Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159624 przypisów.
rodzaj (daw.) — tu: urodzenie. [przypis edytorski]
rodzaje ludzi z Hezjoda, które i u was będą: złoty, srebrny, brązowy i żelazny — Hezjod Pracach i dniach (w. 109–201) podzielił dzieje ludzkie na epoki, nazwane od metali, w których żyły różne rodzaje ludzi. [przypis edytorski]
rodzajem przekładu z Chambersa — angielskiej encyklopedii Ephraima Chambersa pt. Cyclopaedia: or, An Universal Dictionary of Arts and Sciences wydanej w Londynie w 1728. [przypis edytorski]
rodzaj ludzki, którego trwanie (…) nie wynosi więcej niż 100 razy życie 60-letniego człowieka — tj. ok. 6000 lat, zgodnie z chronologią wynikającą z Biblii i wyliczeń przeprowadzonych na jej podstawie w 1654 przez arcybiskupa irlandzkiego Jamesa Usshera, który ustalił, że początek świata nastąpił w 4004 r. p.n.e. Dialog Schopenhauera powstał przed opublikowaniem dzieła Darwina o ewolucji (1859) oraz pracy Kelvina (1862) z obliczeniami czasu stygnięcia globu ziemskiego dającymi wynik ok. 100 mln lat. [przypis edytorski]
rodzajny (daw.) — tu: niem. cultivirten (dziś popr. kultivierten), tj. uprawiany. [przypis edytorski]
rodzajny (daw.) — uprawny, urodzajny. [przypis edytorski]
rodzajny (daw.) — urodzajny a. uprawiany. [przypis edytorski]
rodzajny (starop.) — urodzajny, żyzny. [przypis edytorski]
„Rodzaj szafy grającej zaliczanej do instrumentów mechanicznych, popularny szczególnie w XIX wieku. Zbudowany z oszklonej szafki, wewnątrz której umieszczony był mechanizm wagowy, który po wrzuceniu monety włączał urządzenie poruszające kolczasty walec. Za pomocą kolców umieszczonych na walcu uruchamiane były specjalne młoteczki uderzające następnie o struny, dzwonki czy też bębenki. Całość uzyskanej melodyjki odbywała się według specjalnie zaprojektowanego wzorca melodycznego. Z biegiem lat urządzenie to zostało zastąpione przez automaty płytowe”. http://pl.wikipedia.org/wiki/Orchestrion (dostęp 13.06.2014). [przypis autorski]
rodzaj — tu: gatunek, rodzaj ludzki. [przypis edytorski]
rodzeństwo Olgierdowe — tu: dzieci Olgierda. [przypis edytorski]
rodzeństwo — tu: rodzeni krewni; zwłaszcza dzieci. [przypis edytorski]
Rodzianko, Michaił Władimirowicz (1859–1924) — rosyjski polityk i parlamentarzysta; prawicowy liberał, zwolennik monarchii konstytucyjnej; przewodniczący Dumy 1911–1917; jeden z przywódców rewolucji lutowej 1917, od 22 marca 1911 do 6 października 1917 przewodniczący Komitetu Tymczasowego Dumy, główny negocjator abdykacji Mikołaja II; po przewrocie bolszewickim wyjechał nad Don, w 1920 wyemigrował do Serbii. [przypis edytorski]
rodzica — rodzicielka, matka. [przypis edytorski]
rodzica — rodzicielka. [przypis edytorski]
rodzic (daw.) — ojciec. [przypis edytorski]
rodzic (daw.) — tu: ojciec. [przypis edytorski]
rodzice odnalazły — dziś popr.: rodzice odnaleźli (lm m-os.). [przypis edytorski]
rodziciel Cyrce — Helios, bóg słońca. [przypis edytorski]
rodzicóm — dziś popr. forma C. lm: rodzicom. [przypis edytorski]
rodzic — ojciec. [przypis redakcyjny]
