy z 1679, zakazującej aresztowania obywatela bez prawomocnego nakazu sądu. [przypis edytorski]

habeas corpus (łac.) — dosł. żebyś miał ciało; nazwa ang. ustawy z 1679 r. zakazującej organom państwa aresztowania obywatela bez prawomocnego wyroku (nakazu) sądu. [przypis edytorski]

habeas corpus (łac.) — prawo, na podstawie którego osoba może zaskarżyć przed sądem swoje zatrzymanie jako bezprawne i uzyskać zwolnienie z aresztu (więzienia). [przypis edytorski]

Habeas corpus (łac.) — żebyś miał ciało; praw. ustawa zabraniająca aresztowania obywatela bez nakazu sądu. [przypis edytorski]

habenda (daw. żart., z łac.) — mająteczek, niewielka posiadłość. [przypis edytorski]

Habent sua fata epistulae (łac.) — Listy mają swoje losy. [przypis edytorski]

habent sua fata libelli (łac.) — i książki mają swe losy. [przypis edytorski]

habent sua fata libelli (łac.) — książki mają swoje losy. [przypis edytorski]

Habent sua fata libelli (łac.) — Książki mają swoje losy (sentencja będąca fragmentem cytatu z Terencjanusa Maurusa z II w. n.e.). [przypis edytorski]

habetis legem et prophetas (łac.) — macie prawo i proroków. Król zmieszał dwa miejsca Pisma św. i utworzył jakiś niby cytat, który mu tu był potrzebny: Habent Moysen et prophetas (Łk. 16, 29) i Nolite putare, quoniam veni solvere legem, aut prophetas (Mt. 5, 17). [przypis redakcyjny]

habet (łac.) — ma; tu: dostał, trafiony. [przypis edytorski]

habet (łac.) — ma; tu: trafił. [przypis edytorski]

Haec demum (…) feriet (łac.) — Ten wiersz ma smak i dowcip, który dobrze kole. Napis z nagrobka poety Lukana; tłum. Edmund Cięglewicz. [przypis tłumacza]

Haec dixit Isayae (łac.) — Iz 6, 10. [przypis tłumacza]

haec est magna caecitas cordis (łac.) — „To jest wielka ślepota serca”. [przypis tłumacza]

haec est major caecitas cordis (łac.) — „To jest większa ślepota serca. [przypis tłumacza]

haec est petra (łac.) — on jest skałą. [przypis edytorski]

Haec loca (…) foret (łac.) — „Te kraje moc przyrody i ziemi trzęsienie/ Rozerwały, jak mówią: ongi obie części/ Stanowiły ląd jeden” (Vergilius, Aeneida, III, 414; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Haec perinde sunt (…) mala (łac.) — „Bo to rzeczy są takie jak duch, co je miewa:/ Kto ich zażywać umie, temu dobre; kto zaś/ Źle ich użyje, temu na złe się obrócą” (Terentius, Heauton Timorumenos, 3, 21; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

haec tunc hominem concludit profunditas iniquitatis (łac.) — „Wtedy człowieka zamyka ta głębia przewrotności”. [przypis tłumacza]

Haeredis (…) risus est (łac.) — „Dziedzic płacze na oko, a w duszy się śmieje” (Publilius Syrus, cytat w: Gellius Aulus, Noctes Atticae, XVII, 14; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

haeredissa (łac.) — dziedziczka. [przypis redakcyjny]

haereditatem (łac.) — przez zasiedzenie. [przypis edytorski]

haeres (łac.) — dziedzic. [przypis edytorski]

haeret (…) arundo (łac.) — „tkwi w boku grot śmiertelny” (Vergilius, Aeneida, IV, 75; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

haereticae pravitatis (łac.) — heretyckiej przewrotności. [przypis edytorski]

haeret in pectore (łac.) — tkwi w sercu. [przypis redakcyjny]

haeret lateri letalis arundo (łac.) — tkwi w boku śmiertelna strzała. [przypis redakcyjny]

hanc ideam (łac.) — tego sposobu. [przypis redakcyjny]

Hanc (…) persecuti sunt (łac.) — „Tę najwspanialszą sztukę spomiędzy wszystkich tj. sztukę doskonałego życia osiągali nie przez nauki, lecz przez samą życiową praktykę” (Cicero, Tusculanae disputationes, IV, 3; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

hanc suscipere provinciam (łac.) — podjąć się tego obowiązku. [przypis redakcyjny]

Hannibal ante portas! (łac.) — Hannibal u bram (okrzyk mieszkańców Rzymu po miażdżącym zwycięstwie kartagińskiego wodza Hannibala nad armią rzymską w bitwie pod Kannami (216 p.n.e.). [przypis edytorski]

