Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 470 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6136 przypisów.

onoż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy ono. [przypis edytorski]

on peut le dire — można tak powiedzieć. [przypis edytorski]

on, po onym (daw.) — ten, po tym. [przypis edytorski]

On Potocki, szedziwem ozdobiony latem — Mikołaj hetman, sędziwy. [przypis redakcyjny]

On proces wygrywa — Stało się, jak było do przewidzenia: Alcest przegrał proces, o którym była mowa w pierwszym akcie. Fakt, iż kto inny miał słuszność, a kto inny wygrał sprawę, musiał być aż nazbyt częsty w ówczesnym sądownictwie. [przypis tłumacza]

on revient toujours a ses premiers amours (fr.) — zawsze się wraca do pierwszej miłości. [przypis edytorski]

ONR — Obóz Narodowo Radykalny, skrajnie prawicowa organizacja polityczna w II Rzeczypospolitej, założona w 1934 roku i w tym samym roku zdelegalizowana, potem działająca nielegalnie. ONR przejawiał tendencje faszystowskie. [przypis edytorski]

ONR — Obóz Narodowo-Radykalny, skrajnie prawicowe ugrupowanie polityczne o charakterze faszystowskim, założone 14 kwietnia 1934 przez młodzieżowych działaczy organizacji Obóz Wielkiej Polski, rozwiązane 10 lipca 1934 przez sanacyjne władze państwowe, potem działające nielegalnie. [przypis edytorski]

On sam, on, rodzic, ich mięso zjada! — ojciec Agamemnona, Atreus, poróżnił się z bratem swym Tyestesem i zemścił się na nim okrutnie: pod pozorem pojednania zaprosił go na ucztę, zabił jego własne dzieci i dał nieszczęsnemu do zjedzenia ich mięso. Według podania słońce odwróciło swe obli­cze od tej ohydnej uczty. Jedyny syn Tyestesa, Ajgistos, który przyszedł na świat po tej zbrodni, ma teraz obowiązek zemsty za zabitych braci na Agamemnonie, który wedle pojęć staro­żytnych odpowiada za czyn ojca. [przypis redakcyjny]

on się (…) sądzi kneziem — uważa się za kniazia. [przypis edytorski]

On się tak wżył w historię, że idea organizmu, organicznej jedności narodów stała się sercem jego myśli — ibid. [przypis autorski]

On silny wolą (…) na kacerzów spada — Znajoma z historii herezja Albigensów, która zakłóciła na czas niemały spokój Kościoła, a którą św. Dominik stłumił w samym jej gnieździe. [przypis redakcyjny]

On skarży się na ciemność mej mowy — istnieje też inna redakcja tego wiersza, rozpoczynająca się od słów „Ty skarżysz się na ciemność mojej mowy”. [przypis edytorski]

on sobie podoba z nami (daw.) — spodoba mu się u nas. [przypis edytorski]

on (starop.) — ten, ów; w on frasunek srogi: w tym ciężkim zmartwieniu. [przypis edytorski]

on (starop.) — tu: tamten, ów. [przypis edytorski]

Ontario — jezioro na pograniczu Kanady i Stanów Zjednoczonych, najmniejsze i wysunięte najdalej na wschód w kompleksie pięciu Wielkich Jezior Ameryki Północnej. [przypis edytorski]

on tego nie uważał — dziś: on na to nie zważał. [przypis edytorski]

On to drzewo stworzył świętym w niebie — To drzewo symbolem jest, jako wyżej, Kościoła Chrystusowego. [przypis redakcyjny]

ontogeneza — rozwój osobniczy, od powstania osobnika do śmierci. [przypis edytorski]

ontogenia — nauka o ontogenezie, rozwoju osobniczym organizmów. [przypis edytorski]

ontogenia — nauka o rozwoju osobniczym. [przypis edytorski]

On to powiadomił mnie… — w październiku 1762 Rousseau został zawiadomiony o śmierci pani Warens (zmarła 29 lipca). [przypis edytorski]

On trzymał miecz pod Filippi jak cyrkowy skoczek — Szekspir wiedział z Plutarcha, że Oktawian podczas bitwy pod Filippi był chory i sam nie walczył zmienił jednak ten szczegół, zapewne ze względu na efekt dramatyczny. [przypis tłumacza]

on (tu daw.) — ten, ów. [przypis edytorski]

on — tu: Myszkowski. [przypis redakcyjny]

on — tu: ów, ten. [przypis edytorski]

on — tu: ten, ów. [przypis edytorski]

onuca — pas tkaniny do owijania stopy. [przypis edytorski]

onuca — prostokątny kawałek tkaniny do owijania stopy, chroniący przed zimnem i otarciami od obuwia; dziś onuce zastąpione zostały przez skarpety. [przypis edytorski]

