Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | czeski | dopełniacz | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | islandzki | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | żartobliwie | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 24831 przypisów.

frukt (z łac.) — owoc, tu w M. lm wg odmiany łac.: frukta — owoce. [przypis redakcyjny]

Fruś — stryjeczny brat Adama, Alfred Potocki, późniejszy namiestnik Galicji. [przypis redakcyjny]

Frustra Pygmaeus in Gigantem pugnat (łac.) — próżno karłowi z olbrzymem walczyć. [przypis redakcyjny]

frutti di mare (wł.) — dosł. owoce morskie; drobne skorupiaki morskie jadane przez ludność włoską. [przypis redakcyjny]

Fruzia — Dobrowolska, żona Marcelego. [przypis redakcyjny]

Fryderyk Barbarosa — Fryderyk Barbarossa (1122–1190), cesarz rzymsko-niemiecki. [przypis redakcyjny]

Fryderyk Barberousse, częściej Fryderyk I Barbarossa a. Fryderyk I Rudobrody — cesarz niem. w latach 1152–1190 (brzmienie przezwiska i imion francuskie: Staszic posiłkował się tu literaturą historyczną francuską). [przypis redakcyjny]

Fryderyk Henryk Lewenstam (1817–1878) — krytyk i publicysta, profesor literatury powszechnej w Szkole Głównej. [przypis redakcyjny]

Fryderyk II mówi o Polakach — zob. rozdz. Do szlachty. [przypis redakcyjny]

Fryderyk II wkroczył (…) do Saksonii — w r. 1756; początek Wojny Siedmioletniej. [przypis redakcyjny]

Fryderyk — zapewne mowa o głośnym w swoim czasie romansie Fiévée'go Frederic (1805). [przypis redakcyjny]

fryga — zabawka dziecięca, rodzaj bączka. [przypis redakcyjny]

frygijski (…) pasterz młody, / Kiedy na Idzie sądził trzech bogiń niezgody — zamiast: trojański (Troja sąsiadowała z Frygią), tj. Parys. [przypis redakcyjny]

frymarczę za sławę żywotem (starop.) — kupczyć żywotem za sławę; sprzedawać życie za sławę. [przypis redakcyjny]

frymarczyć — tu: odmieniać (zazwyczaj słowo to oznaczało: handlować, kupczyć). [przypis redakcyjny]

frymarczy na sławę żywotem — wymienia żywot na sławę (frymarczyć nie ma tu dzisiejszego pejoratywnego znaczenia). [przypis redakcyjny]

Fryne — właśc. Mnesarete (IV w. p.n.e.), słynna hetera grecka, kobieta lekkich obyczajów. Uważana była za wcielenie kobiecego piękna i wielokrotnie służyła jako model słynnym rzeźbiarzom i malarzom. [przypis redakcyjny]

fryszt (starop.) — zwłoka; [opóźnienie]. [przypis redakcyjny]

fryszt (z niem.) — czas wolny, wczas. [przypis redakcyjny]

fryzowie — nazwa plemienia germańskiego, tu: ciężkie konie niemieckie. [przypis redakcyjny]

ftyżan (z fr. petits gens: służba domowa, czeladź dworska) — sługa, pokojowiec. [przypis redakcyjny]

Fucci de Lazeri — z Pistoi, fanatyczny zwolennik gwelfów czarnych. Przytrzymany za kradzież świętych naczyń kościelnych, zrzucił winę na notariusza Vanni della Mona, w którego mieszkaniu złożył był skradzione rzeczy. Notariusz, niewinna ofiara swej uprzejmości, powieszonym był zamiast rzeczywistego złodzieja. [przypis redakcyjny]

fuchtel a. fukiel (z niem.) — płaz, uderzenie. [przypis redakcyjny]

fugas chrustas — charakterystyczne dla wymowy szlacheckiej wyrażenie makaroniczne, powstałe z łączenia wyrazów polskich z łacińskimi, oznacza: ucieka w chrust, w krzaki. [przypis redakcyjny]

fuga (starop.) — szpara, szczelina, wcięcie. [przypis redakcyjny]

fugatis aemulis (łac.) — rozproszywszy współzawodników. [przypis redakcyjny]

fuga — utwór muzyczny wielogłosowy, w którym głosy powtarzające jeden temat jak gdyby uciekają od siebie (nazwa od włoskiego wyrazu fuga — ucieczka); w tekście w znaczeniu przenośnym. [przypis redakcyjny]

fuga (z łac.) — ucieczka. [przypis redakcyjny]

fugiendo pugnat, fugiendo vincit (łac.) — pierzchając walczy, pierzchając zwycięża. [przypis redakcyjny]

fugientes — uciekający. [przypis redakcyjny]

fugi — tu: rowki, nacięcia, w które wchodziłyby odpowiednie występy tafli szklanych. [przypis redakcyjny]

fui in Gallia: vidi milites (łac.) — byłem we Francji: widziałem żołnierzy. [przypis redakcyjny]

fui in Germania: vidi principes (łac.) — byłem w Niemczech: widziałem książąt. [przypis redakcyjny]

fui in Italia: vidi praesules (łac.) — byłem we Włoszech: widziałem biskupów. [przypis redakcyjny]

fui in Polonia: vidi nobiles (łac.) — byłem w Polsce: widziałem szlachciców. [przypis redakcyjny]

