Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 457 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161961 przypisów.
3 dnia księżyca Zilhage, 1716 — w wersji fr.: 4 dnia. [przypis edytorski]
3 dnia księżyca Zilhage, 1716 — w wersji fr.: 8 dnia. [przypis edytorski]
3 Dywizji Piechoty imienia Romualda Traugutta — 3 Dywizja Piechoty im. Romualda Traugutta wchodziła w owym czasie w skład 1 Armii Wojska Polskiego. [przypis edytorski]
40 albo 60 złotych — od r. 1658 wynosił żołd w chorągwi pancernej 40 zł. na kwartał (ćwierć roku); w kwocie 60 zł. mieści się dodatek zw. hiberną (zimowy chleb). [przypis redakcyjny]
45 królów Persji i Medii — anachronizm: w czasach Jozuego Persja i Media nie były jeszcze potęgami. Odwołano się do nazw tych państw, by wyolbrzymić zagrożenie, na jakie narażony był Jozue. [przypis edytorski]
45 przedstawiam tu w podobiźnie — nie uwzględniono rycin z wydania źródłowego. [przypis edytorski]
45° Réamura (poprawnie: 45° Réaumura) — 45 °Ré odpowiada 56,25 °C. Skala termometryczna Réaumura została opisana w 1731 roku przez francuskiego fizyka R. A. F. de Réaumura (1683-1757) i była używana w Europie Środkowej jeszcze na początku XX w.). [przypis edytorski]
48 państw związkowych — tj. stanów, wchodzących w skład federacyjnego państwa Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej; obecnie państwo tworzy 50 stanów: w 1959 status stanów otrzymały Hawaje oraz Alaska, wcześniej będące tzw. terytoriami inkorporowanymi USA. [przypis edytorski]
4 lipca 1832. Pierwsze upały. [przypis autorski]
4 Sept[embris] (łac.) — 4 września. [przypis edytorski]
4 st. Réaumura — 5 st. Celsjusza. [przypis edytorski]
50 stopni Fahrenheita — w skali pomiaru temperatury używanej w Skanach Zjednoczonych, co odpowiada 10 stopniom Celsjusza. [przypis edytorski]
52 stopnie Celsjusza — w pełnej wersji niemieckiej figuruje w tym miejscu liczba 50,2. [przypis edytorski]
5 and 10 Cents Store (ang.) — sklep [z towarami] za 5 i 10 centów. [przypis edytorski]
5 Junii (łac.) — 5 czerwca. [przypis edytorski]
5 listopada 1916 roku Austria i Prusy ogłosiły niepodległość Królestwa Polskiego — nie był to akt ogłoszenia niepodległości Królestwa Polskiego: proklamacja ogłoszona 15 X 1916 przez władze niemieckie i austro-węgierskie zawierała ogólnikową obietnicę utworzenia „samodzielnego” (zamiast: niepodległego) Królestwa Polskiego, pozostającego w niesprecyzowanej „łączności z obu sprzymierzonymi mocarstwami”, bez określenia granic przyszłego państwa. [przypis edytorski]
5 marca 1933 r. — dzień zwycięstwa NSDAP w wyborach parlamentarnych, przeprowadzonych w warunkach terroru bojówek SA. NSDAP otrzymała 44% głosów. [przypis edytorski]
5 milrejsów — według kursu trochę więcej niż 5 rs. [przypis autorski]
5 rb. — 5 rubli. [przypis edytorski]
604 — Fragment 603 został opuszczony przez tłumacza. [przypis edytorski]
60 margų — apie 40 desentinių. [przypis redakcyjny]
60 tys. — wobec trudności finansowych Komisja Wojskowa na zlecenie Sejmu złożyła 12 listopada 1789 r. projekt etatu wojska nie już, jak żądała uchwała z 20 października 1788 r., stutysięcznego, ale 65-tysięcznego (z warunkiem, że liczba 100 tys. utrzymana zostanie w zasadzie). [przypis redakcyjny]
6 dnia księżyca Chahban, 1718 — w wersji fr.: 16 dnia. [przypis edytorski]
6 dnia księżyca Chahban, 1718 — w wersji fr.: 8 dnia. [przypis edytorski]
6 Maii (łac.) — 6 maja. [przypis edytorski]
6 Martii (łac.) — 6 marca. [przypis edytorski]
700 dusz — obliczenie nieścisłe; zważywszy mniejszą nieco przestrzeń i znacznie większą ludność, obliczenie gęstości zaludnienia Polski r. 1791 daje 931 na milę² geogr. (Korzon); Staszic przesadził gęstość zaludnienia Anglii: w końcu w. XVIII wynosiła 3.127 w królestwie Anglii, 2.361 w Irlandii, 992 w Szkocji; por. stosunek obecny [w 1926 r.; Red. WL]: Polska 70 głów na 1 km², Wielka Brytania z Irlandią 150; Francja 71. [przypis redakcyjny]
