Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 531 przypisów.

die Ianuarii futuri (łac.) — dnia przyszłego stycznia. [przypis redakcyjny]

diem perdidi (łac.) — dzień straciłem (sentencja rzymska, słowa cesarza Tytusa Flawiusza, kiedy uświadomił sobie, że przez cały dzień nie zrobił niczego dobrego). [przypis edytorski]

(dies) calamitatis (łac.) — (dzień) nieszczęścia; wyrażenie Dies illa, dies irae, calamitatis et miseriae (dzień ów, dzień gniewu, nieszczęścia i nędzy) występuje w pieśni Libera me, Domine, używanej przed drugim soborem watykańskim w obowiązującej wówczas łacińskiej wersji katolickich obrzędów pogrzebowych. [przypis edytorski]

dies exspirationis (łac.) — dzień skończenia dzierżawy. [przypis redakcyjny]

Dies illa, dies irae (łac.) — Dzień ów, dzień gniewu; początkowe słowa (w porządku przestawionym) średniowiecznego (XIII w.) hymnu kościelnego o Sądzie Ostatecznym; w liturgii katolickiej hymn pogrzebowy. [przypis redakcyjny]

Dies illa (łac.) — dzień ów; druga połowa wersu: Dies irae, dies illa (Dzień gniewu, dzień ów), początkowych słów średniowiecznej sekwencji (uroczystej pieśni) o nadejściu kary bożej za grzechy w dniu Sądu Ostatecznego; w liturgii katolickiej Dies irae była śpiewana podczas mszy żałobnej w klasycznym rycie rzymskim. [przypis edytorski]

dies irae, dies illa (łac.) — dzień gniewu, ten dzień; pierwsze słowa średniowiecznej sekwencji (uroczystej pieśni) o końcu świata, wchodzącej w skład mszy żałobnej. [przypis edytorski]

Dies irae, dies illa… (łac.) — początkowe i środkowe wiersze hymnu Tomasza z Cellano (XII w.) Dies irae [tj. Dzień gniewu]: [przypis redakcyjny]

Dies irae! dies illa! (łac.) — Ten dzień będzie dniem gniewu. Zob. So 1:15. Łacińska część liturgii kościoła rzymskokatolickiego wykorzystywana w mszach żałobnych. Jan Kasprowicz jest również autorem hymnu pod tytułem Dies irae. [przypis edytorski]

Dies irae, dies illa… (łac.) — W dzień gniewu, w ten dzień; początek średniowiecznej sekwencji opisującej dzień Sądu Ostatecznego. [przypis edytorski]

Dies irae, Dies illa Solvet saeclum in favilla (łac.) — dzień gniewu, dzień ten, spowijający stulecie w żar. Słowa z łacińskiego hymnu Tomasza Celano (zm. 1255), śpiewanego w czasie mszy żałobnej. [przypis edytorski]

Dies irae (łac.) — dosł.: dzień gniewu; incipit łacińskiego średniowiecznego hymnu kościelnego o Sądzie Ostatecznym. [przypis edytorski]

Dies irae (łac.) — dosł.: dzień gniewu, tj. dzień Sądu Ostatecznego; początkowe słowa, a zarazem tytuł średniowiecznej pieśni religijnej o nadejściu kary bożej za grzechy w dniu Sądu Ostatecznego; określenie występujące także np. w łac. pieśni modlitewnej za zmarłych. [przypis edytorski]

Dies irae (łac.) — dosł. dzień gniewu, tj. dzień Sądu Ostatecznego; tytuł średniowiecznej pieśni religijnej autorstwa wł. poety Tomasza z Celano (1190–1260), jej gł. przesłanie stanowi zapowiedź nadejścia dnia kary bożej za grzechy; do dzisiaj Dies Irae wchodzi w skład Requiem, czyli utworu wykonywanego z okazji uroczystości pogrzebowych. [przypis edytorski]

dieta (z łac.) — tutaj: ograniczenie pokarmów, miara w jedzeniu i piciu. [przypis redakcyjny]

differentia specifica (łac.) — różnica gatunkowa, zespół cech odróżniających definiowane pojęcie od innych pojęć należących wraz z nim do tego samego rodzaju nadrzędnego. [przypis edytorski]

