Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | mitologia grecka | niemiecki | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski
Według języka: wszystkie | English | français | lietuvių | polski
Znaleziono 2230 przypisów.
szmelc — ochronna warstwa na powierzchni metalu. [przypis redakcyjny]
szmelcowany (z niem.) — pokryty szmelcem, powłoką, glazurą, dawaną na gorąco. [przypis redakcyjny]
szmermel — fajerwerk o wężykowatych skrętach, który przed zgaśnięciem daje wystrzał. [przypis redakcyjny]
szmer szumi (…) z gałęzi sosen nad brzegiem Chiassy — Chiassa, dziś pusta okolica blisko Rawenny. Jeszcze teraz widzieć tam można ogromne lasy sosnowe. [przypis redakcyjny]
Szmigielska — Józefa Śmigielska (Dobiszewska, 1810–1891), powieściopisarka i publicystka, nieciesząca się widocznie uznaniem Narcyzy. [przypis redakcyjny]
szmuchlerskiej — szmuklerskiej. [przypis redakcyjny]
szmuklerz — pasamonik, wyrabiający galony, lamówki. [przypis redakcyjny]
sznury — [N.lm] sznurami, powrozami. [przypis redakcyjny]
szóściu — wyd. lwow.: sześciu. [przypis redakcyjny]
szósta dnia sługa — To jest szósta godzina, licząc od wschodu słońca. Musiało być wtenczas samo południe, bo poeta swoją pielgrzymkę pozaświatową rozpoczął w sam Wielki Tydzień przed Wielkanocą. [przypis redakcyjny]
Szóstak — srebrna moneta wartości 6 groszy miedzianych; złoty liczył 4 grosze srebrne, a 30 miedzianych. [przypis redakcyjny]
szóstka potrójna — obraz wzięty ze starożytnej gry w kości. [przypis redakcyjny]
szołdra (z niem.) — wieprzowa łopatka wędzona; przezwisko Niemca: świnia. [przypis redakcyjny]
Szolc — firma galanteryjna w Warszawie. [przypis redakcyjny]
szopa — budynek drewniany, naprędce wystawiony dla senatorów na polu elekcyjnym. [przypis redakcyjny]
szorbet — sorbet, konfitury i napój słodki. [przypis redakcyjny]
szor — część przyboru zaprzęgowego, idąca od chomąta wzdłuż grzbietu i po bokach konia. [przypis redakcyjny]
szory — część przyboru zaprzęgowego na konia od chomąta wzdłuż grzbietu i po bokach. [przypis redakcyjny]
szory — rodzaj uprzęży; szeroki skórzany pas zakładany na pierś konia wraz z pomocniczymi rzemieniami. [przypis redakcyjny]
szostak a. szóstak — pieniądz wartości sześciu jednostek (za Zygmunta III równy sześciu groszom). [przypis redakcyjny]
Szot — Szkot. [przypis redakcyjny]
szpaczkować (daw.) — żartować, przedrwiwać. [przypis redakcyjny]
szpagat — cienki, mocny sznurek. [przypis redakcyjny]
szpakami karmiony — chytry, przebiegły. [przypis redakcyjny]
szpak — koń o maści siwawej. [przypis redakcyjny]
szpaler — dwa szeregi drzew lub krzewów tworzące aleję. [przypis redakcyjny]
szpalerowe — tapetowe, z opony. [przypis redakcyjny]
szpaler — ozdobne obicie ścian, gobelin. [przypis redakcyjny]
szpaler — ściana drzew w ogrodzie. [przypis redakcyjny]
Szparko bieżący pośpiech o szybkość w obawie — domyślne: widać; pośpiech i szybkość [to] personifikacje. [przypis redakcyjny]
szpar — od metody łowienia ptaków: drążek, na którym przymocowany jest ptak służący jako przynęta. [przypis redakcyjny]
szpatle — narzędzia cyrulicze z jednej strony szerokie a płaskie. [przypis redakcyjny]
szperki niedopiekłe — niedopieczone kawałki wysmażonej słoniny (skwarki). [przypis redakcyjny]
szpetna moc — [tu:] piekielna moc, diablica. [przypis redakcyjny]
szpetny (starop.) — [tu:] srogi. [przypis redakcyjny]
szpic — gatunek psa. [przypis redakcyjny]
szpicruta — giętki pręt, zazwyczaj obciągnięty skórą, używany przy jeździe konnej. [przypis redakcyjny]
szpiegostwo Leopolda spodliło go — Stendhal nie darzył sympatią wielkiego księcia Toskanii (od 1790 r. cesarza niemieckiego), za którego panowania rozwinął się w Toskanii system szpiegostwa, a Boska Komedia znalazła się na indeksie. [przypis redakcyjny]
szpikanardy — spica nardi, gatunek lawendy. [przypis redakcyjny]
szponton — rodzaj krótkiej piki-halabardy. [przypis redakcyjny]
szpontować — szpuntować, zatykać, zasłaniać. [przypis redakcyjny]
szpygata — boczna luka odpływowa dla wody spływającej z pokładu okrętu. [przypis redakcyjny]
szramy — blizny [tu: N.lm szramy: bliznami]. [przypis redakcyjny]
szranki — miejsce ogrodzone, w którym odbywają się igrzyska lub wyścigi. [przypis redakcyjny]
