Przypisy

pacirz (gw.) — pacierz. [przypis edytorski]

pada (gw.) — powiada. [przypis edytorski]

pakule (gw.) — pakuły, splątane odpady włókna lnu lub konopi, wykorzystywane m.in. do wyrobu grubego płótna. [przypis edytorski]

pałubka (daw., gw.) — zdr. od pałuba: nakrycie, w szczególności: nakrycie wozu (buda), drewniane lub słomiane nakrycie ula, wiecheć do zatykania komina. [przypis edytorski]

palamanter, właśc. palamentra a. palamętra (gw.) — człowiek przemyślny i przebiegły, zdolny, ale próżniak; włóczęga, rozpustnik, urwis; od: parlamentarz, tj. parlamentariusz (osoba pełniąca poselstwo, w czasie wojny wysyłana do obozu wroga). [przypis edytorski]

palice (gw.) — palce. [przypis edytorski]

palicem (gw.) — palcem. [przypis edytorski]

paniusim się pytała (gw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: paniusi się pytałam. [przypis edytorski]

paralusz (daw., gw.) — paraliż. [przypis edytorski]

paralusz (gw.) — paraliż. [przypis edytorski]

parobek (daw., gw.) — tu: młodzieniec. [przypis edytorski]

parszuk a. parsiuk (gw.) — prosiak, wieprzek. [przypis edytorski]

paświsko (gw.) — pastwisko. [przypis edytorski]

pasierzbie (gw.) — pasierby. [przypis edytorski]

pastucha (gw.) — pastuch. [przypis edytorski]

Pchła (gw.) — popchnęła. [przypis edytorski]

pępuszek (gw.) —kłębuszek. [przypis edytorski]

pedać a. padać (gw.) — powiadać, powiedzieć. [przypis edytorski]

peda (gw.) — powiada. [przypis edytorski]

pedają (gw.) — powiadają. [przypis edytorski]

pedał (gw.) — powiadał; mówił. [przypis edytorski]

Pedali, pedoj (gw.) — powiedzieli, mówili, powiedz, mów. [przypis edytorski]

pedam (gw.) — powiadam. [przypis edytorski]

pedasz (gw.) — powiadasz, mówisz. [przypis edytorski]

pedziała (gw.) — powiedziała. [przypis edytorski]

pedziałem (gw.) — powiedziałem. [przypis edytorski]

pedział (gw.) — powiedział. [przypis edytorski]

pedzieć (gw.) — powiedzieć. [przypis edytorski]

pedzieli (gw.) — powiedzieli. [przypis edytorski]

pedziołbym (gw.) — powiedziałbym. [przypis edytorski]

pewnikiem (gw.) — na pewno. [przypis edytorski]

piąciu (gw.) — pięciu. [przypis edytorski]

pięście (daw., gw.) — pięści (B.lm). [przypis edytorski]

piechtami (gw.) — pieszo, na piechotę. [przypis edytorski]

piecysko (gw.) — forma augmentatywna od piec; wielki piec. [przypis edytorski]

pierącą (gw.) — piorącą. [przypis edytorski]

pierących (gw.) — piorących. [przypis edytorski]

piernół (gw.) — pierdnął. [przypis edytorski]

pierony (gw.) — pioruny. [przypis edytorski]

pieściwie (gw.) — przyjemnie, delikatnie. [przypis edytorski]

pieśnie (daw., gw.) — pieśni (B.lm). [przypis edytorski]

piesneczka (gw.) — piosneczka. [przypis edytorski]

piesneczki (gw.) — piosneczki, piosenki. [przypis edytorski]

piesztrzonki (gw.) — pierścionki. [przypis edytorski]

Pietras (gw.) — Piotr. [przypis edytorski]

Pietrek (gw.) — Piotrek. [przypis edytorski]

Pietruś (gw.) — Piotruś. [przypis edytorski]

