Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8052 przypisów.

konkierant — prawdopodobnie zniekszt.: konkurent. [przypis edytorski]

konkieta (daw., z fr. conquête: zdobycie, zdobycz) — podbój miłosny. [przypis edytorski]

konklawe — zamknięte spotkanie kardynałów, podczas którego wybierany jest papież. [przypis edytorski]

konkludować — podsumowywać wypowiedź. [przypis edytorski]

konkludować — wyciągać wnioski. [przypis edytorski]

konkludować (z łac.) — wnioskować. [przypis edytorski]

konkluzja — tu: ostateczna uchwała izby poselskiej, zawierająca podsumowanie postanowień uzyskanych w toku obrad. [przypis edytorski]

konkluzja — tu: zakończenie. [przypis edytorski]

konkordia (z łac.) — zgoda. [przypis edytorski]

konkordować (z łac. concordo: zgadzam się, od con: z, wspólnie, cors, cordis: serce) — tu: zgadzać się, być jednej myśli. [przypis edytorski]

konkreskować (z łac.) — przybierać kształt. [przypis edytorski]

konkurencja — tu: współzawodnictwo, rywalizacja. [przypis edytorski]

konkurent — mężczyzna starający się o rękę kobiety. [przypis edytorski]

konkurent — tu: adorator, kandydat na męża. [przypis edytorski]

konkurent — tu: jeden z kawalerów, starających się o rękę panny. [przypis edytorski]

konkurent — tu: mężczyzna starający się o rękę. [przypis edytorski]

konkury (daw.) — starania się o rękę kobiety. [przypis edytorski]

konkwistador (z hiszp.) — zaborca, najeźdźca; najczęściej odnoszone do hiszpańskich zdobywców Ameryki. [przypis edytorski]

konkwistador (z hiszp.) — zdobywca, zaborca; najczęściej odnoszone do hiszpańskich zdobywców Ameryki Południowej i Środkowej. [przypis edytorski]

konnica dacka — oddziały wojskowe, w których z początku służyli głównie żołnierze pochodzący z rzymskiej prowincji Dacji (dziś Rumunia). [przypis edytorski]

konno i zbrojno w różnych terminach — nawiązanie do stylu narracyjnego trylogii Sienkiewicza; terminy (daw.): kłopoty, wyzwania, przeciwności losu. [przypis edytorski]

konopielka — w wierzeniach ludowych demon opiekuńczy konopi; konopielka to także nazwa pieśni ludowej śpiewanej przez grupy młodzieży podczas wielkanocnego kolędowania (tzw. włóczebnego a. chodzenia z konopielką). [przypis edytorski]

Konopiszt a. Konopiszcze — czeski zamek, położony około 50 km od Pragi, własność Franciszka Ferdynanda (1863–1914). [przypis edytorski]

Konopnicka, Maria (1842–1910) — polska poetka i pisarka, autorka wielu utworów dla dzieci, m.in. O krasnoludkach i sierotce Marysi czy Na jagody. [przypis edytorski]

Konopnicka, Maria (1842–1910) — polska poetka i pisarka, autorka wielu utworów dla dzieci. [przypis edytorski]

konotatka (z łac.) — wpis; tu: blizna po ranie zadanej przez pana Wołodyjowskiego. [przypis edytorski]

Konotop — miasto w płn.-wsch. Ukrainie; znane z bitwy pod Konotopem (1659). [przypis edytorski]

konował — lekarz. [przypis edytorski]

konował — lekceważąco o lekarzu. [przypis edytorski]

Konrad — bohater Dziadów Adama Mickiewicza, patriota buntujący się przeciw Bogu w imię cierpień swojego narodu. [przypis edytorski]

Konrad — bohater III części Dziadów Adama Mickiewicza, patriota buntujący się przeciw Bogu w imię cierpień swojego narodu. [przypis edytorski]

Konrad — bohater III części Dziadów Mickiewicza, uwięziony za działalność spiskową. [przypis edytorski]

Konrad — bohater powieści poetyckiej George'a Byrona pt. Korsarz (1814). [przypis edytorski]

Konrad II czerski (1250–1294) — książę mazowiecki 1264–1294; w 1262 r. w wyniku najazdu na Mazowsze wojsk litewskich pod dowództwem Trojnata zginął jego ojciec, a on sam popadł w dwuletnią niewolę. [przypis edytorski]

Konrad I Mazowiecki (ok. 1187–1247) — syn Kazimierza Sprawiedliwego, książę kujawsko-mazowiecki. Walczył z pogańskimi Prusami, sprowadził na ziemie polskie zakon krzyżacki. [przypis edytorski]

Konrad Mazowiecki (ok.1188–1247) — współrządca w Małopolsce, na Mazowszu i Kujawach, następnie władca innych licznych ziem, między innymi ziemi chełmińskiej i kujawsko-mazowieckiej. Znany ze sprowadzenia do Polski zakonu krzyżaków. [przypis edytorski]

Konrad von Jungingen (1355–1407) — wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1393–1407, zręczny polityk, umiejętnie rozgrywający konflikty między książętami litewskimi. [przypis edytorski]

Konrad Wallenrod — powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich, powieść poetycka napisana przez Adama Mickiewicza na zesłaniu w Petersburgu między rokiem 1824 a 1828, wydana w lutym 1828; jeden z najbardziej znanych poematów polskiego romantyzmu. [przypis edytorski]

