Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159014 przypisów.

contumeliam (łac.) — zniewagę. [przypis redakcyjny]

contumeliis (łac. forma B. lm) — zniewagi. [przypis redakcyjny]

Con tutto il cuore ben trovato (wł.) — z całego serca, w porę przybywasz. [przypis edytorski]

conuco (hiszp.) — niewielka działka ziemi uprawnej. [przypis edytorski]

Conurus brasiliensis — w ob. klasyfikacji: Eupsittula aurea, konura brazylijska. [przypis edytorski]

convalescentia (łac.) — wyzdrowienie. [przypis redakcyjny]

convalescere (łac.) — przychodzić do zdrowia. [przypis redakcyjny]

convaluit (łac.) — ozdrowiał. [przypis redakcyjny]

Convenit (…) fructuosum — Cicero, De officiis, II, 18. [przypis tłumacza]

converso (…) populariter — Iuvenalis, Satirae III, 36. [przypis tłumacza]

conversus Jesus respexit Petrum (łac.) — Łk 21, 61: „A Pan, obróciwszy się, spojrzał na Piotra”. [przypis tłumacza]

conveyor (ang.) — transporter, przenośnik. [przypis edytorski]

convicia (łac.) — obelgi. [przypis redakcyjny]

convincere (łac.) — przekonać. [przypis redakcyjny]

(Convito. I. 3) — nie podobna ominąć tu ważnego waryantu dziejów skazania i poselstwa. Owoż Scartazzini nie wierzy, ażeby mogła była choćby tylko powstać myśl użycia Danta do poselstwa wobec jego jawnie wrogiej postawy względem kuryi. Sc. dowodzi, że pomysł taki byłby nietylko niepraktyczny i nieprawdopodobny, ale wprost niedorzeczny. Za ważne poczytuje to, że ani słówkiem nie wspomina o poselstwie rzymskiem Białych Villani, który opowiada wyczerpująco inne wypadki r. 1301. Nadto z zestawienia dat wynika, że w roku owym papieża Bonifacego VIII zgoła w Rzymie nie było. Również faktem jest prawie ustalonym, że Dante wraz z innymi skazanymi uciekł z Florencyi, a ponieważ, ażeby módz uciec, należało wprzód być we Florencyi, przeto oczywista, że Dante podczas skazania go był w mieście rodzinnem, a więc nie na wyprawie poselskiej. Nie zdaje się jednak, żeby pogląd ten był popularny w dantologii i we Włoszech, skoro poezya włoska przyspasabia się teraz właśnie do obchodu sześćsetnej rocznicy poselstwa rzymskiego. Piszący zaś te słowa, mimo całą cześć dla Scartazziniego jako specyalnego i wyjątkowego znawcy przedmiotu — nie zawsze czuje się przezeń przekonanym. Częściej właśnie odwrotnie; jakaś oschła i cierpka, rzec można zasadnicza, opozycya wobec danych przekazanych przez przeszłość, odbiera Scartazziniemu dar przekonywania. A przytem często bardzo uderza on brakiem intuicyi poetyckiej, bez której rozważać żywota poety niepodobna. Tak np. mniema, że wszystkie owe punkty oskarżenia, jak kupczenie urzędami, nieprawne zyski i t. p., które weszły do wyroku jako jego motywa — mogły być uzasadnione, albowiem zachodzi pewne prawdopodobieństwo, że poeta wiódł życie nad stan i przeto musiał szukać pomocy w źródłach dochodu nieuczciwych. Zgoła jednak niczem poważnem nie usprawiedliwia Scartazzini tego niesmaku, jakim jest niewątpliwie zestawienie dwu pojęć: „Dante” i „frymarczący urzędami”. Cała racya tkwi tu w zasadzie: „Dlaczegóż nie? wszystko jest możebne!”. Jest to drętwy sceptycyzm bibliografa, który, ponieważ zna książki wszelakiej materyi, przeto sądzi, że nawet w duszy poety mogą się wszystkie te materye zmieścić, i tak mechanicznie kładzie uczucia w duszy ludzkiej jak foliały na półkach, a zapomina, że od wieków zwyczajem było stawiać nienawistnych partyi rządzącej pod pręgierz, a okrucieństwo stronnicze usprawiedliwiać bajkami o wszelkich możliwych zbrodniach i niebezpieczeństwie dla moralności publicznej. Dla tych i tym podobnych względów czytelnik nie znajdzie w książce niniejszej zbytniego pochopu do owej radosnej czci, którą otaczają Scartazziniego niektórzy z nowszych, a zwłaszcza niemieckich, badaczów Danta, ani do powolności nadmiernej dla owego sceptycyzmu. [przypis autorski]

