Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | polski
Znaleziono 8968 przypisów.
nowember (z łac.) — listopad. [przypis edytorski]
nowenna (z łac. novem: dziewięć) — specjalne nabożeństwo katolickie, rozłożone na dziewięć dni; także: modlitwa prywatna składająca się z dziewięciu części, do odmawiania w kolejne dni. [przypis edytorski]
nowenna (z łac. novem: dziewięć) — w liturgii katolickiej: nabożeństwo poprzedzające ważne święta, rozłożone na dziewięć dni (rzadziej tygodni lub miesięcy). [przypis edytorski]
Nubes lucida obumbravit (łac.) — Mt 17, 5: „Obłok jasny zacienił je”. [przypis tłumacza]
Nudaque (…) bibunt (łac.) — „Wino odkryte marznie, kształt biorąc naczynia;/ Nie piją go łykami, lecz kawałki gryzą” (Ovidius, Tristia, III, 10, 23; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
nugator (łac.) — plotkarz, łgarz. [przypis redakcyjny]
nul (łac.) — zero; tu: człowiek nic nie znaczący. [przypis edytorski]
nulla dies sine linea (łac.) — dosł.: ani dnia bez kreski (słowa przypisywane słynnemu malarzowi greckiemu Apellesowi, IV w. p.n.e.); potocznie: praca nad określonym dziełem posuwa się każdego dnia naprzód. [przypis redakcyjny]
nulla ex honesto spes, etiam publica mala singulis in occasionem gratiae trahuntur (łac.) — niczego od uczciwości się nie spodziewają; nawet nieszczęścia publiczne dla jednostek sposobnością dla uzyskania wpływu się stają. [przypis redakcyjny]
Nulla sors longa est, dolor et voluptas invicem cedunt. Ima permutat brevis hora summis (łac.) — słowa Seneki Młodszego (4–65 n.e.): Żaden los nie trwa długo, cierpienie i rozkosz na przemian następują po sobie. W ciągu jednej krótkiej godziny wszystko może się zmienić. [przypis edytorski]
Nullo modo Corpus Christi est in hoc Sacramento localiter (łac.) — W żadnym sposobie ciało Chrystusa nie znajduje się w tym Sakramencie miejscowo. [przypis tłumacza]
nullum dominium nisi benevolentia tutum est (łac.) — żadna władza bez życzliwości (poddanych) bezpieczna nie jest. [przypis redakcyjny]
Nullum nisi hungaricum (łac.) — nic poza węgierskim, dokładniej: nullum vinum nisi hungaricum — nie masz wina nad węgierskie. [przypis edytorski]
nullus arguet (łac.) — nikt nie oskarży. [przypis redakcyjny]
nullus illum amat, qui semper da mihi clamat (łac.) — nikt nie kocha tego, kto zawsze woła: dawaj mi. [przypis redakcyjny]
Nullus penitus Hebraeorum antiquorum reperitiir (…) (łac.) — „Nie ma w ogóle żadnego ze starożytnych Żydów, który by przekazał, że księgi zaginęły i przez Ezdrasza zostały odtworzone z wyjątkiem IV. ks. Ezdrasza”. [przypis tłumacza]
nullus remedio locus, ubi quae fuerant vitia, iam mores sunt (łac.) — nie ma miejsca dla lekarstwa tam, gdzie to, co było występkiem, stało się już zwyczajem. [przypis redakcyjny]
numero (łac.) — z kolei. [przypis redakcyjny]
numerosissime (łac.) — jak najliczniej. [przypis redakcyjny]
numerus clausus (łac.) — dosł. zamknięta liczba, ograniczona liczba; zasada ograniczania liczby studentów uniwersytetów, motywowana przyczynami politycznymi a. praktycznymi; w okresie międzywojennym stosowana w Polsce, Rosji, Niemczech, Rumunii, na Węgrzech i w Stanach Zjednoczonych w stosunku do chcących uzyskać wykształcenie wyższe kandydatów pochodzenia żydowskiego. [przypis edytorski]
