Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | czeski | dopełniacz | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | islandzki | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | żartobliwie | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 24905 przypisów.

adversitates fortunae et iniurias caeli (łac.) — przeciwności losu i srogość klimatu. [przypis redakcyjny]

adverso pectore (łac.) — z przodu, w pierś. [przypis redakcyjny]

ad victum (łac.) — żywność; por. wikt. [przypis redakcyjny]

advienne ce que pourra (franc.) — niech się dzieje, co chce. [przypis redakcyjny]

ad violenta media (łac.) — do gwałtownych środków. [przypis redakcyjny]

ad vitae tempora (łac.) — do zgonu. [przypis redakcyjny]

ad votum in frequentia (łac.) — do zakonnego ślubu w obecności. [przypis redakcyjny]

ad votum (łac.) — do ślubu. [przypis redakcyjny]

adwena (z łac.) — przybysz. [przypis redakcyjny]

adwent (z łac.) — okres postu przed Bożem Narodzeniem. [przypis redakcyjny]

adwersarz (starop.) — nieprzyjaciel. [przypis redakcyjny]

Adyg — Adyga, rzeka w płn. Włoszech. [przypis redakcyjny]

aegrotus, quamdiu animam habet, spem habet (łac.) — chory, dopóki dusza w ciele, nie traci nadziei. [przypis redakcyjny]

Aemilius — zwyciężony przez Hannibala r. 216 p.n.e. [przypis redakcyjny]

aemulabantur (łac.) — szli w zawody. [przypis redakcyjny]

Aenobarbus — Miedzianobrody, Rudobrody, przydomek Nerona. [przypis redakcyjny]

aequaliter (łac.) — równo. [przypis redakcyjny]

aeroplan (przestarz.) — samolot. [przypis redakcyjny]

aerumnarum plena est (łac.) — jest pełna trosk. [przypis redakcyjny]

Aerumnarum plenus (łac.) — pełen trosk. [przypis redakcyjny]

afekcją (forma B.lp r.ż.) — wrażliwość. [przypis redakcyjny]

afektacja — tu: chęć, żądanie. [przypis redakcyjny]

afektacja — tu: usłużność. [przypis redakcyjny]

afektacja — życzenie. [przypis redakcyjny]

afekt (daw.) — uczucie, życzliwość. [przypis redakcyjny]

afekt (daw.) — uniesienie. [przypis redakcyjny]

afektować — pragnąć. [przypis redakcyjny]

afektować — prosić. [przypis redakcyjny]

afektować — życzyć sobie. [przypis redakcyjny]

afekt — tu: skłonność. [przypis redakcyjny]

afekty carnis (z łac.) — namiętności ciała. [przypis redakcyjny]

afekt (z łac.) — tu: uczucie. [przypis redakcyjny]

afekt (z łac.) — uczucie; tu: miłość. [przypis redakcyjny]

affectus populi (łac.) — miłość ludu. [przypis redakcyjny]

afficiunt (łac.) — dotyczą. [przypis redakcyjny]

afflictio (łac.) — zmartwienie. [przypis redakcyjny]

afflictio supra afflictiones (łac.) — cios nad ciosy. [przypis redakcyjny]

afflicto afflictionem (łac.) — zadajesz rany rannemu; utrapionemu utrapienia. [przypis redakcyjny]

a fine — od końca. [przypis redakcyjny]

aflikcja — utrapienie. [przypis redakcyjny]

aflikcyja — utrapienie, zmartwienie. [przypis redakcyjny]

a fortes creantur fortibus, nec imbellem feroces progener ant aquilae columbam (łac.) — dzielni rodzą się z dzielnych; bezbronnego gołębia nie płodzą orły drapieżne. [przypis redakcyjny]

AfraniAfranio, dworzanin ferarski, przyjaciel Ariosta. [przypis redakcyjny]

Afrodyfa (mit. gr.) — bogini miłości. [przypis redakcyjny]

afrykański jeniec — tu: Jugurta. [przypis redakcyjny]

Afrykanki — perliczki, wywodzą się z Afryki. [przypis redakcyjny]

Afrykus — gwałtowny wiatr południowo-zachodni. [przypis redakcyjny]

A. F. Villemain (1790–1870) — pisarz francuski, ówczesny minister oświecenia. [przypis redakcyjny]

Again, in explaining value, I do not wish to trace its possible origins, but I try simply to show what are the actual and observable elements into which the natives' attitude towards the object valued can be analysed. [przypis redakcyjny]

Agamemnon (mit. gr.) — bohater Iliady, król Argolidy, wódz Greków w wojnie trojańskiej. [przypis redakcyjny]

Agapy — uczty pierwszych chrześcijan, uczty przyjacielskie. [przypis redakcyjny]

agaryk — gąbka modrzewowa. [przypis redakcyjny]

agaryk — gąbka z modrzewu. [przypis redakcyjny]

aga — turecki tytuł wojskowy, oznaczający dowódcę janczarów. [przypis redakcyjny]

aga (z tur.) — naczelnik, dowódca. [przypis redakcyjny]

A gdy każdy to szczęście usiłował głosić — każdy z obecnych [usiłował głosić; Red. WL] szczęście oglądania znowu Wojewody. [przypis redakcyjny]

A gdy kto chętny (…) — Miecznik sam się zagrzebał w przepaść przez to, że „chętny w drugich obronie”, a łatwowierny równocześnie, dał się wojewodzie wyprowadzić w pole. Ale krótka będzie radość Wojewody. Sąd Ostateczny jest w niebie i nawet silna głowa (w znaczeniu esprit fort) Wojewody na myśl o tym „posępnie kiedyś się rzuci”; Niech z ust życzliwych… — Wszystkie strofy jednakowo kończą się aktem współczucia. Nawet wojewodzie życzy poeta, żeby go ktoś pocieszył wśród zgryzot sumienia, słowami: «Wróci wesołość — wróci!« Bo cierpienie uważał za godne współczucia, bez względu na to, jaka jest tego cierpienia przyczyna. [przypis redakcyjny]

