Przypisy

W ruskich odpisach tekstów cerkiewnych nieraz bożnica zajmywa miejsce cerkwi tekstu oryginalnego. por. Materiały Srezniewskiego i.h.v. [przypis autorski]

w rzadkich wolnych chwilach zabawiał się układaniem spisów tych w Warszawie, których w radosnym dniu zdobycia jej przez bolszewików z rozkoszą skaże na śmierć, Piłsudskiego zaś własnoręcznie zamorduje — por. Biesiedowski, Pamiętnik dyplomaty sowieckiego, Poznań, s. 95. [przypis autorski]

wrzescała (gw.) — wrzeszczała. [przypis autorski]

wrzosy wysokie na osiem metrów — Elisée Reclus [autor powołuje się na nazwisko znanego geografa fr., z którego prac korzystał; red. W.L.]. [przypis autorski]

w Rzymie chodziła wieść, było przekonanie, że Judea ma się podnieść i Pana dać światu — Percrebuerat Oriente toto vetus et constans opinio, esse in fatis, ut eo tempore Judaea profecti rerum potirentur (Sueton., Vespas. [Żywot Wespazjana] 4). [przypis autorski]

(…) w Rzymie Oceanu — Wenecja. [przypis autorski]

W Rzymie ojcowie mieli prawo życia i śmierci nad dziećmi — Widzimy w historii rzymskiej, z jakim pożytkiem posługiwano się tą władzą. Wspomnę tylko epokę największego zepsucia. Aulus Fuvius zamierzał udać się do Katyliny: ojciec odwołał go i uśmiercił. Wielu innych tak samo. [przypis autorski]

W Rzymie, powiada Tacyt, konsulowie, senatorowie, rycerstwo, dobrowolnie oddawali się w niewolę — L. I, 7. [przypis autorski]

W Rzymie w szkodzie wyrządzonej niewolnikowi zważano jedynie interes pana — Ten sam duch panował u większości ludów, które wyszły z Germanii, jak się to widzi w ich ustawach. [przypis autorski]

Wśród kandydatek są osoby zasłużone… — ostatnie telegramy doniosły o wyborze 19 kobiet, w tym 9 socjaldemokratek. [przypis autorski]

wśród poprzedników modernizmu Chmielowski wymieniał (…) Sztyrmera i Żmichowską — P. Chmielowski, Historia literatury polskiej, VI, s. 279. [przypis autorski]

wśród rąk potrząsających tyrsami — Tyrsy, święte laski oplecione bluszczem, zakończone gronem winnym, niesione w igrzyskach i świętach Bachusa. Ukazanie się tego widma Aleksandra wielkiego znane jest w historii. [przypis autorski]

Wśród rozmaitych stanowisk, z jakich katolicyzm spoglądać może na kulturę, stanowisko eschatologiczne wysunęło się obecnie na plan pierwszy. Katastrofy spadające na świat… — C. O. von Soden, Das Naturrecht in der Situation, miesięcznik „Hochland”, marzec 1935. [przypis autorski]

W Sądzie Perzyńskiego Bóg (…) z goryczą uśmiecha się do siebie nad sobą — W. Perzyński, Poezje, wyd. II, Warszawa 1923. [przypis autorski]

…wsadziła tylko głowę do fasy, która zdawała się całą izbą… — długość tej olbrzymiej beczki wynosi stóp 14 cali 7, — przecięciowa jej szerokość stóp 12. [przypis autorski]

w salach wykładowych, akademiach, redakcjach pism, (…) tymczasem te piękne rzeczy, w imię których przemawiają, zupełnie zmieniły swe znaczenie w duchu młodych na wszystkich wpływowych stanowiskach zasiadają przedstawiciele starszego pokolenia. (…) — F. Kummer, Deutsche Literaturgeschichte des neunzehnten Jahrhunderts dargestellt nach Generationen, s. 9 (I. Aufl. [1909]). [przypis autorski]

wschodowiec — wschodni wiatr. [przypis autorski]

W senacie słuchał rady z pokorą, choć niemal z niéj sobie żartował — Swetoniusz. [przypis autorski]

wskazać (…) światopoglądową i metodologiczną świadomość istnienia ciągu alienacyjnego u twórcy Legendy Młodej Polski (…) — na myśli przykładowo mam takie rozprawy: A. Werner, Ja i naród, czyli Stanisława Brzozowskiego antynomie wolności; A. Mencwel, Krytyka i utopia; B. Cywiński, Problematyka religijna w pismach Stanisława Brzozowskiego, „Twórczość” 1966, nr 6. [przypis autorski]

