Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 466 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5233 przypisów.
ledzie — dziś popr. forma N.lp: lodzie. [przypis edytorski]
ledzie (starop. forma) — (po) lodzie. [przypis edytorski]
Leeds — miasto w północnej Anglii; ważny ośrodek przemysłowy w okresie rewolucji przemysłowej. [przypis edytorski]
Lee, Robert Edward (1807–1870) — amerykański generał, dowódca wojsk Konfederacji Południa w czasie wojny secesyjnej. [przypis edytorski]
Leers, Johann von (1902–1965) — jeden z „ekspertów” od rasizmu w Trzeciej Rzeszy, twórca pseudonaukowych teorii na temat judaizmu. Wydał 27 antysemickich książek. Po wojnie mieszkał w Argentynie, potem w Egipcie, gdzie przeszedł na islam i został zatrudniony w służbie dyplomatycznej. [przypis edytorski]
Leeuvenhoek, Antonie, van (1632–1723) — holenderski mikrobiolog, budowniczy mikroskopów i odkrywca bakterii. [przypis edytorski]
Leeuwenhoek, Antoni van (1632–1632) — holenderski przedsiębiorca i przyrodnik, nazywany ojcem mikrobiologii: zajmował się konstrukcją pierwszych mikroskopów oraz obserwacjami pod mikroskopem; w 1673 jako pierwszy odkrył, badał i opisał mikroorganizmy. [przypis edytorski]
Le fameux rimeur? (fr.) — Sławnym rymotwórcą? [przypis edytorski]
Lefèvre, Robert (1755–1830) — francuski malarz-portrecista. [przypis edytorski]
Lefebvre-Desnouettes, Charles (1773–1822) — francuski generał, uczestnik wojen rewolucyjnej Francji i wojen napoleońskich. [przypis edytorski]
Lefebvre, François Joseph (1755–1820) — francuski wojskowy, generał wojen napoleońskich; marszałek Francji (od 1804). [przypis edytorski]
L'effet sera merveilleux (fr.) — Rezultat będzie wspaniały. [przypis edytorski]
„Le Figaro” — francuska gazeta wydawana w Paryżu; powstała w 1826 jako tygodnik satyryczny; obecnie jeden z największych i najstarszy z dzienników francuskich. [przypis edytorski]
„Le Figaro” — fr. gazeta, założona w 1826 w Paryżu, od 1866 ukazująca się jako dziennik; ob. jeden z największych i najstarszy z dzienników francuskich. [przypis edytorski]
lefoszówka — rodzaj dubeltówki; dwulufowa broń palna skonstruowana w 1832 r. w Paryżu Casimira Lefaucheux, od którego nazwiska pochodzi określenie tego rodzaju broni. [przypis edytorski]
le foyer, l'alcôve conjugale (fr.) — domowe ognisko, sypialnia małżeńska. [przypis edytorski]
Le Français est excessivement riche (fr.) — Francuzi są niezmiernie (lub: nadmiernie) bogaci. [przypis edytorski]
legać — dziś: leżeć. [przypis edytorski]
Legacik mały tam spisałem… — pierwszy znany utwór Villona pt. Les Lais (Legaty), zwany też Małym Testamentem. [przypis tłumacza]
legacja (daw.) — poselstwo, misja poselska; tu: placówka dyplomatyczna. [przypis edytorski]
legacja (daw.) — poselstwo. [przypis edytorski]
legacja (daw.) — poselstwo. [przypis redakcyjny]
legacja (z łac.) — poselstwo. [przypis edytorski]
legacja (z łac.) — poselstwo. [przypis redakcyjny]
legacje — legaty, zapisy. [przypis redakcyjny]
legał (daw.) — forma dla czynności wielokrotnej; znaczenie: zwykł leżeć, leżał wielokrotnie. [przypis edytorski]
le galant de la mouche (fr.) — amant (gach) muszki. [przypis edytorski]
legalista — człowiek stawiający sobie jako zasadę postępowanie zgodne z prawem. [przypis redakcyjny]
Leganés — miasto w Hiszpanii, 11 km na południe od Madrytu. [przypis edytorski]
