Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 157985 przypisów.

renegat — odstępca; osoba, która zmieniła wiarę, narodowość, przekonania polityczne. [przypis edytorski]

renegat — odstępca. [przypis edytorski]

renegat (z łac. renegare: zaprzeć się, odtrącić) — odstępca; odszczepieniec. [przypis edytorski]

renegat (z łac. renegare: zaprzeć się, odtrącić) — zdrajca, odszczepieniec. [przypis edytorski]

renegat (z łac.) — zdrajca, odszczepieniec. [przypis edytorski]

renegować (daw.) — wycofać, sprostować, zmienić. [przypis edytorski]

renetka — inaczej: reneta, stara odmiana winno-kwaskowatych jabłek. [przypis edytorski]

Ren — europejska rzeka, tworząca granicę między Francją a Niemcami. [przypis edytorski]

rengloty — odmiana śliwek. [przypis edytorski]

Renier Pazzi, Renier z Korneto — obaj sławni rozbójnicy i mordercy. [przypis redakcyjny]

Reni, Guido (1575–1642) — włoski malarz i grafik okresu wczesnego baroku. [przypis edytorski]

Ren — jedna z najdłuższych rzek w Europie (1233 km), płynąca m.in. przez Niemcy i Francję. [przypis edytorski]

Rennenkampf, Paul von (1854–1918) — rosyjski wojskowy, dowódca rosyjskiej 1 Armii. Podczas bitwy pod Łodzią w listopadzie 1914, w wyniku nieudolnych działań dowodzonej przez niego 1 Armii, niemieckiej grupie gen. Scheffera udało się wyjść z okrążenia. Te błędy przypłacił zdjęciem ze stanowiska. [przypis edytorski]

Renn, Ludwig (1889–1979) — niemiecki pisarz, członek Komunistycznej Partii Niemiec, walczył w Brygadach Międzynarodowych w Hiszpanii. [przypis edytorski]

Renoir, Auguste (1841–1919) — malarz i rzeźbiarz francuski, jeden z czołowych przedstawicieli impresjonizmu. [przypis edytorski]

Reno i Sawena — rzeki, między którymi leży Bolonia. [przypis redakcyjny]

renons — w brydżu, wiście: brak kart w danym kolorze u grającego. [przypis edytorski]

renons — w grze w karty: brak kart w jakimś kolorze u któregoś z grających a. karty odkładane przez rozdającego do licytacji albo niewchodzące do rozgrywki; tu: odmowa udziału. [przypis edytorski]

Renouvier, Charles (1815–1903) — francuski filozof; autor m.in. dzieła La nouvelle monadologie (Nowa monadologia, 1897). [przypis edytorski]

Renouvier, Charles (1815–1903) — fr. filozof, twórca neokrytycyzmu (neokantyzmu), prekursor fr. personalizmu. Swój system epistemologiczny nazwał fenomenizmem (w odróżnieniu od fenomenalizmu), ponieważ uważał, że poznaniu podlegają tylko fenomeny, za którymi nie ma żadnego prawdziwego bytu. Zadaniem filozofii wg Renouviera jest określanie kategorii myślenia, ponieważ za ich pomocą poznajemy zjawiska. Doszedłszy do wniosku, że wszystkie kategorie są w różnym stopniu subiektywne, uznał, że najpełniejsze poznanie jest oparte na wierze. Do najważniejszych dzieł Renouviera należy Nowa monadologia (La nouvelle monadologie, 1897). [przypis edytorski]

[Renouvier] nawet Schopenhauerowi zarzucił, że przedstawił rzeczywistość w barwach zbyt jasnych — por. Schopenhauer et la métaphysique du pessimisme w „Année philosophique”, 1893, s. 19–20. [przypis autorski]

renovo propositum (łac.) — odnawiam postanowienie. [przypis redakcyjny]

renowacja (z łac.) — odnowienie. [przypis redakcyjny]

ren — renifer. [przypis edytorski]

ren — renifer, ssak podobny do jelenia zamieszkujący północne, podbiegunowe regiony Europy, Azji i Ameryki. [przypis edytorski]

renta państwowa — tu: roczne odsetki od zakupionych obligacji państwowych. [przypis edytorski]

renta — tu: procent od sum ulokowanych w banku, na giełdzie itp.; por. rentier. [przypis edytorski]