(…) wskutek jakiegoś fizykalnego rozszerzania się atmosfery słowa (…) — [Komentarz autora z Uwag.] Właściwie istnieją tylko przesuwalne kompleksy kwestii, oznaczone dla skrócenia tymi etykietami (poezja, sztuka itd.) nieprzesądzającymi w niczym treści. Opisany pod 4) proces psychiczny jest powodem tak zwanych w języku naukowym hipostaz. Jak częstym jest hipostazowanie w codziennym życiu, niech poświadczą dwa autentyczne przykłady. Raz pewien doktor praw sprzeczał się z pewnym doktorem filozofii o to, co to jest „modernizm” (das Moderne), i obaj wierzyli na serio, że temu słowu musi odpowiadać pewien ściśle ograniczony w świecie splot relacji. Mnie się zaś zdaje, że ten, który pierwszy użył wyrazu das Moderne, wpadł nań może wśród gorączki rozmowy, dorywczo uszlachetniając ujemne słowo „modny”. Drugi przykład: spotykałem już wielu ludzi, którzy uparcie twierdzili, że „nie ma sądu obiektywnego”. Nawiasem mówiąc, w odbiorze takiej „teorii”, a raczej najtańszego frazesu, pozostałego w spadku po filozofii sceptycznej, gra rolę albo próżniactwo, albo próżność dążąca do zbicia z pantałyku każdego, co by chciał być tak naiwnym i mieć w ogóle jakiś trwalszy sąd. Otóż „sąd obiektywny” przyjęto tu za wysoko, rozsadzając milczącą konwencję słowa, gdyż „sąd obiektywny” „sam w sobie” jest rzeczą, którą, mówiąc z Schopenhauerem, można pomyśleć (to znaczy powtórzyć w myśli jako słowo z pewnym niejasnym migotaniem otoczenia), ale nie wyrazić. „Sąd obiektywny” jest naturalnie zawsze tylko względny, jest to sąd subiektywny, przyjęty przez ludzi logicznie myślących, chyba że przez to słowo będzie się rozumieć nieznaną jeszcze resztę w przedmiocie, przez sąd niewyczerpaną. [przypis autorski]

W sławnej pracy Franciszka Galtona „Hereditary Genius” — Galton wyłożył swoje poglądy nie tylko w tym głównym dziele, lecz i w innych, mianowicie: Inquiries into human faculty and its development, Life history album, Record of family faculties i Natural inheritance. [przypis autorski]

W słowach odezwy usłyszeliśmy wezwanie do wyzwolenia… — por. Smysł wojny, Moskwa 1914. [przypis autorski]

w słowie i w piśmie, otwarcie, szeroko, prowadzi się dzisiaj apostolstwo egoizmu i apatii (…) chce żyć i używać do woli — L. Popławski, Pisma polityczne, Warszawa 1910, I, s. 7. [przypis autorski]

W słownikach figuruje w les. Leskien, Indogermanische Fortchungen XIX, wykazał, że to forma błędna. [przypis autorski]

w słynnej interpelacji — Patrz Dokumenty, na końcu. [przypis autorski]

„wspaniały, zamknięty w sobie obraz świata całego” — Kultura Odrodzenia (tom II p. 49). [przypis autorski]

wspierając narody walczące o niepodległość swego kraju — mowa tu o powstaniu Kandyjczyków, które rzeczywiście w ten sposób kapitan Nemo wspierał [Kandia to daw. nazwa m. Heraklion na wyspie Krecie; chodzi o greckie powstanie na Krecie przeciwko Imperium Osmańskiemu w l. 1866–1869; red. WL]. [przypis autorski]

Współcześni patrząc na to, jak uległy (…) powiedzieli o nim, że nie było nadeń lepszego sługi ani gorszego pana — Tacyt Annales VI, 20. [przypis autorski]

Współczesna literatura europejska (…) ni planów wykończonych, ni materiałów na nowe instytucje i budowle — B. Chlebowski, Neoromantyzm współczesny i zależna od niego nowa krytyka, „Książka” 1907, nr 7–8. [przypis autorski]