legar — podkład pod ciężkie przedmioty, zazwyczaj wykonany z belek drewnianych; tu: umocowana do pokładu podstawa, na której umieszcza się szalupę okrętową. [przypis edytorski]
legart a. legawiec (daw.) — leniuch, domator. [przypis edytorski]
legart (daw.) — leń, ospalec. [przypis redakcyjny]
legart (daw.) — leń. [przypis redakcyjny]
legart (daw.) — ospalec, leń. [przypis redakcyjny]
legart — wyżeł, leń (piecuch). [przypis redakcyjny]
legary — belki, na których położona jest podłoga. [przypis redakcyjny]
legata, imieniem Walona, biskupa belowaceńskiego — w oryg. łac.: legatus, Valo nomine, Belvacensis episcopus; Walo a. Gwalo, biskup Beauvais (płn. Francja) w l. 1100–1104, jako legat papieski bawił w Polsce zapewne wiosną 1003 r. [przypis edytorski]
legata papieskiego i (…) prałatów — Prawdopodobnie prałaci rzymscy, którzy stanowili świtę legata papieskiego Chigi. [przypis tłumacza]
legatorka — powiernica. [przypis edytorski]
legat — poseł, wysłannik. [przypis edytorski]
legat — przedstawiciel papieża. [przypis edytorski]
legat — spadek; tu: suma zapisana w testamencie służącemu przez pana. [przypis edytorski]
legat — spadek, zapis w testamencie. [przypis edytorski]
legat — tu: dziedzictwo. [przypis edytorski]
legat — tu: rzeczy zapisane w spadku. [przypis edytorski]
legat — tu: wysokiej rangi oficer rzymski wyznaczony przez wodza, dowodzący pojedynczym legionem; pod nieobecność wodza mógł także dowodzić całą armią. [przypis edytorski]
Legatu cne exekutory… — egzekutorów [wykonawców; Red.WL] tych wyszczególnia Villon w kilku strofkach, które w przekładzie opuszczono. [przypis tłumacza]
legat — w staroż. Rzymie: wysłannik, przedstawiciel, ambasador a. dowódca wojsk wyznaczony przez władzę zwierzchnią; legatowi towarzyszyło trzech liktorów; tu: adiutant wodza. [przypis edytorski]
legat — zapis testamentowy dla instytucji lub osoby niebędącej spadkobiercą. [przypis edytorski]
legat — zapis testamentowy dla osoby niebędącej spadkobiercą. [przypis edytorski]
legat — zapis testamentowy dla osoby niebędącej spadkobiercą. [przypis edytorski]
legat — zapis testamentowy. [przypis edytorski]
legat (z łac.) — zapis w testamencie. [przypis redakcyjny]
Legawa suka — legawiec: wyżeł, pies myśliwski. [przypis redakcyjny]
legawce a. psy legawe — psy myśliwskie, które wystawiają zwierzynę, ale, w przeciwieństwie do chartów, nie gonią jej i nie aportują; dawniej legawce po zwietrzeniu ofiary przylegały do ziemi w oczekiwaniu na myśliwego, stąd wzięła się ich nazwa, dziś częściej wystawiają na stojąco; do legawców należą m.in. wyżły, pointery i setery. [przypis redakcyjny]
legawiec — typ psa myśliwskiego używanych do wystawiania zwierzyny na polowaniu. [przypis edytorski]
legawy — o psie: wystawiający zwierzynę myśliwemu i aportujący ją po postrzeleniu. [przypis edytorski]
le génie du sexe (fr.) — geniusz seksu. [przypis edytorski]
lege artis (łac.) — według zasad sztuki. [przypis edytorski]
lege artis (łac.) — wedle reguł sztuki. [przypis edytorski]
lege artis (łac.) — wedle reguł sztuki. [przypis edytorski]
lege artis (łac.) — zgodnie z zasadami. [przypis edytorski]
lege artis (łac.) — zgodnie z zasadami sztuki; prawidłowo. [przypis edytorski]
Lege, domine (łac.) — Czytaj, panie. [przypis edytorski]
Legenda kolorów — w niniejszym wydaniu w przyczyn technicznych tekst nie jest różnicowany kolorami. Teksty nieautorskie oraz ich źródła wskazano w Bibliografii. [przypis edytorski]