rodzicom (…) serca się krajały — byli bardzo smutni, zrozpaczeni. [przypis redakcyjny]
rodzic — tu: ojciec Eneasza, Anchizes. [przypis edytorski]
rodzic — tu: rodak. [przypis edytorski]
rodzicy — rodzica, ojca (forma użyta dla rymu). [przypis edytorski]
Rodziewiczówna, Maria (1864–1944) — autorka powieści m.in. Straszny dziadunio, Dewajtis, Lato leśnych ludzi, których tematyka obracała się głównie wokół życia poleskiego ziemiaństwa. [przypis edytorski]
Rodziewiczówna, Maria (1864–1944) — pisarka pisząca zwłaszcza o życiu poleskiego ziemiaństwa, prowadziła aktywną działalność społeczną. Dzieła: Straszny dziadunio, Dewajtis, Lato leśnych ludzi. [przypis edytorski]
Rodziewiczówna, Maria (1864–1944) — pisarka pisząca zwłaszcza o życiu poleskiego ziemiaństwa, prowadziła aktywną działalność społeczną. Twórczość: Straszny dziadunio, Dewajtis, Lato leśnych ludzi. [przypis edytorski]
rodzimy — właściwy, naturalny, wrodzony. [przypis edytorski]
Rodzina Bastablów znana była z ubóstwa, ale też i z uczciwości — o wcześniejszych przygodach rodziny Bastablów opowiada książka Poszukiwacze skarbu. [przypis edytorski]
Rodzina Benoiton — komedia francuskiego dramatopisarza Victoriena Sardou (1831–1908) z 1865. [przypis edytorski]
rodzina Bentivogliów za powrotem swoim do Bolonii — w 1508 r. [przypis edytorski]
Rodzina Bernheimów — tytuł oryginału: Rechts und links. W wydaniu źródłowym znajduje się informacja: „z upoważnienia autora przełożył dr I. Berman”. W niniejszym wydaniu dokonano dużych zmian redakcyjnych w tłumaczeniu, opisanych szczegółowo w nocie redaktorskiej. [przypis edytorski]
Rodzina jest zatem, jeśli się tak chce, pierwszym wzorem społeczności politycznej… — podobnie Locke zwalczał przeciw Filmerowi wyprowadzanie społeczeństwa z rodziny oraz traktowanie monarchii jako instytucji patriarchalnej, ustanowionej przez Boga i sięgającej czasów Adama. W ostatnim ustępie rozdziału Russo powraca jeszcze do tych teorii i ironizuje je.
John Locke (1632–1704), znakomity filozof angielski. Jego Dwa traktaty o rządzie obywatelskim, wydane w 1690 r., miały za zadanie uzasadnić umiarkowaną monarchię Wilhelma Orańskiego. Dzięki swojej teorii rządów stał się twórcą liberalizmu politycznego. Brzmi ona w najogólniejszym zarysie: Jednostki przenoszą na panujących prawa zwierzchnicze w drodze umowy pod warunkiem, że zabezpieczą oni cele zrzeszenia: ochronę życia, wolności osobistej, majątku, bezpieczeństwo, pokój wewnętrzny. Odstępują one tyle tylko ze swej wolności i z praw swoich, ile niezbędnie wymaga utrzymanie się i należyte funkcjonowanie społeczeństwa. — Locke uważa za władzę zwierzchniczą władzę prawodawczą, ta władza jest jednak ograniczona przez niezbywalne prawa naturalne jednostki. Gdy panujący gwałci warunki umowy, gdy przestaje kierować się korzyścią powszechną, naród ma prawo go obalić. — W państwach dobrze urządzonych prawa jednostki mają gwarancję w podziale władz.
Filmer (zm. 1688), polityczny pisarz angielski o tendencjach monarchiczno-absolutystycznych.
