Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7107 przypisów.

apopleksja — uderzenie krwi do głowy, udar. [przypis redakcyjny]

apopleksja — wylew krwi do mózgu; na apopleksją dziś: na apopleksję. [przypis edytorski]

apopleksja (z gr.: paraliż) — udar mózgu. [przypis edytorski]

apoplektycznie — w sposób właściwy dla apopleksji, nagłego wylewu krwi do mózgu. [przypis edytorski]

apoplektyczny — skłonny do apopleksji, tj. udaru mózgu. [przypis edytorski]

aporetycy — również nazwa szkoły sceptyków. [przypis tłumacza]

aporetyczny — nie dający się rozwikłać, rozstrzygnąć, bezwyjściowy; od: aporia (z gr. ἀπορία): dosł. bezdroże, wahanie, bezradność, przen. figura retoryczna mająca przykuć uwagę odbiorcy, zaangażować go poprzez zwrócenie uwagi na kwestię budzącą sprzeczne odczucia czy sądy, filoz.: punkt w przebiegu rozumowania stawiający opór, nie pozwalający na jednoznaczne rozstrzygnięcie rozważanego problemu. [przypis edytorski]

aportować (o psie) — przynosić na rozkaz wskazany przedmiot. [przypis redakcyjny]

aport — wkład niepieniężny wnoszony do spółki, mający postać wartości niematerialnych (np. patentów) lub rzeczy, wyceniany jako określona wartość majątkowa. [przypis edytorski]

apostata — odszczepieniec, heretyk. [przypis edytorski]

apostata (z gr.) — odstępca; osoba, która porzuciła dotychczasową wiarę. [przypis edytorski]

apostata (z gr.) — odstępca. [przypis edytorski]

apostazja — odejście od wiary. [przypis edytorski]

apostazja — odrzucenie wiary religijnej przez osobę ochrzczoną. [przypis edytorski]

apostazja (z gr.) — odszczepieństwo religijne; Marcin Luter (właśc. Martin Luther, 1483–1546), niem. teolog, inicjator reformacji, przed swoim wystąpieniem publicznym z krytyką sprzedaży odpustów, które ostatecznie doprowadziło do schizmy w kościele katolickim i powstania luteranizmu, był mnichem augustiańskim w Wittenberdze (tu błąd rzeczowy u Paska). [przypis redakcyjny]

a posteriori (łac.) — dosł. z następstwa; w następstwie faktu, na podstawie doświadczenia. [przypis edytorski]

a posteriori (łac.) — z następstwa, na podstawie faktów; tu: od skutku do przyczyny. [przypis edytorski]

aposterioryczny (z łac.) — dokonywany po fakcie. [przypis edytorski]

apostoł Jezusa Chrystusa napisał — Hebr 11, 39. [przypis edytorski]

apostołka — książka zawierająca ewangelie niedzielne i świąteczne. [przypis autorski]

apostołowie, egzorcyści — Dz 19, 16. [przypis tłumacza]

Apostołowie moi uczynią to, skoro zabijecie dziedzica winnicy — Aluzja do paraboli św. Marka 12, 7. [przypis tłumacza]

Apostoł upomina, aby nikt sam sobie mądrym się nie udawał — zob. Rz 12, 16. [przypis edytorski]

apostoł z Pragi — św. Wojciech. [przypis edytorski]

apostrofa — tu: bezpośrednie zwrócenie się, przemówienie do kogoś. [przypis edytorski]

apostrofa (z gr.) — tu: zwrócenie się do kogoś. [przypis edytorski]

apostrofa (z gr.) — zwrot do kogoś; przydająca patosu figura retoryczna polegająca na bezpośrednim zwracaniu się, przemawianiu do jakiejś osoby a. pojęcia. [przypis edytorski]

apostrofować — zwracać się do kogoś. [przypis edytorski]

Apostrophe — apostrofa; tytuł wiersza przejęty z podobnego utworu zanotowanego pod datą 1683. [przypis redakcyjny]

apostrophe — apostrofa, zwrot do kogoś; oda. [przypis edytorski]

apostrophe (łac.) — zwrot. [przypis redakcyjny]

apostrophe (z greck.) — zwrot ku czemuś, odezwa. [przypis redakcyjny]