renta — tu: renta gruntowa, dochód uzyskiwany przez właściciela gruntu dzięki wydzierżawianiu go, opłata za użytkowanie ziemi. [przypis edytorski]

renta — tu: renta gruntowa, dochód uzyskiwany przez właściciela gruntu dzięki wydzierżawianiu go. [przypis edytorski]

renta — tu: stały roczny dochód z kapitału złożonego w banku. [przypis redakcyjny]

rentier — osoba utrzymująca się z dochodów z kapitału ulokowanego w banku lub na giełdzie. [przypis edytorski]

rentier — osoba utrzymująca się z odsetek od kapitału ulokowanego w banku lub na giełdzie. [przypis edytorski]

rentierstwo — utrzymywanie się z dochodów uzyskiwanych dzięki posiadanemu kapitałowi, np. odsetek od inwestycji lub lokat. [przypis edytorski]

rentować się (daw.) — przynosić zysk, opłacać się. [przypis edytorski]

renunciavit — zrzekł się. [przypis redakcyjny]

renunkuł (daw., z fr. renoncule) — jaskier, rodzaj roślin zielnych o żółtych, niekiedy czerwonych lub pomarańczowych kwiatach. [przypis edytorski]

reparacja (daw.) — naprawa, reperacja. [przypis edytorski]

reparacja (daw.) — reperacja, naprawa. [przypis edytorski]

reparacja — dziś: naprawa. [przypis edytorski]

reparacja — dziś: reperacja; naprawa. [przypis edytorski]

reparować (daw., gw.) — reperować. [przypis edytorski]

reparować (z łac.) — tu: przyjmować. [przypis edytorski]

repecić się — tłuc się, turkotać. [przypis autorski]

reperkusja (łac. repercussio: odbicie) — niezamierzony, uboczny, negatywny skutek jakiegoś działania a. wydarzenia. [przypis edytorski]

reperkusyja — reperkusja (z łac.) dosł: odbicie; tu: odbicie promieni. [przypis redakcyjny]

repertorium — spis, skorowidz. [przypis edytorski]

repertuar — zbiór utworów granych w teatrze lub kinie. [przypis edytorski]

repetent — drugoroczny; uczeń, który nie zdał do następnej klasy. [przypis edytorski]

repetent — osoba powtarzająca klasę. [przypis edytorski]

repetier (daw.; od łac. repetitio: powtórzenie) — zegarek kieszonkowy za naciśnięciem wydzwaniający czas. [przypis edytorski]

repetierowy — o broni palnej: powtarzalny, wielostrzałowy. [przypis edytorski]

repetier — rodzaj zegarka. [przypis edytorski]

repetitio est mater studiorum (łac.) — powtarzanie jest matką nauk. [przypis edytorski]

repetować — wprowadzić [ponownie sprawę na wokandę]. [przypis redakcyjny]

repetycja — powtórzenie. [przypis edytorski]

repetycje — powtórki; tu: odpytywanie uczniów z omówionego materiału, utrwalanie materiału szkolnego przy jednoczesnym jego sprawdzeniu. [przypis edytorski]

Replika kobiety polskiej — odpowiedź młodzieńca polskiego na List otwarty, pióra A. Nowaczyńskiego, zamieszczona jest w jego Figlikach sowizdrzalskich. [przypis autorski]

replika — tu: odpowiedź na zarzuty. [przypis edytorski]

replika (z łac.) — odpowiedź np. na zarzuty, zaczepkę. [przypis redakcyjny]

replika (z łac.) — odpowiedź. [przypis edytorski]

Repnin, Mikołaj Wasiljewicz (1734–1801) — książę rosyjski, generał, feldmarszałek. Inicjator konfederacji innowierczych: słuckiej i toruńskiej, później katolickiej konfederacji radomskiej (1767). By doprowadzić do przegłosowania traktatu gwarancyjnego, na tzw. Sejmie Repninowskim (1767–1768) uprowadził przywódców konfederacji radomskiej, których następnie osadził w Kałudze. [przypis edytorski]

