Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 158409 przypisów.

Adryjatykiem — Adriatykiem; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

ad scamnum asinorum (łac.) — do oślej ławy. [przypis redakcyjny]

ad scamnum asinorum (łac.) — do oślej lawy. [przypis redakcyjny]

ad secundam illationem (łac.) — co do drugiego wniosku. [przypis redakcyjny]

ad secundum (łac.) — po drugie. [przypis edytorski]

ad senectam (łac.) — ku starości. [przypis redakcyjny]

ad Septembrem (łac.) — do września. [przypis redakcyjny]

ad septemtrionem (łac.) — ku północy. [przypis redakcyjny]

ad societatem belli (łac.) — do udziału w wojnie. [przypis redakcyjny]

ad societatem (łac.) — do wspólnego działania. [przypis redakcyjny]

ad specialia (łac.) — do szczegółowych. [przypis edytorski]

ad statum anni huius (łac.) — do zdarzeń tego roku. [przypis redakcyjny]

ad sufficientiam (łac.) — dostateczne. [przypis redakcyjny]

ad sui ipsius augendam famam (łac.) — dla zwiększenia własnej sprawy. [przypis edytorski]

adsum (łac.) — obecna. [przypis edytorski]

adsum (łac.) — obecny. [przypis edytorski]

Ad summum (…) molesta est — Horatius, Epistulae, I, 1, 106. [przypis tłumacza]

ad te clamamus, flentes, gementes exules, filii Haevae (łac.) — do ciebie wołamy płaczący, jęczący wygnańcy, synowie Ewy. [przypis edytorski]

ad testimonium okulatów (łac.) — na świadectwo naocznych świadków. [przypis redakcyjny]

Ad tot instantias — na tyle domagań. [przypis redakcyjny]

Ad tuum, Domine Jesu, tribunal appello (łac.) — „Do twojego, Panie Jezu, apeluję trybunału”. [przypis tłumacza]

Adua — miasto w północnej Etiopii (dawnej Abisynii), miejsce bitwy stoczonej 1 marca 1896, podczas której włoski korpus inwazyjny doznał porażki w starciu z wojskami etiopskimi. W 1935 roku wybuchła druga wojna włosko-abisyńska: 3 października do Etiopii wtargnęły wojska faszystowskich Włoch, w skład których wchodziły dywizje tzw. Czarnych Koszul, paramilitarnej formacji utworzonej przez Mussoliniego. Armia etiopska, mimo zaciętego oporu, uległa przewadze wojsk włoskich, wyposażonych w samoloty, czołgi, artylerię, wielokrotnie używających gazów bojowych. Podbitą w 1936 Etiopię włączono do Włoskiej Afryki Wschodniej. [przypis edytorski]

Adua — pod Aduą (stolica prowincji Tigre w północnej Abisynii) pokonali ich [Włochów; red. WL] w r. 1896 Abisyńczycy. [przypis redakcyjny]

adukacja (gw.) — edukacja, tu: wykształcenie. [przypis edytorski]

adultera (łac.) — cudzołożnica. [przypis edytorski]

adulterium (z łac.) — cudzołostwo. [przypis redakcyjny]

ad umbras (łac.) — między cienie zmarłych. [przypis edytorski]

ad unguem (łac.) — dosł.: do paznokcia; dokładnie, skrupulatnie, starannie. [przypis edytorski]

ad usum delphini (łac.) — dosł.: do użytku delfina, tj. francuskiego następcy tronu; ocenzurowane, ze względów moralnych, wydania klasyków łacińskich przeznaczone dla syna Ludwika XIV; ogólnie: wersje utworów przeznaczone dla dzieci i młodzieży. [przypis edytorski]

ad usum (łac.) — do użytku. [przypis redakcyjny]

ad usum scholarum (łac.) — na użytek uczniów. [przypis edytorski]

advena (łac.) — przybysz. [przypis redakcyjny]

adversae factionis fomenta (łac.) — knowania przeciwnego stronnictwa. [przypis redakcyjny]

adversa (…) prospera (łac.) — dola (…) niedola. [przypis redakcyjny]

adversitas (łac.) — przeciwność. [przypis redakcyjny]

adversitates fortunae et iniurias caeli (łac.) — przeciwności losu i srogość klimatu. [przypis redakcyjny]

adverso pectore (łac.) — z przodu, w pierś. [przypis redakcyjny]

advertisment (ang.) — ogłoszenia, reklama. [przypis edytorski]

ad victum (łac.) — żywność; por. wikt. [przypis redakcyjny]

advienne ce que pourra (franc.) — niech się dzieje, co chce. [przypis redakcyjny]

ad violenta media (łac.) — do gwałtownych środków. [przypis redakcyjny]

ad vitae tempora (łac.) — do zgonu. [przypis redakcyjny]