[przypis tłumacza]
Rodzina Połanieckich — powieść obyczajowa autorstwa Henryka Sienkiewicza przedstawiająca losy małżeństwa kupca Stanisława Połanieckiego z zubożałą szlachcianką Marynią. [przypis edytorski]
rodzina urzędownie do szlachty nie należała — porównaj Krauza, a zwłaszcza Scartazziniego: Dante-Handbuch — rozdział: Herkunft. [przypis autorski]
rodzinna strzecha (przen.) — dom. [przypis edytorski]
Rodzinne łąki znam po aromacie, Wodę rodzinną po smaku odgadnę (…) I wiatr tameczny rozpoznam płucami — Władysław Syrokomla, Kęs chleba XIV; w oryginale konsekwentnie: „tameczne”, nie „rodzinne”. [przypis edytorski]
rodzinne Langres — urodził się w r. 1713 jako syn nożownika, z dynastii zacnych rzemieślników poważanych w miasteczku i okolicy. [przypis tłumacza]
rodziny mirtowatych, która liczy czterdzieści sześć rodzajów i tysiąc trzysta gatunków — obecnie do mirtowatych zalicza się ok. 140 rodzajów skupiających ok. 4000-5000 gatunków. [przypis edytorski]
rodzi się do niewoli — odwrócenie zasady Rousseau, Umowa Społeczna, II. [przypis redakcyjny]
rodzi tą siłą — dziś: rodzi tę siłę. [przypis edytorski]
rodzona — siostra. [przypis edytorski]
rodzona — w domyśle: siostra. [przypis edytorski]
rodzonego — brata. [przypis edytorski]
rodzonego — w domyśle: ojca. [przypis edytorski]
rodzonemu synowcowi swemu, opatowi mogilskiemu, swoję dedykował historyją — Chronica gestorum, Kraków 1645, dedykowane Jakubowi Piaseckiemu. [przypis redakcyjny]
rodzony — brat. [przypis edytorski]
rodzony — tu: rdzenny; jak rodzony Tatar — jak człowiek urodzony i wychowany w kulturze tatarskiej. [przypis edytorski]
Roebel — wieś. [przypis redakcyjny]
Roe Head School — szkoła w Mirfield, w Anglii. [przypis edytorski]
Roettiers, Joseph (1635–1703) — francuski medalier, złotnik i grawer; grawer generalny, jeden z artystów wykonujących serię medali dla króla Ludwika XIV. [przypis edytorski]
Rogacz z urojenia — komedia Moliera z 1660 roku. [przypis edytorski]
rogal (pogard.) — rogacz, zdradzony mąż. [przypis edytorski]
rogal (pogard.) — rogacz, zdradzony małżonek. [przypis edytorski]
rogal (pogard.) — rogacz, zdradzony małżonek. [przypis redakcyjny]
rogal (pot.) — rogacz, oszukany mąż. [przypis edytorski]
Rogando cogit, cum rogat potentior. — [łac. Gdy mocniejszy prosi, to prosząc zmusza — Red.WL] [przypis redakcyjny]
rogatka — dawny posterunek na granicy miasta, na którym pobierano opłaty za wjazd; przen. granica miasta. [przypis edytorski]
rogatka — daw. posterunek na granicy miasta, na którym pobierano opłaty za wjazd. [przypis edytorski]
rogatka (daw.) — posterunek na granicy miasta, na którym pobierano opłaty za wjazd. [przypis edytorski]
rogatka — granica miasta. [przypis edytorski]
rogatka — posterunek na granicy miasta, na którym pobierano opłaty za wjazd. [przypis edytorski]
rogatka wolska — zespół dwóch nieistniejących dziś budynków w Warszawie, znajdujących się na początku ul. Wolskiej, zbudowanych na pocz. XIX w. przy drodze wyjazdowej z Warszawy do wsi Wola; rogatka: daw. posterunek na granicy miasta, na którym pobierano opłaty za wjazd. [przypis edytorski]
rogatkę zapłacić — dawniej za wjazd do miasta pobierane były opłaty. [przypis edytorski]
rogatki — mowa o zachodnich rogatkach Warszawy, tzw. rogatkach Jerozolimskich, znajdujących się przy dzisiejszym placu Zawiszy. [przypis redakcyjny]