Pietrze (gw.) — Piotrze. [przypis edytorski]

pietuch (gw.) — kogut. [przypis edytorski]

piknie (gw.) — pięknie. [przypis edytorski]

pilch (daw., gw.) — popielica, szary gryzoń wielkości szczura, aktywny nocą. [przypis edytorski]

pioski (gw.) — piaski. [przypis edytorski]

pirsy (gw.) — pierwszy. [przypis edytorski]

pirwy (gw.) — pierwej, najpierw. [przypis edytorski]

pirwy (gw.) — pierwszy. [przypis edytorski]

pisęcy (gw.) — pisząc. [przypis edytorski]

płomia (daw., gw.) — płomienie. [przypis edytorski]

płomię (daw., gw.) — płomień. [przypis edytorski]

płony (daw., gw.) — jałowy, bezowocny; tu: niepożywny. [przypis edytorski]

płosa (daw., gw.) — działka ziemi uprawnej, pole. [przypis edytorski]

planipotent (gw.) — właśc. plenipotent: pełnomocnik, osoba upoważniona do działania w czyimś imieniu. [przypis edytorski]

plażyć (daw., gw.) — podobać się, służyć, iść na zdrowie. [przypis edytorski]

plecha (gw.) — miejsce nieobsiane zbożem; por. daw. plecha: miejsce wyłysiałe, tonsura. [przypis edytorski]

plecyma (gw.) — plecami (dawna forma liczby podwójnej). [przypis edytorski]

plejta (gw.) — pleciuga. [przypis edytorski]

plewka (daw., gw.) — błonka. [przypis edytorski]

plusk (gw.) — plucha; deszczowa pogoda. [przypis edytorski]

pódą (gw.) — pójdą. [przypis edytorski]

pódę (gw.) — pójdę. [przypis edytorski]

póde (gw.) — pójdę. [przypis edytorski]

pódźcież ino (gw.) — chodźcie tylko. [przypis edytorski]

pódź (gw.) — pójdź. [przypis edytorski]

pódźwa (gw.) — pójdźmy; -wa jest końcówką daw. liczby podwójnej. [przypis edytorski]

pódziema (gw.) — pójdziemy. [przypis edytorski]

pódzies (gw.) — pójdziesz. [przypis edytorski]

pódziesz (gw.) — odejdź, uciekaj (do psa). [przypis edytorski]

pódzi (gw.) — chodź. [przypis edytorski]

pódzi (gw.) — pójdź. [przypis edytorski]

pójdź (gw.) — tu: chodź. [przypis edytorski]

pójdźma (gw.) — pójdźmy. [przypis edytorski]

pójdźwa (gw.) — pójdźmy, chodźmy. [przypis edytorski]

pójdziewa (gw.) — pójdziemy. [przypis edytorski]

pójdziewa (gw.) — pójdziemy; tu: pójdźmy. [przypis edytorski]

półdrabek (daw., gw.) — belka w drabinie, podtrzymująca szczeble. [przypis edytorski]

półdrabek (gw.) — długa belka przy drabinie; mowa o podróży wozem drabiniastym. [przypis edytorski]

półdrabek (gw.) — długa belka przy drabinie; prawdopodobnie był to wóz drabiniasty. [przypis edytorski]

półdrabek (gw.) — długa belka przy drabinie. [przypis edytorski]

póliki (gw.) — policzki. [przypis edytorski]

późni (gw.) — później. [przypis edytorski]

pobłogosławta (gw.) — pobłogosławcie. [przypis edytorski]

pobok (gw.) — obok, po bokach. [przypis edytorski]

pobok (gw.) — obok. [przypis edytorski]

pobok (gw.) — obok, z boku. [przypis edytorski]

pobok (gw.) — z boku, obok. [przypis edytorski]

poćko (gw.) — puszczyk. [przypis edytorski]

po ćmie (gw.) — po ciemku. [przypis edytorski]

pocena (gw.) — zaczęła. [przypis edytorski]

pochowajta (gw.) — pochowajcie. [przypis edytorski]

pocierz (gw.) — pacierz. Podwyższona artykulacja głoski a do o. [przypis edytorski]

pocirz (gw.) — pacierz. Nastąpiło podwyższenie artykulacji samogłosek, dlatego a wymawia się jak o oraz e jak i. [przypis edytorski]