ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 250 przypisów.

ob caricas Atticas (łac.) — dla fig attyckich. [przypis redakcyjny]

obces, właśc. obcesowo a. obcesem (z łac. obcessus: opętany) — bezczelnie, gwałtownie, jak wariat. [przypis edytorski]

O beatu visio, videre Deum in se ipso, videre in nobis et nos in eo (łac.) — O błogie widzenie, ujrzeć Boga we własnej osobie, ujrzeć Go w nas i nas w Nim. [przypis edytorski]

obediencja (daw., z łac.) — posłuszeństwo. [przypis edytorski]

obediencja (z łac.) — posłuszeństwo. [przypis edytorski]

Obest (…) docent (łac.) — „Częstokroć powaga nauczycieli powstrzymuje i onieśmiela rozwój uczniów” (Cicero, De natura deorum, I, 5; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

obiata (daw., z łac.) — ofiara. [przypis edytorski]

oblatować (łac.) — wpisać do akt. [przypis edytorski]

oblektament (daw., z łac. oblectamentum) — przyjemność, uciecha; rozrywka. [przypis edytorski]

obligates (łac.) — obowiązany. [przypis redakcyjny]

obligować (z łac.) — prosić o coś. [przypis edytorski]

obliterabitur (łac.) — pokryje się. [przypis redakcyjny]

ob metum (łac.) — ze strachu. [przypis redakcyjny]

oboedientia (łac.) — posłuszeństwo. [przypis redakcyjny]

oboedientiam (łac.) — posłuszeństwo. [przypis redakcyjny]

ob rationes (łac.) — z (tych) przyczyn. [przypis redakcyjny]

observantia (łac.) — szacunek. [przypis edytorski]

observare (łac.) — baczyć, obserwować. [przypis edytorski]

observatis conditionibus his (łac.) — pod następującymi warunkami. [przypis redakcyjny]

observentur (…) animo (łac.) — „Przed oczyma duszy niech się unoszą dostojne ideały” (Cicero, Tusculanae quaestiones [wyd. też pod tytułem: Tusculanae disputationes], II, 21; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

obserwancja (z łac.) — szacunek, poważanie; tu: wierność. [przypis edytorski]

obserwa (z łac.) — szacunek i opieka, dbałość. [przypis edytorski]

obserwować (daw., z łac. observare) — tu: zachowywać, strzec, szanować. [przypis edytorski]

obserwować (z łac.; daw.) — zachowywać; przestrzegać. [przypis edytorski]

obserwować (z łac.) — zachowywać. [przypis redakcyjny]

obserwować (z łac.) — zachowywać, uszanować. [przypis redakcyjny]

obserwowany (z łac., daw.) — zachowywany, utrzymywany (np. o obyczaju, tradycji). [przypis edytorski]

obses a. obces (z łac. obsessus: opętany, szalony) — natarczywie, na oślep. [przypis redakcyjny]

obskurant (łac.) — człowiek mający wsteczne poglądy. [przypis edytorski]

obskurantyzm (z łac.) — ciemnota; zacofanie, nieświadomość, nieuctwo. [przypis edytorski]

obskurantyzm (z łac. obscurare: zaciemniać; obscurans: zaciemniający) — ciemnota, wstecznictwo; postawa wroga wobec oświaty, nauki i postępu (szczególnie o doktrynie i praktyce kościoła katolickiego w stosunku do kultury w okresie Oświecenia); rozmyślne działanie mające na celu niedopuszczenie do rozpowszechnienia wiedzy o jakichś faktach, ideach itp.; niejasność, ogólnikowość, mętność stylu. [przypis edytorski]

obskurant (z łac.) — człowiek zacofany, mający wsteczne poglądy. [przypis edytorski]

obstaculum (łac.) — przeszkoda. [przypis redakcyjny]

obstupuerunt omnes (łac.) — osłupieli wszyscy; wyrażenie używane dawniej w Polsce dla wyrażenia najwyższego zdumienia czymś przerażającym lub niezwykłym, zwykle żartobliwie; inspirowane słowami Eneidy (II 774), wypowiedzianymi przez Eneasza na widok cieni Kreuzy i Polidora: „osłupiałem, włosy stanęły mi na głowie i głos zamarł w ustach”. [przypis edytorski]