Legenda — Legenda Młodej Polski. Studia o strukturze duszy kulturalnej, książka Brzozowskiego, opublikowana w 1909 roku. [przypis edytorski]
legenda o Walgierzu Wdałym (tj. pięknym) — wzięta przez Sienkiewicza z Kroniki Wielkopolskiej (XIV/XV w.), oparta na zachodnioeuropejskim eposie o Walterze i Helgundzie. [przypis edytorski]
Legenda wieków — poemat Wiktora Hugo, pisany w latach 1855–1876, który w planach autora miał opisywać całą historię ludzkości, postępu cywilizacyjnego i przemian społecznych. [przypis edytorski]
Marcel Proust, W poszukiwaniu straconego czasu, Strona Guermantes, Strona Guermantes, część druga
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Legendy te opracował niedawno Paweł Cazin w książce typowej jako wyraz stosunku przeciętnego chrześcijanina do zwierzęcia — [Paul Cazin], Bestiare des deux Testaments, Bloud, Paris 1927. Autor jest znawcą języka i literatury naszej, znakomitym tłumaczem pamiętników Paska. [przypis autorski]
legen wir darum unser Leben auf Würfel — machen wir darum unser Leben vom Glück abhängig. [przypis edytorski]
lege publica (łac.) — prawem publicznym (tj. uchwałą sejmową). [przypis redakcyjny]
leges curiatae (łac.) — ustawy kurialne. [przypis edytorski]
Leges (…) iudico (łac.) — ustawy ustanawiam, władcami władam, sędziów sądzę. [przypis redakcyjny]
lege vetitum (łac.) — nie wbrew prawu. [przypis redakcyjny]
leggio (wł.) — pulpit do czytania. [przypis redakcyjny]
Legia Cudzoziemska — francuska elitarna zawodowa jednostka bojowa, w której służą obywatele obcych państw. [przypis edytorski]
Legia Cudzoziemska, fr. Légion étrangère — elitarna francuska zawodowa jednostka wojskowa, w której formalnie mogą służyć tylko obywatele obcych państw. [przypis edytorski]
Legia Honorowa — najwyższe francuskie odznaczenie nadawane wojskowym i cywilom, ustanowione przez Napoleona Bonapartego w 1802; dzieli się na 5 klas: Krzyż Wielki, Wielki Oficer, Komandor, Oficer, Kawaler. [przypis edytorski]
Legia Honorowa — najwyższy order francuski, ustanowiony przez Napoleona I w 1802 r. [przypis edytorski]
Honoré de Balzac, Stracone złudzenia, Wielki człowiek z prowincji w Paryżu
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
legia honorowa — najwyższy order francuski ustanowiony przez Napoleona w 1802 r. [przypis redakcyjny]
legia piętnasta — τὸ πέμπτον καὶ δέκατον τάγμα, a nie piąta i dziesiąta, jak rozumieją wszyscy tłumacze, bo byłoby τὸ πέμπτον καὶ τὸ δέκατον, a potwierdza to ustęp 9, w którym jest wzmianka o trzech żołnierzach z legii piętnastej, gdzie sami tłumacze uznali, iż jest mowa o jednej legii, a nie dwóch. Wynika to zresztą z samej treści niniejszego ustępu i rozkładu wojsk, które z trzech stron atakowały miasto. [przypis tłumacza]
legia rzymska — za czasów cesarstwa legia liczyła około 6000 ludzi. [przypis redakcyjny]
legia (z łac.) — legion; w łac. średniowiecznej oznaczający zazwyczaj oddział jazdy liczący 1000 rycerzy; tu może oznaczać oddziały piesze. [przypis edytorski]
legię dziesiątą — p. VII, I, 2, pozostawioną w Jerozolimie. [przypis tłumacza]