Współczesne badania niemieckie (F. Martini) całkowicie potwierdzają tę krótką historię terminu „die Moderne” (…) — por. F. Martini, Die Moderne, w: Reallexikon der deutschen Literaturgeschichte, t. II, Berlin 1961. [przypis autorski]

Współczesny Werther szumi intelektualnie dość długo, zanim tężyzna młodego umysłu przejdzie w apatię dojrzałego Europejczyka — A. Neuwert-Nowaczyński, Anarchia literacka w Niemczech. (Studium pesymistyczne), „Ateneum” 1899, t. III, z. 2, s. 206. [przypis autorski]

Wspólny moment, urabiający duchowość pokolenia romantyki niemieckiej, był natury negatywnej (…) nawet trudność rozpowszechnienia dokonań artystycznych — W. Dilthey, Das Erlebnis…, s. 270. [przypis autorski]

W społeczeństwie cywilizowanym istnieją (…) Z jednej strony są to instytucje, jako wielkie i stałe ciała (…) Z drugiej strony są to serie, jako dowolne i dość zacieśnione, z natury swej nowatorskie ugrupowania (…) nic więcej wspólnego — F. Mentré, Les générations sociales, 1920, s. 226. [przypis autorski]

Wspominana wcześniej opłata w wysokości 2 centów z tytułu mechanicznej reprodukcji była czym innym niż opłata z tytułu publicznego odtwarzania takich płyt, o ile takie odtwarzanie odbywało się dla zysku. USA Copyright Act of 1909, http://www.copyright.gov/history/1909act.pdf, (dostęp 26.04.2014), ust. 1 punkt e). [przypis autorski]

Wspomina tam w jednym z rozdziałów nieśmiertelnego odkrywcę Ameryki, wśród zaś konkwistadorów najbardziej ludzkiego, Krzysztofa Kolumba… — La Mer, wydanie z r. 1926, s. 318–321. [przypis autorski]

Wspomnienia księcia Trubeckiego są testamentem jego myśli — Wspomnienia z lat dziecięcych wyszły pt. Iz proszłago, wspomnienia z lat uniwersyteckich i późniejszych (aż do końca XIX w.) wychodziły w miesięczniku „Russkaja Mysl”; w przedruku ukazały się w r. 1922. [przypis autorski]

w sprawie uczniów wileńskich było coś mistycznego i tajemniczego — obacz dzieło Leonarda Chodźki: Tableau de la Pologne ancienne et moderne. Małe pisemko drukowane w czasie rewolucji w Warszawie pod tytułem Nowosilcow w Wilnie, tudzież biografia Tomasza Zana w dykcjonarzach biograficznych i w dziele Józefa Straszewicza Les Polonais et les Polonaises. [przypis autorski]

w stanicy korenowskiej zamordowano proboszcza Nazarenko, a cerkiew sponiewierano… — Czornaja Kniga, 1925, s. 255. [przypis autorski]

w stanie zupełnie spokojnym… — Wykład nauki (t. X, s. 160). [przypis autorski]

Wstawaj, promieniejący jak Izis… — napisy grobowe. [przypis autorski]

Wstęp do francuskiego tłómaczenia sonetów Danta przez Gabryela Rossettiego La maison de vie (MDCCCLXXXVII). [przypis autorski]

W stosunku do literatury „upadku” przybrano u nas postawę, którą można by nazwać obywatelską (…) usiłują ten gwałt naturze gleby zadać — C. Jellenta, O dekadentach, „Prawda” 1894, nr 2. [przypis autorski]

w stosunku, jaki łączy każdą rzecz z jej przeciwieństwem, każde twierdzenie z negacją przez nie przezwyciężoną — Czytelnik przypomina tu sobie może uwagi nasze o psychologicznym znaczeniu par zawierających przeciwieństwa i o biegunowości w charakterologii. [przypis autorski]

wstrząsnąć szalbierczym objawieniem Karoliny — Karolinie Towiańskiej miała się objawić matka Adama, która przepowiedziała, że do trzech dni poeta umrze. Mickiewicz mężnie czekał spełnienia się proroctwa. Tragikomiczna scena! [przypis autorski]