Obstupui (…) haesit (łac.) — „Zdrętwiałem, włos się zjeżył, głos zamarł w gardzieli” (Vergilius, Aeneida, II, 774; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

obstupui (łac.; 2 os. perfecti od obstupēsco) — oniemiałem. [przypis edytorski]

obstupui (łac.) — oniemiałem. [przypis edytorski]

obstupuit (łac.) — zdziwiła się, osłupiała. [przypis edytorski]

obstupuit (łac.) — zdziwił się, osłupiał. [przypis redakcyjny]

occasionaliter (łac.) — przypadkiem. [przypis redakcyjny]

occasionem (łac.) — przyczynę. [przypis redakcyjny]

occidit anguem, e cuius collo guttae cadentes innumeros genuere colubros (łac.) — zabił węża, z którego szyi krople krwi płynące niezliczone mnóstwo zrodziły wężów; Perseusz zabił wężowłosą Gorgonę, nie węża; motyw „chcąc się ojczyźnie przysłużyć” jest zręcznym wymysłem Paska. [przypis redakcyjny]

Occultae fornicariae debetur (…) Est enim omnium eadem ratio (łac.) — Sekretnej nierządnicy należy się sumiennie zapłata, i to o wiele wyższa niż publicznej; usługa bowiem, jaką sekretna nierządnica czyni swoim ciałem, warta jest o wiele więcej niż ta, którą świadczy publiczna; i nie ma żadnego prawa, które by ją wykluczało od zapłaty. Toż samo należy rzec o zapłacie obiecanej dziewicy, kobiecie zamężnej, mniszce i jakiej bądź innej: zachodzi bowiem taż sama racja. [przypis tłumacza]

occurrens calamo (łac.) — nawijająca się pod pióro. [przypis redakcyjny]

occurrent (łac.) — spotkają w drodze. [przypis redakcyjny]

ocelle mi (łac.) — oczko moje, zwrot pieszczotliwy. [przypis edytorski]

oculate (łac.) — ostrożnie, bacznie. [przypis redakcyjny]

oculo spectator, mente incognitor (łac.) — oczami widzący, zaś umysłem niepojmujący. [przypis edytorski]

Oculus Maris (łac.) — Morskie Oko. [przypis edytorski]

O curas chymicorum! O quantum in pulvere inane! (łac.) — O trudy chemików! O jakaż pustka w kurzu! [przypis edytorski]

Odero si potero: si non invitusamabo (łac.) — Będę nienawidził, gdy będę mógł, jeśli nie, choć nierad, będę miłował. [przypis tłumacza]

o desiderabilis (łac.) — o upragniony. [przypis redakcyjny]

o dii, mediocre aliquod infortunium tot tantisque meis felicitatibus apponatis, oro (łac.) — o bogowie, jakąś niewielką przykrość dołóżcie, błagam, do tylu i tak wielkich pomyślności moich; Filip, zdobywając Potideę, otrzymał trzy (Pasek przytacza dwie) pomyślne wiadomości: Parmenion pobił i ujarzmił Dardanów, konie jego zwyciężyły na igrzyskach olimpijskich, urodził mu się syn Aleksander. (Plutarch, Życie Aleksandra, III, 20). [przypis redakcyjny]

Odi profanum (łac.) — nienawidzę nieoświeconego… (początek pieśni III, 1 Horacego: Odi profanum vulgus et arceo: nienawidzę niekulturalnego tłumu i trzymam się od niego z daleka). [przypis edytorski]

Odi profanum vulgus… (łac.) — Nienawidzę nieoświeconego tłumu; fraza z początku pieśni III, 1 Horacego: Odi profanum vulgus et arceo: nienawidzę nieokrzesanego tłumu i trzymam się od niego z daleka. [przypis edytorski]

odi profanum vulgus (łac.) — nienawidzę nieoświeconego tłumu. [przypis edytorski]

Odirum exitium mortalibus, o nihil unquam (łac.) — o straszliwa zgubo śmiertelników, zazdrości, co nigdy niczemu wzrosnąć i wielkim wznieść się sławom nie dozwalasz. [przypis redakcyjny]

Odi (…) sententia (łac.) — „Tych nienawidzę, co działają głupio, a prawią uczenie” (Pacuvius u Gelliusa [w: Gellius Aulus, Noctes Atticae], XIII, 8; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

odium generis humani (łac.) — nienawiść do rodzaju ludzkiego. [przypis edytorski]

odium (łac.) — nienawiść, niechęć. [przypis edytorski]

odium (łac.) — nienawiść, niechęć. [przypis redakcyjny]

odium (łac.) — nienawiść. [przypis edytorski]

odium (łac.) — nienawiść. [przypis redakcyjny]

odium (łac.) — nienawiść, wstręt. [przypis redakcyjny]

odoratus (łac.) — wonie, zapachy. [przypis redakcyjny]

oecus (łac.) — reprezentacyjne pomieszczenie z oknem wychodzącym na ogród. [przypis edytorski]

ofertorium (z łac.) — w liturgii rzym.-kat. część mszy, podczas której ofiaruje się chleb i wino. [przypis edytorski]

offensa Maiestatis (łac.) — obraza majestatu. [przypis redakcyjny]

offertorium (łac.) — ofiarowanie. [przypis edytorski]