legię piętnastą — τὸ πέμπτον καὶ δέκατον (Niese); τὸ τε πέμπτον καὶ τὸ δέκατον (Dindorf), stąd mylnie u tłumaczy, że wysłał go po dwie legie, piątą i dziesiątą. Słuszna była uwaga Henkla, oparta na badaniach innych uczonych (Renier, Schurer), że chodzić może tylko o legię XV, o której mowa dalej w Wojnie III, IV, 2. „Przyjęły go (Tytusa) w judzkiej ziemi trzy pułki, piąty, dziesiąty i piętnasty”, Tacyt, Dzieje V, 1, przekł. Naruszewicza). [przypis tłumacza]
legie piąta, dziesiąta i piętnasta — patrz wyżej III, I, 3; więc Wespazjan przywiódł ze sobą dwie legie, piątą i dziesiątą. Tytus piętnastą. Clementz, chcąc widocznie uzgodnić błędne III, I, 3 tekstu, który miał przed sobą, z ścisłym III, IV, 2, idzie za błędnym III, I, 3 i dodaje własnowolnie słowo „Wespazjan”, pisząc, że Tytus przywiódł legię piątą i dziesiątą, a Wespazjan piętnastą. [przypis tłumacza]
legijony — legiony; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
Legion Arabski — istniejący w latach 1920–1956 w Transjordanii, a później w Jordanii, elitarny związek taktyczny piechoty zmechanizowanej Jordańskich Sił Zbrojnych utworzony przez brytyjskie władze mandatowe do ochrony interesów Wielkiej Brytanii na Bliskim Wschodzie. [przypis edytorski]
Legionista z 1914 r. — żołnież Legionów Polskich, postać niewystępująca pierwotnie w dramacie Rydla, dodana wraz z rozwojem tradycji scenicznej. [przypis edytorski]
Legionista — żołnierz Legionów Polskich Dąbrowskiego. [przypis edytorski]
Legionista z r. 1914 — kwestia z utrwalonej przez tradycję sceniczną wersji dramatu Rydla. [przypis edytorski]
legion Mickiewiczowski — jednostka wojskowa utworzona przez Adama Mickiewicza w 1848 r. w Rzymie w celu walki o wyzwolenie Włoch. [przypis edytorski]
Legion Młodych — młodzieżówka obozu sanacyjnego, o silnym zabarwieniu antykapitalistycznym; rozwijała się dynamicznie w latach 1930–1933, później uległa rozłamom. [przypis edytorski]
Legion Młodych — radykalna piłsudczykowska organizacja młodzieżowa, utworzona w 1930 w celu zwalczania wpływów opozycji (zwłaszcza endecji) na wyższych uczelniach; głosiła ideologię skoncentrowaną na służbie państwu, antykapitalistyczną, antykomunistyczną i antyklerykalną. [przypis edytorski]
Legion Młodych — radykalna piłsudczykowska organizacja młodzieżowa, utworzona w celu zwalczania wpływów opozycji (zwłaszcza endecji) na wyższych uczelniach; głosiła ideologię skoncentrowaną na służbie państwu, antykapitalistyczną, antykomunistyczną i antyklerykalną. [przypis edytorski]
legion — podstawowa i największa jednostka taktyczna armii rzymskiej, licząca 5000–6000 żołnierzy; przen.: wielka liczba, mnóstwo ludzi lub innych istot. [przypis edytorski]
Legion — Polski we Włoszech. [przypis redakcyjny]
Legion Wysockiego — utworzony przez gen. Józefa Wysockiego legion polski liczący ok. 3 tys. żołnierzy, wspierający powstanie węgierskie, które wybuchło 15 marca 1848 pod wpływem wiadomości o rewolucji w Paryżu oraz Wiedniu, stanowiące część Wiosny Ludów. [przypis edytorski]
Legiony Polskie na Węgrzech — oddziały zorganizowane przez gen. Józefa Wysockiego na Węgrzech w latach 1848–1849 w czasie powstania węgierskiego. [przypis edytorski]
Legiony Polskie — polska formacja wojskowa wchodząca w skład armii austro-węgierskiej, utworzona 27 sierpnia 1914 z inicjatywy polskich stronnictw politycznych w Galicji, walcząca w I wojnie światowej po stronie państw centralnych; do Legionów mogli wstąpić Polacy z Galicji zwolnieni od służby wojskowej oraz ochotnicy z Królestwa Polskiego. [przypis edytorski]