Advocatus Diaboli (łac.: adwokat diabła) — potoczna nazwa urzędnika znanego oficjalnie jako Promotor Wiary (łac. promotor fidei), który w procesie kanonizacyjnym ma za zadanie znalezienie ewentualnych wad i grzechów kandydata na świętego, tak aby decyzja o kanonizacji była podejmowana tylko w przypadku naprawdę godnych kandydatów. [przypis edytorski]

advocatus diaboli (łac.) — adwokat diabła. [przypis edytorski]

advocatus (łac.) — adwokat, prawnik; tu: wójt. [przypis edytorski]

ad vocem populi (łac.) — do powszechnego głosu (tj. zdania, opinii), do głosu ludu. [przypis edytorski]

ad votum in frequentia (łac.) — do zakonnego ślubu w obecności. [przypis redakcyjny]

ad votum (łac.) — do ślubu. [przypis redakcyjny]

adwans (fonet. ang. advance) — zaliczka. [przypis edytorski]

adwena (z łac.) — przybysz. [przypis redakcyjny]

adwent — okres (zwykle czterotygodniowy, liczony kolejnymi niedzielami) poprzedzający święta Bożego Narodzenia (25 grudnia a. 6 stycznia) w kościołach chrześcijańskich. [przypis edytorski]

adwent (z łac. adventus: przyjście) — okres (zwykle czterotygodniowy, liczony kolejnymi niedzielami) poprzedzający święta Bożego Narodzenia (25 grudnia a. 6 stycznia) w kościołach chrześcijańskich. [przypis edytorski]

adwent (z łac.) — okres postu przed Bożem Narodzeniem. [przypis redakcyjny]

adwerbia — przysłówki. [przypis edytorski]

adwersant — dziś: adwersarz, tj. przeciwnik. [przypis edytorski]

adwersarz (daw., z łac.) — przeciwnik, oponent. [przypis edytorski]

adwersarz — przeciwnik. [przypis edytorski]

adwersarz — przeciwnik w sporze. [przypis edytorski]

adwersarz (starop.) — nieprzyjaciel. [przypis redakcyjny]

adybym zamarła (gw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: a dyć zamarłabym, tj.: to przecież umarłabym. [przypis edytorski]

adyć (gw.) — ależ, przecież. [przypis edytorski]

a dyć (gw.) — a przecież już; a owo już. [przypis autorski]

adyć (gw.) — przecież. [przypis edytorski]

adyć (gw.) — zaprawdę, przecież. [przypis edytorski]

adyć (gw.) — zaprawdę; przecież. [przypis edytorski]

ady (daw.) — przecież, jednak, ależ. [przypis edytorski]

Adyg — Adyga, rzeka w płn. Włoszech. [przypis redakcyjny]

ady (gw.) — a to; przecież. [przypis edytorski]

adym wyglądała (gw.) — przecież wyglądałam. [przypis edytorski]

a dzidy ich stały prosto na żeleźcach — Homer, Iliada X 152. [Arystoteles zapewne ma na myśli, że włócznie niełatwo wbić ostrzami w ziemię, tak żeby stały stabilnie w pionie i nie przewróciły się; red. WL] [przypis tłumacza]

A. D. (z łac. anno domini) — roku Pańskiego. [przypis edytorski]

Aeacides (mit. gr.) — wym.: Eacides; dosł.: potomek Eaka; przydomek ten nosili wnukowie Eaka, bohaterowie Ajaks Wielki i Achilles; Eak (z gr. Ajakos, łac. Aeacus) — syn Zeusa i nimfy Eginy, urodzony na bezludnej wyspie, którą później nazwał imieniem swojej matki. Gdy uproszony Zeus zamienił żyjące na wyspie mrówki w ludzi, Eak został królem nowego ludu, Myrmidonów. Eak jest też, obok Radamantysa i Minosa, jednym z trzech sędziów w Hadesie. [przypis edytorski]

Aecjusz z Antiochii (ok. 313–367) — teolog syryjski, przedstawiciel skrajnego arianizmu, przywódca anomejczyków (zwanych też aecjanami). [przypis edytorski]

aediles (łac.) — edylowie, urzędnicy w staroż. Rzymie. [przypis edytorski]

Aedon (mit. gr.) — córka Pandareusa, zazdroszcząc swej bratowej Niobe posiadania sześciu synów i sześciu córek postanowiła zabić jej najstarszego syna, jednak przez pomyłkę zamordowała swego potomka Itylosa; oszalałą z bólu Zeus przemienił w słowika. [przypis edytorski]

aegri somnia (łac.) — ciężkie sny. [przypis edytorski]

aegrotum et inarmem (łac.) — chorego i nieuzbrojonego. [przypis edytorski]

aegrotus, quamdiu animam habet, spem habet (łac.) — chory, dopóki dusza w ciele, nie traci nadziei. [przypis redakcyjny]

Aelianus Tacticus (łac.), gr. Ailianos Taktikos (II w.) — grecki pisarz, mieszkaniec Rzymu, autor traktatu o hellenistycznej taktyce wojennej. [przypis edytorski]

Aemilius — zwyciężony przez Hannibala r. 216 p.n.e. [przypis redakcyjny]

aemulabantur (łac.) — szli w zawody. [przypis redakcyjny]

Aenobarbus — Miedzianobrody, Rudobrody, przydomek Nerona. [przypis redakcyjny]

aequale temperamentum (łac.) — równy temperament, stały charakter. [przypis edytorski]

aequalis (łac.) — równy; tu M. lm aequales: równi. [przypis edytorski]

aequalitas aequalitatem provocat (łac.) — równość wywołuje równość. [przypis edytorski]

aequaliter (łac.) — równo. [przypis redakcyjny]

Aeque (…) nocebit (łac.) — „Aza [więc; red. WL] biedak czy bogacz, ma zysk, i niemały,/ Stąd w równej mierze,/ A czy młodzik, czy staruch, o skarb ten niedbały,/ Plagi odbierze!” (Horatius, Epistulae, I, 25; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

aeque — zarówno; bonum (łac.) — dobro, powodzenie, pożytek; tu B. lm bona: szczęście, korzyści. [przypis edytorski]