wstrzymanie periodu, co grozi również poważnymi chorobami — Normalny period trwać może 4–5 dni i powtarzać się nie częściej niż co cztery tygodnie. Częstsze lub dłuższe są objawem chorobliwym i zmuszają do zasięgnięcia rady lekarza. [przypis autorski]

w studium o Świętochowskim (…) Brzozowski zestawia go z Nietzschem na podstawie, że ci dwaj myśliciele dokonali całkowitego wyzwolenia człowieka — nie mając dostępu do rękopisu owej rozprawy, podaję te wiadomości za Suchodolskim: B. Suchodolski: Stanisław Brzozowski, Warszawa 1933, s. 41. [przypis autorski]

w swym dopełnicielu widzi po prostu kobietę lub mężczyznę „w ogóle” — Słyszałem raz, jak na widok pewnej biseksualnie czynnej artystki dramatycznej z lekkim zarostem, niskim, doniosłym głosem i prawie bez włosów na głowie, pewien mężczyzna biseksualny zawołał: „Co za przepyszna kobieta”. „Kobieta” jest bowiem właśnie dla każdego inna, a przecież ta sama, „w kobiecie” opiewał każdy poeta coś odmiennego, a przecież jedno i to samo. [przypis autorski]

W systemach prawa kontynentalnego (cywilnego) dokonuje się rozróżnienia konstrukcji nazywanej licencją ustawową (ang. statutory license) od licencji przymusowej (ang. compulsory license). Licencja ustawowa oznacza ograniczenie treści praw autorskich, przewidziane bezpośrednio w ustawie, która umożliwia korzystanie z chronionych prawem utworów bez zgody podmiotu uprawnionego, niekiedy przewidując obowiązek zapłaty dodatkowego wynagrodzenia, niekiedy pozwalając na bezpłatne korzystanie. W przeciwieństwie do tego, licencja przymusowa oznacza sytuację, w której podmiot uprawniony zobowiązany jest do udzielenia licencji innemu podmiotowi, a w przypadku braku porozumienia co do jej szczegółowych warunków (w tym wysokości wynagrodzenia), licencji udzieli sąd lub wyznaczony do tego specjalny organ. M. F. Makeen, From „Communication in Public” to „Communication to the Public”; An Examination of the Authors's Rights of Broadcasting, Cabling, and the Making Available of Works to the Public Under the Copyright Laws of the USA, the UK, and France, King's College 1999, https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/files/2932667/392285.pdf, (dostęp 16.02.2014), s. 105, przypis 185, R. Sanjek, American Popular Music and Its Business: The First Four Hundred Years: Volume III, from 1900 to 1984, New York 1988, s. 22–23; H. B. Abrams, Copyright's First Compulsory License, „Santa Clara High Tech. L.J.” 215 (2009), http://digitalcommons.law.scu.edu/chtlj/vol26/iss2/2, (dostęp 10.04.2013), s. 219; H. G. Henn, The Compulsory License Provisions of the U.S. Copyright Law Copyright, „Law Revision Studies” no. 5–6, July 1956, http://www.copyright.gov/history/studies/study5.pdf s. 11. [przypis autorski]

W systemach prawa kontynentalnego (cywilnego) dokonuje się rozróżnienia konstrukcji nazywanej licencją ustawową (ang. statutory license) od licencji przymusowej (ang. compulsory license). Licencja ustawowa oznacza ograniczenie treści praw autorskich, przewidziane bezpośrednio w ustawie, która umożliwia korzystanie z chronionych prawem utworów, bez zgody podmiotu uprawnionego, niekiedy przewidując obowiązek zapłaty dodatkowego wynagrodzenia, niekiedy pozwalająca na bezpłatne korzystanie. W przeciwieństwie do tego, licencja przymusowa, oznacza sytuację, w której podmiot uprawniony zobowiązany jest do udzielenia licencji innemu podmiotowi, a w przypadku braku porozumienia co do jej szczegółowych warunków (w tym wysokości wynagrodzenia), licencji udzieli sąd lub wyznaczony do tego specjalny organ. M. F. Makeen, From „Communication in Public” to „Communication to the Public”; An Examination of the Authors's Rights of Broadcasting, Cabling, and the Making Available of Works to the Public Under the Copyright Laws of the USA, the UK, and France, King's College 1999, https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/files/2932667/392285.pdf, (dostęp 16.02.2014), s. 105, przypis 185. [przypis autorski]

