Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7927 przypisów.
Castelnau, Noël de (1851–1944) — generał francuski podczas I wojny światowej. [przypis edytorski]
Castel Sant'Angelo — Zamek Świętego Anioła a. Mauzoleum Hadriana; grobowiec cesarza Hadriana i jego rodziny, znajdujący się w Rzymie. [przypis edytorski]
Castelvecchio — średniowieczny zamek gotycki znajdujący się w Weronie. [przypis edytorski]
castel (wł.) — zamek. [przypis edytorski]
castigat ridendo mores (łac.) — śmiejąc się, poprawia obyczaje; autor cytatu: J. Santeul, francuski poeta wczesnorenesansowy. [przypis edytorski]
Castiglione, Baldassare (1478–1529) — pisarz i dyplomata włoski, autor dzieła w formie dialogu pt. Książka o dworzaninie (Il libro del Cortegiano, znanego też jako Il Cortegiano, powst. 1508–1516 na dworze w Urbino, druk 1528 w Wenecji); przyjaźnił się z wieloma humanistami swego czasu (m.in. Rafaelem Santim); jego dzieło wywarło duży wpływ na poglądy i maniery wśród elity epoki, zostało spolszczone (tj. przetłumaczone z dostosowaniem do realiów polskich) przez Łukasza Górnickiego pt. Dworzanin polski (1565). [przypis edytorski]
Castille Jeannin de Montjeu, Marie Louise Chrétienne de (1680–1736) — francuska arystokratka. [przypis edytorski]
castillo (hiszp.) — zamek. [przypis edytorski]
Castle-Garden — także: Clinton Garden; wybudowany w 1812 r. fort na południowym cyplu wyspy Manhattan, w obrębie którego w drugiej połowie XIX w. mieściły się zabudowania dla ludności przyjeżdżającej do Stanów Zjednoczonych; w latach 1855–1890 przez miejsce to przewinęło się ponad 8 milionów imigrantów, tj. 2/3 całej ich liczby. [przypis edytorski]
Castle in the air – Zamek w powietrzu. [przypis autorski]
Castro Palao, Fernando (1581–1633) — hiszpański jezuita, kwalifikator Inkwizycji, wykładał teologię moralną w Composteli, autor siedmiotomowego dzieła Opus morale de Virtutibus et Vitiis contrariis (Lyon, 1631–1651). [przypis edytorski]
Castruccio — władca Lukki, urodzony ok. 1280 r. Słynny kondotier i awanturnik. Żywot jego skreślił Machiavelli w dziełku La vita di Castruccio Castracani da Lucca. [przypis tłumacza]
castrum doloris (łac.) — twierdza boleści. [przypis edytorski]
Castrum Inui — też: Fanni; miasto Rutulów. [przypis edytorski]
casus belli (łac.) — powód do wypowiedzenia wojny. [przypis edytorski]
casus cognoscere meos (łac.) — poznać mój przypadek, moją historię. [przypis edytorski]
casus foederis (łac.) — przypadek, w którym sprzymierzeńcy zobowiązani są do wspólnej akcji. [przypis edytorski]
Casus (…) — Iuvenalis, Satirae VIII, 9. [przypis tłumacza]
casus (łac.) — przypadek. [przypis edytorski]
casus (łac.) — przypadek. [przypis redakcyjny]
casus (łac.) — przypadek; sprawa. [przypis edytorski]
casus (łac.) — przypadek, traf; zdarzenie. [przypis edytorski]
casus nominum cum temporibus et modis verborum (łac.) — przypadki imion [rzeczowników] oraz czasy i tryby słów (czasowników). [przypis redakcyjny]