co od gwiazd (…) na dół dała — od gwiazd [nieba] podobno zbywa, jako się nisko ziemia na dół dała; tj. tyle od nieba do gwiazd nie dostaje, ile od ziemi do gwiazd; [inaczej: tak jest daleko od nieba do gwiazd, jak od gwiazd do ziemi; red. WL]. [przypis redakcyjny]

co odmieniaiąc wewnętrzne rozrządzenie, trzeba było dom cały z gruntu prawie przerabiać — jest to jeden z przykładów niepoprawności składniowej, częstej u M. D. Krajewskiego, jak również w piśmiennictwie epoki: między zdaniami zachodzi niezgodność podmiotów. [przypis edytorski]

co o kim trzymać (daw.) — co o kim myśleć. [przypis edytorski]

Coolidge, Calvin (1872–1933) — amerykański polityk, prezydent Stanów Zjednoczonych (1923–1929). [przypis edytorski]

cooperabatur (łac.) — współdziałała. [przypis redakcyjny]

Cooper, Gary (1901–1961) — właśc. Frank James Cooper; amer. hollywoodzki aktor filmowy, nagrodzony Oscarem za role w filmach W samo południe i Sierżant York oraz za całokształt twórczości w 1961 r.; gwiazda początków kina dźwiękowego, zyskał uznanie dzięki naturalnej, powściągliwej grze aktorskiej, kontrastowo różniącej się od stylu gry ery kina niemego. Jego kreacje przyczyniły się do ukształtowania romantycznego typu kowboja: wysokiego (Cooper mierzył ponad 190 cm wzrostu), o dyskretnej, męskiej urodzie, milkliwego, odzywającego się z rzadka głębokim, niskim głosem, będącego uosobieniem odwagi i męskiego honoru oraz amer. wolności. [przypis edytorski]

Cooper, Gary — właśc. Frank James Cooper (1901–1961) amerykański aktor filmowy z czasów końca kina niemego i początków kina dźwiękowego, znany m. in. z roli w westernie W samo południe (1952). [przypis edytorski]

Cooper, James Fenimore (1789–1851) — amer. autor popularnych powieści przygodowych, których akcja rozgrywa się wśród pionierów i Indian w 2 poł. XVIII w. (cykl Pięcioksiąg przygód Sokolego Oka). [przypis edytorski]

Cooper, James Fenimore (1789–1851) — amerykański autor popularnych powieści przygodowych, których akcja rozgrywa się wśród pionierów i Indian w 2. poł. XVIII w. (cykl Pięcioksiąg przygód Sokolego Oka). [przypis edytorski]

Cooper, James Fenimore (1789–1851) — powieściopisarz amer., swoją pierwszą powieść przygodową Szpieg napisał w 1820, a wydał w 1821 r. [przypis edytorski]

Cooper, James Fenimore (1789–1851) — powieściopisarz amerykański, autor powieści przygodowych. [przypis edytorski]

co o takiej Rzeczypospolitej pogańskiej jeden pogański mędrzec rzekł, iż w niej mądrzy radzą, a głupi dekreta i konkluzye czynią — Plutarch, Żywot Solona 5 (słowa Anacharsysa, przybysza ze Scytii, po uczestnictwie w ateńskim zgromadzeniu ludowym). [przypis edytorski]

co pan o tym rozumiał — dziś: co pan o tym myślał. [przypis edytorski]

Co pan powie o słupie dymu w dzień, a łunie ognistej w nocy — por. Wj 17,21: A Pan szedł przed nimi podczas dnia, jako słup obłoku, by ich prowadzić drogą, podczas nocy zaś jako słup ognia, aby im świecić, żeby mogli iść we dnie i w nocy. [przypis edytorski]

Co! pan taki nabożny — Tradycyjna w tym miejscu pauza: Doryna zrobiła tę wymówkę dla drwiny, ale Orgon, szczery w swej bigoterii, uderzony tą uwagą milknie, zdejmuje kapelusz, zamyka oczy i trwa chwilę w nabożnym skupieniu, jakby odmawiał krótki pacierz, [przypis tłumacza]

COP — Centralny Okręg Przemysłowy. [przypis edytorski]

copcysko (gw.) — forma augmentatywna od gw.: copka; czapczysko, wielka czapka. [przypis edytorski]

copel — sopel. [przypis edytorski]

copf — z niem. Zopf, tj. warkocz. [przypis edytorski]

Co pięć dni wszyscy modlili się w meczecie — zapewne pomyłka: muzułmanie modlą się pięć razy dziennie. [przypis edytorski]

copke (gw.) — czapkę. [przypis edytorski]