Wszak dzieci te, kleine lallende Kinder, nie należą do żadnego narodu… — Ten ustęp i inne przytaczam w skróceniu. [przypis autorski]

wszakże Akademia ma obowiązek powoływać do swego grona najlepsze umysły królestwa, nie zaś biskupów-wujów tych osób, które mają wpływy — chciał powiedzieć, że beneficjum królewskie nadane biskupowi nie ma nic wspólnego z kwalifikacjami akademickimi. [przypis autorski]

Wszakże (…) Kasię lub Marysię? — nie chcę nazywać rzeczy po imieniu, ale łaskawy czytelnik sam sobie słowa moje przełoży na język Arystofanesa. [przypis autorski]

Wszędzie, gdzie duchowieństwo tworzy korporację — należy wyraźnie zaznaczyć, że duchowieństwo związane jest w jedno ciało nie tyle dzięki formalnym zgromadzeniom, takim jak francuskie, ile dzięki wspólnocie Kościołów. Wspólnota ta i ekskomunika stanowią układ społeczny duchowieństwa, układ, przy pomocy którego będzie ono zawsze panem narodów i królów. Wszyscy księża, pozostający z sobą we wspólnocie, są współobywatelami, choćby przebywali na dwóch krańcach świata. Ten wynalazek jest arcydziełem politycznym. Nic podobnego nie istniało u kapłanów pogańskich, toteż nigdy nie tworzyli oni korporacji duchowieństwa. [przypis autorski]

Wszędzie, gdzie przyjęto nietolerancję teologiczną, musi mieć ona jakieś państwowe skutki — na przykład małżeństwo, będąc umową cywilną, wywiera skutki prawnocywilne, a nawet nie jest rzeczą możliwą, by społeczność bez nich się utrzymała. Przypuśćmy więc, że duchowieństwu uda się w końcu przyznać sobie wyłączne prawo udzielania tego aktu, prawo, które musi z konieczności przywłaszczyć sobie w każdej nietolerancyjnej religii; czyż nie jest jasne, iż wówczas, wysuwając w porę władzę Kościoła, sprawi, że władza księcia stanie się daremna, że będzie on miał tych tylko poddanych, których duchowieństwo zechce mu oddać. Będąc panem zaślubiania lub niezaślubiania ludzi, zależnie od tego, czy będą wyznawać lub nie, taką lub inną doktrynę, zależnie od tego, czy będą przyjmować lub odrzucać taki lub inny formularz, zależnie od tego, czy będą mu więcej lub mniej oddani, ostrożnie postępując i nie ustępując w niczym, czyż nie jest jasne, że samo będzie rozrządzać spadkami, urzędami, obywatelami, państwem nawet, które złożone z samych bękartów nie będzie mogło utrzymać się? Powie mi kto: ależ będzie się odwoływało do panującego, pozywało, skazywało, zajmowało dobra doczesne. Aż litość bierze! Duchowieństwo, byleby tylko miało trochę nie odwagi nawet, ale rozsądku, spokojnie pozwoli apelować, pozywać, skazywać, zajmować, w końcu zaś pozostanie panem. Zdaje mi się, że nie jest to wielkim poświęceniem poniechać jakiejś cząstki, gdy się jest pewnym owładnąć wszystkim. (Uwaga usunięta przez Russa w ostatniej chwili z pierwszego wydania 1762 r.). [przypis autorski]

wszędzie go znają (…) — W różnych miejscowościach, różnie go też zowią: Janko Sablik, Janek Czakor; Krzeptowski jest nazwiskiem rodziny; Sabałą nazywają go od posiadłości, którą po ojcu odziedziczył. [przypis autorski]

wszędzie łatwo miejscowym tradycjom się poddając z posłuszeństwem słowiańskim szkole każdej, wzór cierpliwości, zaparcia się i pokory — cytat z Menego Cypriana Kamila Norwida [cytat nieznacznie zmieniony; red. WL]. [przypis autorski]

wszędzie uczeni idą przeciw zwyczaiowi — pisma niektóre powstaią przeciw Akademikom francuskim, nazwanym Jch Mość Czterdziestu; iż doskonaląc ięzyk, piszą częstokroć przeciw zwyczaiowi. To może dało pochop Pirronowi do żartu: Jch Mość Czterdziestu maią rozum za czterech. [przypis autorski]

