Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 452 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 8913 przypisów.

Ipsum thema (…) praestaret (łac.) — samo zagadnienie wymagało takiego badania, w którym by nasamprzód rozważono związek między metafizyką a etyką; lecz autor pominął to, czego się najusilniej domagano: sądził, że żądano postawienia jakiejś zasady etyki; tak więc umieścił tę część swojej rozprawy, w której wyprowadził związek między zasadą etyki przedłożoną przez siebie a swoją metafizyką tylko dodatkowo, jako coś, w czym daje więcej, niż żądano. [przypis tłumacza]

ira brevis furor (łac.) — właśc. Ira furor brevis est: animum rege, qui nisi paret, imperat: gniew to krótkotrwały szał: panuj nad umysłem, który jeśli nie jest ci uległy, rządzi tobą (z Listów Horacego, I, 2, 62). [przypis edytorski]

iratus est (łac.) — Iz 5, 25: „jest zagniewany”. [przypis tłumacza]

irreductibile quid (łac.) — coś nieredukowalnego. [przypis edytorski]

irritabilis vates (łac.) — drażliwy poeta. [przypis edytorski]

irritare (łac.) — drażnić, jątrzyć. [przypis redakcyjny]

ischias (łac.) — rwa kulszowa. [przypis edytorski]

is, ea, id (łac.) — który, która, które. [przypis edytorski]

I, semper melius eris (łac.) — idź, zawsze będziesz lepszy. [przypis edytorski]

Ista (…) divinatio (łac.) — „Oto jak argumentują: jeżeli są wróżby, są bogowie; jeżeli są bogowie, są wróżby” (Cicero, De divinatione, I, 6; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

iste est interpres meorum et vestrorum desideriorum (łac.) — oto jest tłumacz życzeń moich i waszych. [przypis redakcyjny]

Isti duo (…) impedient (łac.) — Te dwa okręty nie zakłócą nam obiadu. [przypis redakcyjny]

istm (z łac.) — przesmyk. [przypis edytorski]

ita (łac.) — tak, w ten sposób, więc. [przypis edytorski]

ita semper illustribus viris animo vivere longe antiquius fuit, quam corpore (łac.) — znakomici mężowie woleli zawsze żyć duchem niż ciałem. [przypis redakcyjny]

ite in igne (łac.) — idźcie przez ogień. [przypis redakcyjny]

item a. itidem (łac.) — również, podobnie, a także. [przypis edytorski]

item ea, quae de sitiente vehementer esurienteque dicuntur, cum aeque ab his, quae eduntur atque bibuntur, distat: quiescat enim necesse est (łac.) — a również to, co mówią o człowieku bardzo spragnionym i głodnym, gdy jednakowo jest oddalony od potraw i napojów, mianowicie, że musi umrzeć. [przypis tłumacza]

Ite missa est (łac.) — idźcie, msza jest [skończona]; słowa kończące mszę św. w Kościele rzymskokatolickim. [przypis edytorski]

ite missa est (łac.) — idźcie, ofiara spełniona; ostatnie słowa mszy. [przypis edytorski]

Ite missa est (łac.) — słowa kończące mszę. [przypis edytorski]

item (łac.) — a także; również. [przypis edytorski]

item (łac.) — jak również; a także; tak samo; podobnie. [przypis edytorski]

item (łac.) — podobnie, tak samo. [przypis edytorski]

item (łac.) — również, także, tak samo; tu: takoż. [przypis edytorski]

item (łac.) — tak samo, jak również. [przypis edytorski]

item (łac.) — tak samo, również. [przypis edytorski]

item (łac.) — także; tak samo; tu: a zatem, a więc. [przypis edytorski]

iteracja (z łac. iteratio) — powtarzanie; czynność powtarzania tej samej operacji (procedury, sekwencji działań) w pętli; zwykle, np. w matematyce czy programowaniu, powtarzanie takie dokonywane jest zaprojektowaną z góry liczbę razy lub ma zdefiniowany kres przy spełnieniu jakiegoś warunku. [przypis edytorski]

iteratis (łac.) — powtórnie. [przypis redakcyjny]

iterum (łac.) — znów. [przypis redakcyjny]

itinera (łac.) — dróżki. [przypis edytorski]

itus et reditus (łac.) — Przypływ i odpływ. [przypis tłumacza]