Numinibus vota exaudita malignis (łac.) — „Bowiem słuchając twego pożądania,/ Złośliwe Bóstwo zguby ci nie wzbrania!” (Juvenalis, Satyry X, 111–112; tłumaczenie za: Felicjan Faleński, Płonne zachcianki: Satyra X Juvenalisa, Warszawa 1884). [przypis edytorski]
nummismata (łac.) — monety. [przypis redakcyjny]
nummosus (łac.) — zasobny w pieniądze; bogaty. [przypis redakcyjny]
numquam tutelae suae fiunt (łac.) — „Nigdy się nie wyzbędą opieki” (Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 33; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Numquid super his non visitabo dicit Dominus? Aut super gentem hujuscemodi non ulciscetur anima mea? (łac.) — „Izali dlatego nawiedzę ich? mówi Pan; izali się nad narodem takowym nie będzie mścić dusza moja?”. [przypis tłumacza]
Nunc consurgam, dicit Dominus, nunc exaltabor, nunc sublevabor (łac.) — Teraz powstanę, mówi Pan, teraz wywyższę, teraz się podniosę”. [przypis tłumacza]
Nunc erudimini (łac.) — Teraz nauczcie się (słowa z Ps 2, 10, w kulturze francuskiej znane z użycia ich przez Bossueta w mowie żałobnej poświęconej Henryce Marii de France, księżniczce francuskiej i królowej Anglii). [przypis edytorski]
nundinabantur libertatem nostram (łac.) — frymarczyli wolnością naszą. [przypis redakcyjny]
nunquam Ecclesia reformabitur (łac.) — „Nigdy Kościół nie będzie przekształcony”. [przypis tłumacza]
nunquam (łac.) — nigdy. [przypis edytorski]
Nunquam (…) mollivimus (łac.) — „Nigdy przyzwyczajenie pokonać nie może natury, bo jest niezwyciężona: ale my zaciemniliśmy naszego ducha zabobonem, pociągiem do rozkoszy, gnuśnym lenistwem, ciągle go jeszcze pognębiając przesądami i ziemi nawyczkami” (Cicero, Tusculanae disputationes, V, 27; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
nunquam respondebat fortuna, semper opinio, quamvis poenituisset, audere libebat (łac.) — nigdy nie odpowiadało szczęście, zawsze mniemanie; chociażby miał żałować, lubił być śmiałkiem. [przypis redakcyjny]
nutare coepit (łac.) — chwiać się poczęła. [przypis redakcyjny]
ob caricas Atticas (łac.) — dla fig attyckich. [przypis redakcyjny]
obces, właśc. obcesowo a. obcesem (z łac. obcessus: opętany) — bezczelnie, gwałtownie, jak wariat. [przypis edytorski]
O beatu visio, videre Deum in se ipso, videre in nobis et nos in eo (łac.) — O błogie widzenie, ujrzeć Boga we własnej osobie, ujrzeć Go w nas i nas w Nim. [przypis edytorski]
obediencja (daw., z łac.) — posłuszeństwo. [przypis edytorski]
obediencja (z łac.) — posłuszeństwo. [przypis edytorski]
Obest (…) docent (łac.) — „Częstokroć powaga nauczycieli powstrzymuje i onieśmiela rozwój uczniów” (Cicero, De natura deorum, I, 5; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
obiata (daw., z łac.) — ofiara. [przypis edytorski]
oblatować (łac.) — wpisać do akt. [przypis edytorski]
oblektament (daw., z łac. oblectamentum) — przyjemność, uciecha; rozrywka. [przypis edytorski]
obligates (łac.) — obowiązany. [przypis redakcyjny]
obligować (z łac.) — prosić o coś. [przypis edytorski]
obliterabitur (łac.) — pokryje się. [przypis redakcyjny]