Wszechmoc Lewiatana (…) przedstawił jeszcze w r. 1902 w tryskających dowcipem dialogach — [Wojciech Dzieduszycki], Mesjanizm Polski a prawda dziejowa, Kraków 1902. [przypis autorski]

wszelijakiego (gw.) — wszelakiego. [przypis autorski]

Wszelka miłość na ziemi (…) — Księgę tę przetłumaczono swobodnie z włoskiego rękopisu p. Lisio Visconti, bardzo niepospolitego młodzieńca, który zmarł niedawno w Volterra, swej ojczyźnie. W dniu niespodziewanego zgonu pozwolił tłumaczowi ogłosić swój szkic o miłości, o ile zdoła mu nadać przyzwoitą formę. Castel Fiorentino, 10 czerwca 1819 r. [Lisio Visconti to podobnie jak baron Bottmer i Delfante, alter ego Stendhala; w Volterra, w czerwcu 1819 r. Stendhal zwątpił w możliwość pozyskania wzajemności Matyldy Dembowskiej; przyp. red.]. [przypis autorski]

Wszelka synteza natomiast jest twórczością i na odwrót (…) tam będziemy mieli z „nagą duszą” do czynienia — J. Żuławski, Prolegomena, Kraków 1902, s. 86 (Teoria sztuki „nagiej duszy”). [przypis autorski]

wszelkie możliwe stopnie genialności — Z talentem nie mają one jednak nic wspólnego. [przypis autorski]

Wszelkie połączenie (conjunctio) jest albo złożeniem (compositio), albo powiązaniem (nexus). Pierwsze jest syntezą rozmaitych szczegółów, nie koniecznie należących do siebie, jak np. dwa trójkąty, na które podzielony zostanie kwadrat przez przekątnią, same przez się nie koniecznie należą do siebie; taką też jest synteza jednorodnych czynników we wszystkim, co może być rozważane matematycznie (a tę syntezę znowuż można podzielić na nagromadzenie [Aggregation] i zespolenie [Coalition], z których pierwsze zwraca się ku wielkościom ekstensywnym, a drugie ku intensywnym). Powiązanie zaś (nexus) jest to synteza rozmaitych szczegółów, o ile te koniecznie należą do siebie, jak sp. przypadłość do jakiejś substancji, lub skutek do przyczyny, – a zatem wyobrażane bywają jako choć niejednorodne, a przecież a priori połączone; takie połączenie, że jest dowolne, nazywam więc dynamicznym, gdyż dotyczy połączenia w istnieniu rozmaitości (tę znów syntezę można podzielić na fizyczną zjawisk między sobą, i metafizyczną — ich połączenie a priori we władzy poznawczej). [Tej uwagi nie ma w pierwszym wydaniu — przyp. tłum]. [przypis autorski]

wszelkie życie niewinne ma prawo do odrobiny szczęścia… — ibid., s. 340–41. [przypis autorski]

w sztukach dionizyjskich (…) w sztukach apolińskich — terminologia Schopenhauera, którą przejął od niego w Narodzinach tragedii Nietzsche. [przypis autorski]

w Szwajcarii będą ci deptać po piętach druhy Świętej Małgorzaty — Pan Pellico nadal tej nazwie europejski rozgłos: jest to miano ulicy w Mediolanie, gdzie znajduje się gmach policji i więzienia [Silvio Pellico (1789–1854) — wł. pisarz i poeta, karbonariusz, za działalność spiskową więziony m.in. w twierdzy Szpilberg na Morawach; autor książki Moje więzienia; Red.]. [przypis autorski]

Wszyscy akademicy są sobie równi wedle brzmienia statutu — patrz: St. Evremont: Akademicy. Godeau: Jak się masz, Colletecie?/ Colletet (rzuca się na kolana): Wielki biskup z Grassu/ Raczy rzec, czy mam upaść i w wielkiej pokorze/ Usta do święconego przyłożyć obcasu?/ Godeau: Ależ wstań, wstań, kolego! Nie całuj, broń Boże!/ Wszakżeśmy sobie równi, synowie Apolla,/ Wstań mi zaraz!/ Colletet: Gdy Waszej Eminencji wola,/ Wstaję, dzięki ci czyniąc, Przedostojny Panie!/ Godeau: Statut wśród wszystkich członków uczynił zrównanie,/ Więc choć, gdy biskup jedzie, stać ci trzeba z brzega,/ Ale tum dla cię Godeau, twój druh i kolega. Ks. Coignard żył za czasów monarchii. W onych latach Akademia uczyniła równymi członków swych, choć nierówni byli wobec prawa. Została ona zniszczoną w roku 1793, jako „ostatni przytułek arystokracji”. [przypis autorski]

