Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji współczesnych autorek i autorów wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur.
Footnotes
By first letter: all | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
By type: all | author's footnotes | Wolne Lektury editorial footnotes | source editorial footnotes | translator's footnotes
By qualifier: all | angielski, angielskie | arabski | architektura | białoruski | bez liczby pojedynczej | czeski | dopełniacz | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | islandzki | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | liczba mnoga | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | żartobliwie | zdrobnienie
By language: all | polski
132 footnotes found
abszejt (daw., z niem.) — odpuszczenie. [przypis redakcyjny]
Allgemeinheit (niem.) — powszechność. [przypis redakcyjny]
amalgamiert sich mit dem Herrn nicht körperlich, sondern indentificiert sich mit Ihm geistig (niem.) — nie stapia się z Panem cieleśnie, lecz jednoczy się z Nim duchowo. [przypis redakcyjny]
Ansatz (niem.) — tu: podejście, postawa, sposób bycia. [przypis redakcyjny]
banhof (z niem.) — dworzec. [przypis redakcyjny]
basarunek (z niem. Besserung) — kara sądowa za okaleczenie. [przypis redakcyjny]
basarunek ( z niem.) — grzywna sądową za obrazę. [przypis redakcyjny]
basarunek (z niem.) — wynagrodzenie za krzywdę; odszkodowanie; chłosta, cięgi. [przypis redakcyjny]
baserunek (z niem.) — odszkodowanie za sprawiony ból. [przypis redakcyjny]
Bite majn her (niem.) — proszę, mój panie (napisane są te wyrazy tak, jak je wymawiał służący). [przypis redakcyjny]
borg (z niem.) — kupno na kredyt; borgowa służba: służba niepłacona gotówką, zaległy żołd. [przypis redakcyjny]
bretnal (z niem. Brettnagel) — duży gwóźdź do przybijania desek. [przypis redakcyjny]
briefträger (niem.) — listonosz. [przypis redakcyjny]
bryftrygier (z niem.) — listonosz. [przypis redakcyjny]
bulwark (z niem.) — grobla murowana, molo. [przypis redakcyjny]
bunt (z niem.) — związek. [przypis redakcyjny]
burgrabia (z niem.) — urzędnik w zamkach pełniący funkcje sądownicze i wojskowe. [przypis redakcyjny]
burg (z niem.) — gród, miasto. [przypis redakcyjny]
bursz (z niem.) — chłopak. [przypis redakcyjny]
cekhauz (z niem.) — arsenał, zbrojownia. [przypis redakcyjny]
cekhauz (z niem.) — zbrojownia, arsenał. [przypis redakcyjny]
cekhauz (z niem. Zeughaus) — arsenał, zbrojownia. [przypis redakcyjny]
cugi (niem.) — tu: pociągnięcia. [przypis redakcyjny]
cugi (z niem.) — przeciągi. [przypis redakcyjny]
cugi (z niem.) — zaprzęgi; tu: przystrojone żałobnie konie, ciągnące karawan ze zwłokami. [przypis redakcyjny]
dank (daw., z niem.) — [tu:] chwała. [przypis redakcyjny]
dank (z niem.) — nagroda zwycięstwa. [przypis redakcyjny]
Denken des Denkens (niem.) — myślenie myślenia. [przypis redakcyjny]
der Hauptagitator (niem.) — główny podżegacz. [przypis redakcyjny]
der Kaffee war ja immer gut… (niem.) — kawa była przecież zawsze dobra i przy obiedzie najadał się do syta… Dlaczego więc to zrobił?… [przypis redakcyjny]
