Przypisy

ekspektatywa — nadzieja, przyszłość. [przypis redakcyjny]

ekspektatywa (starop.) — zapewnienie sobie urzędu po kim. [przypis redakcyjny]

ekspektatywa — wyglądanie, wyczekiwanie. [przypis redakcyjny]

ekspensą — ekspens, wydatki, rozchody. [przypis redakcyjny]

ekspensować (z łac.) — wydać, zużyć. [przypis redakcyjny]

ekspensy — [forma D. od rzecz. r.ż.: ekspensa] wydatków. [przypis redakcyjny]

eksperiencja — doświadczenie. [przypis redakcyjny]

eksperymentowali — doświadczali. [przypis redakcyjny]

eksperyment — próba, krok nieprzyjazny. [przypis redakcyjny]

ekspirować — kończyć się. [przypis redakcyjny]

ekspirować — skończyć się. [przypis redakcyjny]

eksplikować się — tłumaczyć się, uniewinniać. [przypis redakcyjny]

eksplikowali — wyjaśniali. [przypis redakcyjny]

eksponuje — wystawia, oddaje. [przypis redakcyjny]

ekspostulować — napierać. [przypis redakcyjny]

ekspostulować — wymawiać. [przypis redakcyjny]

eksprobrować — zarzucać. [przypis redakcyjny]

eks-profesor — minister Guizot. [przypis redakcyjny]

ekspulsją — [o] wyrzucenie. [przypis redakcyjny]

ekstinktor (z łac.) — przyrząd do gaszenia ognia. [przypis redakcyjny]

ekstorsja — wyciskanie, wymuszanie, zdzierstwo. [przypis redakcyjny]

ekstrakcja — wyciąg. [przypis redakcyjny]

ekstrakty — wyciągi, wypisy. [przypis redakcyjny]

ekstrakt (z łac.) — wyciąg, streszczenie, tu: treść, istota. [przypis redakcyjny]

ekstraordynaryjne — nadzwyczajne. [przypis redakcyjny]

ekstyrpacja — wyrwanie z korzeniami. [przypis redakcyjny]

ektoplazma (z gr.) — wydzielina z organizmu medium, z której formują się fantomy. [przypis redakcyjny]

Ekwipaż po angielsku — już w końcu panowania Augusta III coraz modniejsze stawały się angielskie karety, które sprowadzali przeważnie tylko magnaci. [przypis redakcyjny]

ekwipaż — zaopatrzenie wojskowe. [przypis redakcyjny]

ekwipować się — wyposażać w różne rzeczy. [przypis redakcyjny]

ekwitacja — umiejętność jazdy konnej. [przypis redakcyjny]

elaoethesium — izba łaziebna, w której goście kąpielowi nacierali się oliwą. [przypis redakcyjny]

El-Arish — miejscowość na granicy egipsko-palestyńskiej. [przypis redakcyjny]

Eldija — negali būti palyginta už vieną laivą, nes man rodos, kuo tikriausias bus žodis eldija, ką slaviškose kalbose vadina: flot, flota, kur sykiu plaukia keletas laivų, ar tai kariški — ar šiaip draugystėje plaukiantieji keli laivai. Red. [przypis redakcyjny]

elear — harcownik, żołnierz szukający pojedynku przed bitwą, ogólnie: junak. [przypis redakcyjny]

elear — junak. [przypis redakcyjny]

electionis (łac.) — elekcyjny. [przypis redakcyjny]

elefant (daw.) — słoń. [przypis redakcyjny]

elefant (daw., z łac.) — słoń. [przypis redakcyjny]

elegies amoureuses (fr.) — Elegie miłosne. [przypis redakcyjny]

elegijny — smętny, żałosny. [przypis redakcyjny]

Elegja — była drukowana w „Tygodniku Powszechnym” (wydawanym w Warszawie przez Wiktora Gomulickiego) 2 listopada 1889 r. (Nr. 5). — W trzecim od końca ustępie utworu w zdaniu ostatniem, coś w druku opuszczono. Wydawca pozwolił sobie zapełnić powstałą lukę prawdopodobnym wyrazem w nawiasach. [przypis redakcyjny]

elekcja — sejm elekcyjny odbył się 19 czerwca 1669 r. [przypis redakcyjny]

Elektra — matka Dardana, założyciela Troi. [przypis redakcyjny]

elewacja — tu: wysokość gwiazdy nad horyzontem. [przypis redakcyjny]

Eliaszowe ustawy — reguła zakonu karmelitów, założonego przez Eliasza. [przypis redakcyjny]

eliberować — uwolnić. [przypis redakcyjny]

elibrowane — uwolnione. [przypis redakcyjny]

Eli, Eli, Lama Sabachtani! (hebr.) — Panie, Panie, czemuś mnie opuścił. [przypis redakcyjny]

Eli — Eli lamma sabathani. Słowa wyrzeczone przez Chrystusa umierającego na krzyżu. [przypis redakcyjny]

eliminować z ksiąg — tj. z ksiąg publicznych: grodzkich, miejskich itp. [przypis redakcyjny]

Elizabeta — Elżbieta Gonzaga, siostra margrabiego Franciszka, żona Gwidobalda I, księcia Urbinu. [przypis redakcyjny]

Eliza — żona Zygm. Krasińskiego. [przypis redakcyjny]