70 stopni Fahrenheita (25 Ré) — temperatura podana w dawnych skalach termometrycznych (Fahrenheita, używanej w krajach anglosaskich, oraz Réaumura, często używanej w Europie Środkowej do początków XX w.); 70 °F = 21 °C, natomiast 25 °Ré = 31 °C. [przypis edytorski]
7bris (łac.) — skrót od Septembris (łac.): września. [przypis redakcyjny]
7bris (łac.) — skrót od Septembris: września. [przypis redakcyjny]
7 Junii (łac.) — 7 czerwca. [przypis edytorski]
7ma Septembris (łac.) — siódmego września. [przypis redakcyjny]
7ma — septima (łac.): siódmego. [przypis edytorski]
8bris (łac.) — skrót od: Octobris; października. [przypis redakcyjny]
8bris — skrócone za pomocą cyfry: Octobris, października. [przypis edytorski]
8 kranów — 4 franki. Wino, cukier, herbata, kawa kupuje się oddzielnie i do rachunków kucharzy nie należy. [przypis autorski]
90 mil na godzinę — tj. 46 metrów na sekundę albo 166 kilometrów na godzinę. [przypis autorski]
960 tysięcy itd. — Korzon obliczył (na rok 1791) duchowieństwo na 50 tys. (razem z rodzinami duchownych unickich i dyzunickich), mieszczan na 500 tys. (do których dodać należy Ormian i Greków w liczbie mniej niż 100 tys.), Żydów na 960 tys., szlachtę ziemian na 318 tys., szlachtę dzierżawców, ekonomów, szaraczkową na 407 tys.; z kategorii ostatniej szlachta szaraczkowa osobiście uprawiała rolę, zaliczyć ją należy przeto do klasy „żywicieli” Staszica, razem z chłopami. [przypis redakcyjny]
9 dnia księżyca Chalwal, 1718 — w wersji fr.: 3 dnia. [przypis edytorski]
9 Febr[uarii] (łac.) — 9 lutego. [przypis edytorski]
9 Novemb[ris] (łac.) — 9 listopada. [przypis edytorski]
9 termidora oraz 4 kwietnia 1814 — 9 termidora, tj. 27 lipca 1794 r. w wyniku przewrotu odsunięto od rządów Maksymiliana Robespierre'a i jego zwolenników; 4 kwietnia 1814 r. abdykował Napoleon Bonaparte. [przypis edytorski]
à bas le roi (fr.) — precz z królem. [przypis edytorski]
à bas le soleil (fr.) — w dół słońce; na dół ze słońcem; por. à bas les tyrans: precz z tyranami, obalić tyranów. [przypis edytorski]
À bon entendeur, salut (fr.) — pozdrowienia dla uważnego słuchacza; w znaczeniu: mądrej głowie dość dwie słowie. [przypis edytorski]
à bout de mes forces vitales (fr.) — u kresu moich sił życiowych; por. też: être à bout: być wykończonym. [przypis edytorski]
à bout portant (fr.) — z bliska. [przypis edytorski]
à chacun selon ses besoins (fr.) — każdemu według (jego) potrzeb. [przypis edytorski]
à chacun selon ses oeuvres (fr.) — każdemu według (jego) zasług (dosł. „dzieł”). [przypis edytorski]
à côté (fr.) — obok. [przypis edytorski]
à coup sur (fr.) — z całą pewnością, na pewno. [przypis edytorski]
ἀδιαφορία (gr.) — adiafora; obojętność, zobojętnienie (wobec świata zewnętrznego a. wartości moralnych: dobra i zła). [przypis edytorski]
à des aquisitions (fr.) — o nabytkach. [przypis edytorski]
à des douleurs infernales (fr.) — do piekielnych cierpień. [przypis redakcyjny]
à deux battants (fr.) — na oścież. [przypis edytorski]
à discrétion (fr.) — według własnego uznania. [przypis edytorski]
à fonds perdu (fr.) — na przepadłe; na marne. [przypis edytorski]
Αγιος ο ζεος (gr.) — Bóg jest święty! [przypis tłumacza]
ágrafoj nomoj, właśc. agraphoi nomoi (gr. ἄγραφοι νόμοι) — prawa boskie mające wyższość nad ludzkimi. [przypis edytorski]
Αί-δώς (gr.) — Aj-dós (wstyd). [przypis autorski]
ἀκίνητος πάντα κινεῖ (gr.) — Arystoteles wspomina o tym w traktacie z zakresu filozofii przyrody, zatytułowanym O niebie. [przypis edytorski]
ἀκίνητος πάντα κινεῖ (gr.) — nieporuszony wszystko porusza. [przypis edytorski]