caszy — większość gwar polskich cechuje tzw. mazurzenie, tj. wymowa spółgłosek: s, z, c, dz — zamiast ogólnopolskich: sz, ż, cz, dż, a więc „casy” zamiast „czasy”. Z kolei jednak u ludzi wywodzących się ze wsi, pojawia się, w obawie przed mazurzeniem, skłonność do wymawiania: sz, cz, ż dż, nawet w takich miejscach, gdzie w języku poprawnym występuje: s, c, z, dz (tzw. szadzenie), dlatego dozorca mówi „caszy”. [przypis redakcyjny]
Catalani, Angelina (1780–1849) – włoska śpiewaczka operowa. [przypis edytorski]
catalogus desideratorum (łac.) — katalog pragnień. [przypis edytorski]
catfish (ang.) — sum. [przypis edytorski]
Catinat, Nicolas (1637–1712) — marszałek Francji za czasów Ludwika XIV; wśród dowódców wyróżniał się tym, że nie szafował życiem żołnierzy, nie miał wysokich ambicji, zaś po porażce w wojnie o sukcesję hiszpańską osiadł na wsi i zajął się uprawianiem ogrodu. [przypis edytorski]
Caton Horacjusza — Horat. Serm. lib. I. Sat. II, 31. [przypis redakcyjny]
Catoni (…) erat — Cicero, De officiis, I, 31. [przypis tłumacza]
Catskill — rozległy płaskowyż w płd.-wsch. części amerykańskiego stanu Nowy Jork. [przypis edytorski]
Cattaneo, Carlo (1801–1869) — publicysta włoski, wybitny uczestnik ruchu rewolucyjnego, republikanin, który jako zwolennik idei federacyjnej odmówił swego udziału w zjednoczonym parlamencie i nie złożył przysięgi na wierność królowi. [red. WL]. [przypis redakcyjny]
Cattaro a. Kotor — miasto portowe w płd.-zach. części Czarnogóry. [przypis edytorski]
Cattaro, dziś Kotor — miasto w dzisiejszej Czarnogórze, w Dalmacji, do którego w 1801 r. deportowano 38 patriotów włoskich. [przypis redakcyjny]
cauda (łac.) — świta (dosł. ogon). [przypis edytorski]
Caulaincourt, Armand (1773–1827) — francuski generał i dyplomata. [przypis edytorski]
causa efficiens (łac.) — powód wywołujący skutek. [przypis edytorski]
causa enormis — wyrażenie ówczesne. [przypis autorski]
causa finalis (łac.) — ostateczna przyczyna. [przypis edytorski]
causa finalis movet non secundum suum esse reale, sed secundum esse cognitum (łac.) — przyczyna ostateczna (celowa: cel, pobudka) nie działa wedle swojego bytu realnego, ale wedle poznanego (pomyślanego). [przypis tłumacza]
causam criminalem (łac.) — sprawę gardłową. [przypis redakcyjny]
causanda (łac.) — jest tego przyczyną. [przypis redakcyjny]
causa prima (łac.) — pierwsza przyczyna. [przypis edytorski]
causa — przyczyna. [przypis edytorski]
causa sui (łac.) — przyczyny własnej; będący sam dla siebie przyczyną. [przypis edytorski]
causa turpis (łac.) — brzydka sprawa; coś, o czym się głośno nie mówi. [przypis edytorski]
causavit (łac.) — sprawiło. [przypis redakcyjny]
causavit (łac.) — ustroiła, spowodowała. [przypis redakcyjny]
cause célebre (fr.) — głośna sprawa, słynny proces sądowy. [przypis edytorski]
causerie (fr.) — rozmowa [raczej rozmowa w lekkim tonie, pogawędka; red. WL]. [przypis redakcyjny]
Causeries du lundi (fr.: Pogawędki poniedziałkowe) — cykl kilkuset cotygodniowych felietonów na tematy literackie i krytycznych portretów literackich autorstwa Charlesa Augustina Sainte-Beuve, publikowanych w latach 1849–1869 w kilku paryskich gazetach, zebranych później w kolejnych tomach Causeries du lundi (t. 1–16, 1851–62), Nouveaux lundis (t. 1–13, 1863–70), Premiers lundis (t. 1–3, 1874–75). [przypis edytorski]