Hannibal ante portas (łac.) — Hannibal u bram. [przypis edytorski]

Hannibal, Hannibal ante portas (łac.) — Hannibal, Hannibal u bram. [przypis edytorski]

Has (…) coena (łac.) — „Niech wam smakuje obiadek, panicze!/ Ja na wędrowny stół taki nie liczę” (Martialis, Epigrammata, VII, 48, 4; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Haud ignara loquor (łac.) — nie mówię o rzeczach nieznanych. [przypis edytorski]

Haud (…) voto (łac.) — „Niejeden za nic w świecie nie powtórzy ślubów/ I modlitw swych publicznie: śmierć by wolał raczej” (Aulus Persius Flaccus, Satirae, II, 6; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

hebes (łac.) — tępy, ograniczony, tuman. [przypis edytorski]

hebes (łac.) — tępy, ograniczony, tuman. [przypis redakcyjny]

hebes (łac.) — tępy, słaby, głupi. [przypis redakcyjny]

hebes (z łac.) — tępy, ograniczony, tuman. [przypis edytorski]

Hectora quis nosset, felix si Troia fuisset (łac.) — Któż by znał Hektora, gdyby Troja była szczęśliwa? (Owidiusz, Tristia, IV, 3, 75). [przypis redakcyjny]

Hectorem quis nosset, felix si Troia fuisset (łac.) — któż by znał Hektora, gdyby Troja była szczęśliwa (Ovidius, Tristia, IV 3, 75). [przypis redakcyjny]

Helsonoriam et Cronoburgum (łac.) — Helsingör i Kronburg. [przypis redakcyjny]

Helweci (z łac.) — Szwajcarzy. [przypis edytorski]

Hem (…) praestat (łac.) — „Jakżeż góruje nieraz człowiek nad człowiekiem” (Terentius Eunuchus II, 3, 1; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

herborysta (z łac. herba: trawa, ziele) — znawca ziół. [przypis edytorski]

heredissa (z łac.) — dziedziczka. [przypis redakcyjny]

hermaphroditismus verus (łac.) — hermafrodytyzm prawdziwy. [przypis edytorski]

heu, heu, me miserum (łac.) — ach, ach, biada mi. [przypis edytorski]

Heu (…) manet (łac.) — „Ach, jakżeż mała cząstka zostaje dla starców!” (Maximianus Pseudo-Gallus, Elegiae, I, 16; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Heu (…) meis (łac.) — Ach jakże bolą rany, com sobie sam zadał! (Ovidius, Philis Demophonti, [w:] Epistulae [Heroides] ,48; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

hiatus (łac.) — przerwa, luka. [przypis edytorski]

hiatus (z łac.) — przerwa, luka. [przypis edytorski]

hiatus (z łac.) — rozziew; tu: gra słów z wyrazem „ziewanie”. [przypis edytorski]

hibernorum (łac.) — zasług zimowych. [przypis redakcyjny]

hic bibitur (łac.) — tu pił. [przypis edytorski]

Hic est piscis, quem Sua Dominatio diabolum nominavit (łac.) — Oto ryba, którą Waszmość nazwał diabłem. [przypis redakcyjny]

hic et nunc (łac.) — niezwłocznie. [przypis redakcyjny]

hic et ubique (łac.) — tutaj i wszędzie. [przypis edytorski]

hic, haec, hoc (łac.) — ten, ta, to. [przypis edytorski]

Hic, haec, hoc (łac.) — ten, ta, to. [przypis edytorski]

Hic ibat Simois; hic est Sigeia tellus; Hic steterat Priami regia celsa senis (łac.) — Tu płynęła rzeka Simois, tu jest Sigeja, tu stał wysoki zamek sędziwego Priama (fragment Eneidy Wergiliusza). [przypis edytorski]

Hic illum patrio… (łac.) — przekład prozą: Tu zobaczyłem owego, śpiewającego pieśni przy akompaniamencie ojczystej lutni Ronsarda, nie mniej oniemiałem… Po tym, jak Mars wzniósł się na niebiańskich koniach w przestworza, wysławiał ów zalety bogów i pożytki szlachetnego pokoju. [przypis edytorski]

hic jacet lepus (łac.) — dosł.: tu siedzi (kryje się) zając; przen. tu jest pies pogrzebany, tj. tu leży problem. [przypis edytorski]

hic labor juvabit (łac.) — praca ta zajmie. [przypis redakcyjny]

hic natus est Conradus M D CCC XXIII calendis novembris (łac.) — tu narodził się Konrad 1 listopada 1823 r. [przypis edytorski]

hic Rhodus, hic salta (łac.) — dosł.: tu jest Rodos, tu skacz; przen.: dowiedź, do czego jesteś zdolny, tu i teraz. [przypis edytorski]

hilari fronte (łac.) — pogodnym czołem. [przypis redakcyjny]

hippocentaurus (łac., mit. gr.) — centaur, pół-koń a pół-człowiek. [przypis edytorski]

hippocentaurus (łac., mit. gr.) — centaur, pół-koń, pół-człowiek; tu: przezwisko żołnierza lub herb szlachecki. [przypis edytorski]

his dantem iura Catonem (łac.) — Katon, im wszystkim stanowiący prawo (Vergilius, Aeneida, VIII, 670; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