à la Beckmesser (fr.) — w stylu Beckmessera; Beckmesser: postać z opery Wagnera Śpiewacy norymberscy (1868): pedantyczny pisarz miejski, który staje do rywalizacji w konkursie śpiewaczym o rękę córki złotnika, krytykuje błędy w nowatorskim śpiewie konkurenta, ale później w swojej serenadzie sam popełnia szereg rażących błędów. [przypis edytorski]
à la bonne femme (fr.) — wykonana tak, by przypominała dobrą kobietę. [przypis edytorski]
à la bonne heure! (fr.) — proszę bardzo, i owszem. [przypis tłumacza]
À la bonne heure (fr.) — tu: w samą porę. [przypis edytorski]
à la bordelaise (fr.) — wg przepisu z Bordeaux. [przypis edytorski]
à la campagne (fr.) — na wsi. [przypis edytorski]
à la canaille (fr.) — na wzór hołoty, oberwańca. [przypis edytorski]
à la chapelle (fr.) — na wzór kaplicy. [przypis edytorski]
à la fourchette (fr.) — dosł.: przyjęcie na stojąco bądź śniadanie, na które podawane są zimne mięsa. [przypis edytorski]
à la fourchette (fr.) — tu: w wyznaczonym przedziale czasu; międzywojenny kodeks honorowy Boziewicza nakazywał zgłoszenie się sekundantów wyzwanego do sekundantów wyzywającego w ciągu 24 godzin, zaś pojedynek musiał się odbyć najpóźniej 24 godziny po osiągnięciu porozumienia przez sekundantów obu stron. [przypis edytorski]
à la Franconi (fr. i wł.) — na sposób Franków. [przypis edytorski]
à la (fr.) — jak, na sposób, w rodzaju. [przypis edytorski]
à la (fr.) — jak, w rodzaju, w stylu. [przypis edytorski]
à la (fr.) — na sposób, na wzór. [przypis edytorski]
à la (fr.) — na sposób, w stylu. [przypis edytorski]
à la (fr.) — na wzór, na sposób przypominający coś innego. [przypis edytorski]
à la (fr.) — niby, w stylu, na modłę. [przypis edytorski]
à la (fr.) — wykonany w sposób przypominający coś innego. [przypis edytorski]
à la gloire (fr.) — dla sławy. [przypis edytorski]
à la guerre comme à la guerre (fr.) — na wojnie, jak to na wojnie. [przypis edytorski]
à la guerre comme a la guerre (fr.) — na wojnie, jak to na wojnie. [przypis edytorski]
à la Lassalle — w stylu Lassalle'a. Antoine Charles Louis de Lassalle (1775–1809) był generałem wojsk napoleońskich, kawalerzystą; jego strój składał się z ciemnej, bogato szamerowanej złotem kurtki, której kołnierz (wysoka stójka w stylu epoki) była wykończona futrem, następnie z czerwonych szarawarów u dołu wpuszczonych w wysokie do kolan, czarne buty, zaś u góry przepasanych szeroką szarfą. [przypis edytorski]
à la longue (fr.) — na długo, w dłuższej perspektywie. [przypis edytorski]
à la longue (fr.) — na dłuższą metę. [przypis edytorski]
À la manière de… (fr.: Na sposób…) — tytuł popularnej serii zbiorów pastiszy napisanych przez Paula Reboux i Charlesa Müllera (1908, 1910, 1913); po śmierci Müllera kolejne pisał sam Reboux (1925, 1950). Naśladujące styl Octave'a Mirbeau opowiadanie Pour les pauvres (Dla biednych) opublikowano w drugiej serii, z roku 1910. [przypis edytorski]
à la manière russe (fr.) — na modłę rosyjską. [przypis edytorski]
à la manière russe (fr.) — na sposób rosyjski. [przypis edytorski]
à la Marie-Antoinette (fr.) — na wzór Marii Antoniny. [przypis edytorski]
à la mer comme à la guerre (fr.) — na morzu jak na wojnie (trawestacja francuskiego przysłowia: „na wojnie, jak na wojnie”). [przypis edytorski]
à la millanaise (fr.) — po mediolańsku. [przypis edytorski]
à l'anglaise (fr.) — na sposób angielski. [przypis edytorski]
à l'antique (fr.) — na sposób starożytny, grecki. [przypis edytorski]
à l'antique (fr.) — w stylu antycznym. [przypis edytorski]
à la Pompadour — na podobieństwo pani Pompadour (wpływowej kochanki króla Francji Ludwika XV). [przypis edytorski]
à la reine (fr.) — po królewsku. [przypis edytorski]
à la Titus (fr.) — na wzór Tytusa. [przypis edytorski]
à la tortue (fr.) — na żółwia, w stylu żółwia (żółwiowym) itp. [przypis edytorski]
à la turque (fr.) — na wzór turecki. [przypis edytorski]