onuca — tkanina lniana (późn. bawełniana) w kształcie kwadratu a. prostokąta, którą owijano stopy, by chronić je przed zimnem i otarciami od obuwia; dziś onuce zastąpione zostały przez skarpety. [przypis edytorski]

onuce — tkanina lniana (późn. bawełniana) w kształcie kwadratu a. prostokąta, którą owijano stopy, by chronić je przed zimnem i otarciami od obuwia; dziś onuce zastąpione zostały przez skarpety. [przypis edytorski]

onuczka a. onucka — płótno do owijania nogi pod obuwie. [przypis redakcyjny]

onuczki — dziś popr.: onucki, onuce; onuca to prostokątny kawałek tkaniny do owijania stopy, chroniący przed zimnem i otarciami od obuwia; dziś onuce zastąpione zostały przez skarpety. [przypis edytorski]

onus (łac.) — brzemię. [przypis redakcyjny]

onus, oneris (łac.) — ciężar, obciążenie; tu M. lm onera: ciężary, obciążenia. [przypis edytorski]

onus probandi (łac.) — ciężar dowodu. [przypis edytorski]

On uzupełnił Lutra, on stanął na szczycie protestantyzmu… — [J. Hillebrand], Die Deutsche Nationalliteratur im XVIII u. XIX Jhr. [przypis autorski]

On veut que les malheureux soient parfaits (fr.) — Żąda się od nieszczęśliwych, aby byli doskonali. [przypis edytorski]

On voit que nos recherches… (fr.) — Widzimy więc, że badania nasze nad stałością i zmiennością gatunków doprowadziły nas do poglądów wyznawanych przez dwóch znakomitych przyrodników: Geoffroya St. Hilaire i Goethego. [przypis tłumacza]

On w myśli moje wprowadził ład i światło… — ibid. [przypis autorski]

On… Wódz Narodu! — nawiązanie do postaci Józefa Piłsudskiego. [przypis edytorski]

on, w onym (daw.) — ten, w tym. [przypis edytorski]

On w stolicy owłada dział mur… — Juliusz Słowacki, Kordian (część Przygotowanie). [przypis edytorski]

ony chrześcijany Piotr ś. nazwał kapłaństwem królewskim — 1 P 2, 9. [przypis edytorski]

ony (gw.) — oni. [przypis edytorski]

onyks — kamień półszlachetny o naprzemianległych warstewkach białych i czarnych lub ciemnobrunatnych. [przypis edytorski]

onyks — pasiasty kamień półszlachetny. [przypis edytorski]

onymancja — wróżenie pomazując paznokcie u palców oliwą i woskiem. [przypis tłumacza]

onymć — konstrukcja z partykułą wzmacniającą „-ć”; znaczenie: tym właśnie. [przypis edytorski]

ony (starop.) — dziś: one. [przypis edytorski]

ony (starop. forma) — te, one [okręty]. [przypis edytorski]

ony (starop. forma) — te, owe [mowy]. [przypis edytorski]

ony (starop. forma) — te. [przypis edytorski]

ony (starop.) — one, 1 przypadek [tj. M.] lm, porównaj pieśń I, zwr. 74. [przypis redakcyjny]

ony (starop.) — te, owe. [przypis edytorski]

onże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy on. [przypis edytorski]

On zaś odpowiedział: „Sam siebie znając, Krezusie, w szczęściu dokonasz żywota” — pomysł Ksenofonta (u Herodota tego nie czytamy); aluzja do napisu na świątyni w Delfach: „Poznaj siebie samego”. (Jeżeli między urodzeniem syna a śmiercią minęło dwadzieścia kilka lat, to znowu Krezus tak często do Delf nie posyłał, żeby to aż zwracało powszechną uwagę i doszło do uszu Cyrusa). [przypis tłumacza]

On z Czehryna prijichaw. Tam Lachiw riżut (ukr.) — on z Czehryna przyjechał. Tam Polaków zabijają. [przypis redakcyjny]

on — zdaje się, że Narcyza wierzyła w uczucie zawiązujące soę jakoby między Wandą a kuzynem jej Stanisławem Markiewiczem. [przypis redakcyjny]

On zda się czegoś żałował jak grzechu — Sam Wergiliusz, tu jako symbol ludzkiego rozumu, pociągnięty z innymi duchami uciechą słuchania pieśni i zapominając na chwilę włożonego nań obowiązku przewodnictwa, wstydzi się zarazem i swojego błędu, i bezpośredniego jego następstwa, to jest spiesznej ucieczki. [przypis redakcyjny]

onze, douze, treize (fr.) — jedenaście, dwanaście, trzynaście. [przypis edytorski]

