Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6197 przypisów.

Otto von Bismarck (1815–1898) — niemiecki polityk, premier Prus (1862–1873), kanclerz Niemiec w latach 1871–1890, w 1870 r. doprowadził do wybuchu wojny francusko-pruskiej, której wynikiem było zjednoczenie Niemiec. [przypis edytorski]

Otto von Bismarck (1815–1898) — niemiecki polityk, premier Prus, kanclerz Rzeszy Niemieckiej. [przypis edytorski]

Otto Weininger (1880–1903) — filozof i psycholog austriacki, autor głośnego dzieła Płeć i charakter. [przypis redakcyjny]

otucha — nadzieja związana z wiarą w zmianę na lepsze. [przypis edytorski]

otucha (starop.) — nadzieja. [przypis edytorski]

otucha (starop.) — nadzieja. [przypis redakcyjny]

otukno (gw.) — smutno, tęskno. [przypis edytorski]

otumanić — obłąkać, zaćmić zmysły; coś podobnego. Prowincjalizm. [przypis autorski]

otumanić (pot.) — ogłupić. [przypis edytorski]

Otwarcie tych zgromadzeń, mających na celu jedynie utrzymanie układu społecznego, powinno zawsze odbywać się za pomocą postawienia dwóch wniosków… — jeżeli się przyjmie za istotną cechę podziału władz wzajemną niezależność podmiotową i przedmiotową piastunów odnośnych kierunków władzy, wówczas teoria Russa czyni w pełni zadość drugiemu z tych wymagań. Ale spełnia także i pierwsze wymaganie. Choćby się bowiem nie przyjęło rozróżnienia Russa, że naród, odwołując rząd, nie działa bynajmniej w charakterze zwierzchnika, to jednak proponowana przezeń periodyczna rewizja składu rządu nie byłaby dowolnym, niczym niekrępowanym odwoływaniem rządu przez naród. Rząd wybrany na pewien okres byłby, w czasie prawnie mu zakreślonym, osobiście całkowicie od narodu niezawisłym i mandat jego wygasałby nie przez kaprys dzierżyciela władzy prawodawczej, ale na skutek upływu terminu w prawie ustanowionego. Można więc twierdzić, że Russo był zwolennikiem rozdziału władz, a raczej rozdziału funkcji państwowych. [przypis tłumacza]

otwartej acz nie było wojny — choć nie było otwartej wojny. [przypis edytorski]

Otwarte jest pole bluźnierstwu, nawet co do prawd co najmniej bardzo prawdopodobnych — Nauki Port-Royalu. [przypis tłumacza]

otwarte — odczytanie niepewne, w źródle omyłkowo: trzęsły się or i- zwarte usta. [przypis edytorski]

o Twem postanowieniu — August Cieszkowski ożenił się ze swą siostrą stryjeczną, panną Heleną Cieszkowską. [przypis redakcyjny]

Otwieraj oczy (…) mojego oblicza — Słowa Beatrycze. W tym słońcu objawił się poecie Chrystus i dał mu siłę znieść blask najwyższy światła mądrości bożej. [przypis redakcyjny]

Otwór studni — studnia, z której Izraelici czerpali wodę na pustyni. [przypis tłumacza]

Otwór ziemi — przepaść, w którą wpadł Korach, ukarany za bunt przeciw Mojżeszowi. [przypis tłumacza]

Otwock — miasto położone w województwie mazowieckim, siedziba powiatu otwockiego. [przypis edytorski]

Otwock — miasto w województwie mazowieckim, siedziba powiatu otwockiego. [przypis edytorski]

Otwock — miasto w woj. mazowieckim; pod koniec XIX w. dzięki budowie Kolei Nadwiślańskiej, łączącej go z Warszawą, stało się miejscowością sanatoryjno-uzdrowiskową. [przypis edytorski]

otwornice, Foraminifera (biol.) — grupa drobnych organizmów z królestwa protistów, w większości morskich, mających skorupki z węglanu wapna; skorupki obumarłych i opadłych na dno otwornic tworzą pokłady wapieni i są ważnymi skamieniałościami przewodnimi; najstarsze pochodzą z kambru. [przypis edytorski]

otworząż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy otworzą. [przypis edytorski]

otworzenie okienka do głębin ukrytych pierwiastku transcendentalnego (…) skrzydła orlo rozwinąć mogą — Z. Przesmycki, Wstęp do Wyboru pism dramatycznych Maeterlincka, Warszawa 1894, s. LXIV, LXV. [przypis autorski]

otworzone będzie temu, kto kołata, i otrzyma ten, kto prosić będzie — Mt 7, 7–8. [przypis edytorski]

otworzone — dziś popr.: otwarte. [przypis edytorski]