Iucundum (…) ageret (łac.) — „Gdy młodość ma zakwitła, kwitnęła mi wiosna!” (Catullus, Carmina, LXVIII, 16; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Iudex ergo, cum sedebit quidquid latet adparebit nil inultum remanebit. (łac.) — Gdy zaś zasiądzie sędzia, cokolwiek było skryte, stanie się jawnym, i nic nie zostanie bez pomsty. [przypis edytorski]

iudicia (łac.) — sądy. [przypis redakcyjny]

iudicium (łac.) — rozsądek. [przypis redakcyjny]

iudicium (łac.) — zdolność sądzenia, osąd, przenikliwość, bystrość. [przypis edytorski]

iudicum (łac.) — zdanie. [przypis redakcyjny]

iugi a arma (łac.) — ustawiczna (tj. ani na chwilę nieodkładana) broń. [przypis redakcyjny]

iugulatur virtus (łac.) — ginie cnota. [przypis redakcyjny]

iugum servitutis (łac.) — jarzmo niewoli. [przypis redakcyjny]

Iulii (łac.) — lipca. Tak w rpsie; będzie to jednak pomyłka zam. 7 Augusti. W r. 1685 „odłożywszy” 8 września, stanął Pasek w Gdańsku „aż 23 września, bo mu wiatry często przeszkadzały”, tj. na przebycie drogi Wisłą do Gdańska przy niepomyślnych okolicznościach potrzebował dni 15; niepodobna tedy przypuścić, żeby w tym wypadku był w drodze aż dni 40! Jeżeli zaś 7 Iulii poprawimy na 7 Augusti, wypadnie dni 9, w których przy dobrej wodzie i sprzyjających wiatrach mógł Pasek tak samo jak w r. 1680 z Korczyna przypłynąć do Gdańska. [przypis redakcyjny]

iunctis viribus (łac.) — połączonymi siłami. [przypis redakcyjny]

Iunii (łac.) — czerwca. [przypis redakcyjny]

iurare in verba magistri (łac.) — przysięgać na słowa nauczyciela. [przypis edytorski]

iurationes difficillime admittant nam iurare apud Sclavos quasi periurare est ob vindicem deorum iram (łac.) — przysięgi dopuszczali z największym trudem, ponieważ przysięga u Słowian czy też krzywoprzysięstwo była pod mściwym gniewem bogów. [przypis edytorski]

iure caduco (łac.) — bez podstawy prawnej, prawem kaduka. [przypis edytorski]

iure ecclesiastico gaudere, instabunt (łac.) — korzystać z prawa kościelnego, podejmą staranie. [przypis redakcyjny]

iure fortioris (łac.) — prawem silniejszego. [przypis edytorski]

iure hospitum (łac.) — na podstawie prawa o obcych. [przypis redakcyjny]

iure (łac.) — kroki sądowe. [przypis redakcyjny]

ius conubii (łac.) — prawo dotyczące małżeństwa. [przypis edytorski]

ius gladii (łac.) — prawo miecza; przen. prawo karania śmiercią. [przypis edytorski]

Iusiurandum, patri datum (…) (łac.) — Przysięgi danej ojcu aż do dziś tak dochowałem. (słowa Hanibala). [przypis edytorski]

ius primae noctis (łac.) — prawo pierwszej nocy. [przypis edytorski]

ius romanum (łac.) — prawo rzymskie. [przypis edytorski]

iussit delatores fustibus et flagellis caesos deportari per castra et plateas (łac.) — kazał donosicieli kijami i biczami ćwiczyć i po obozach i ulicach włóczyć (Swetoniusza, Życie Tytusa, VIII; cytat niedokładny). [przypis redakcyjny]

ius talionis (łac.) — prawo odwetu. [przypis edytorski]

ius talionis, właśc. lex talionis (łac.) — prawo kary równej występkowi, obrazowo wyrażane sentencją: „oko za oko, ząb za ząb”. [przypis edytorski]

iustam calculationem et relationem, in quantum (łac.) — słuszną liczbę i sprawę, o ile. [przypis redakcyjny]

iusticia regnorum fundamentum (łac.) — sprawiedliwość podwaliną państw. [przypis redakcyjny]

iustitia, fundamentum regnorum (łac.) — sprawiedliwość, fundament władzy. [przypis edytorski]

iustitias vestras iudicabo (łac.) — sprawiedliwość waszą sądzić będę. [przypis edytorski]

iustum animatum (łac.) — w swobodnym przekładzie tzw. „duch prawa” (w odróżnieniu od „litery prawa”). [przypis edytorski]

iustum dolorem (łac.) — słuszny żal. [przypis redakcyjny]

iuventus et inipetus (łac.) — młodość i zapał. [przypis edytorski]

jam jam labentis cum libertate Regni Poloni (łac.) — już już upadającego wraz z wolnością królestwa polskiego. [przypis redakcyjny]