Wszyscy domowi — szlachta, panny, giermki, draby — Drab, żołnierz pieszy, p. Słownik Lindego. [przypis autorski]

wszyscy inszy (gw.) — wszyscy inni. [przypis autorski]

Wszyscy i wszędzie teraz piszą i mówią (…) żaden odgłos sympatyczny dla nas od niego do nas nigdy nie dochodzi — E. Orzeszkowa, Listy, Warszawa 1938, II, cz. 2, s. 131. [przypis autorski]

wszyscy mandaryni cywilni i wojskowi są rzezańcami — Tak samo było kiedyś w Chinach. Dwaj Arabowie mahometanie, którzy tam podróżowali w IX wieku, powiadają rzezaniec, kiedy chcą mówić o gubernatorze miasta. [przypis autorski]

Wszyscy się zeszli w jedno zgromadzenie — wyznania, które się odłączyły od Kościoła katolickiego, są protegowane szczególniej w Rosji; naprzód stąd, iż zwolennicy tych wyznań z łatwością przechodzą na wiarę grecką za przykładem niemieckich księżniczek i książąt; potem, że pastorowie są najlepszą podporą despotyzmu, wmawiając ludowi ślepe posłuszeństwo dla władzy świeckiej, nawet w rzeczach sumnienia, w których katolicy odwołują się do decyzji Kościoła. Wiadomo, iż wyznania auszburskie i genewskie na rozkaz króla pruskiego połączyły się w jeden Kościół. [przypis autorski]

Wszyscy wiedzą i czują, że jakiś olbrzymi cień padł na słońce cywilizacji europejskiej (…) wszędzie niepewność i trwoga oczekiwania — W. Bogusławski, Najnowsza powieść Sienkiewicza, „Świat” 1891, s. 17. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty i informacje zawarte w niniejszym akapicie pochodzą z: Gaultier's memorandum for the provincial booksellers, Lyon (1776), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), wyd. L. Bently, M. Kretschmer,www.copyrighthistory.org, rozdz. 1 s. 3, 5, 35, 38, 42. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie pochodzą z: J. Locke, Liberty of the press…, s. 333–334. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie pochodzą z: Kohler, Author's Right, Jena (1880), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), wyd. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, ch. 1 p. 67–69. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie pochodzą z: M. Glückberg, Prawa autorów i artystów, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1875, nr 35, s. 275. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie pochodzą z: R. Deazley (2008), Commentary on Hinton v. Donaldson (1773), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), wyd. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie podane są za: J. J. Litauer, Uwagi nad projektem ustawy autorskiej referenta prof. Zolla, Komisja Kodyfikacyjna Rzeczpospolitej Polskiej. Sekcja Prawa Cywilnego, Kraków 1920, s. 13. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie podano za F. Zoll, Prawo autorskie w projekcie prof. F. Zolla, Kraków 1920, s. 15–17. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie podano za: F. Zoll, Prawo autorskie w projekcie prof. F. Zolla, Kraków 1920, s. 15. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie podano za F. Zoll, Zasady na których ma polegać…, s. 33–34. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie podano za F. Zoll, Zasady na których ma polegać…, s. 35–37. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty w niniejszym akapicie podano za Morillot on the author's right…, ch. 1, p. 24–25. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty zawarte w niniejszym akapicie pochodzą z: K. Zaradkiewicz, Instytucjonalizacja wolności majątkowej. Koncepcja podstawowego prawa własności i jej urzeczywistnienie w prawie prywatnym, Warszawa 2013, s. 393–394. [przypis autorski]