Otworzyły mu się oczy, opowiadał w liście…Oeuvres, t. X, s. 39. [przypis autorski]

otworzysty (daw.) — szeroko otwierający się, mający duży otwór. [przypis edytorski]

otworzywszy je dla klubów szalonych — chodzi o kluby polityczne; w trakcie Komuny Paryskiej działało ich w mieście ok. 30. [przypis edytorski]

otwratitielno (ros. отвратително) — obrzydliwie, wstrętnie. [przypis edytorski]

O ty, Cezarze o szerokim czole… — mowa o Juliuszu Cezarze. Wspomnienia Kleopatry mają podstawę historyczną. Była w Rzymie w chwili zamordowania Cezara i nawet do niej, zamiast do żony, w pierwszej chwili zaniesiono zwłoki. Natomiast co do Pompejusza Szekspir się myli, mieszając (w. 548 i n.) triumwira z jego synem. [przypis tłumacza]

O ty, co w owej szczęśliwej dolinie — Mieszkanie Anteusza naznacza poeta, według Lukana, w okolicy, w której Hannibala Scypion pokonał. [przypis redakcyjny]

otylsi — dziś popr.: bardziej otyli. [przypis edytorski]

otyma (starop.) — odbiera, odejmuje. [przypis edytorski]

o tym czasie jakoś — 1 listopada 1660 r. pod Czudnowem. [przypis redakcyjny]

O tym, iż religia chrześcijańska nie jest jedyna (…) — Por. fragm. 817. [przypis tłumacza]

O tym, jako Pantagruel przybył do wyspy Dzwonne i jakiśmy tam hałas usłyszeli — Ten i następne rozdziały są oczywistą i dość grubą satyrą wymierzoną w życie zakonne i w ogóle w kler. [przypis tłumacza]

O tym jak Panurg kupował odpusty (…) — Rozdział ten jest echem wielkiej kampanii wymierzonej przez reformację przeciw handlowi odpustami prowadzonemu na ogromną skalę przez księży i mnichów. [przypis tłumacza]

O tym, jak życie swoje zakończył, później opowiem — p. IV, V, 2. [przypis tłumacza]

o tym na pewno wie Długosz — Kraszewski zwraca uwagę na szczegóły, które podaje w swej kronice Długosz, a które, ubarwiając opowieść, muszą stanowić element dodany do przekazu tradycyjnego; trudno uwierzyć, żeby kolor konia czy przytoczone co do słowa długie przemówienia postaci należały do przekazu, raczej stanowią autorskie uzupełnienie spisującego ustne podania kronikarza. [przypis edytorski]

O tym nie mówię ni słowa — Widzimy, iż mimo swoich zapewnień w scenie I Alcest nie jest w stanie powiedzieć Orontowi wręcz, co myśli o jego sonecie. Są rzeczy, które nie chcą przejść przez gardło; pewien instynkt uprzejmości i poszanowania form stał się w człowieku drugą naturą, silniejszą niż wszystkie doktryny. Być może, iż gdyby nie obecność i poprzednie wyzwanie Filinta, świadka jego zapewnień, Alcest stchórzyłby jeszcze bardziej wobec nałożonego sobie obowiązku mówienia w oczy ludziom bezwzględnej prawdy. Tak więc Alcest, w chwili gdy właśnie mniema, iż najbardziej bezwzględnie strzeże swych zasad, jest może tylko igraszką przekomarzań Filinta. Także lekcja! [przypis tłumacza]

o tym nie pisało — popr.: o tym nie było napisane. [przypis edytorski]

o tym objaśnia monografia cukierni, której autor podpisał się skromnie Zenon. Trzeba by z kolei objaśnić w kilku słowach, kto jest Zenon. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Zenon (rys. K. Sichulski). [przypis edytorski]