Jam respice canos (…) (łac.) — spojrzyj przecie na głowy sędziwe, na ręce bezwładne i ramiona bezsilne! Znika władza życia, wiek zużyliśmy na wojnach; odpuść na śmierć starców! [przypis redakcyjny]

J. B. Krzywosąd de Chobrsanowice Chobrzański eques polonus fecit Lutetiae Parinorum. Anno Domini 1868 (łac.) — wykonał J. B. Krzywosąd z Chobrzanowic Chobrzański, szlachcic polski, Paryż, roku pańskiego 1868. [przypis redakcyjny]

Jesuita omnis homo (łac.) — Historia Jesuitica. [przypis tłumacza]

Joannes Casimirus (łac.) — Jan Kazimierz. [przypis edytorski]

Joannes Casimirus Rex (łac.) — król Jan Kazimierz. [przypis edytorski]

Jovis Liberator (łac.) — Jowisz Wyzwoliciel. [przypis edytorski]

Judaei signa petunt, et Graeci sapientiam quaerunt, nos autem Jesum crucifixum (łac.) — 1 Kor 1, 22: „Gdyż i Żydowie cudów się domagają, a Grekowie mądrości szukają, my zasię Jezusa ukrzyżowanego”. [przypis tłumacza]

judeae manu nefandissima (łac.) — z ręki niegodziwego Żyda. [przypis edytorski]

Judica me Deus et discerne causam meam (łac.) — Osądź mnie, Boże, i broń mojej sprawy (incipit Psalmu XLII, w Biblii hebrajskiej XLIII). [przypis edytorski]

Judyt (z łac. Iudith) — dziś popr.: Judyta, bohaterka biblijnej Księgi Judyty, ocaliła rodzinne miasto przed Asyryjczykami: udała się do obozu wrogów, żeby uwodzić ich wodza Holofernesa, a kiedy podczas wspólnej uczty upił się i zasnął, zabiła go. [przypis edytorski]

Juno stolata (łac.) — Junona w stoli (tradycyjnej szacie kobiet rzymskich, spinanej na ramionach, przewiązywanej pod biustem, obficie fałdowanej). Junona to rzymska bogini kobiet, małżeństwa i macierzyństwa, żona Jowisza, władcy bogów. [przypis edytorski]

Jupiter Mansuetus (łac.) — Jowisz Łagodny (a. obłaskawiony). [przypis edytorski]

Jupiter tonans (łac., mit. rzym.) — Grzmiący Jowisz; Jowisz to najwyższy z bogów rzymskiego panteonu, pan nieba, grzmotu i gromu. Jego atrybutem był piorun, z tego powodu czczono go pod imieniem Iupiter Fulgur (Ciskający błyskawicę) i Iupiter Tonans (Grzmiący). [przypis edytorski]

Juppiter tonans (łac.) — Jowisz grzmiący. [przypis edytorski]

jurament (daw., z łac.) — przysięga. [przypis edytorski]

jurament (…) (łac.) — gotowi przyjąć pana wraz ze złotem, wystawiając na targ przedajną wymowę, uprawiając korsarstwo na głębi wolności polskiej. Przeklęta żądzo złota, do czegóż nie zmuszasz serc śmiertelnych! [przypis redakcyjny]

juramenty (z łac.) — prawa, zasady. [przypis edytorski]

jurisprudencji (z łac.) — [forma B.lp r.ż.:] nauki prawa. [przypis redakcyjny]

juris regii in ducali Prussia (łac.) — prawa królewskiego w Prusach książęcych. [przypis redakcyjny]

jurydyka (z łac.) — enklawa wyjęta spod prawa miejskiego; jurydykami były tereny położone pod miastem lub w jego obrębie, należące do szlachty a. duchowieństwa. [przypis edytorski]

jurydyka (z łac.) — teren na obszarze miasta lub w sąsiedztwie miasta wyjęty spod władzy miejskiej i niepodlegający miejskiemu sądownictwu. [przypis edytorski]

jurysta (z łac.) — daw. uczony biegły w prawie, prawnik. [przypis edytorski]

jurysta (z łac. ius, iuris) — prawnik. [przypis edytorski]

jurysta (z łac.) — prawnik. [przypis edytorski]

jurysta (z łac., przest.) — prawnik. [przypis edytorski]