ob metum (łac.) — ze strachu. [przypis redakcyjny]
oboedientia (łac.) — posłuszeństwo. [przypis redakcyjny]
oboedientiam (łac.) — posłuszeństwo. [przypis redakcyjny]
ob rationes (łac.) — z (tych) przyczyn. [przypis redakcyjny]
obscurus (łac.) — ciemny. [przypis redakcyjny]
observantia (łac.) — szacunek. [przypis edytorski]
observare (łac.) — baczyć, obserwować. [przypis edytorski]
observatis conditionibus his (łac.) — pod następującymi warunkami. [przypis redakcyjny]
observentur (…) animo (łac.) — „Przed oczyma duszy niech się unoszą dostojne ideały” (Cicero, Tusculanae quaestiones [wyd. też pod tytułem: Tusculanae disputationes], II, 21; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
obserwancja (z łac.) — szacunek, poważanie; tu: wierność. [przypis edytorski]
obserwa (z łac.) — szacunek i opieka, dbałość. [przypis edytorski]
obserwować (daw., z łac. observare) — tu: zachowywać, strzec, szanować. [przypis edytorski]
obserwować (daw., z łac.) — tu: zachowywać; przestrzegać. [przypis edytorski]
obserwować (z łac.; daw.) — zachowywać; przestrzegać. [przypis edytorski]
obserwować (z łac.) — zachowywać. [przypis redakcyjny]
obserwować (z łac.) — zachowywać, uszanować. [przypis redakcyjny]
obserwowany (z łac., daw.) — zachowywany, utrzymywany (np. o obyczaju, tradycji). [przypis edytorski]
obses a. obces (z łac. obsessus: opętany, szalony) — natarczywie, na oślep. [przypis redakcyjny]
obskurant (łac.) — człowiek mający wsteczne poglądy. [przypis edytorski]
obskurantyzm (z łac.) — ciemnota; zacofanie, nieświadomość, nieuctwo. [przypis edytorski]
obskurantyzm (z łac. obscurare: zaciemniać; obscurans: zaciemniający) — ciemnota, wstecznictwo; postawa wroga wobec oświaty, nauki i postępu (szczególnie o doktrynie i praktyce kościoła katolickiego w stosunku do kultury w okresie Oświecenia); rozmyślne działanie mające na celu niedopuszczenie do rozpowszechnienia wiedzy o jakichś faktach, ideach itp.; niejasność, ogólnikowość, mętność stylu. [przypis edytorski]
obskurant (z łac.) — człowiek zacofany, mający wsteczne poglądy. [przypis edytorski]
obstaculum (łac.) — przeszkoda. [przypis redakcyjny]
obstupuerunt omnes (łac.) — osłupieli wszyscy; wyrażenie używane dawniej w Polsce dla wyrażenia najwyższego zdumienia czymś przerażającym lub niezwykłym, zwykle żartobliwie; inspirowane słowami Eneidy (II 774), wypowiedzianymi przez Eneasza na widok cieni Kreuzy i Polidora: „osłupiałem, włosy stanęły mi na głowie i głos zamarł w ustach”. [przypis edytorski]
Obstupui (…) haesit (łac.) — „Zdrętwiałem, włos się zjeżył, głos zamarł w gardzieli” (Vergilius, Aeneida, II, 774; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
obstupui (łac.; 2 os. perfecti od obstupēsco) — oniemiałem. [przypis edytorski]
obstupui (łac.) — oniemiałem. [przypis edytorski]
obstupuit (łac.) — zdziwiła się, osłupiała. [przypis edytorski]
obstupuit (łac.) — zdziwił się, osłupiał. [przypis redakcyjny]
obviam (łac.) — naprzeciw. [przypis redakcyjny]
occasionaliter (łac.) — przypadkiem. [przypis redakcyjny]
occasionem (łac.) — przyczynę. [przypis redakcyjny]