Repnin, Nikołaj Wasiljewicz (1734–1801) — rosyjski dyplomata i dowódca, generał-feldmarszałek; jako ambasador w Warszawie (1764–1769) ingerował w sprawy Rzeczpospolitej i znacząco przyczynił się do rozkładu jej państwowości; uczestnik wojny rosyjsko-tureckiej; po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej formalny naczelny dowódca wojsk rosyjskich walczących z powstańcami (faktycznie dowodził jedynie rosyjską armią na Litwie); w latach 1795–1797 generał-gubernator ziem litewskich wcielonych w wyniku III rozbioru do Rosji. [przypis edytorski]

reporteria — reporterstwo; reporterzy jako grupa. [przypis edytorski]

reporterowie (daw.) — dziś popr. forma M. lm: reporterzy. [przypis edytorski]

repozytorium (daw.) — szafa lub półka na akta urzędowe. [przypis edytorski]

reprehendować (daw.) — napominać, ganić; tu: przekręcone reprezentować. [przypis edytorski]

represalia — środki odwetowe stosowane przez państwo w odpowiedzi na bezprawną działalność innego państwa. [przypis edytorski]

reprezentacją — [forma B.lp r.ż.:] widowisko, przedstawienie. [przypis redakcyjny]

reprezentować Topolinę — tj. Polskę. [przypis redakcyjny]

reprezentujących trzydzieści siedem stanów — wg stanu pomiędzy 1 marca 1867 a 1 sierpnia 1876; obecnie Stany Zjednoczone składają się z 50 stanów, z czego 8 przybyło w XIX, zaś 5 w XX wieku. [przypis edytorski]

reprezentujący — tu: piastujący władzę zleconą (podobnie jak Sejm w stosunku do ogółu wyborców). [przypis redakcyjny]

reprobacja (z łac.) — dezaprobata a. potępienie. [przypis edytorski]

Reprodukcja w Historii Polski, oprac. zbiorowe pod red. T. Manteuffla. Warszawa 1958, t. II, cz. 2, s. 442. [przypis autorski]

reprymanda (dziś: reprymenda) — skarcenie, upomnienie. [przypis edytorski]

reprymenda — nagana, napomnienie. [przypis edytorski]

reprymenda — upomnienie. [przypis edytorski]

reptilia (z łac., biol.) — gady. [przypis edytorski]

reptilienfond (niem.) — fundusz gadzinowy; używane w Niemczech pogardliwe określenie środków pochodzących z przekierowanych funduszy państwowych i wykorzystywanych do wywierania wpływu politycznego, w szczególności do subwencjonowania oddanej rządowi prasy. [przypis edytorski]

reptylia (z łac. reptilia) — gady. [przypis edytorski]

republika 14 kwietnia 1931 roku — Druga Republika Hiszpańska, proklamowana 14 kwietnia 1931, kiedy po sukcesie republikanów i porażce monarchistycznej prawicy w wyborach samorządowych z 12 kwietnia król Alfons XIII opuścił Madryt, a następnie Hiszpanię; istniejąca do 1 kwietnia 1939, kiedy ostatnie wojska wierne Republice poddały się nacjonalistom. [przypis edytorski]

Republika Cisalpińska — państwo utworzone przez Bonapartego w 1797 r. we Włoszech, ze stolicą w Mediolanie. [przypis redakcyjny]

Republika — dialog Platona znany dziś częściej pod polskim tytułem Państwo, opisujący idealnie urządzone państwo, oparte na ideach dobra i sprawiedliwości, rządzone przez filozofów. [przypis edytorski]

republika genewska — Genewa, w której urodził się Jean-Jacques Rousseau (1712–1778), była w jego czasach republiką; dołączyła do Konfederacji Szwajcarskiej w 1815 roku. [przypis edytorski]

republika — państwo, w którym nie ma króla, a rządzą przedstawiciele narodu, powoływani w powszechnych wyborach raz na kilka lat. [przypis edytorski]

republika Platona — idealne państwo przedstawione przez gr. filozofa Platona w dialogu Państwo, znanym też jako Republika; dzieci klas wyższych, rządzących państwem filozofów i strażników, miały być przekazywane na wychowanie instytucjom państwowym. [przypis edytorski]

republika… — po klęsce cesarza Napoleona III, we Francji 3 września 1870 r. została proklamowana republika. Ustrój republikański został ostatecznie wprowadzony konstytucją 1875 roku. Skrajna prawica dążyła jednak do przywrócenia monarchii. Poszczególne odłamy monarchistów wysuwały na tron różnych kandydatów, m. in. syna Napoleona III, który przybrał imię Napoleona IV. [przypis redakcyjny]