O tym szczególe wcześniej Werter nie wspominał. [przypis redakcyjny]

O tymże dumać — w innej wersji: „O czem tu dumać”. [przypis edytorski]

O tym, że taka wąska konstrukcja miała znaczenie, świadczyć może wyrok sądu w sprawie Gahagan v. Cooper. Zdaniem Lorda Ellenborough, który rozstrzygał w tej sprawie, ustawa zabrania sporządzania kopii z dodatkami lub zmianami, nie zabraniała zaś sporządzania dokładnych kopii, z kolei zakaz importowania i sprzedaży dotyczył jedynie dokładnych kopii. Ponieważ nie udało się powodowi dowieść, że sporna kopia, która różniła się od oryginału, została wykonana przez pozwanego, należało oddalić powództwo. W tym samym orzeczeniu sędzia jednak przyznał, że taka konstrukcja jest wynikiem błędu legislacyjnego, wynikającego z faktu, iż tekst ustawy został pierwotnie napisany nie przez prawników, a przez twórców żądających ochrony. Por. szerzej R. Deazley (2008), Commentary on the Models and Busts Act 1798, [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900)…, punkt 6, wraz z przywołaną tam literaturą. [przypis autorski]

Otynia — miasteczko na płd.-wsch. od Stanisławowa. [przypis redakcyjny]

Otys — Otysa pojmał wreszcie w 380 r. Datames, satrapa Kapadocji, i odstawił go na dwór królewski. W kilka lat później prowadzi Datames z Farnabazosem wyprawę na zbuntowany Egipt, ale zrażony intrygami dworu królewskiego, wraca do swej prowincji i sam podnosi bunt przeciw królowi. [przypis tłumacza]

O, ty starszy z cnych braci! — mowa o starszym synu Lucjusza Pisona. [przypis edytorski]

Où allons-nous? (fr.) — dokąd zmierzamy? [przypis edytorski]

Où vas-tu, feuille de chêne? Je vais où le vent me mène (fr.) — Dokąd zdążasz, listku bukowy? Tam, gdzie mnie niesie wiatr. [przypis edytorski]

Ou c'est moi qui suis fou ou c'est la lune qui s'approche visiblement de la terre (fr.) — Albo jestem wariatem, albo księżyc wyraźnie zbliża się do ziemi. [przypis redakcyjny]

O „Uczt” śpiewaku […] Gdybyś tu teraz ze mną był — poeta z kręgu Puszkina, Eugeniusz Abramowicz Baratyński (1800–1844), autor poematu Uczty, w tym czasie jako podoficer służył w pułku stacjonującym w Finlandii. [przypis edytorski]

Ou demeures tu? (fr.) — Gdzie mieszkasz? [przypis edytorski]

Oui, cousine! Cette vilaine petite ville est une place tres ennuyante (franc.) — Tak, kuzynko! Ta nędzna mała mieścina jest bardzo nudnym miejscem. [przypis edytorski]

Ouida — pseud. lit. Marie Louise de la Ramee (1839–1908), ang. autorki powieści z życia arystokracji, których akcja często toczy się we Włoszech. [przypis edytorski]

Ouida (pseud.), właśc. Marie Louise de la Ramee (1839–1908) — angielska autorka ponad 40 powieści, a także opowiadań i książek dla dzieci. [przypis edytorski]

Oui, je l'ai vu une fois… ici-même, dans les montagnes (fr.) — Tak, widziałem go raz… nawet tutaj, w górach. [przypis edytorski]

Oui, justement! (fr.) — Tak, właśnie! [przypis edytorski]

Oui, madame (fr.) — tak, proszę pani. [przypis edytorski]

Oui, Majesté (fr.) — Tak, Wasza Wysokość. [przypis edytorski]

Oui, mette le au mon (fr.) — Tak, włóż do mojej… [przypis edytorski]

Oui, Monseigneur (fr.) — Tak, mój panie. [przypis edytorski]

Oui, pas mal (fr.) — Tak, niezła. [przypis edytorski]

ouistiti (fr.) — marmozeta, mała małpka z Ameryki Płd. [przypis edytorski]

Oui, the time is the money (fr., ang.) — Tak, czas to pieniądz. [przypis edytorski]

oui, un rabouliste (fr.) — tak jest, krzykacz. [przypis tłumacza]

o u Joba napisano — Job 34, 30. [przypis edytorski]