His rebus infectis (łac.) — nie ukończywszy tych spraw. [przypis edytorski]

Historia antediluviana (łac.) — historia przedpotopowa. [przypis edytorski]

historia est magistra vitae (łac.) — historia jest nauczycielką życia. [przypis edytorski]

historia magistra vitae (łac.) — historia nauczycielką życia. [przypis edytorski]

histrio (łac.) — komediant, aktor, błazen. [przypis edytorski]

histrioniczny (z łac. histrio: aktor) — teatralny, dramatyczny; także: typowy dla histrionicznego zaburzenia osobowości, którego przejawem są przesadne, teatralne zachowania i starania o zwrócenie na siebie uwagi. [przypis edytorski]

histrion (z łac.; daw.) — podrzędny aktor, błazen, komediant. [przypis edytorski]

histrion (z łac. histrio: aktor) — tu: aktor; w średniowieczu wędrowny aktor, uprawiający rodzaj bezsłownych przedstawień, niekiedy z towarzyszeniem muzyki. [przypis edytorski]

histrion (z łac.) — tu: aktor; w średniowieczu wędrowny aktor, uprawiający rodzaj bezsłownych przedstawień, niekiedy z towarzyszeniem muzyki. [przypis edytorski]

Hi sunt (…) eos Deus (łac.) — Ci są, których Bóg połączył, tak jak połączył żonę Uriasza z Dawidem; choć to wbrew przeciwne (tak sobie przynajmniej rodzaj ludzki wyrozumiał) zasadzie małżeństwa prawnego… lecz dla Salomona to, który się indziej jak z Dawida i Batzeby narodzić się nie mógł, połączył ich Bóg. [przypis tłumacza]

hoc bonum (łac.) — to dobro. [przypis redakcyjny]

hoc erat in votis (łac.) — o to się modliłem; tegom sobie właśnie życzył. [przypis edytorski]

Hoc erat in votis… (łac.) — Oto wszystko czego pragnąłem: niewielki kawał ziemi, ogród, źródło koło domu, a opodal mały lasek. [Horacy, Satyry, ks. II, VI, w. 1–3]. [przypis tłumacza]

Hoc est corpus (łac.) — Oto jest ciało; łac. wersja fragmentu wypowiedzi Jezusa: Hoc est corpus meum (Oto ciało moje), zob. Mt 26,26, Mk 14,22, Łk 22,19, 1Kor 11,24. Także słowa liturgii eucharystycznej. [przypis edytorski]

Hoc (…) ipse (łac.) — „To, coś chciał od Jowisza zausznie wyżebrać,/ Mów, niech ci zrobi Stajus, krzyknie: «Chroń mię, Boże!»/ Ależ bo Bóg nie może krzyczeć: «Chroń mię, Boże!»” (Aulus Persius Flaccus, Satirae, II, 21; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

hoc mihi pietas, hoc pia lingua odit (łac.) — to mam za cnotę, tego wzdrygają się uczciwe usta. [przypis redakcyjny]

hoc numen perinde ac Martis viribus praeditum bellis preesse crediderant (łac.) — wierzyli, że także ten bóg wraz z Marsem daje moc zwyciężania bitew. [przypis edytorski]

Hoc (…) sit (łac.) — „Toś przesolił, toś spalił, to mało podlane,/ To zaś dobre! Otóż to masz pamiętać sobie!”/ Tak mu udzielam w miarę, jak mogę, mądrości;/ Potem Demesowi każę oczyścić półmiski,/ By świeciły jak lustro, i daję baczenie/ Na wszystko (Terentius, Adelphi, III, 4, 62; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

hoc unicum (łac.) — to jedynie. [przypis edytorski]

Hodie mihi, cras tibi (łac.) — dziś mnie, jutro tobie (sentencja przywoływana dla przypomnienia, że nieszczęście może się przydarzyć każdemu, umieszczana również na nagrobkach). [przypis edytorski]

Hodie mihi, cras tibi (łac.) — dzisiaj mnie, jutro tobie. [przypis redakcyjny]

homagium (daw., z łac.) — hołd. [przypis edytorski]