Co Pliniusz o braciach Apolloniuszu i Tauriskusie mówi — [por.] lib. XXXVI, sect 4, p. 730 [przypis redakcyjny]

Co poczerniałam od szczypiącej Feba pieszczoty — prof. Roman Dyboski i (O sonetach i poematach Szekspira, Warszawa–Kraków 1914) bardzo trafnie zwraca w związku z tym miejscem uwagę na Pieśń nad pieśniami Salomona. „Już tam sama kochanka, zaraz na początku, mówi, że jest „czarna, lecz kształtna”, i (jak szekspirowska Kleopatra) przypisuje swą ciemną płeć palącym promieniom słońca: Nigra sum, sed formosa… Nolite me considerare, quod, fusca sim, quia decoloravit me sol. (Canticum canticorum; Vulgata I, 4–5)”. O znaczeniu tych wierszy w hipotezach co do osobistego podkładu w dramacie por. Wstęp. [przypis tłumacza]

Co poprzedziło, co nastąpiło — Fragm. 737. [przypis tłumacza]

(…) co potrzeba u Th. — bankiera Thurneyssena. [przypis redakcyjny]

co potym idzie — jako następstwo tej sprawy. [przypis redakcyjny]

Co powiada św. Paweł? Czy powtarza ciągle treść proroctw? Nie, ale ich cud — 2 Kor 12. [przypis tłumacza]

co powiedział Antystenes (…) — Plutarch, O niekonsekwencjach stoików (De Stoicorum repugnantiis), 24. [przypis tłumacza]

co powiedziano na s. 92 i 93 — oczywiście są to strony pierwszego wyd. niemieckiego. Jest tu mowa o ustępie pt. Przejście do transcendentalnego wywodu kategorii. [przypis tłumacza]

co pozostało, zagarnął Sabinus — wedle Starożytności XVII, X, 2 wziął na oczach wszystkich 400 talentów. W przekładzie Lippomana brak rozdziałów IX, X, XI, XII. [przypis tłumacza]

Coppée, François (1842–1908) — francuski poeta i dramaturg; członek Akademii Francuskiej (1884). [przypis edytorski]

copperking — król miedzi (o monopolistycznym przedsiębiorcy). [przypis edytorski]

co prawda, na wniosek Lelewela, w lutym uchwalono (…) — B. Limanowski, Historia demokracji polskiej. Zurych (1901), s. 164 i nast. [przypis redakcyjny]

coprędzej (starop. forma ort.) — dziś popr.: co prędzej. [przypis edytorski]

co Prestancjusz podaje o swoim ojcu (…) — Augustinus Aurelius, De civitate Dei, XVIII, 18. [przypis tłumacza]

co przeszłego roku — 21 kwietnia 1839 zatrzymał się Krasiński w Mola di Gaeta, jadąc w towarzystwie D. P. do Neapolu. [przypis redakcyjny]

co przypuszcza Wacław Sobieski w opracowaniu Pamiętników o wojnie moskiewskiej — Biblioteka Narodowa, seria I, nr 12, str. 17. [przypis tłumacza]

co przytacza św. Augustyn (…) spodobało — [w:] Augustyn z Hippony, Państwo Boże, XIV, 24. [przypis tłumacza]

co przytoczył Czacki — W przedmowie do dzieła o prawach polskich i litewskich. [przypis redakcyjny]

Copyright Act for the German Empire…, § 26. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 32. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 45. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 46. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 47. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 48. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 4. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 50. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 5. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 6. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire…, § 7 ust. b), c), d). [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire, Berlin (1870), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently & M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 10.11.2013), § 50. [przypis autorski]

Copyright Act for the German Empire, Berlin (1870), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 10.11.2013), § 4. [przypis autorski]

Copyright Act, London (1842)…, ustęp 15, 16, 17. [przypis autorski]

Copyright Act, London (1842)…, ustęp 5. [przypis autorski]

Copyright Act, London (1842), [w:] Primary Sources on Copyright…, ustęp 15, 16, 17. [przypis autorski]

Copyright Acts for the German Empire regarding works of art, photography, and designs, Berlin (1876), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 11.12.2013), §2 ustawy o ochronie przed nieuprawnioną reprodukcją fotografii. [przypis autorski]

Copyright Acts for the German Empire regarding works of art, photography, and designs, Berlin (1876), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 11.12.2013), §7 ustawy o dziełach sztuki. [przypis autorski]

Copyright Acts for the German Empire regarding works of art, photography, and designs, Berlin (1876), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 11.12.2013), §4 ustawy o dziełach sztuki. [przypis autorski]

