Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159848 przypisów.

Antoni Wojtach — służący Augusta Cieszkowskiego. [przypis redakcyjny]

Antoni Woźniak — Żyje. Jest w Warszawie. Pracuje. [przypis autorski]

Antoni z Padwy święty — Antonii Padewski, właśc. Fernando Martins de Bulhões (1195–1231), święty Kościoła katolickiego i patron rzeczy zgubionych. [przypis edytorski]

Antoni z Padwy, właśc. Fernando Martins de Bulhões (1195–1231) — portugalski franciszkanin, święty Kościoła katolickiego, patron rzeczy zagubionych. [przypis edytorski]

Anton’schen Garten — lag dem Kosel'schen Garten genau gegenüber auf dem anderen Ufer der Elbe. [przypis edytorski]

Antony — tytułowy bohater romantycznego dramatu Aleksandra Dumasa (1802–1870) z 1831 r. [przypis edytorski]

Antoon van Dyck (1599–1641) — malarz flamandzki epoki baroku, uczeń Rubensa. [przypis edytorski]

Antoś — Antoni Wojtach, służący. [przypis redakcyjny]

Antosia — Grothusowa, przyjaciółka Żmichowskiej z czasów więzienia. [przypis edytorski]

antracyt — odmiana węgla kamiennego o dużej zawartości węgla. [przypis edytorski]

antracyt — odmiana węgla kamiennego o najwyższej zawartości węgla, najwyższej wartości energetycznej ze spalania. [przypis edytorski]

antraks (daw., med.) — karbunkuł, wrzód; wąglik. [przypis edytorski]

antraks — słabość, na którą umarł Witold. [przypis redakcyjny]

antrakt (fr.) — przerwa (dosł.: przerwa między aktami sztuki teatralnej). [przypis edytorski]

antrakt — przerwa między aktami spektaklu teatralnego. [przypis edytorski]

antrakt (z fr.) — przerwa w czasie przedstawienia w teatrze czy operze. [przypis edytorski]

antreprenerowi — przedsiębiorcy, gospodarzowi. [przypis redakcyjny]

antrepryza — przedsiębiorstwo, interes, biznes. [przypis edytorski]

antrepryza (z fr.) — przedsiębiorstwo; wziąć w antrepryzę tu: stać się dostawcą towaru a. wykonawcą usług. [przypis edytorski]

antrepryza (z fr.) — przedsięwzięcie, projekt; przedsiębiorstwo. [przypis edytorski]

antrepryza (z fr.) — przedsięwzięcie. [przypis edytorski]

antresola — półpiętro lub międzypiętro, zwłaszcza między parterem a pierwszym piętrem. [przypis edytorski]

antresola — półpiętro, zwykle między parterem a pierwszym piętrem. [przypis edytorski]

antreten (niem.) — tu: stanąć w szeregu, zbiórka. [przypis edytorski]

antre (z fr.) — wstęp; wejście. [przypis edytorski]

antrinti — kartoti. [przypis edytorski]

antropocentryzm (filoz.) — przekonanie, wg którego człowiek to ośrodek świata, a wszystko w przyrodzie dzieje się ze względu na niego. [przypis edytorski]

antropofag (gr.) — ludożerca. [przypis redakcyjny]

antropofagia (gr.) — ludzki kanibalizm, ludożerstwo. [przypis edytorski]

antropofagia (z gr.) — zjadanie ludzi, kanibalizm. [przypis edytorski]

antropoid — małpa człekokształtna. [przypis redakcyjny]

Antropologia ludów pierwotnych — tyt. oryg. Die Anthropologie der Naturvölker, 1860. [przypis edytorski]

Antropologia w ujęciu pragmatycznymAnthropologie in pragmatischer Hinsicht (1798), książka Kanta napisana na podstawie własnych wykładów na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu, ostatnia z ważnych prac tego filozofa zredagowana przez niego samodzielnie. [przypis edytorski]

antropomancja — wróżenie z wnętrzności ludzkich. [przypis tłumacza]

antropomorfizacja — nadanie, przypisanie cech ludzkich. [przypis edytorski]

antrsza (z fr.) — w tańcu rodzaj kroku wykonywanego w powietrzu. [przypis edytorski]

antštikti — sutikti, surasti. [przypis edytorski]

antsklėsti — apsigaubti. [przypis edytorski]

ant vėjo — čia: veltui. [przypis edytorski]

ant visados — visam laikui. [przypis edytorski]

Antychryst bowiem będzie je czynił — Cudy. [przypis tłumacza]