Eliza — Zygmuntowa Krasińska. [przypis redakcyjny]

elizejskie cienie — dusze zmarłych, które wg mit. gr. miały przebywać po śmierci na Polach Elizejskich. [przypis redakcyjny]

Eljen Magyar! (węg.) — niech żyją Węgry! [przypis redakcyjny]

Elle a de la chance… (fr.) — ma szczęście… takie, takie… takie nic. [przypis redakcyjny]

Ellis, wydawca i komentator Blake'a — mowa o książce The poetical works of William Blake edited and annotated by Edwin J. Ellis. Wzmianka o nim powtarza we wpisie z dnia 12 I w Pamiętniku. [red. WL]. [przypis redakcyjny]

Eloe — kobieta-anioł, urodzona z łzy Chrystusa, zakochana w szatanie i pragnąca go odzyskać dla Boga. Bohaterka poematu Alfreda de Vigny: Eloa ou la Soeur des anges (1824). [przypis redakcyjny]

elokwencja — wymowa. [przypis redakcyjny]

Elsa — strumień mały w Toskanii, w którego wody jaka bądź rzecz wrzucona pociąga się powłoką kamienną. [przypis redakcyjny]

elucescet, et interim (łac.) — wyjaśni się, a tymczasem. [przypis redakcyjny]

elucescet (łac.) — wyjdzie na jaw. [przypis redakcyjny]

elucuit (łac.) — wiadomo. [przypis redakcyjny]

elukubracja — utwór wypracowany mozolnie, ale bez talentu. [przypis redakcyjny]

El…y — pseudonim Adama Asnyka. [przypis redakcyjny]

e maestra mi fu l'anima mia (wł.) — a mistrzynią była mi dusza moja. [przypis redakcyjny]

emancypacja — tu w szerszym znaczeniu: wyzwolenie od zależności, ucisku itd. [przypis redakcyjny]

Emanuel — jedno z hebr. imoin Boga, znaczy tyle co: „Bóg jest z nami”; w Nowym Testamencie oznacza Chrystusa, mesjasza. [przypis redakcyjny]

emblemat — znak, symbol. [przypis redakcyjny]

Emerson — poeta i filozof amerykański. [przypis redakcyjny]

emetyk — środek wykrztuśny. [przypis redakcyjny]

emeuta (z fr. emeute) — zbiegowisko, tumult, rozruch. [przypis redakcyjny]

emigracja — mowa o wielkiej emigracji po powstaniu listopadowym (1331). [przypis redakcyjny]

Emilia Corneille'a — bohaterka Cynny. [przypis redakcyjny]

Emilia — Emilię Pię di Carpi, żonę Antoniego da Montefeltro na dworze urbińskim, wspomina z wielkimi pochwałami B. Kastilione. [przypis redakcyjny]

emilianowane — emaliowane. [przypis redakcyjny]

Emiliusz — Aemilius Paulus, wódz rzymski, poległ w bitwie pod Kannami w r. 216 p.n.e. [przypis redakcyjny]

eminentiam (łac.) — wyższość. [przypis redakcyjny]

emir — tu: rozkaz. [przypis redakcyjny]

emir (tur.) — rozkaz. [przypis redakcyjny]

emiry (z arab.) — tu: listy, rozkazy sułtańskie. [przypis redakcyjny]

Emmenez moi avec vous comme je voudrai (fr.) — niech mnie pan weźmie z sobą, jakżebym chciała itd. [przypis redakcyjny]

emolument (łac.) — pożytek. [przypis redakcyjny]

emolumentum (łac.) — dobro. [przypis redakcyjny]

empire (fr.) — styl cesarstwa; styl architektury, mebli itp., rozwinięty najpierw we Francji na początku XIX w., w okresie panowania cesarza Napoleona I, nawiązywał do form sztuki Rzymu cezarów. W meblarstwie charakterystyczne były formy proste, przejrzyste, ozdoby z brązu, motywy orientalne. [przypis redakcyjny]

empire — styl w sztuce i architekturze, powstały we Francji za panowania Napoleona I. [przypis redakcyjny]

emulacją — [przez] współzawodnictwo. [przypis redakcyjny]

emulacja — współzawodnictwo. [przypis redakcyjny]

emulacja (z łac.) — rywalizacja. [przypis redakcyjny]

emulacja (z łac.) — tu: niezgoda, konflikt. [przypis redakcyjny]

emulacji — [forma D.lp od rzecz. r.ż. emulacja] współzawodnictwa. [przypis redakcyjny]

emulantów — współzawodników. [przypis redakcyjny]

emul (daw., z łac.) — współzawodnik. [przypis redakcyjny]

en abbé (z fr.) — na księży sposób. [przypis redakcyjny]

Encelad — Jeden z Gigantów, którego Zeus strącił piorunem i Etną przywalił. [przypis redakcyjny]

Encelad — jeden z Gigantów, olbrzymów z wężowymi ogonami zamiast nóg. Encelad, zbuntowany przeciw Zeusowi, został przez tegoż przywalony górą Etną. [przypis redakcyjny]

Encelad — jeden z Gigantów tj. olbrzymów, u których miejsce nóg zastępowały smoki. [przypis redakcyjny]

encomia (z gr.) — pochwały. [przypis redakcyjny]

encore une fois (fr.) — jeszcze raz. [przypis redakcyjny]