Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5137 przypisów.

derkacz — ptak o rdzawobrunatnym upierzeniu i charakterystycznym terkoczącym głosie. [przypis edytorski]

derkacz — ptak średniej wielkości z rodziny chruścielowatych, o charakterystycznym głosie, w Polsce dość rzadko spotykany, bardzo płochliwy. [przypis edytorski]

derkacz — średniej wielkości ptak z rodziny chruścieli o charakterystycznym głosie, bardzo płochliwy. [przypis edytorski]

derkacz — średniej wielkości ptak z rodziny chruścieli o charakterystycznym głosie; obecnie gatunek objęty ścisłą ochroną. [przypis edytorski]

derka — gruby koc, zwykle stosowany jako okrycie dla konia. [przypis edytorski]

derka — gruby, najczęściej wełniany koc, używany do przykrycia konia. [przypis edytorski]

Der Kaiser lebe hoch (niem.) — Niech żyje Cesarz! [przypis edytorski]

Der Kaiser lebe hoch! (niem.) — Niech żyje Cesarz! [przypis edytorski]

der Kaizer braucht Soldaten (niem.) — cesarz potrzebuje żołnierzy. [przypis edytorski]

derka — zniszczony koc. [przypis edytorski]

Der König. Mützen ab! Jüdisch König (niem.) — Król. Czapki z głów! Żydowski król. [przypis edytorski]

Der menschliche Lebenslauf als psychologischer Problem (niem.) — Bieg życia ludzkiego jako problem psychologiczny, książka nie „Büchlera”, lecz niem. psycholożki Charlotte Bühler (1893–1974), wyd. w 1933. [przypis edytorski]

Dermond, właśc. Diarmaid Mac Murchard — król Leinster, dziś jednej z prowincji Irlandii. [przypis edytorski]

Dermot, właśc. Diarmuid Ua Duibhne — postać z irlandzkiej mitologii, ukochany Grani. [przypis edytorski]

dernąć (daw.) — uciec, umknąć. [przypis edytorski]

der Name ist noch völlig dunkel (niem.) — to imię jest teraz całkowicie niejasne. [przypis edytorski]

dernier cri (fr.) — ostatni krzyk (np. mody). [przypis edytorski]

der Reisegelder wegen (niem.) — z powodu kosztów podróży. [przypis edytorski]

Derrida, Jacques (1930–2004) — franc. filozof, twórca pojęcia „różni” (fr. la différance), oznaczającego zapośredniczenie znaczenia słowa, które odnosi się bardziej do innych słów niż do rzeczy, którą ma oznaczać. [przypis edytorski]

Der Russe es ist der militaerischer Beirat (niem.) — Ten Rosjanin to doradca wojskowy. [przypis edytorski]

der schöne Ernst (niem.) — piękny Ernest. [przypis edytorski]

Der Tod und das MädchenŚmierć i dziewczyna, pieśń skomponowana przez Schuberta do niemieckiego tekstu Matthiasa Claudiusa. [przypis edytorski]

der tolle Graf (niem.) — szalony hrabia; od niem. tollen: dokazywać, brykać. [przypis edytorski]

Der totale Staat (niem.) — państwo totalne. [przypis edytorski]

Der Untergang des AbendlandesZmierzch Zachodu, tytuł książki niemieckiego filozofa Oswalda Spenglera, wyd. 1918–1922. [przypis edytorski]

Dervadilla, właśc. Derbforgaill — córka króla Murchada Ua Maeleachlainna, nazywana „irlandzką Heleną”. [przypis edytorski]

Derwid — bohater Lilli Wenedy Juliusza Słowackiego, król Wenedów, ojciec Lilli, trzymany w niewoli przez Gwinonę (żonę Lecha, władcę Lechitów). [przypis edytorski]

Der wilde Jäger (niem.) — dziki łowca; tu: uczestnik mitycznych Dzikich Łowów (Dzikiego Gonu), niem. Die Wilde Jagd, przelotu po niebie gromady nadprzyrodzonych myśliwych: duchów, demonów, czarownic lub innych demonicznych stworów. [przypis edytorski]

derwisz — członek muzułmańskiej grupy religijnej; pobożny żebrak wędrowny. [przypis edytorski]

derwisz — muzułmański pielgrzym. [przypis edytorski]

derwisz — pobożny wędrowny żebrak muzułmański. [przypis edytorski]

derwisz — tu: członek muzułmańskiego bractwa religijnego o charakterze mistycznym; bractwa tego rodzaju powstawały od XI w. i opierały się na doktrynie sufizmu, jedną z dróg oświecenia był taniec: derwisze noszą długie szaty wirujące w czasie transowego, spiralnego ruchu; derwisz w innym znaczeniu to także: żebrzący, ascetyczny, wędrowny mnich muzułmański. [przypis edytorski]