difficile est ex animo resipiscere (łac.) — trudno szczerze się opamiętać. [przypis redakcyjny]

difficultas (łac.) — trudność, kłopot. [przypis edytorski]

diffidebant (łac.) — nie ufali mu. [przypis redakcyjny]

diffidis et maiestatem laedis (łac.) — nie dowierzasz słuszności swej sprawy i króla obrażasz. [przypis redakcyjny]

digitalis (łac.) — naparstnica lekarska. [przypis edytorski]

digitalis (łac.) — naparstnica lekarska, roślina z rodziny babkowatych używana jako surowiec zielarski; ziela naparstnicy od XVIII w. używano w leczeniu niewydolności krążenia pochodzenia sercowego, obecnie wyłącznie pod kontrolą lekarza. [przypis edytorski]

Digna necessitas (łac.) — „Godna konieczność”. [przypis tłumacza]

Dignare me (łac.) — Rz 9, 8: „Uznaj mnie za godnego”. [przypis tłumacza]

Dignior plagis quam osculis non timeo quia amo (łac.) — „Choć bardziej godny plag niż pocałunków, nie boję się, bo kocham”. [przypis tłumacza]

dignissima gesta (łac.) — najgodniejsze czyny. [przypis redakcyjny]

dignitas, dignitatis (łac. ) — godność. [przypis edytorski]

dignitas (łac.) — godność, dostojeństwo. [przypis redakcyjny]

dignitatem (łac.) — godność. [przypis redakcyjny]

dignitatem, proponendo laesionem maiestatis (łac.) — godność, przedstawiając obrazę majestatu. [przypis redakcyjny]

Digno tam sacra membra tangere (łac.) — Hymn Vexilla regis: „Godnemu dotykać się tak świętych członków”. [przypis tłumacza]

Dignus est accipere (łac.) — Ap 4, 11: „Godzien jest przyjąć”. [przypis tłumacza]

Dii, avertite omen (łac.) — bogowie, oddalcie złą wróżbę. [przypis redakcyjny]

Dii estis (łac.) — Ps 81, 6: „Jesteście bogami”. [przypis tłumacza]

Dii iniqui (łac.) — bogowie niegodziwi. [przypis edytorski]

Dii, omen avertant (łac.) — bogowie, oddalcie złą wróżbę. [przypis edytorski]

Diis ignotis (łac.) — bogom nieznanym. [przypis edytorski]

dilecta (łac.) — ukochana, wybrana. [przypis edytorski]

Dilexi quoniam exaudiet Dominus (łac.) — Miłuję Pana, albowiem usłyszał; Psalm 116 (incipit cz. 1 psalmu, w Wulgacie: Psalm 114). [przypis edytorski]

diligentissime (łac.) — jak najbaczniej. [przypis redakcyjny]

diligentissime (łac.) — jak najuważniej. [przypis redakcyjny]

Diligite justitiam qui judicatis terram (łac.) — Kochajcie sprawiedliwość, wy, którzy sądzicie ziemię. [przypis redakcyjny]

dimittere (łac.) — puścić. [przypis redakcyjny]

directe (łac.) — na wprost. [przypis redakcyjny]

directe (łac.) — wprost. [przypis edytorski]

director monoculus (łac.) — dyrektor jednooki; tu: Prażmowski, interrex w czasie bezkrólewia. [przypis redakcyjny]

Diriguisse malis (łac.) — „zakrzepła od tych ciosów” (Ovidius, Metamorphoses, VI, 3, 303; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Dirupisti (łac.) — dosł. rozerwałeś; incipit Psalmu 116. [przypis edytorski]

Disce, puer, disce (łac.) — ucz się, chłopcze, ucz. [przypis edytorski]

discernere (łac.) — rozróżnić. [przypis redakcyjny]

disciplina voluntatis (łac.) — dyscyplina woli. [przypis edytorski]

discordia (łac.) — niezgodność. [przypis edytorski]

discordia (z łac.) — niezgoda. [przypis edytorski]

disiecta membra (łac.) — rozdzielone członki. [przypis edytorski]

disiecta membra (łac.) — rozrzucone członki. [przypis redakcyjny]

disiecta membra (łac.) — rozrzucone, rozsiane członki, części. [przypis edytorski]

displicere (łac.) — nie podobać się. [przypis redakcyjny]

dispositae (łac.) — po przygotowaniu. [przypis redakcyjny]

