Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7137 przypisów.

Azja (mit. gr.) — jedna z okeanid, w zależności od wersji mitu matka lub żona Prometeusza. [przypis edytorski]

Azja (mit. gr.) — w mitologii greckiej jedna z okeanid. [przypis edytorski]

Azja Mniejsza — azjatycki półwysep między Morzem Czarnym a Morzem Śródziemnym. W czasach rzymskich początkowo była na tym terenie jedna duża prowincja, z czasem podzielona na: Frygię, Bitynię, Cylicję, Kapadocję, Galację, Lycję i Pont. Obecnie jest to azjatycka część Turcji, Anatolia. [przypis edytorski]

Az jaszir — „Wtedy zaśpiewał”, pieśń dziękczynna odśpiewana przez Mojżesza po przekroczeniu Morza Czerwonego. [przypis tłumacza]

Azjej (starop. forma) — (przeciwko) Azji. [przypis edytorski]

Azjów (daw.) — forma archaiczna: Azjowy, należący do Azji. [przypis edytorski]

Azjos — wuj Hektora. [przypis edytorski]

a zmietnie go z stolca (starop.) — i zrzuca go z tronu. [przypis redakcyjny]

a znasz mój czyn — Wyrazy czyn, czynownik, często są tu użyte w znaczeniu rosyjskim, dla Litwinów tylko zrozumiałe. W Rosji, ażeby nie być chłopem albo kupcem, słowem, aby mieć przywilej uwalniający od kary knuta, trzeba wejść w służbę rządową i pozyskać tak nazwaną klasę albo czyn. Służba dzieli się na czternaście klas; potrzeba kilka lat służby dla przejścia z jednej klasy w drugą. Są przepisane czynownikom różne egzamina, podobne do formalności zachowujących się w hierarchii mandaryńskiej w Chinach, skąd, zdaje się, że ten wyraz Mogołowie do Rosji przenieśli, a Piotr Pierwszy znaczenie tego wyrazu odgadnął i całą instytucją w duchu prawdziwie chińskim rozwinął. Czynownik często nie jest urzędnikiem, czeka tylko urzędu i starać się oń ma prawo. Każda klasa albo czyn odpowiada pewnej randze wojskowej, i tak: doktor filozofii albo medycyny liczy się w klasie ósmej i ma stopień majora, czyli asesora kolleskiego; stopień kapitański ma frejlina, czyli panna dworu cesarskiego; biskup lub archirej jest jenerałem. Między czynownikami wyższymi i niższymi stosunki uległości i posłuszeństwa przestrzegają się z równą prawie ścisłością jak w wojsku. [przypis autorski]

A znowuż o Ps LXXVIII (…) — Werset 39: Spiritus vadent et non rediens… [przypis tłumacza]

A — zob. też oznaczone przez: AA uzupełnienie tych rozważań. [przypis edytorski]

Azochis Ἀσωχις, miasto położone na zachodnim brzegu jeziora Genezaret w dolinie Jesreel (μέγα πεδίον, dzisiejsza równina El-Bûttauf). [przypis tłumacza]

azoik (geol.) — najstarszy okres dziejów Ziemi, z którego w formacjach skalnych nie zachowały się żadne ślady życia; obecnie synonim terminu archaik zdefiniowanego jako najstarszy eon w dziejach, przed pojawieniem się organizmów żywych, ok. 4,0–2,5 mld lat temu. [przypis edytorski]

a zoj (jid.) — tak więc; tak, w ten sposób. [przypis edytorski]

azoospermia (med.) — całkowity brak plemników w ejakulacie. [przypis edytorski]

Azop — bóg rzeczny, któremu Jowisz wydarł córkę Eginę. [przypis tłumacza]

Azopos — rzeka w Beocji. [przypis edytorski]

Azor — imię psa. [przypis edytorski]

Azor, Jan — hiszpański jezuita, umarł w Rzymie w 1607. [przypis tłumacza]

Azotos, AretuzaAzotos: Ἄζωτος, אַשְׁדּוֹד ([Aszdod] Joz 13, 3 etc.), w klinach: as-du-di, dziś Esdûd, nędzna wioska, około 300 mieszkańców mająca; Aretuza: Ἀρέθουσα, dzisiejsze Er-Restan, budowle bazaltowe. [przypis tłumacza]

A z pewnością nasz Oront za słówko pochwały — Domyślne: „dopomógłby ci skutecznie w twoim procesie”. Poprzedni wiersz zdaje się zapowiadać, że ta sprawa będzie miała następstwa. [przypis tłumacza]

Azrael — anioł śmierci w islamie. [przypis edytorski]

A zresztą… dawno nie żyła. — w rękopisie jest to dopisek na marginesie. [przypis edytorski]

Aztekowie — indiański lud ze środkowego Meksyku, który w XV w. utworzył potężne imperium, podbite w l. 1519–1521 przez Hiszpanów. [przypis edytorski]

azucarillo — cienka laseczka lodu z cukrem. [przypis autorski]

A zwłaszcza, który z nami był i spokrewniony — Austriak (Rakuszanin). [przypis redakcyjny]

Azyą — czytaj: Azyją [jak wyraz trzysylabowy; red. WL]; wiele miejsc podobnych: Antyochia, Etyopia, Emaus itd. [przypis redakcyjny]

Azyą — wyraz czytamy na trzy sylaby; dziś popr. forma D.lp: Azję. [przypis edytorski]

Azyjanin — dziś: Azjata; mieszkaniec Azji. [przypis edytorski]

azyjski — dziś popr.: azjatycki. [przypis edytorski]

azyjskie — dziś popr.: azjatyckie. [przypis edytorski]

azyjskie (…) okraje — krańce Azji. [przypis edytorski]

azyl — miejsce bezpiecznego schronienia; tu: przytułek. [przypis edytorski]

azylum (daw., z łac. asylum) — azyl, miejsce bezpiecznego schronienia. [przypis edytorski]

azynus (łac. asinus) — osioł. [przypis edytorski]

Azzahra — także: Medina Azahara a. Madinat al-Zahra; arab. kompleks pałacowy w hiszp. Andaluzji, założony w 1. poł. X w. przez kalifa Kordoby Abd ar-Rahmana III i nazwana na cześć jego faworyty jej imieniem (nazwa oznacza dosł. „miasto az-Zahry”); Azahara została splądrowana i zniszczona na początku XI w.; jej ruiny odkryto ponownie po tysiącu lat, w 1911 r. [przypis edytorski]