- Zobacz też:
- Aforyzm
- Akt prawny
- Anakreontyk
- Artykuł
- Bajka
- Bajka ludowa
- Ballada
- Baśń
- Dedykacja
- Dialog
- Dramat
- Dramat antyczny
- Dramat historyczny
- Dramat niesceniczny
- Dramat poetycki
- Dramat romantyczny
- Dramat szekspirowski
- Dramat wierszowany
- Dramat współczesny
- Dziennik
- Epigramat
- Epopeja
- Epos
- Epos rycerski
- Epos satyryczny
- Erotyk
- Esej
- Farsa
- Felieton
- Fraszka
- Gawęda
- Gawęda szlachecka
- Humoreska
- Hymn
- Idylla
- Komedia
- Kronika
- Legenda
- List
- Manifest
- Melodramat
- Motto
- Nowela
- Oda
- Odczyt
- Odezwa
- Pamiętnik
- Pieśń
- Poemat
- Poemat alegoryczny
- Poemat dygresyjny
- Poemat heroikomiczny
- Poemat prozą
- Pogadanka
- Poradnik
- Powiastka filozoficzna
- Powieść
- Powieść epistolarna
- Powieść poetycka
- Praca naukowa
- Proza poetycka
- Przypowieść
- Psalm
- Publicystyka
- Reportaż podróżniczy
- Rozprawa
- Rozprawa polityczna
- Satyra
- Sielanka
- Sonet
- Tragedia
- Tragifarsa
- Traktat
- Tren
- Wiersz
- Wiersz sylabotoniczny
- Zobacz też:
- Dramat
- Dramat współczesny
- Liryka
Pewien mężczyzna spędza noc w tajemniczym, opuszczonym zamku. W jego komnacie jest obraz, na który dopiero po czasie zwraca uwagę i natychmiast zamyka oczy.
Obraz przedstawia młodą dziewczynę o wyjątkowej urodzie. Zaciekawiony tym zjawiskiem mężczyzna znajduje książkę, w której opisane są wszystkie dzieła, znajdujące się w komnacie. Okazuje się, że ma on niezwykłą historię.
Portret owalny to nowela Edgara Allana Poego po raz pierwszy opublikowana w 1842 roku. Była ona inspiracją dla Oscara Wilde'a do napisania Portretu Doriana Graya.
Edgar Allan Poe to amerykański pisarz epoki romantyzmu, przedstawiciel nurtu gotyckiego. Uznawany jest za najsłynniejszego twórcę XIX-wiecznej fantastyki i horroru, inspirował kolejne pokolenia autorów, m.in. Stefana Grabińskiego, Gustava Meyrinka, H.P. Lovecrafta.
- Edgar Allan Poe, Portret owalnyCzyta Wiktor Korzeniewski, reż. Adam Bień
Dofinansowano ze środków: Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundację Orange.
Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.W noweli William Wilson Poe obiera za temat posiadanie sobowtóra.
Tytułowy bohater wspomina swoje młodzieńcze lata. Opowiada o tym, że chodził do szkoły z chłopcem, który nosił takie samo imię i nazwisko, jak on oraz był do niego bardzo podobny. Z tego powodu między chłopcami narodziła się ogromna rywalizacja o oceny, osiągnięcia i popularność. Dalszy rozwój wydarzeń pozwala Williamowi dostrzec, że jego sobowtór robi się do niego coraz bardziej podobny…
Tłem dla noweli jest młodzieńcza rzeczywistość Poego — w utworze pojawiają się miejsca, z którymi autor był związany w dzieciństwie. Temat sobowtóra zafascynował Poego po lekturze artykuły W. Irvinga o frustracji, związanej z poczuciem indywidualności, osób spotykających innych, nazywających się jak oni.
Edgar Allan Poe to amerykański pisarz epoki romantyzmu, przedstawiciel nurtu gotyckiego. Uznawany jest za najsłynniejszego twórcę XIX-wiecznej fantastyki i horroru, inspirował kolejne pokolenia autorów, m.in. Stefana Grabińskiego, Gustava Meyrinka, H.P. Lovecrafta.
- Edgar Allan Poe, William WilsonCzyta Wiktor Korzeniewski, reż. Adam Bień
Dofinansowano ze środków: Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundację Orange.
Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.Niebieskie, przysłonięte bielmem oko pewnego starca to dla głównego bohatera obiekt, który doprowadza go do szału. Za każdym razem, gdy je widzi, w mężczyźnie budzi się agresja i chęć mordu. Postanawia on więc dokonać zbrodni.
Skrzętnie ją planuje, a przez tydzień, co noc, zagląda do sąsiedniego pokoju, w którym mieszka starzec i obserwuje go cicho, tak by go nie obudzić — cały czas powtarza również, że nie może być uznany za szaleńca, ponieważ jego zdaniem żaden szaleniec nie planowałby morderstwa z taką dokładnością. Pewnej nocy jednak starszy mężczyzna budzi się podczas wizyty nocnego gościa…
Serce oskarżycielem, nowela Edgara Allana Poego, została opublikowana po raz pierwszy w 1843 roku. Poe to amerykański pisarz epoki romantyzmu, przedstawiciel nurtu gotyckiego. Uznawany jest za najsłynniejszego twórcę XIX-wiecznej fantastyki i horroru, inspirował kolejne pokolenia autorów, m.in. Stefana Grabińskiego, Gustava Meyrinka, H.P. Lovecrafta.
- Edgar Allan Poe, Serce oskarżycielemCzyta Wiktor Korzeniewski, reż. Adam Bień
Dofinansowano ze środków: Senat RP.
Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
Wybrane utwory
Motywy i tematy
A
B
C
D
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
P
R
S
Ś
T
U
V
W
Z
Ż
Autor: Edgar Allan Poe
- Ur.
- 19 stycznia 1809 w Bostonie
- Zm.
- 7 października 1849 w Baltimore
- Najważniejsze dzieła:
- (proza) Rękopis znaleziony w butli (1833), Berenice (1835), Zagłada domu Usherów (1839), Zabójstwo przy Rue Morgue (1841), Maska Śmierci Szkarłatnej (1842), Złoty żuk (1843), Czarny kot (1843), Serce oskarżycielem (1843); (poezja) Kruk (1845), Tamerlane (1827)
Poeta i prozaik amerykański. Za życia znany głównie jako bezkompromisowy krytyk literacki; był redaktorem wielu czasopism, w których publikował też swoje nowele i opowiadania. Twórczość Poe zalicza się do nurtu tzw. czarnego romantyzmu. Do fascynujących go tematów należy nieuchronnie i stale grożąca śmierć ze wszystkimi towarzyszącymi jej okolicznościami i emblematami, takimi jak: trup (szczególnie młodej kobiety por. Berenice), zamurowanie żywcem (Beczka Amontillada), choroba (Maska Śmierci Szkarłatnej), w tym również zaburzenia psychiczne (Zagłada domu Usherów). Doświadczenie śmierci stanowi ważny wątek jego biografii: na gruźlicę umarła jego matka (kiedy miał rok), a następnie przybrana matka Frances Allen i młodziutka żona Virginia (była jego siostrą cioteczną; poślubił ją, gdy miała 13 lat). Dominujący nastrój utworów poetyckich i prozaicznych Poe stanowią melancholia i groza, często ocierające się o makabrę oraz estetykę horroru.
Zyskał wielką popularność w Europie (tłumaczył go Baudelaire), szczególnie w końcu wieku XIX, a modernistyczni twórcy odnajdowali u niego bliskie sobie wątki dekadentyzmu. Zarówno konstrukcja postaci, jak i innych elementów fabuły (tytułowy dom Usherów) pozwala na głęboką interpretację psychologiczną prozy Poe, która stanowiła inspirację m.in. dla Dostojewskiego. Uznawany jest też za jednego z ojców fantastyki (Rękopis znaleziony w butli, Eureka: A Prose Poem 1848; Edgarami nazwano na jego cześć nagrody przyznawane przez Mystery Writers of America) oraz noweli kryminalnej (Zabójstwo przy Rue Morgue). Postać pojawiającego się w kilku utworach detektywa, C. Auguste'a Dupina, rozwiązującego zagadki kryminalne dzięki dedukcji, stanowi pierwszą z szeregu podobnych, takich jak Sherlock Holmes Arthura Conan Doyle'a czy Hercules Poireau Agathy Christie.
Był alkoholikiem; czterdziestoletni Poe został znaleziony na ulicy w ciężkim stanie fizycznym w delirium i po kilku dniach hospitalizacji zmarł z niewyjaśnionych przyczyn.