Disputationes Tusculanae (łac.) — Rozmowy tuskulańskie, tytuł jednego z dzieł filozoficznych Cicerona. [przypis edytorski]

disputatio solemnis publica (łac.) — uroczysta dyskusja publiczna. [przypis edytorski]

Disquisitiones magicae (łac.) — badania magiczne. [przypis edytorski]

dissensioni inter cives (łac.) — do niezgody wśród obywateli. [przypis redakcyjny]

distinguo (łac.) — rozróżniam. [przypis tłumacza]

distulerunt jurament (łac.) — odłożyli przysięgę. [przypis redakcyjny]

ditescant (łac.) — bogacili się. [przypis redakcyjny]

ditiones Imperii et consequenter (łac.) — kraje cesarstwa, a w następstwie. [przypis redakcyjny]

diutius (…) possumus (łac.) — długo na los skarżyć się możemy, zmienić go nie możemy. [przypis redakcyjny]

diva (łac.) — boska; tytuł żony cezara. [przypis edytorski]

divertere (łac.) — wstąpić. [przypis redakcyjny]

Divide et impera (łac.) — dziel i rządź. [przypis edytorski]

divide et impera (łac.) — dziel i rządź; rzym. maksyma streszczająca zasadę zdobywania i utrzymywania władzy przez skłócanie przeciwników i powstrzymywanie ich przed połączeniem sił. [przypis edytorski]

Divide et impera (łac.) — rozdzielaj i panuj; [dziel i rządź; red. WL]. [przypis redakcyjny]

divinae particula aurae (łac.) — cząstką ducha boskiego. [przypis redakcyjny]

divinatio (łac.) — tu: ubóstwienie. [przypis edytorski]

divinitus (łac.) — z Bożego natchnienia. [przypis edytorski]

divinitus (łac.) — z natchnienia Bożego. [przypis redakcyjny]

Divitiarum (…) satietas (łac.) — „Bogactwa owocem jest dostatek; o dostatku świadczy sytość” (Cicero, Paradoxa stoicorum, VI, 2; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Dixi custodiam vias meas (łac.) — Rzekłem: „Będę pilnował dróg moich”; Psalm 39. [przypis edytorski]

Dixi in corde meo de filiis hominum (łac.) — Koh 3, 18: „Rzekłem w sercu mym o synach ludzkich”. [przypis tłumacza]

dixi (łac.) — dosł.: powiedziałem, rzekłem; słowo używane często na zakończenie dłuższej przemowy wyjaśniającej stanowisko mówcy. [przypis edytorski]

dixi (łac.) — rzekłam, rzekłem (zwyczajowo na koniec wypowiedzi wyjaśniającej czyjeś stanowisko). [przypis edytorski]

dixi (łac.) — rzekłem; wyraz kończący wypowiedź. [przypis edytorski]

dixit Dominus Domino meo (łac.) — rzekł Pan do Pana mego. [przypis autorski]

Dixit Dominus (łac.) — „Powiedział Pan” (Ps 109.) [przypis tłumacza]

Dixit injustus ut delinquat in semet ipso (łac.) — Nieprawość mówi do bezbożnika w głębi jego serca; Psalm 36 (35). [przypis edytorski]

Dixit insipiens in corde suo, non est Deus (łac.) — Mówi głupi w swoim sercu; Psalm 14. [przypis edytorski]

docebit (łac.) — pouczy. [przypis redakcyjny]

docent (docens, docentis, łac.) — uczony, uczący. [przypis edytorski]

docet (łac.) — poucza. [przypis redakcyjny]

doctor bullatus, asinus coronatus (łac.) — doktor według bulli, osioł koronny. [przypis redakcyjny]

Doctoris Doctorum (łac.) — doktora doktorów (sens: nauczyciela nauczycieli). [przypis edytorski]

Doctoris maximi (łac.) — doktora największego. [przypis edytorski]