Antychton (z gr.: Przeciw-Ziemia) — hipotetyczne ciało niebieskie, jakie wg poglądów Filolaosa miało znajdować się zawsze po przeciwnej stronie ognia centralnego niż Ziemia, symetrycznie obiegając centrum świata. [przypis edytorski]

antycypacja — oczekiwanie, zapowiedź przyszłych wydarzeń. [przypis edytorski]

antycypacja — oznaka, zapowiedź przyszłych wydarzeń, pogląd przyjęty z góry. [przypis edytorski]

antycypacja — przewidywanie, zakładanie czegoś, co jeszcze nie zaszło. [przypis edytorski]

antycypacja przyszłości — zob. Wstęp. [przypis tłumacza]

antycypacja — wyprzedzenie, przewidzenie. [przypis tłumacza]

antycypować — przewidywać, przeczuwać. [przypis edytorski]

antycypować — przewidywać; uprzedzać, wykonywać przedwcześnie. [przypis edytorski]

antycypować — przewidywać, zapowiadać. [przypis edytorski]

antycypować — przewidywać, zapowiadać. [przypis edytorski]

antydot — antidotum, odtrutka. [przypis edytorski]

antydot — antidotum; odtrutka, środek zaradczy przeciw czemuś. [przypis edytorski]

antydot (daw.) — antidotum. [przypis edytorski]

antydot (z gr. antídoton: dany przeciw) — a. antidotum; odtrutka, lek na coś. [przypis edytorski]

Antyfilozofia — właśc. Słownik antyfilozoficzny (Dictionnaire antiphilosophique, 1767) benedyktyna Louisa-Mayeul Chaudona (1737–1817), wymierzony przeciw Słownikowi filozoficznemu (1764) Woltera. [przypis edytorski]

antyfonariusz a. antyfonarz — księga zawierająca zbiór antyfon, tj. krótkich, najczęściej jednozdaniowych, tekstów modlitewnych liturgii chrześcijańskiej, przeplatających hymny, psalmy lub litanie wykonywane naprzemiennie przez dwa chóry lub przez przewodnika i chór. [przypis edytorski]

antyfona — w liturgii katolickiej: krótki, najczęściej jednozdaniowy, tekst modlitewny, przeplatający hymny, psalmy lub litanie albo stanowiący oddzielną modlitwę. [przypis edytorski]

antyfona — w liturgii katolickiej: krótki, najczęściej jednozdaniowy, tekst modlitewny, przeplatający hymny, psalmy lub litanie, albo stanowiący oddzielną modlitwę. [przypis edytorski]

antyfona (z gr.: przeciwgłos) — w liturgii chrześcijańskiej: krótki, najczęściej jednozdaniowy, tekst modlitewny, przeplatający hymny, psalmy lub litanie wykonywane naprzemiennie przez dwa chóry lub przez przewodnika i chór. [przypis edytorski]

antyfona (z gr.: przeciwgłos) — w liturgii chrześcijańskiej: krótki, najczęściej jednozdaniowy, tekst modlitewny, przeplatający hymny, psalmy lub litanie wykonywane naprzemiennie przez dwa chóry lub przez przewodnika i chór; także: oddzielna, krótka modlitwa. [przypis edytorski]

Antyfon, który podczas wojny wystawił dwie chyże triery — bliżej nieznany, ale musiał być majętny. Uzbrojenie i uposażenie triery kosztuje w owych czasach, nie licząc kosztów utrzymania okrętu w porządnym stanie, około 40 min [tj, ok. 17,5 kg srebra; red WL]. [przypis tłumacza]

Antyfont — znamy kilku Antyfontów. Najsławniejszy jest mówca attycki, syn Sofilosa, z demu Ramnus, urodzony ok. r. 480, przedstawiciel najstarszej prozy attyckiej, rzekomo nauczyciel Tukidydesa, najznakomitszego historyka starożytności. Jako zwolennik rządów oligarchicznych brał udział w zamachu arystokratów w r. 411 i w urządzeniu Rady Czterystu. Po jej upadku oskarżony o zdradę stanu poniósł karę śmierci. Zachowało się 15 jego mów sądowych, wszystkie w sprawie zabójstwa, wśród nich trzy tetralogie (po 4 mowy): oskarżenie, obrona, replika, odpowiedź na replikę. Od niego należy odróżnić, zdaniem niektórych uczonych, sofistę tego samego imienia, autora rozpraw O prawdzie, z zakresu teorii poznania, i O zgodzie, z zakresu etyki i polityki. Inni uczeni jednak identyfikują obu Antyfontów. Tu mowa o Antyfoncie sofiście, przeciwniku Sokratesa. O ile by autor wyżej wymienionych rozpraw i mówca byli jedną i tą samą osobą, musielibyśmy przyjąć, że tu chodzi o jakiegoś innego sofistę Antyfonta (Arystoteles miał jakiegoś sofistę Antyfonta zaliczać do przeciwników Sokratesa), a nie o Ramnuzyjczyka, który politycznie był pewnie Ksenofontowi sympatyczny. [przypis tłumacza]