Fukier — słynna winiarnia Fukierów z obszernymi piwnicami w zabytkowej kamienicy z XVI w. na Rynku Starego Miasta (zburzonej w czasie powstania warszawskiego, obecnie odbudowanej). [przypis redakcyjny]

fular — chustka z cienkiego jedwabiu. [przypis redakcyjny]

Fulgozy Antonius — Genueńczyk, poeta z przydomkiem Odludek „Fileremo”. [przypis redakcyjny]

fullonika — folusz, gdzie także przepierano togi. [przypis redakcyjny]

Full pace (ang.) — pełny bieg. [przypis redakcyjny]

fundować się — tu: umacniać się, utwierdzać. [przypis redakcyjny]

Fundusz zrobił — złożył fundusz na cele dobroczynne. [przypis redakcyjny]

funt — dawna jednostka wagi, funt warszawski był równy dzisiejszym 405 gramom. [przypis redakcyjny]

funt — jednostka wagi (ok. pół kg). [przypis redakcyjny]

funzione — ceremonia religijna lub świecka (Hiszpania). [przypis redakcyjny]

furażerka — czapka wojskowa bez daszka. [przypis redakcyjny]

furgon — kryty wóz ładowny. [przypis redakcyjny]

furia francese (wł.) — francuska porywczość. [przypis redakcyjny]

Furiis agitatus Orestes (łac.) — Orestes, gnany przez Furie (po zabiciu matki). [przypis redakcyjny]

furtki, której może Kant nie zauważył (…) — zob. Wstęp. [przypis redakcyjny]

fuse (łac.) — obszernie. [przypis redakcyjny]

fusius (łac.) — obszerniej. [przypis redakcyjny]

Fuszko — Tomasz Fuszko, wychowawca, a później sekretarz kardynała Hipolita d'Este. [przypis redakcyjny]

futur — tu w znaczeniu: kolega, kompan. [przypis redakcyjny]

γνώσις χατ' έξοχήν (gr.) — doskonała wiedza. [przypis redakcyjny]

gąść (1. os. lp. gędę) (daw.) — śpiewać a. grać. [przypis redakcyjny]

gąsior (daw.) — dyby, więzienie. [przypis redakcyjny]

gąsiorek (daw.) — dzban. [przypis redakcyjny]

gąsior — kłoda, w którą wsadzano winnego. [przypis redakcyjny]

Gąska, bardziej znany jako Stańczyk, sławny błazen. [przypis redakcyjny]

gabać — nagabywać, zaczepiać. [przypis redakcyjny]

Gabanatorre di Gaibana, warowna wieża na prawym brzegu odnogi Padu „Po di Pomaro”. [przypis redakcyjny]

gabinet — pokój męski do przyjmowania gości. [przypis redakcyjny]

gabinety — tu: zbiory naukowe. [przypis redakcyjny]

gabne (gw.) — gabnę, ujmę. [przypis redakcyjny]

Gabriella — literacki pseudonim N. Żmichowskiej. [przypis redakcyjny]

Gabriel Mastai — bratanek Piusa IX. [przypis redakcyjny]

Gabryna — zbrodniarka, żona Argeusza, potem Filandra. [przypis redakcyjny]

gachy — zalotnicy, kochankowie. [przypis redakcyjny]

Gada — miasto w Hiszpanii (dziś Kadyks). [przypis redakcyjny]

gadki pokryte (starop.) — zagadki. [przypis redakcyjny]

gadzina (daw.) — robactwo a. małe zwierzęta. [przypis redakcyjny]

gagatkowy (starop.) — czarny. [przypis redakcyjny]

gajdus (gw.) — tej formy nie ma w Słowniku gwar polskich J. Karłowicza; gajda: nicpoń, głupiec; gajdziasty: niezgrabny, ociężały. [przypis redakcyjny]

gaje tuskulańskie — Tusculum, dziś Frascati, miasteczko niedaleko Rzymu, w przyjemnym położeniu, wśród wzgórków, gaików, i równin; niegdyś dziedzictwo Cycerona. [przypis redakcyjny]

Gajusz Mariusz (156–86 p.n.e.) — rzymski wódz i mąż stanu, zwany przez Plutarcha trzecim założycielem Rzymu, reformator armii rzymskiej, zwycięzca wielu wojen, wuj Juliusza Cezara (100–44 p.n.e.). [przypis redakcyjny]