Wszystkie cytaty zawarte w niniejszym akapicie podano za: Materiały komisji kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] S. Gołąb, Ustawa o prawie autorskim z dnia 29 marca 1926 r. z materiałami, Warszawa 1928, s. 28–30. [przypis autorski]

wszystkie inne rzeczy można wypożyczyć albo kupić; podczas gdy pieniądz, będący ceną rzeczy, pożycza się a nie kupuje — nie mówię tu o wypadkach, w których złoto i srebro uważa się za towar. [przypis autorski]

Wszystkie narody świata potępiają zabójstwa dokonywane przez żołnierzy na zimno, poza ukropem walki — Jeżeli nie chcemy cytować tych, które zjadają swoich jeńców. [przypis autorski]

wszystkie obrazy ze znaków sklepowych — w Wiedniu na każdym znaku sklepowym jest malowidło, zwykle portret osoby, od której cały magazyn otrzymuje swą nazwę, jak np. Kardynał, Pani Kataloni, Ypsilanti, i t. d. Są to niekiedy nawet utwory wcale artystyczne. [przypis autorski]

Wszystkie religie są trucizną, przede wszystkim zaś chrześcijaństwo… — por. M. Zdziechowski, Walka o duszę młodzieży, s. 34. [przypis autorski]

Wszystkie środki wymyślone dla utrwalenia wielkości rodów w monarchii nie mogą mieć zastosowania w arystokracjach — Zdaje się, iż celem niektórych arystokracji jest nie tyle utrzymać państwo, ile to, co nazywają swoim szlachectwem. [przypis autorski]

Wszystkie szczegóły wedle rękopismów źródeł cechowych. [przypis autorski]

Wszystkie te kraje spustoszyli Tatarzy — od czasu Ptolemeusza, który opisuje tyle rzek wpadających do wschodniej strony Morza Kaspijskiego, musiały zajść wielkie zmiany w tym kraju. Mapa cara wskazuje z tej strony jedynie rzeką Astrabat, zaś mapa p. Batalsiego nic. [przypis autorski]

Wszystkie te myśli znamy, słyszymy od lat kilku, choć wypowiedziane ani tak świetnie, ani z taką ekspresją uczucia — W. Feldman, Piśmiennictwo polskie, II, s. 14. [przypis autorski]

wszystkie te rzeczy, za którymi tłum się ugania (…) częstokroć są przyczyną zguby tych ludzi, którzy je posiadają, a zawsze tych, których one posiadają — To jest dokładniej do wykazania. [przypis autorski]

wszystkie trzy bawiły się pieskiem — damy, które mężow swoich nie nazywaią kotkami, iak był zwyczay w Paryżu 1760, sprawiedliwie robią, że kochaią pieski. Te stworzenia (mówi ieden) są osobliwsze. Panowie uskarżaią się na służących, ci na panów, bogaci na rzemieślników, ci na bogatych, mężowie na żony, te na mężów, rodzice na dzieci, te na rodziców, kochanek na kochankę, ta przez dziwactwo na kochanka; a każdy swego psa chwali i daleko prędzey znaleźć można dobrego psa niż dobrego człowieka. W całey Warszawie ledwie iest kilka złych psów; pytam się poczciwych ludzi, ieżeli liczba filutów nie iest daleko większa. [przypis autorski]

wszystkie uczciwe środki pożyczania i zaciągania pożyczek zniesiono w Rzymie, i że zagnieździła się tam okropna, wciąż odradzająca się lichwa — Cyceron powiada, że za jego czasu pożyczano w Rzymie na trzydzieści cztery od sta, a na czterdzieści osiem od sta na prowincjach (Listy do Attykusa, V, 21). [przypis autorski]

Wszystkie używane terminy wykorzystuje w swej syntezie Feldman (…) popada w sprzeczności, których nie omieszkał mu wytknąć Chmielowski — P. Chmielowski, W. Feldman o literaturze polskiej najnowszej, „Krytyka” 1902, z. VIII, s. 105–118. [przypis autorski]

Wszystkie wiary zbankrutowały (…) twierdze społeczeństwa — W. Feldman Piśmiennictwo polskie, Lwów 1905, II, s. 14. [przypis autorski]

Wszystko bowiem teraz było fin-de-siècle (…) opluwszy go naturalnie należycie, mianował ów kierunek wynikiem fin-de-siècle'u — G. Zapolska, Fin-de-siècle'istka, Kraków 1958, s. 466–467. [przypis autorski]