Spis treści
DamnataW trzejkrólowy wieczór
1
Ślepa matka kądziel przędzie,
Kądziel przędzie, nici mota…
— «Wyjrzyj, wyjrzyj, synku miły,
Przede progi, przede wrota.
5
Wyjrzyj, synku, na wschód słońca,
Czy nie świeci gwiazda owa,
Szczeromodra owa gwiazda,
Betlejemska, Trzejkrólowa».
— «A jakże ją poznam, matko,
10Pośród innych gwiazd tysiąca,
Co się palą nocką jasną,
Na wschód chaty, na wschód słońca»?
— «Poznasz ci ją, synku miły,
Poznasz ci ją zaraz po tem,
15Że nad chatą, gdzie syn wdowi,
Najrzęsistszem sypie złotem.
«Poznasz ci ją po jasności
Nad gwiazdami, nad wszystkiemi,
Że tam świeci najogniściej,
20Gdzie najczarniej jest na ziemi.
Poznasz ci ją, że się pali
Nad polami, jakby żywa,
Dziw do człeka nie przemówi,
Taka w sobie żałośliwa!
25
Czekam ja jej roczek cały,
Boć ci już dochodzą lata,
Żebyś pierwszy ją obaczył,
Kiedy wzejdzie na kraj świata.
Bo ta gwiazda jest pomocna,
30Na wszelakiej dobrej doli…
Żeby mi cię nie pognali
Od tej chaty, od tej roli.
Żeby mi cię nie pognali
Na dalekie, krwawe drogi…
35Wyjrzyj, wyjrzyj, synku miły,
Przede wrota, przede progi!
Na góreczkę wyleć pędem,
Gdzie ta wierzba, ta pochyła,
A prościutko patrzaj w niebo,
40Żeby mi cię obświeciła»…
…………………………..
«Widać, widać, matuleńko!
Na wschód chaty, na wschód słońca
Stoi wielka jasność boża,
45Stoi gwiazda gorejąca.
Jako smolna głownia jarzy,
Ogniem wije, niby żmiją,
Aż patrzący włosy wstają,
Aż psy wszystkie we wsi wyją.
50
Okrutna się od niej miotła
Nad chałupą naszą wali…
Jużci musi betlejemska,
Kiedy się tak tęgo pali!
Wyleciałem na góreczkę,
55Gdzie ta wierzba, ta pochyła,
I prościuśko w nią patrzyłem,
Żeby mnie wam obświeciła!»
— «Nieszczęśliważ dola moja!
Nieszczęśliwa moja głowa!
60Oj, wyjrzała na cię gwiazda,
Ale nie ta, Trzejkrólowa!
Oj, wyjrzała na cię gwiazda,
Co w dalekie pędzi kraje,
Co chleb we łzach żywym macza,
65A grób cudzy kościom daje…
Oj, wyjrzała na cię gwiazda,
Co ma oczy urokliwe,
Oj, walą się od niej chaty,
Oj, walą się płoty krzywe.
70
Oj, płyną ci od niej zdroje,
Krwią serdeczną za tułaczem,
Oj, zawodzą pod nią pola,
Wielkim jękiem, ciężkim płaczem
Oj, truchleje od niej serce,
75Oj, więdnieje młoda głowa…
Obświeciła mi cię gwiazda,
Ale nie ta Trzejkrólowa!
…………………………
Zagasł ogień na kominie,
80Stoi w oknie miotła złota,
Ślepa matka głową trzęsie,
Ani przędzie, ani mota…
Proszę czekać...