A gdy kto, dążąc z dalekiej drogi — Ta ostatnia strofa jest zapowiedzią ustępu 15-go, w którym Wacław po powrocie z wyprawy na Tatarów będzie z najwyższym niepokojem pukał do pogrążonego w grobowym milczeniu domu Miecznika; Wróci gospodarz wróci: gospodarz [to] w tym wypadku oczywiście: Maria. [przypis redakcyjny]

A gdy przybył on — pisze Jan Długosz — szczęśliwie do Ziemi Świętej… — Jan St. Bystroń, Polacy w Ziemi Świętej, Syrii i Egipcie, Kraków 1930, str. 11. Ponieważ rozdział ten oparty jest przeważnie na pracy Bystronia, nie będziemy jej więcej cytować. [przypis redakcyjny]

A gdy się troski do duszy wkradną — Mowa tu o duszy Marii. Ta pierwsza strofa pieśni jak również i refren: Bo na tym świecie (…) itd. zapowiadają śmierć Marii. Pierwszych pięć wierszy strofy maluje stan jej duszy w obecnej chwili; następne, pełne współczucia, życzą, żeby przynajmniej przed zgonem ukoił ją ktoś zapewnieniem, że „spokojność wróci”. [przypis redakcyjny]

agenci — tutaj: kandydaci na obrońców lub sekretarze obrońców. [przypis redakcyjny]

agent de change (fr.) — ajent giełdowy. [przypis redakcyjny]

agere (łac.) — czynić. [przypis redakcyjny]

aggrottato (wł.) — gniewne. [przypis redakcyjny]

Agier — właśc. Eger, miasto i twierdza na południowych Węgrzech, dwukrotnie zdobyta przez Turków w XVI w. [przypis redakcyjny]

agitacją (forma N.lp r.ż.) — ruchem, czynnością. [przypis redakcyjny]

agitującego się — odbywającego się, odprawiającego się. [przypis redakcyjny]

agitur (łac.) — zanosi się. [przypis redakcyjny]

Aglaja — krewna Adriana V, żona markiza Malaspiny, protektora poety. [przypis redakcyjny]

Aglaura — córka Cekropsa, zazdroszcząc szczęścia swojej siostry Hersy, że ją Merkury pokochał, za karę zawiści zamieniona była w kamień. Owidiusz w Przemianach [Metamorfozach] swoich w księdze 2, tak o niej mówi: Sed genuum junctura riget, frigusque per ungues/ Labitur…/ Sic letalis hiems paulatim in pectora venit. [przypis redakcyjny]

Aglauros — właść. Agraulos, córka Kekropsa. Atena powierzyła jej (i jej siostrom) Erechteusa w zamkniętej skrzyni, której otwierać nie miały. Przekroczywszy zakaz, zobaczyły potwora: pół człowieka, pół węża i oszalawszy na ten widok, rzuciły się w morze, lub też zostały przez Erechteusa zabite. [przypis redakcyjny]

Agnieszka, Arnolf — bohaterowie komedii Moliera L'Ecole des femmes (Szkoła żon, 1662), grywanej współcześnie w teatrze narodowym. Arnolf, opiekun Agnieszki usiłuje wychować ją sobie na głupią i uległą żonę. Agnieszka okazuje się jednak tylko pozornie potulna, wywodzi bowiem Arnolfa w pole i zostaje żoną młodego Horacego. [przypis redakcyjny]

Agni (z sanskr.) — bóg ognia w mitologii staroindyjskiej. [przypis redakcyjny]

agnuszek — wizerunek baranka z ciasta do jedzenia. [przypis redakcyjny]

Agolant — dziad króla Agramanta, ojciec Galacjelli, matki Rugiera i Marfizy. [przypis redakcyjny]

Agora — miejsce zebrań ludowych w Atenach. [przypis redakcyjny]

Agramantowe chorągwie (…) zamki (…) podnosiły — podnosić czyjeś chorągwie, [tj.] przejść na czyjąś stronę. [przypis redakcyjny]

Agramant — syn Trojana, król afrykański. [przypis redakcyjny]

Agrygenta — (dziś Girgenti) miasto na płd. wybrzeżu Sycylii. [przypis redakcyjny]

Agrykan — król Tartarii, ojciec Mandrykardów. [przypis redakcyjny]

agrykultura — uprawa roli. [przypis redakcyjny]

Agrymont — Aigremont-le-Duc, zamek we Francji, w departamencie de la Haute-Marne. [przypis redakcyjny]

Agryppa — znakomity wojownik rzymski, przyjaciel Augusta. [przypis redakcyjny]

Ah, ca!… (fr.) — Ach, tak!… [przypis redakcyjny]

Ah! comme je voudrais aller avec vous (fr.) — Ach, jakżebym chciała pojechać z panem. [przypis redakcyjny]

Ah! jakże to boleśnie (…) wrócić — znaczy: jakże boleśnie jest cofać się myślą do chwili, w której nieszczęście będące teraz już za nami było przed nami i było do odwrócenia, jakże boleśnie cofać się do tej chwili myślą tylko, w poczuciu, że w rzeczywistości wrócić już do niej nie można. [przypis redakcyjny]

Ah! pytaj raczej — w Korsarzu 11, 12: «Ah! ralher ask…». [przypis redakcyjny]

Ah sin' all'ore, all'ore estreme! (wł.) — Ach, aż do końca, do chwili ostatniej! [przypis redakcyjny]