„Die Dame” (niem.) — „Pani”, niemieckie czasopismo ilustrowane. [przypis redakcyjny]
die unglücklichen Polen (niem.) — nieszczęśliwi Polacy. [przypis redakcyjny]
Du lieber Gott! Es ist ja schon zehn Uhr (niem.) — Boże kochany! Jest już przecież dziesiąta godzina. [przypis redakcyjny]
ersatz (niem.) — namiastka. [przypis redakcyjny]
fajn (niem.) — przedni, dobry (pisownia zniekształcona). [przypis redakcyjny]
fanszlibrowy (z niem. feines Silber) — srebrny. [przypis redakcyjny]
felcech (z niem. Feldzeichen) — pas ukośny od ramienia do biodra, służący do zawieszania broni siecznej. [przypis redakcyjny]
Feuer (niem.) — ognia. [przypis redakcyjny]
fochy (z niem.) — tu: zaloty, figle. [przypis redakcyjny]
fort! fort!… (niem.) — precz! precz!… [przypis redakcyjny]
fraucymer (z niem. Frauenzimmer) — komnata kobiet, pokój dla dam; damy dworu, stałe towarzystwo królowej lub księżnej. [przypis redakcyjny]
fraucymer (z niem. Frauenzimmer: komnata kobiet, pokój dla dam) — damy dworu, stałe towarzystwo królowej lub księżnej. [przypis redakcyjny]
fraucymer (z niem. Frauenzimmer: komnata kobiet, pokój dla dam) — damy dworu, stałe towarzystwo królowej lub księżnej. [przypis redakcyjny]
fraucymer (z niem. Frauenzimmer: komnata kobiet, pokój dla dam) — damy dworu, stałe towarzystwo księżnej. [przypis redakcyjny]
fryszt (z niem.) — czas wolny, wczas. [przypis redakcyjny]
gbur (z niem.) — chłop. [przypis redakcyjny]
Geist (niem.) — duch absolutny. [przypis redakcyjny]
gemajna (daw., z niem. gemein: zwykły) — częściej: gemajn, szeregowiec w wojsku polskim cudzoziemskiego autoramentu. [przypis redakcyjny]
gleczer (z niem.) — lodowiec. [przypis redakcyjny]
glejt (z niem. Geleit: konwój) — przepustka, list żelazny, dokument, zezwalający na przejazd. [przypis redakcyjny]
graf (niem.) — hrabia. [przypis redakcyjny]
gruba (z niem. Grube: dołek, jama) — palenisko. [przypis redakcyjny]
Gut Morgen, Grossmutter (niem.) — dzień dobry, babciu! [przypis redakcyjny]
Gut Morgen, meine Kinder! Der Kaffee ist schon fertig… (niem.) — dzień dobry, moje dzieci, kawa jest już gotowa. [przypis redakcyjny]
Gut Morgen, meine Mutter! (niem.) — dzień dobry, moja matko! [przypis redakcyjny]
Gut, sehr gut (niem.) — dobrze, bardzo dobrze. [przypis redakcyjny]
gzems, gzyms (z niem.) — poziomo biegnący występ muru. [przypis redakcyjny]
Halt (niem.) — stać. [przypis redakcyjny]
harcopf (lub harcap, z niem.) — warkocz przy peruce. [przypis redakcyjny]
hart sei! (niem.) — bądź twardy. [przypis redakcyjny]
Herr Gott! (niem.) — Panie Boże! [przypis redakcyjny]
Herr Hauptmann (niem.) — panie hetmanie. [przypis redakcyjny]
Herr Jesas… Aber du hast noch keinen Kaffee getrunken?… (niem.) — Panie Jezu… Ale ty nie piłeś jeszcze kawy?… [przypis redakcyjny]
Höchstes Glück der Erdenkinder Ist nur die Persönlichkeit!… (niem.) — Najwyższym szczęściem dziecka ziemi jest tylko osobowość!… [przypis redakcyjny]
Ignaz!… Herr Jesas… Ignaz!… Wo bist du so lange gewesen, lieber Ignaz?… (niem.) — Ignacy!… Panie Jezu… Ignacy! Gdzie byłeś tak długo, drogi Ignacy?… [przypis redakcyjny]
jegermajster (niem.) — łowca, myśliwy. [przypis redakcyjny]