O obyczajach i sposobie życia Panurga — Opis charakteru i obyczajów imć Panurga zgadza się w wielu punktach tak wiernie z osobą ulubieńca króla Henryka II, Karola de Guize, kardynała Lotaryńskiego, iż, zdaniem komentatorów, Rabelais, kreśląc swego Panurga, niewątpliwie miał tamtą osobistość na myśli. [przypis tłumacza]

o oceanie drobiazgów i małostek składających się na to, co nazywa się dworem niemieckim, nawet przy najlepszych władcach — obacz Pamiętniki margrabiny bayreuckiej i Dwadzieścia lat pobytu w Berlinie przez p. Thiébault. [przypis autorski]

o odwrócenie kielicha modli się — nawiązanie do Ewangelii, według której Jezus miał tuż przed uwięzieniem, które w efekcie doprowadziło do jego męczeńskiej śmierci, modlić się do Boga tymi słowami („odwróć ode mnie ten kielich”) o uniknięcie okrutnego losu, który przeczuwał. [przypis edytorski]

O odzież ciepłą dla żołnierza — odezwa ta była zamieszczona w „Kurjerze Warszawskim” 20 listopada 1919 r. (Nr. 321, wydanie poranne) i w innych dziennikach tegoż dnia lub następnych. Pod zmienionym tytułem Wezwanie do ofiar dla żołnierza wydrukował ją krakowski „Ilustrowany Kurjer Codzienny” (Nr. 319), co jako osobną pozycję bibljograficzną wymieniają p. Wierczyński w Bibljografji literatury polskiej za rok 1919 i p. Czachowski w „Gazecie literackiej” (1927, Nr. 2). [przypis redakcyjny]

O odzyskaniu królestwa polskiego przez Kazimierza, który był mnichem — dodatek po przecinku każe wątpić, czy tytuł pochodzi od kronikarza: legenda o tym, że Kazimierz Odnowiciel był najpierw mnichem, zanim wstąpił na tron, szerzy się od połowy XIII w. (wzmiankowana w Żywocie św. Stanisława); Gall Anonim pisze, że Kazimierz był wychowany w klasztorze, ale nie wspomina, że był zakonnikiem. [przypis edytorski]

o ogromnej kobyle — Starzy komentatorowie dopatrywali się w owej kobyle to księżnej d'Estampes, kochanki Franciszka I, to Diany de Poitiers, którą mąż jej, Ludwik de Brezé, dobrowolnie odstąpił królowi Henrykowi. [przypis tłumacza]

oolityczna skała a. oolit (geol.) — skała osadowa zbudowana z kulistych ziaren scementowanych spoiwem; z gr. oon: jajo. [przypis edytorski]

Oo, moja dolo nieszczęsna — po com ja syna zrodziła?!Iliada XVII 54, lament Tetydy, która przewiduje, że jej syn, Achilles, zginie w walce. [przypis edytorski]

o onych przodkoch naszych, o co je wężowie ogniści kąsali — Lb 21, 6 (była to kara za szemranie przeciwko Mojżeszowi i Bogu). [przypis edytorski]

o onym nędznym królu, o Achabie, który k'woli żenie dał zabić niewinnego człowieka o własną winnicę jego (…) — Krl, 21–22, 38. [przypis edytorski]

o opowiadanym powszechnym pośledniczymPraedicatum univesale posterioristicum. [przypis autorski]

Opacki — Wojciech Opacki. [przypis redakcyjny]

opactwo — tu: opactwo benedyktynów w Tyńcu (dziś: w płd.-zach. części Krakowa), najstarszy z istniejących klasztorów w Polsce, znajdujące się na wapiennym Wzgórzu Klasztornym nad Wisłą, ufundowane przypuszczalnie przez Kazimierza I Odnowiciel w 1044, po kryzysie młodego państwa wywołanym pogańskim buntem i czeskim najazdem. [przypis edytorski]

Opactwo — tu: Opactwo Westminsterskie (ang. Westminster Abbey), wielki gotycki kościół w Londynie, tradycyjne miejsce koronacji i pochówku królów Anglii; jego dwie wieże, w stylu neogotyckim, dobudowano w latach 1722–1745. [przypis edytorski]

Opactwo Westminsterskie (ang. Westminster Abbey; The Collegiate Church of St Peter, Westminster) — kolegiata św. Piotra w Westminsterze, należąca do najważniejszych świątyń anglikańskich, obok katedry w Canterbury i katedry św. Pawła w Londynie; założenie opactwa datuje się na rok 1066 za czasów Wilhelma Zdobywcy; miejsce koronacji i pochówku królów Anglii. [przypis edytorski]

Opactwo Westminsterskie (ang. Westminster Abbey) — wielki gotycki kościół w Londynie, tradycyjne miejsce koronacji i pochówku królów Anglii. [przypis edytorski]