Offertorium (łac.) — ofiarowanie; tu: część katolickiej mszy św., ofiarowanie chleba i wina. [przypis edytorski]

officit nostra libertas (łac.) — zawadza wolność nasza. [przypis redakcyjny]

oficjalista (z łac. officium: służba, urząd) — urzędnik. [przypis edytorski]

O gloriosa Domina (łac.) — O chwalebna Pani. [przypis edytorski]

O Iane (…) tantum (łac.) — „Janusie, iże dwa masz oblicza, więc z figlów/ Nigdy sługus stojący za tobą nie zagra/ Palcami na swym nosie ni oślich ci uszu/ Przyprawi, ni ozora nie wywiesi tyle,/ Ile go pies apulski wywali w upały” (Aulus Persius Flaccus, Satirae, I, 58; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

okowita (daw., z łac. aqua vitae: woda życia) — wódka, mocny alkohol. [przypis edytorski]

oktawa (z łac.) — osiem dni następujących po dniu świątecznym. [przypis edytorski]

okulat (z łac. oculatus: mający oczy, patrzący) — tu: naoczny świadek. [przypis edytorski]

okupacja (daw., z łac.) — zajęcie; tu: zadanie. [przypis edytorski]

Oleum ricini (łac.) — olej rycynowy. [przypis edytorski]

olfecit id est, nasum ad culum posuit (łac.) — powąchał, tzn. przyłożył nos do zadka. [przypis tłumacza]

olio et fare (łac.) — oliwą i mąką. [przypis redakcyjny]

ominować (z łac.) — wróżyć. [przypis redakcyjny]

O misero (…) animi (łac.) — „Bracie mój, zmarły na nieszczęście me,/ Z tobą mi zgasły wszystkie me radości,/ Które ożywiał słodkiej drużby czar!/ Twa śmierć strzaskała te moje rozkoszy/ I z tobą poszła dusza wspólna w grób!/ Jam po twym zgonie pędził nawet Muzy,/ Rozkosz jedyną, z mego serca precz!” (Catullus, Carmina, LVIII, 20; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

omisso enim eo, quod potissimum postulabatur (łac.) — pominął mianowicie to, czego najbardziej żądano. [przypis tłumacza]

omissum aut perperam factum, summa libertate carpunt (łac.) — opuszczonego albo opacznie zrobionego, szarpią z największą swobodą. [przypis redakcyjny]

omissum (łac.) — zaniedbano. [przypis redakcyjny]

omne animal (łac.) — Rdz 7, 14. [przypis tłumacza]

omne animal (łac.) — wszelkie zwierzę. [przypis edytorski]

omne bene (łac.) — wszystko dobrze. [przypis edytorski]

omne illud verum est, quod clare et distincte percipitur (łac.) — wszystko zatem jest prawdą, co postrzegane jest jako jasne i określone. [przypis edytorski]

Omnem (…) hora (łac.) — „Każdy świt, co ci świta, sądź, że już ostatni,/ A dzień, otrzyman w darze, będzie jeszcze milszy!” (Horatius, Epistulae, I, 4, 13; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

omne perfectum (łac.) — wszystkiego dobrego (jest po trzy). [przypis redakcyjny]

Omnes fuerunt ultimo supplicio effecti, excepto Bernardo, qui ad triremes cum bonorum confiscatione condemnatus fuit, ac etiam ad interessendum aliorum morti prout interfuit (łac.) — wszyscy ponieśli ostateczną męczarnię z wyjątkiem Bernarda, którego skazano na galery z konfiskatą dóbr, a także na obecność przy śmierci innych, co też się stało. [przypis redakcyjny]

Omnes gentes quasi non sint (łac.) — „Wszystkie narody jako nic przed nim”. [przypis tłumacza]

omnes gentes venient et adorabunt eum (łac.) — Ps 22, 28: „Wszystkie ludy przyjdą i uwielbią go”. [przypis tłumacza]