derwisz — tu: mewlewita, członek muzułmańskiego bractwa religijnego o charakterze mistycznym, w którym jedną z dróg oświecenia stanowi medytacja w ruchu, podczas wykonywania szybkich obrotów wokół własnej osi; z tego powodu bractwo nazywa się „tańczącymi derwiszami” lub „wirującymi derwiszami”. [przypis edytorski]

derwisz — tu: muzułmański bojownik biorący udział w sudańskim powstaniu Mahdiego (mahdysta) przeciwko Egiptowi i Wielkiej Brytanii; w książce Henryka Sienkiewicza W pustyni i w puszczy derwisze są opisywani jako dzicy, okrutni i fanatyczni. [przypis edytorski]

derwisz — wędrowny mnich muzułmański, pobożny żebrak. [przypis edytorski]

derwisz — wędrowny mnich muzułmański. [przypis edytorski]

derwisz — żebrzący, ascetyczny, wędrowny mnich muzułmański. [przypis edytorski]

derwisz — żebrzący mnich muzułmański żyjący w ascezie. [przypis edytorski]

Der Wolf ist satt und die Kitze ganz (niem.) — przysł. wilk syty i owca (dosł. koźlę: niem. Kitze) cała. [przypis edytorski]

de Sade, Donatien-Alphonse-François (1740–1814) — francuski pisarz i arystokrata, libertyn w skrajny sposób pojmujący wolność jednostki; od jego nazwiska utworzono nazwę zaburzenia seksualnego (sadyzm). [przypis edytorski]

de Sade, Donatien-Alphonse-François (1740–1814) — kontrowersyjny pisarz francuski, krytykujący moralność i z upodobaniem przedstawiający przemoc seksualną; od jego nazwiska utworzono słowo „sadyzm”. [przypis edytorski]

de Sainte Croix, Godin (zm. 31 lipca 1672) — francuski kapitan kawalerii, zasłynął przyrządzaniem trucizn oraz przekazaniem swoich umiejętności kochance, markizie de Brinvilliers, która otruła swego ojca, braci i siostrę. [przypis edytorski]

De Sanctis, Francesco — (1817–1883) włoski krytyk literatury, profesor uniwersytetu w Neapolu, jeden z głównych teoretyków literatury włoskiej w XIX w. [przypis edytorski]

desant a. desantowiec — żołnierz oddziału desantowego. [przypis edytorski]

des bagatelles (fr.) — błahostki, drobnostki. [przypis edytorski]

Desbordes-Valmore, Marceline (1786–1859) — francuska poetka, aktorka i śpiewaczka operowa. [przypis edytorski]

des bourreaux (fr.) — kaci. [przypis edytorski]

des caresses (fr.) — pieszczot. [przypis edytorski]

Descartes, René (1596–1650) — także: Renatus Cartesius (forma zlatynizowana), stąd forma spolszczona: Kartezjusz; francuski fizyk, matematyk i filozof, prekursor europejskiej filozofii nowożytnej; zwolennik racjonalizmu. [przypis edytorski]

Descartes, René, forma zlatynizowana Renatus Cartesius, stąd forma spolszczona Kartezjusz (1596–1650) — francuski fizyk, matematyk i filozof, jeden z najwybitniejszych uczonych XVII wieku, prekursor europejskiej filozofii nowożytnej. [przypis edytorski]

Descartes, René, pol. Kartezjusz (1596–1650) — francuski filozof, fizyk i matematyk; prekursor geometrii analitycznej; zwolennik racjonalizmu w filozofii, zwany ojcem europejskiej filozofii nowożytnej. [przypis edytorski]

Descartes, René, pol.: Kartezjusz (1596–1650) — francuski fizyk, matematyk i filozof, prekursor europejskiej filozofii nowożytnej. [przypis edytorski]

descendencja (z łac.) — pochodzenie. [przypis edytorski]

Descendez de cheval (fr.) — Zejdź pan z konia. [przypis edytorski]

descensus testiculorum (łac. med.) — zstępowanie jąder. [przypis edytorski]

des châteaux en Espagne (fr.) — zamków w Hiszpanii; tu: odpowiednik „zamków na lodzie”. [przypis edytorski]

Deschanel, Paul (1856–1922) — francuski polityk i pisarz, przewodniczący Zgromadzenia Narodowego (1898–1902 i 1912–1920), prezydent Francji (1920). [przypis edytorski]

descunoseidas — z hiszp. desconocido: nieznany. [przypis edytorski]