szranki (z niem.) — miejsce ogrodzone, otoczone barierą; turniej (z łac.): średniowieczne igrzyska rycerskie, odbywane w specjalnie zbudowanych szrankach. [przypis redakcyjny]
szrapnel — pocisk artyleryjski wypełniony kulami, o dużym polu rażenia, używany w XIX i XX w.; nazwa pochodzi od nazwiska wynalazcy, angielskiego generała-majora Henry'ego Shrapnela. [przypis redakcyjny]
szrobują — broń ognistą narządzają. [przypis redakcyjny]
szrobuje — [tu:] kieruje. [przypis redakcyjny]
sztaba — przód okrętu. [przypis redakcyjny]
sztab moskieski — Hetman wykupuje się diabłom pieniędzmi, jakie sam brał od carycy Katarzyny II. „Chór” występuje w roli diabłów-oficerów rosyjskich (tak też ucharakteryzowani byli grający te role aktorzy w przedstawieniu krakowskim). Obraz cały wystylizowany na wzór Widma (Doktora) z Dziadów cz. III (z epilogu). [przypis redakcyjny]
sztafeta — posłaniec konny. [przypis redakcyjny]
sztafety — gońców, umyślnych posłańców. [przypis redakcyjny]
sztafirując — podkręcając. [przypis redakcyjny]
sztakiety — sztachety; rodzaj ogrodzenia. [przypis redakcyjny]
sztambuch — album, pamiętnik. [przypis redakcyjny]
sztandary z trzema rzekami — wyrażenie niejasne; w dawnym herbie węgierskim znajdowały się trzy góry i cztery rzeki (Dunaj, Cisa, Sawa, Drawa). [przypis redakcyjny]
sztangret a. stangret (z niem. Stangenreiter) — woźnica; [właśc. powożący jedynie karetą, nie: wozem, jak zwykły woźnica; red. WL]. [przypis redakcyjny]
sztokada (daw.) — szpada. [przypis redakcyjny]
sztok (daw.) — stok, źródło. [przypis redakcyjny]
sztony — liczmany, znaczki metalowe lub kościane zastępujące umownie pieniądze w grze. [przypis redakcyjny]
sztos — hazardowa gra w karty. [przypis redakcyjny]
sztos — uderzenie kijem w kulę bilardową. [przypis redakcyjny]
szto za lude (z ukr.) — co za ludzie. [przypis redakcyjny]
sztraf (z niem.) — kara pieniężna. [przypis redakcyjny]
sztroman (z niem.) — osoba podstawiona, figurant. [przypis redakcyjny]
sztuciec, rusznica (z czesk. ručnice, od: ręka) — broń palna ręczna. [przypis redakcyjny]
sztuczne — przebiegłe, umiejętne. [przypis redakcyjny]
sztucznie (daw.) — tu: w sposób wykwintny, misterny, zgodny z regułami pewnej sztuki. [przypis redakcyjny]
sztucznie — przebiegle, chytrze. [przypis redakcyjny]
sztucznie — tu: przemyślnie. [przypis redakcyjny]
sztucznie — umiejętnym podejściem, chytrze. [przypis redakcyjny]
sztuczny — chytry, przebiegły. [przypis redakcyjny]
sztuczny (daw.) — przemyślny. [przypis redakcyjny]
sztuczny — tu: przebiegły (jak dziś u ludu). [przypis redakcyjny]
sztuką — Tak w pierwodruku zam. „stłuką”. [przypis redakcyjny]
sztukaterią — ozdoby z gipsu. [przypis redakcyjny]
sztuka — tu: połać (z niem.: ein Stück Land). [przypis redakcyjny]
sztuki Vigano — tańca. [przypis redakcyjny]
sztukwarkowy — składany słojem, wykładany. [przypis redakcyjny]
sztupaj (z ros. stupaj!: ruszaj!) — pogardliwe oznaczenie żołnierza rosyjskiego. [przypis redakcyjny]
szturm — burza. [przypis redakcyjny]
szturmować — szturm nastąpił 11 listopada. [przypis redakcyjny]
sztyftować — przygotowywać. [przypis redakcyjny]
sztyk (ros.) — bagnet. [przypis redakcyjny]
sztymbort — prawa strona okrętu; [także: sztybor, sztymbor, sztymborg a. sztumbork; red. WL]. [przypis redakcyjny]
sztywle (z niem.) — buty. [przypis redakcyjny]
szubieńca (daw. forma) — szubienica. [przypis redakcyjny]
szufelka — łopatka wklęsła. [przypis redakcyjny]
szumi — szumem głosi ich chwałę. [przypis redakcyjny]
szumny — wystawny, efektowny, bogaty. [przypis redakcyjny]
szurgota — popychadła, wycierucha. [przypis redakcyjny]
szuruj (gw.) — idź, wynoś się. [przypis redakcyjny]
szust (daw.) — szelest. [przypis redakcyjny]
szuwaksem — czernidłem na buty. [przypis redakcyjny]
szwadronami — w rękopisie: szwadranami. [przypis redakcyjny]
szwagier (…) dla Władysława — Kwietniewskiego. [przypis redakcyjny]
szwagier — Jan, książę Exeter, brat Ryszarda II, mąż Elżbiety, siostry Bolingbroke'a. [przypis redakcyjny]
szwajcar — odźwierny, portier. [przypis redakcyjny]
szwajca — szydło; złota szwajca — przekupstwo. [przypis redakcyjny]
szwarc — czernidło. [przypis redakcyjny]