occidit anguem, e cuius collo guttae cadentes innumeros genuere colubros (łac.) — zabił węża, z którego szyi krople krwi płynące niezliczone mnóstwo zrodziły wężów; Perseusz zabił wężowłosą Gorgonę, nie węża; motyw „chcąc się ojczyźnie przysłużyć” jest zręcznym wymysłem Paska. [przypis redakcyjny]
Occultae fornicariae debetur (…) Est enim omnium eadem ratio (łac.) — Sekretnej nierządnicy należy się sumiennie zapłata, i to o wiele wyższa niż publicznej; usługa bowiem, jaką sekretna nierządnica czyni swoim ciałem, warta jest o wiele więcej niż ta, którą świadczy publiczna; i nie ma żadnego prawa, które by ją wykluczało od zapłaty. Toż samo należy rzec o zapłacie obiecanej dziewicy, kobiecie zamężnej, mniszce i jakiej bądź innej: zachodzi bowiem taż sama racja. [przypis tłumacza]
occurrens calamo (łac.) — nawijająca się pod pióro. [przypis redakcyjny]
occurrent (łac.) — spotkają w drodze. [przypis redakcyjny]
ocelle mi (łac.) — oczko moje, zwrot pieszczotliwy. [przypis edytorski]
oculate (łac.) — ostrożnie, bacznie. [przypis redakcyjny]
oculo spectator, mente incognitor (łac.) — oczami widzący, zaś umysłem niepojmujący. [przypis edytorski]
Oculus Maris (łac.) — Morskie Oko. [przypis edytorski]
O curas chymicorum! O quantum in pulvere inane! (łac.) — O trudy chemików! O jakaż pustka w kurzu! [przypis edytorski]
Odero si potero: si non invitusamabo (łac.) — Będę nienawidził, gdy będę mógł, jeśli nie, choć nierad, będę miłował. [przypis tłumacza]
o desiderabilis (łac.) — o upragniony. [przypis redakcyjny]
o dii, mediocre aliquod infortunium tot tantisque meis felicitatibus apponatis, oro (łac.) — o bogowie, jakąś niewielką przykrość dołóżcie, błagam, do tylu i tak wielkich pomyślności moich; Filip, zdobywając Potideę, otrzymał trzy (Pasek przytacza dwie) pomyślne wiadomości: Parmenion pobił i ujarzmił Dardanów, konie jego zwyciężyły na igrzyskach olimpijskich, urodził mu się syn Aleksander. (Plutarch, Życie Aleksandra, III, 20). [przypis redakcyjny]
Odi profanum (łac.) — nienawidzę nieoświeconego… (początek pieśni III, 1 Horacego: Odi profanum vulgus et arceo: nienawidzę niekulturalnego tłumu i trzymam się od niego z daleka). [przypis edytorski]
Odi profanum vulgus… (łac.) — Nienawidzę nieoświeconego tłumu; fraza z początku pieśni III, 1 Horacego: Odi profanum vulgus et arceo: nienawidzę nieokrzesanego tłumu i trzymam się od niego z daleka. [przypis edytorski]
odi profanum vulgus (łac.) — nienawidzę nieoświeconego tłumu. [przypis edytorski]
Odirum exitium mortalibus, o nihil unquam (łac.) — o straszliwa zgubo śmiertelników, zazdrości, co nigdy niczemu wzrosnąć i wielkim wznieść się sławom nie dozwalasz. [przypis redakcyjny]
Odi (…) sententia (łac.) — „Tych nienawidzę, co działają głupio, a prawią uczenie” (Pacuvius u Gelliusa [w: Gellius Aulus, Noctes Atticae], XIII, 8; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
odium generis humani (łac.) — nienawiść do rodzaju ludzkiego. [przypis edytorski]
odium (łac.) — nienawiść, niechęć. [przypis edytorski]
odium (łac.) — nienawiść, niechęć. [przypis redakcyjny]
odium (łac.) — nienawiść. [przypis edytorski]
odium (łac.) — nienawiść. [przypis redakcyjny]
odium (łac.) — nienawiść, wstręt. [przypis redakcyjny]