Ouoi donc. Il faut marcher avec son pays (fr.) — No cóż. Trzeba iść z narodem. [przypis edytorski]

o uprawianie ziemi było im bynajmniej (gw.) — nie dbali o uprawianie roli. [przypis edytorski]

Our society is as rotten as a cheese (ang.) — nasze społeczeństwo jest tak zgniłe jak ser. [przypis edytorski]

o urzędy stoją (daw.) — zależy im na urzędach. [przypis edytorski]

outlaw (ang.) — praw.; (o osobie:) wyjęty spod prawa, (o działaniu) uznane za nielegalne. [przypis edytorski]

out of all patience (ang.) — straciwszy całkowicie cierpliwość. [przypis edytorski]

Out, out, brief candle (…) (ang.) — Precz, precz, mała świeczko! Życie jest tylko migotliwym cieniem, nędznym aktorem, który miota się po scenie, dopóki nie przestaną go słuchać; jest to historia, opowiadana przez idiotę, pełna zgiełku i szaleństwa, a nie znacząca nic”. [przypis redakcyjny]

outré (fr.) — przesadne. [przypis edytorski]

outré (fr.) — przesadny; tu: przesada. [przypis edytorski]

Ouvrard, Gabriel Julien (1770–1846) — wpływowy francuski finansista, syn właściciela fabryki papieru; wzbogacił się głównie dzięki handlowi kolonialnemu i dostawom dla wojska; oskarżany o nieprawidłowości i więziony, był oczyszczany z zarzutów, finansował przedsięwzięcia kolejnych rządów, udzielał im pożyczek i gwarancji. [przypis edytorski]

Ovalle, Alonso de (1603–1651) — chilijski ksiądz-jezuita, kronikarz Chile. [przypis edytorski]

Overbeck — prawdopodobnie Friedrich Overbeck (1789–1869), malarz i grafik niemiecki; autor obrazów o treści religijnej oraz fresków w kaplicach rzymskich. [przypis edytorski]

overdeck, lowerdeck (ang.) — górny i dolny pokład. [przypis tłumacza]

overnight loans (ang.) — pożyczki jednodniowe. [przypis edytorski]

(…) — Ovidius, Amores III, 4, 13. [przypis tłumacza]

(…) — Ovidius, Tristia III, 11, 22. [przypis tłumacza]

o virtus, ego te dominam putabam, et tu es serva fortunae (łac.) — o cnoto, ja cię miałem za panią losu, a ty jesteś jego służebnicą. [przypis redakcyjny]

O vous ombre cherie (fr.) — o wy, drogie cienie. [przypis edytorski]

O vulpes astuta (łac.) — o, chytry lis. [przypis redakcyjny]

ową piosenkę (…) polskie trąby legijonów — Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, zwana też Mazurkiem Dąbrowskiego, której tekst został napisany w lipcu 1797 r. przez Józefa Wybickiego, zaś melodia oparta na motywach ludowego mazura; powstała we włoskim miasteczku Reggio nell'Emilia w Republice Cisalpińskiej (dziś we Włoszech), po raz pierwszy wykonana publicznie 20 lipca 1797 r., przyjęta jako pieśń przez Legiony Dąbrowskiego, na początku roku 1798 znana była już we wszystkich zaborach w Polsce. [przypis edytorski]

ową siedmią ryb (daw.) — dziś popr.: owymi siedmioma rybami. [przypis edytorski]

owady (…) odziane czarnymi pancerzami, z dwiema żółtoczerwonawymi pręgami na skrzydłach (…) trójkątne hełmy na głowach i ostrogi przy tylnych nogach — mowa tu o chrząszczach z gatunku Grabarz żółtoczarny (Necrophorus vespilloides). [przypis edytorski]

o wa (gw.) — wykrzyknienie, wyrażające niezadowolenie lub powątpiewanie itp. [przypis edytorski]

Owa, jako krótko sam [Bóg] to zawiązać raczył, iż: „którzy mię wielbić będą, ty ja też wielbić będę; a którzy wzgardzą wolą moję, ci też u mnie będą wzgardzeni” — por. 1 Sam 2, 30. [przypis edytorski]