Copyright Acts for the German Empire regarding works of art, photography, and designs, Berlin (1876), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 11.12.2013), §6 punkty 2 do 3 ustawy o dziełach sztuki. [przypis autorski]

Copyright Acts for the German Empire regarding works of art, photography, and designs, Berlin (1876), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 11.12.2013), §6 punkt 1 ustawy o dziełach sztuki. [przypis autorski]

Copyright Acts for the German Empire regarding works of art, photography, and designs, Berlin (1876), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 11.12.2013), §5 punkt 1 do 4 ustawy o dziełach sztuki. [przypis autorski]

Coquelin, Alexandre (1848–1909) — od 1868 r. członek zespołu aktorskiego Théâtre Français w Paryżu; zwrócił na siebie uwagę zwł. w rolach komicznych; zw. „młodszym” (Coquelin cadet), dla odróżnienia od swego brata, Benoit Constanta Coquelin (1841–1909), występującego stale w Théâtre Français już od 1863 r., cenionego za werwę aktora znanego w Europie i Ameryce, autora dzieł teoretycznych na temat gry aktorskiej: L'art et le comédien (1880) oraz L'art de dire le monologue (1884). [przypis edytorski]

Coquelin, Benoît-Constant (1841–1909) — słynny aktor francuski, odznaczony Legią Honorową; współpracował w tworzeniu sztuki Cyrano de Bergerac i zachęcał autora do stworzenia postaci odpowiedniej dla siebie; jako wykonawca roli Cyrana podczas premiery, 28 grudnia 1897 w Theatre de la Porte Saint-Martin w Paryżu, odniósł wielki sukces; w 1900 występował w Londynie i w USA, grając na Broadwayu Cyrana z Sarą Bernhard jako Roksaną; w tym samym roku zagrał swoją jedyną rolę kinową, w zaprezentowanym na Wystawie Światowej w Paryżu dwuminutowym filmie Clémenta Maurice'a Cyrano de Bergerac, przedstawiającym scenę pojedynku (film ten, ręcznie kolorowany i zsynchronizowany z nagraniem dźwiękowym z woskowego wałka, jest uważany za pierwszy w historii film z kolorem i z dźwiękiem); w roli Cyrana Coquelin wystąpił kilkaset razy. [przypis edytorski]

Coquelin Cadet, właśc. Coquelin, Ernest Alexandre Honoré (1848–1909) — fr. komik, zasłynął w rolach molierowskich; cadet oznacza w genealogii młodszego syna, tu dla odróżnienia od jego brata Benoît Constanta, także aktora. [przypis edytorski]

Coquelin — rodzina fr. aktorów: Benoît Constant Coquelin (1841–1909), jego brat Alexandre Honoré Ernest Coquelin (1848–1909) oraz jego syn Jean Coquelin (1865–1944). [przypis edytorski]

Coquillards — organizacja złodziei, oszustów i fałszerzy pieniędzy, po polsku zwanych Muszelnikami. [przypis edytorski]

coraggio (wł.) — odwaga; coraggio!: odwagi. [przypis edytorski]

coram clericis saporem suavitatis non habet (łac.) — w oczach kleru nie ma smaku słodyczy. [przypis edytorski]

coram in patriam (łac.) — otwarcie do ojczyzny. [przypis redakcyjny]

Coram officio … (łac.) — Przed urzędem wyznaczonym przez dowódcę zamku i burmistrza bieckiego — czyli hojnym Janem Stogierzem, wicekapitanem, Mikołajem Bielskim, notariuszem zamku w Bieczu, z wiceburmistrzem lub osobą sprawującą jego funkcję i radnymi bieckimi. [przypis edytorski]

coram populo (łac.) — w obliczu ludu. [przypis edytorski]

coram — prawdop. zniekształcone „kworum”. [przypis edytorski]

coram publico (łac.) — wobec wszystkich, publicznie. [przypis edytorski]

Coram rege sua de paupertate tacentes plus poscentes ferent (łac.) — Horacy, Listy, ks. I, List XVII, w. 43–44. [przypis edytorski]

coraz bardziej cieńczała — dziś: robiła się coraz cieńsza. [przypis edytorski]

coraz — co chwilę. [przypis edytorski]

corazem się (…) oglądała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: coraz się oglądałam; co chwilę się oglądałam. [przypis edytorski]

coraz krzepciej — coraz silniej (od: krzepki — silny). [przypis edytorski]

coraz mniej jest heretyków bogatych i że wskutek tego „zbawienna instytucja nie jest pewna swego jutra” — Vacandard, op. cit., s. 246. [przypis autorski]

co raz (starop.) — co chwilę, wciąż. [przypis edytorski]