causes célèbres (fr.) — głośne sprawy. [przypis edytorski]
causeur a. kozer — osoba umiejąca interesująco i dowcipnie rozmawiać; gawędziarz. [przypis edytorski]
causeur (fr.) a. kozer — osoba umiejąca interesująco i dowcipnie rozmawiać; gawędziarz. [przypis edytorski]
causeur (fr.) — błyskotliwy rozmówca, gawędziarz. [przypis edytorski]
causeur (fr.) — gawędziarz, dusza towarzystwa. [przypis edytorski]
causeur (fr.) — gawędziarz, mówca, rozmówca. [przypis edytorski]
causeur (fr.) — gawędziarz; osoba umiejąca rozmawiać. [przypis edytorski]
causeur (fr.) — gawędziarz. [przypis edytorski]
causeurstwo (z fr.) — sztuka prowadzenia konwersacji. [przypis edytorski]
causis principalitatis in integrum restitutis (łac.) — i sprawy przeciw głównym sprawcom przywrócono do pierwotnego stanu. [przypis redakcyjny]
Caussin, Mikołaj (1570–1651) — jezuita, spowiednik Ludwika XIII. [przypis tłumacza]
Cavaignac i Cuignet — francuski minister wojny (1898) Godefroy Cavaignac (1853–1905), który przekazał Zgromadzeniu Narodowemu dokumenty obciążające Dreyfusa, oraz kapitan Louis Cuignet (185–1936), który odkrył, że kluczowy dokument został sfałszowany przez pułkownika Henry'ego, który przyznał się do przestępstwa, gdy został przesłuchany przez Cavaignaca; Cavaignac zrezygnował ze stanowiska, ale nadał głosił o winie Dreyfusa i dołączył do grupy nacjonalistów w parlamencie, której został jednym z liderów. [przypis edytorski]
Cavaignac — jenerał Eugeniusz Cavaignac, ówczesny minister wojny. [przypis redakcyjny]
cava il felze (wł.) — odsłoń kabinę. [przypis autorski]
cavaliere che puzza (wł.) — szlachcic, który śmierdzi. [przypis redakcyjny]
cavaliere di S. Pietro (wł.) — kawaler św. Piotra. [przypis edytorski]
cavaliere (wł.) — kawaler. [przypis edytorski]
Cavalieri, Lina (1874–1944) — włoska sopranistka, popularna zarówno w zachodniej Europie i Ameryce, jak i w carskiej Rosji, uważana za jedną z najpiękniejszych kobiet swojego czasu. [przypis edytorski]
Cavalieri — można wymienić kilka sławnych osób o tym nazwisku: kompozytor Emilio de Cavalieri (1550–1602); matematyk i astronom Bonaventura Cavalieri (1598–1647); sopranistki Katharina Cavalieri (1755–1801) i Lina Cavalieri (1874–1944); malarz Vittorio Cavalleri (1860–1938); adresat sonetów Michała Anioła, Tommaso dei Cavalieri (1509–1587). [przypis edytorski]
cavaliero servante, dziś popr. cavalier servente (wł.) — dosł: kawaler usługujący, mężczyzna asystujący damie i otaczający ją stałą uwagą i troską. [przypis edytorski]
Cavalleria, właśc. Cavalleria rusticana — Rycerskość wieśniacza, opera wł. kompozytora Pietro Mascagniego (1863–1945) z 1890 r. [przypis edytorski]
Caveant consules [ne quid respublica detrimenti capiat] (łac.) — Niechaj konsulowie czuwają [aby rzeczpospolita nie doznała uszczerbku]. [przypis edytorski]
caveant (łac.) — niechaj baczą. [przypis autorski]
Caveas ne quid nimis… (łac.) — Miej na względzie nic ponad miarę (Terencjusz, Dziewczyna z Andros, I, 1, z dodanym początkiem zdania). [przypis edytorski]
Cavea — wnętrze, widownia amfiteatru. [przypis redakcyjny]
Cave canem — strzeż się psa; łac. odpowiednik napisu „Uwaga zły pies”. [przypis edytorski]