rogatki — tu: granice. [przypis edytorski]
rogatki — wrota. [przypis redakcyjny]
Roger des Piles (1635–1709) — francuski malarz i estetyk. [przypis redakcyjny]
Rogeriusz (łac. Rogerius, ang. Roger) — dziś raczej: Roger. [przypis edytorski]
Roger-Miclos, Marie-Aimée (1860–1951) — francuska pianistka. [przypis edytorski]
Roger — Można zmienić imię Roger na inne stosownie brzmiące. [przypis autorski]
Roget, Franciszek (1797–1858) — profesor literatury pięknej w Uniwersytecie genewskim i redaktor „Biblioteki Powszechnej”. [przypis redakcyjny]
Rogierek — Raczyński. [przypis redakcyjny]
Rogier przyjechał starać się o Kasię — Branicką, późniejszą Adamową Potocką. [przypis redakcyjny]
Rogier — Raczyński. [przypis redakcyjny]
rogi przymocowane do diademu, jak to widzieć można na jednej głowie w królewskim gabinecie w Berlinie — Begeri, Thes. Brandenb, vol. III p. 242. [przypis redakcyjny]
rogi — rogami. [przypis redakcyjny]
rogówka (daw.) — wkładana pod suknię i usztywniająca ją spódnica rozpięta szeroko na trzech obręczach zrobionych z rogowej substancji pochodzącej z podniebienia wieloryba. [przypis edytorski]
rogówka (daw.) — wkładana pod suknię i usztywniająca ją spódnica rozpięta szeroko na trzech obręczach zrobionych z rogowej substancji pochodzącej z podniebienia wieloryba. [przypis edytorski]
Rogów — wieś i stacja kolejowa w pow. brzezińskim między Skierniewicami a Koluszkami, 95 km od Warszawy. Rzecki popełnia tu błąd zamierzony przez Prusa; koleją warszawsko–bydgoską jechało się przez Skierniewice na Łowicz, z pominięciem Rogowa. [przypis redakcyjny]
rogóżki — niewielka mata upleciona z sitowia lub łyka; także: bawełniana tkanina o luźnym splocie używana na serwetki. [przypis edytorski]
rogowymi pochwy (daw.) — dziś popr. forma N. lm: rogowymi pochwami (tu: pokrywami skrzydeł). [przypis edytorski]
Rogoźnik — wieś Rogoźnik w pobliżu Ludźmierza. [przypis edytorski]
rogoża (bot.) — pałka, roślina rosnąca na brzegach jezior, rzek i bagien. [przypis edytorski]
rogoża (daw.) — mata upleciona z łyka lub z sitowia. [przypis edytorski]
rogoża (daw.) — mata upleciona z sitowia bądź łyka. [przypis edytorski]
rogoża (daw.) — mata upleciona z sitowia lub z łyka. [przypis edytorski]
rogoża (daw.) — pleciona mata z sitowia. [przypis edytorski]
rogoża — mata upleciona z sitowia. [przypis edytorski]
rogoża — mata z sitowia. [przypis edytorski]
rogoża — pleciona mata z sitowia. [przypis edytorski]
rogoża — plecionka z sitowia lub z innych łodyg. [przypis edytorski]
rogoża — rodzaj maty plecionej z łyka. [przypis edytorski]
rogoża — trzcina; tu: plecionka. [przypis edytorski]
rogoża — tu: pałki tataraku. [przypis edytorski]
rogoże — mata upleciona z łyka lub z sitowia. [przypis edytorski]
Rohacze (słow. Roháče) — dwa wybitne, skaliste szczyty w grani głównej Tatr Zachodnich, położone ponad dolinami: Smutną, Żarską i Jamnicką: Rohacz Płaczliwy (2126 m. n.p.m.) oraz Rohacz Ostry (2086 m n.p.m.). [przypis edytorski]
Rohan, Colonna, Windischgraetz — przykłady wielkich rodów z Francji, Włoch i Austrii. [przypis edytorski]
rohatyna a. rogacina — rodzaj włóczni z hakiem przy grocie, zapobiegającym zbyt głębokiej penetracji i pozwalającym na szybkie ponowienie ciosu lub pochwycenie przebitego łupu. [przypis edytorski]