Jesas! Jesas… wie ist das schrecklich… (niem.) — Jezu! Jezu!… jakie to straszne… Ale powiedz mi, drogi Ignacy, więc po co ty właściwie poszedłeś na Węgry? [przypis redakcyjny]
jurgieltnik (z niem. Jahrgeld: coroczna wypłata) — urzędnik opłacany przez obce państwo lub korumpowany przez kogoś innego stałą pensją. [przypis redakcyjny]
kancerz (z niem.) — rodzaj siatki do chwytania ryb. [przypis redakcyjny]
kinderbal (z niem.) — zabawa dla dzieci. [przypis redakcyjny]
kirys (z niem. ) — pancerz. [przypis redakcyjny]
kluba a. kloba (z niem.) — rowek na walcu, na który zakłada się linkę; wypaść z kluby: nadwerężyć się. [przypis redakcyjny]
kopersztych (z niem. Kupferstich) — miedzioryt. [przypis redakcyjny]
krużganek (z niem.) — kryty korytarz wzdłuż budynku od strony dziedzińca. [przypis redakcyjny]
kuczer (z niem.) — woźnica. [przypis redakcyjny]
kundman (z niem.) — stały odbiorca. [przypis redakcyjny]
lampucer (z niem. Lampenputzer) — latarnik, oprawiający i zapalający uliczne lampy. [przypis redakcyjny]
latr a. łatr (z niem.) — sążeń; antropometryczna jednostka długości (tzw. siąg: zasięg rozpostartych ramion), w okresie starop. wynosząca ok. 1,7 m. [przypis redakcyjny]
lotka, lojtka (z niem.) — gruby śrut lub mała kula. [przypis redakcyjny]
Merkwürdig (niem.) — osobliwe. [przypis redakcyjny]
nein, nein, kann nicht (niem.) — nie, nie, nie mogę. [przypis redakcyjny]
oberszt (z niem. Oberst) — pułkownik. [przypis redakcyjny]
O, du Spitzbub!… (niem.) — O, ty łobuzie!… [przypis redakcyjny]
odwach (z niem. Hauptwache: straż główna) — wartownia, kordegarda. [przypis redakcyjny]
ordynek (z niem. Ordnung) — porządek. [przypis redakcyjny]
ordynek (z niem. Ordnung) — porządek, szyk. [przypis redakcyjny]
ordynek (z niem. Ordnung) — porządek, szyk, szereg. [przypis redakcyjny]
ordynek (z niem.) — szyk, porządny bój. [przypis redakcyjny]
pekeflejsz (z niem.) — mięso peklowane (konserwowane). [przypis redakcyjny]
Pferd (niem.) — koń. [przypis redakcyjny]
pludry (daw., z niem.) — krótkie spodnie, często bufiaste, z rozcięciami, ukazującymi podszewkę. [przypis redakcyjny]
pludry (daw.; z niem. Pluderhosen) — krótkie, bufiaste spodnie z pionowymi rozcięciami ukazującymi podszewkę, sięgające do połowy ud lub do kolan. Moda na pludry pojawiła się w XVI w. w Niemczech; wkrótce stały się popularne w całej Europie. Stanowiły element daw. stroju dworskiego, jak również ubioru żołnierskiego. W Polsce w XVII–XVIII w. nazywano tak każde spodnie sięgające powyżej kolan; por. pumpy. [przypis redakcyjny]
plundrować (starop., z niem.) — plądrować. [przypis redakcyjny]
policmajster (niem.) — policjant. [przypis redakcyjny]
portwein (z niem.) — czerwone mocne wino portugalskie. [przypis redakcyjny]
priesterlich (niem.) — kapłańskim. [przypis redakcyjny]
raniec (ros. raniec, z niem.) — tornister. [przypis redakcyjny]
rum (z niem. Raum) — przestrzeń, miejsce. [przypis redakcyjny]
rychtyg (z niem.) — właśnie, dokładnie. [przypis redakcyjny]
Sag mir (niem.) — powiedz mi. (Tu i w dalszym ciągu rozmowy stary Mincel sam tłumaczy łamaną polszczyzną wyrażenia niemieckie.) [przypis redakcyjny]