cave hominem (łac.) — strzeż się [domyślnie: tego] człowieka. [przypis redakcyjny]
cave (łac.) — strzeż się. [przypis redakcyjny]
cave (łac.) — strzeż się, uważaj. [przypis edytorski]
cave musicam (łac.) — strzeż się muzyki. [przypis edytorski]
Cavete (…) mundi — Biblia, Kol 2:8. [przypis tłumacza]
Cavour, Camillo Benso (1810–1861) — włoski mąż stanu, polityk królestwa Piemontu i Sardynii, premier i minister spraw zagranicznych (od 1852), działacz na rzecz zjednoczenia Włoch; premier Włoch (1861). [przypis edytorski]
Cavour, Camillo Benso (1810–1861) — włoski polityk liberalny, premier królestwa Piemontu i Sardynii, działał na rzecz zjednoczenia Włoch. [przypis edytorski]
Cavour, Camillo Benso di (1810–1861) — hrabia, włoski polityk, mąż stanu; przywódca liberałów piemonckich, pierwszy premier zjednoczonego Królestwa Włoskiego. [przypis edytorski]
Cavour, Camillo Benso di (1810–1861) — polityk wł., mąż stanu, przywódca liberałów piemonckich, przyczynił się do zjednoczenia Włoch, premier królestwa Piemontu i Sardynii, pierwszy premier królestwa Włoch. [przypis edytorski]
Cavour, Camillo Benso di (1810–1861) — włoski polityk, mąż stanu, premier Sardynii i Włoch. [przypis edytorski]
Cavour, Camillo Benso di (1810–1861) — włoski polityk, premier królestwa Piemontu i Sardynii, pierwszy premier królestwa Włoch, przyczynił się do zjednoczenia Włoch. Podczas oblężenia Gaety prowadził rokowania i ustalał warunki kapitulacji. [przypis edytorski]
Cavour, Camillo di (1810–1861) — włoski polityk, premier Sardynii i Włoch oraz minister spraw zagranicznych Włoch. [przypis edytorski]
cavriuola (wł.) — łania. [przypis edytorski]
Caxton me fieri fecit (łac.) — Caxton sprawił, że mnie uczyniono. [przypis edytorski]
Cayenne — stolica Gujany Francuskiej, zamorskiego terytorium Francji, leżąca w Ameryce Południowej; od czasów rewolucji miejsce zsyłania przeciwników politycznych. [przypis edytorski]
Cayenne — stolica i główny port Gujany Francuskiej. [przypis edytorski]
Cazotte, Jacques (1719–1792) — pisarz francuski. [przypis edytorski]
C. Carew — w oryginale ang.: Carisbrook Carew. [przypis edytorski]
c.c. Haec infirmitas non est ad mortem — et est ad mortem (łac.) — J 11, 4. „Ta choroba nie jest na śmierć — i jest na śmierć”. [przypis tłumacza]
c. c. Homo existens, te Deum facis (łac.) — J 10, 33. „Będąc człowiekiem, czynisz się Bogiem”. [przypis tłumacza]
ccm — skrót z ang. cubic centimeters: centymetr sześcienny (cm³), jednostki używanej do określania pojemności skokowej silnika. [przypis edytorski]
Cécile Sorel (1873–1966) — własc. Cécile Émilie Seurre, aktorka fr., wieloletnia narzeczona amerykańskiego milionera Witneya Warrena, następnie żona aktora Guillaume'a de Sax (księcia de Ségur). Jej małżeństwo było wyjątkowo nieudane i dostarczało ciągłych tematów dla plotkarzy. [przypis edytorski]
Cécile Sorel (1873–1966) — własc. Cécile Émilie Seurre, aktorka fr., wieloletnia narzeczona amerykańskiego milionera Witneya Warrena, następnie żona aktora Guillaume'a de Sax (bratanka pisarki, księżnej de Ségur), to małżeństwo było wyjątkowo nieudane i dostarczało ciągłych tematów dla plotkarzy. [przypis edytorski]