A poszoł won, świnia, k'czortu materi (białorus.) — A idź precz, świnio, do diabła. [przypis edytorski]

a potem i umarła — królowa umarła 10 maja następnego, 1667r. [przypis redakcyjny]

a potem — używane jest tu stale w znaczeniu: a poza tym, a ponadto. [przypis edytorski]

Apoteoza Fredry zmieniła się w apoteozę fredrowskiego świata i jego postaci, legendę ich „złotych serc” — Rekord w tym złotoserdecznym przyrządzaniu Fredry wziął młody wówczas fredrolog Wł. Günther, gdy dowodząc (Fredro jako poeta narodowy, 1914), że u Fredry nie ma ludzi całkiem złych, pisze, iż „Geldhab odmawia pomocy ubogiej siostrze, jakby z zemsty, zdaje się chwilowej, że ona nie uświetnia swą osobą wielkiego od niego poczynającego się rodu Geldhabów…” [przypis autorski]

apoteoza (gr.) — ubóstwienie; w literaturze: pochwała. [przypis edytorski]

apoteoza — otoczenie uwielbieniem, czcią, wyidealizowane przedstawienie, ubóstwienie. [przypis edytorski]

apoteoza — ubóstwienie; w literaturze: przedstawienie idei, wydarzeń a. postaci jako godnych uwielbienia i czci, wyidealizowanie. [przypis edytorski]

apoteoza — ubóstwienie, wyidealizowane przedstawienie kogoś lub czegoś, pełne czci i uwielbienia. [przypis edytorski]

apoteoza — uwielbienie a. ubóstwienie. [przypis edytorski]

apoteozować — czasownik od rzecz. apoteoza (gr.): ubóstwienie, uznanie człowieka za bóstwo; przen.: przedstawienie idei, wydarzeń a. postaci jako godnych uwielbienia i czci, wyidealizowanie. [przypis edytorski]

apotheosis — akt ubóstwienia, t. j. zaliczenia w poczet bogów. [przypis redakcyjny]

Appalachy — góry we wsch. części Ameryki Płn. [przypis edytorski]

Apparent Failure — wiersz Roberta Browninga. [przypis edytorski]

apparet (łac.) — widać. [przypis redakcyjny]

Appassionata — sonata f-moll Ludwika van Beethovena. [przypis redakcyjny]

Appassionata — sonata fortepianowa Ludwiga van Beethovena (Sonata nr 23 f-moll op. 57), skomponowana w l. 1804–1805 (1806), dedykowana księciu Franzowi von Brunswickowi, jedna z najsłynniejszych sonat w historii muzyki. [przypis edytorski]

Appassionata — sonata fortepianowa nr 23 f-moll op. 57 Beethovena. [przypis edytorski]

Appel au Soldat — Druga część trylogii Maurice'a Barrès'a Le Roman de l'énergie nationale wydanej w 1900, obok Les Déracinés (1897) i Leurs figures (1902). [przypis edytorski]

Appel des dernières victimes de la Terreur (fr.) — Apel ostatnich ofiar terroru; tytuł namalowanego w 1850 r. obrazu Charlesa Louisa Müllera (zw. Müller de Paris, tj. Müllerem z Paryża; 1815–1892). [przypis edytorski]

appellabilitatem (łac.) — przy wstępnej rozprawie przyznano odwołalność. [przypis redakcyjny]

appendicit — popr.: appendicitis acuta (łac.), zapalenie wyrostka robaczkowego. [przypis edytorski]

Appendix 1. The Statute of Anne 1709–1710, preambuła, oprac. R. Deazley, [w:] L. Bently, U. Suthersanem, P. Torremas, Global Copyright. Three hundred years since the Statute of Anne, from 1709 to cyberspace, s. 501. [przypis autorski]