Desdemona — postać z dramatu Szekspira Otello, córka weneckiego senatora, uduszona przez swojego chorobliwie zazdrosnego męża. [przypis edytorski]

des droits de l'homme (fr.) — (ogłoszeniem) praw człowieka. [przypis edytorski]

Deserta Arabia (łac.) — Pustynia Arabska. [przypis edytorski]

Deserto — wzgórze w okolicy Sant'Agata w pobliżu Sorrento, na którego szczycie znajduje się klasztor. [przypis edytorski]

desert wind (ang.) — wiatr pustynny. [przypis edytorski]

de Sevigné, Marie (1626–1696) — francuska arystokratka, w historii literatury znana jako autorka listów do córki. [przypis edytorski]

des fruits, du lait (fr.) — owoce i mleko. [przypis edytorski]

Des goûts et des couleurs il ne faut pas disputer (fr.) — O gustach i kolorach się nie dyskutuje. [przypis edytorski]

Des Goya (fr.) — Goi (autorstwa malarza o nazwisku Goya). [przypis edytorski]

desgraçado estrangeiro (port.) — przeklęty obcokrajowcu. [przypis edytorski]

desgraçado (port.) — nieszczęsny, przeklęty. [przypis edytorski]

Deshoulières a. Des Houlières, Antoinette du Ligier de la Garde (1638–1694) — poetka francuska, autorka listów, znana jako pani Deshoulières (Madame Deshoulières), dla odróżnienia od swojej córki Antoinette-Thérèse Deshoulières (1659–1718), także poetki, określanej jako panna Deshoulières (Mademoiselle Deshoulières). [przypis edytorski]

des idées générales (fr.) — idee ogólne. [przypis edytorski]

desiderata — dezyderata: żądanie, życzenie. [przypis edytorski]

desiderata (łac.) — żądania. [przypis edytorski]

desiderat (łac. forma 3. os. lp. cz. ter.) — pożąda, pragnie, oczekuje. [przypis edytorski]

desiderium (łac.) — tęsknota, pragnienie; życzenie. [przypis edytorski]

design (ang.) — wzór, wzornictwo. [przypis edytorski]

desinwoltura, właśc. dezynwoltura (wł. disinvoltura) — swobodny sposób bycia. [przypis edytorski]

desipere est juris gentium (łac.) — ludzie mają prawo być głupi. [przypis edytorski]

deskrypcyjny — opisowy. [przypis edytorski]

Des Lebens ungemischte Freude War doch einem Irdischen zutheil (niem.) — Niezmącona radość życia nie może być udziałem śmiertelnych ludzi (fragment ballady F. Schillera Pierścień Polikratesa). [przypis edytorski]

Desmoulins, Camille (1760–1794) — adwokat, publicysta i polityk, w czasie rewolucji francuskiej 1789 r. stronnik Dantona i adwersarz Robespierre'a. [przypis edytorski]

Desmoulins, Camille (1760–1794) — polityk i publicysta rewolucyjny, szkolny kolega Robespierre'a, jego odezwy zmobilizowały lud Paryża do szturmu na Bastylię w 1789 r., przypisuje mu się też pomysł oznaczania rewolucjonistów rozetami, z których wyewoluowała z czasem dzisiejsza niebiesko-biało-czerwona flaga Francji; od grudnia 1793 r. wydawał pismo „Le Vieux Cordelier” (fr. Stary Kordelier), w którym występował przeciwko rządom terroru i samemu Robespierre'owi. [przypis edytorski]

Desmoulins, Lucile (1770–1794) — żona francuskiego publicysty i rewolucjonisty Camille'a Desmoulins, aresztowana w 1794 pod zarzutem spisku w celu uwolnienia swego męża (aresztowanego razem z Dantonem) i obalenia republiki, stracona tydzień po nim na gilotynie; jest jedną z bohaterek dramatu Karla Georga Büchnera Śmierć Dantona (1835). [przypis edytorski]

des Oeuvres et Institutions Féminines (fr.) — Prac i Organizacji Kobiecych. [przypis edytorski]

d'Espagnac, Marc René (1752–1794) — nieuczciwy dostawca wojskowy związany z Dantonem. [przypis edytorski]

des partem leonis (łac.) — oddaj lwią część. [przypis edytorski]

despekt (daw.) — urażenie czyjegoś honoru bądź ambicji. [przypis edytorski]

despekt sprawić a. uczynić (daw.) — urazić kogoś, obrazić kogoś. [przypis edytorski]

desperacja — rozpacz. [przypis edytorski]

desperacja — rozpacz, utrata nadziei. [przypis edytorski]