Antyfont z Ramnus (480–411 p.n.e.) — jeden z najwcześniejszych attyckich mówców i autorów pisanych mów, ważna postać w ateńskim życiu intelektualnym i politycznym V w. p.n.e.; pochodził z niewielkiej miejscowości Ramnus w pobliżu Maratonu. [przypis edytorski]

Antygona — bohaterka mitów i tragedii greckich, która towarzyszyła na wygnaniu oślepłemu ojcu i poświęciła życie, aby pochować ciało zabitego brata. [przypis edytorski]

Antygona — córka Laomedona zmieniona w bociana. [przypis tłumacza]

Antygona (mit. gr.) — córka króla Edypa, władcy Teb. Kiedy Edyp po odkryciu swej winy tragicznej (nieświadomie zamordował ojca oraz poślubił matkę) wyłupił sobie oczy i udał się na samowolne wygnanie z Teb do Kolony, Antygona towarzyszyła mu i otoczyła nieszczęsnego opieką. [przypis edytorski]

Antygona nie jest najpierwszą tragedią Sofoklesa — patrz przypisek [autora] CC. [przypis redakcyjny]

Antygona wiodła (…) kroki Edypa na Cytheronie — w micie greckim Antygona, córka Edypa, króla Teb, towarzyszyła mu na wygnaniu, kiedy się oślepił po odkryciu, że nie znając swojego prawdziwego pochodzenia, nieświadomie popełnił ojcobójstwo i kazirodztwo. Położona w Beocji góra Cytheron to miejsce, gdzie Edyp został porzucony jako niemowlę, wg dramatu Seneki również miejsce, gdzie zamierza się udać, aby popełnić samobójstwo. [przypis edytorski]

Antygona — w mitologii greckiej córka Edypa i Jokasty, tebańska księżniczka; tytułowa bohaterka tragedii Sofoklesa. W tej wersji mitu gdy ślepy Edyp tułał się jak żebrak po drogach, Antygona towarzyszyła mu aż do jego śmierci, a następnie powróciła do Teb. Wbrew zakazowi nowego króla, swojego wuja, Kreona, pochowała uznanego za zdrajcę brata, Polinika. Za sprzeciw wobec królewskiej decyzji króla została skazana na śmierć. Popełniła wówczas samobójstwo. [przypis edytorski]

Antygon był tak przywiązany do swego nikczemnego żywota, że do ostatniej chwili oddawał się złudnym nadziejom — ostatni Hasmonejczyk. „W ten sposób po 126 latach zakończyło się panowanie dynastii Hasmonejczyków” (Starożytności XIV, XVI, 4). Rok 37 p.n.e. [przypis tłumacza]

Antygon, macedoński król, gdy leżał pod Atenami, a już ich miał dobyć, tedy mu panowie powiedali (…)Antygon I Jednooki (ok. 382–301 p.n.e.), wódz Aleksandra Wielkiego; anegdota na podstawie: Plutarch Żywoty równoległe. Demetrios, 8.2. [przypis edytorski]

Antygon namówił żołnierzy Argyraspidesa, aby mu wydali Eumenesa (…) — błąd tłumacza: les soldats Argyraspides oznacza „żołnierzy argyraspidów” (gr. dosł. „Srebrne Tarcze”), formację doborowych żołnierzy armii macedońskiej; w tym przypadku byli to żołnierze Eumenesa, por. Plutarch, Eumenes, 9 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]

Antygon, powziąwszy miłość do jednego z żołnierzy (…) — Plutarch, Pelopidas, 1 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]

Antygon — tu: Antygon III Doson (263–221 p.n.e.), król macedoński (od 229). [przypis edytorski]

Antygonus bardzo miał za złe synowi (…) głowę Pyrrusa — Plutarch, Pyrrus, 34 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]

Antygonus tak odparł (…) — por. Plutarch, O fałszywym wstydzie, 10. [przypis tłumacza]

antykamera (daw.) — przedpokój, poczekalnia. [przypis redakcyjny]

antykamera (daw.) — przedpokój. [przypis redakcyjny]

antykamera — poczekalnia lub przedpokój przed sypialnią. [przypis edytorski]

antykamera (z łac.) — przedpokój, poczekalnia. [przypis edytorski]

antyka używających — [postępujących wg] starej mody, [dawnego] obyczaju. [przypis redakcyjny]