Appendix 1. The Statute of Anne 1709–1710, preambuła, oprac. R. Deazley, [w:] L. Bently, U. Suthersanem, P. Torremas, Global Copyright. Three hundred years since the Statute of Anne, from 1709 to cyberspace, s. 501, ustęp 1. [przypis autorski]

Appendix 1. The Statute of Anne 1709–1710, preambuła, oprac. R. Deazley, [w:] L. Bently, U. Suthersanem, P. Torremas, Global Copyright. Three Hundred Years since the Statute of Anne, from 1709 to Cyberspace, s. 501. [przypis autorski]

Appendix 1. The Statute of Anne 1709–1710, preambuła, oprac. R. Deazley, [w:] L. Bently, U. Suthersanem, P. Torremas, Global Copyright. Three hundred years since the Statute of Anne, from 1709 to cyberspace, s. 501. [przypis autorski]

Appendix 1. The Statute of Anne 1709–1710, sekcja 11…, s. 501. [przypis autorski]

Appendix 1. The Statute of Anne 1709–1710, sekcja 1…, s. 501. [przypis autorski]

Appendix 1. The Statute of Anne 1709–1710, sekcja 1…, s. 502. [przypis autorski]

Appendix 1. The Statute of Anne 1709–1710, sekcja 5…, s. 505. [przypis autorski]

Appendix (łac.) — dodatek. [przypis edytorski]

Appenszlak, Jakub (1894–1950) — krytyk literacki i teatralny, tłumacz i prozaik, scenarzysta filmowy, współpracownik wielu czasopism polsko-żydowskich. [przypis edytorski]

appetit — dziś popr. pisownia: apetyt. [przypis edytorski]

appetition de la monade — apetyt monady. [przypis edytorski]

appetyt — dziś: apetyt; tu: podwojenie spółgłosek charakterystyczne dla stylu XVII w. [przypis edytorski]

Appian — Grek żyjący w II wieku n.e., autor historii rzymskiej, z której 24 ksiąg zachowały się XIII–XVII, opisujące wojny domowe. Przekład ich angielski ogłosił w r. 1578 Henryk Bynniman. I w Juliuszu Cezarze są pewne ślady wpływu tej książki. [przypis tłumacza]

Appiusz Klaudiusz (ok. IV w. p.n.e. – ok. III w. p.n.e.) — polityk i prozaik rzymski, pod koniec życia ślepy. [przypis edytorski]

apponemus curam (łac.) — dołożymy starania. [przypis redakcyjny]

apprecando felicem eventum (łac.) — życzące szczęśliwego skutku. [przypis redakcyjny]

A prawie nie wiem etc. — por. J 8, 34. [przypis edytorski]

aprês (fr.) — później. [przypis edytorski]

après moi le déluge (fr.) — po mnie choćby potop; przen.: po mojej śmierci niech się dzieje, co chce. [przypis edytorski]

aprés moi le déluge (fr.) — po mnie już tylko potop. [przypis edytorski]

après nous le déluge (fr.) — dosłownie: „po nas [choćby] potop”, „po mojej śmierci niech się dzieje, co chce”, maksyma przypisywana Ludwikowi XV (a raczej powiedziała doń tak pani de Pompadour, chcąc go pocieszyć po klęsce poniesionej pod Rossbach). [przypis redakcyjny]

aprehensja (daw.) — smutek, rozpacz. [przypis edytorski]

aprehensja (tu z ang., z łac.) — postrzeganie, pojmowanie; pojęcie, idea. [przypis edytorski]

aprendować a. aprehendować — zważać na coś lub kogoś, przejmować się. [przypis edytorski]

aprendować — pojmować. [przypis autorski]

aprensja a. aprehensja (z łac.) — zmartwienie pochodzące ze zbytecznego przejmowania się czymś. [przypis redakcyjny]

aprensja — właśc. aprehensja: nieokreślona obawa przed czymś, co ma się zdarzyć, podejrzenie, lękliwość, smutek. [przypis redakcyjny]

aprensji — [forma D.lp.r.ż. od aprensja:] uwagi, poważania. [przypis redakcyjny]