Konrad Wallenrod — tytułowy bohater powieści poetyckiej Adama Mickiewicza, pozornie służył swoim wrogom, żeby faktycznie im zaszkodzić: wyruszył z armią na wyprawę wojenną i swoimi działaniami spowodował druzgoczącą klęskę. [przypis edytorski]

konsekracja — poświęcenie. [przypis edytorski]

konsent (z ang.) — powszechna zgoda co do czegoś. [przypis edytorski]

konserwacja (daw., z łac.) — zachowanie, utrzymanie. [przypis edytorski]

„Konserwatysta” — „Le Conservateur”, paryska gazeta ultrarojalistów, wydawana w l. 1818–1820. [przypis edytorski]

konserwatysta — przeciwnik postępu. [przypis edytorski]

konserwować (daw.) — tu: zachować. [przypis edytorski]

konserwować (daw., z łac.) — przechowywać w niezmienionym, nienaruszonym stanie. [przypis edytorski]

konserwować (daw., z łac.) — zachowywać. [przypis edytorski]

konserwować (z łac.) — tu: zachować przy życiu, ocalić. [przypis edytorski]

konskrypcja (daw.) — pobór do wojska. [przypis edytorski]

konskrypcjonista (daw., z łac.) — poborowy, mężczyzna podlegający poborowi do wojska. [przypis edytorski]

konsolacja — pociechy w zn. dzieci, potomstwo. [przypis edytorski]

konsolacja — pocieszenie. [przypis edytorski]

konsolacja (z łac.) — pocieszenie. [przypis edytorski]

konsolacja (z łac.) — ulga, pociecha. [przypis edytorski]

konsola (daw.) — tu: ozdobny stolik pod lustro. [przypis edytorski]

konsola — ozdobny stolik umieszczany zwykle pod lustrem jako podstawa pod inne przedmioty. [przypis edytorski]

konsola — ozdobny stolik umieszczany zwykle pod lustrem; także kolumienka służąca jako podstawa, do umieszczania na niej wazonu, zegara itp. [przypis edytorski]

konsonans (muz.) — współbrzmienie, harmonijna zgodność brzmienia dwu lub więcej dźwięków. [przypis edytorski]

konstabl — posterunkowy, policjant w Wielkiej Brytanii lub USA. [przypis edytorski]

Konstancja Bednarzewska, z domu Raykowska (1866–1940) — aktorka. [przypis edytorski]

Konstancja — miasto w płd. Niemczech; w latach 1414–1418 miejsce wielkiego zjazdu biskupów katolickich (soboru) w celu zakończenia tzw. wielkiej schizmy zachodniej: równoczesnej władzy dwóch papieży, z których każdego uznawała część państw europejskich. [przypis edytorski]

Konstancjusz II (317–361) – cesarz rzymski (od 337), zwolennik arianizmu. [przypis edytorski]

Konstantemu, Mikule, Helenie — zmarłe w dzieciństwie, przedmałżeńskie dzieci Szczęsnego Potockiego i Zofii: Konstanty, Mikołaj i Helena. [przypis edytorski]

Konstantyna Iwanowego syna, sławnego hetmana — Konstantyn książę Ostrohski. [przypis edytorski]

Konstantyn I Wielki (272–337) — cesarz rzymski (od 306), po pokonaniu Maksencjusza i Licyniusza został jedynym władcą imperium; wprowadził liczne reformy, jako pierwszy z cesarzy rzymskich przeszedł na chrześcijaństwo; w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii. [przypis edytorski]

Konstantyn I Wielki (272–337) — cesarz rzymski, reformator państwa, pierwszy z cesarzy, który porzucił tradycyjną religię rzymską i przeszedł na chrześcijaństwo; w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii; zwołał sobór nicejski (325), pierwsze zgromadzenie biskupów chrześcijańskich z całego państwa, oczekując rozwiązania sporów doktrynalnych. [przypis edytorski]

Konstantyn I Wielki (272–337) — cesarz rzymski, reformator państwa, pierwszy z cesarzy, który przeszedł na chrześcijaństwo; w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii; zwołał sobór nicejski (325), pierwsze zgromadzenie biskupów chrześcijańskich z całego państwa, oczekując rozwiązania sporów doktrynalnych. [przypis edytorski]

Konstantyn I Wielki (272–337) — pierwszy z cesarzy rzym., który przeszedł na chrześcijaństwo, zakończył politykę prześladowań chrześcijan swojego poprzednika Dioklecjana i w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii; w 330 przeniósł siedzibę cesarską do daw. kolonii gr. Byzantion, nadając jej nazwę Konstantynopol. [przypis edytorski]

Konstantyn I Wielki (272–337) — pierwszy z cesarzy rzymskich, który przeszedł na chrześcijaństwo; w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii. [przypis edytorski]

Konstantyn I Wielki — pierwszy z cesarzy rzym., który przeszedł na chrześcijaństwo, w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii; w 330 przeniósł siedzibę cesarską do daw. kolonii gr. Byzantion, nadając jej nazwę Konstantynopol; niedzielę, ustanowioną przez Konstantyna — w roku 321 Konstantyn ogłosił „czcigodny dzień Słońca” (dies Solis, tj. niedzielę) dniem wolnym od pracy w miastach i urzędach. Jednak nie miało to wyraźnego wydźwięku chrześcijańskiego, gdyż tak jak wcześniejsi cesarze na swoich monetach używał symboliki i tytulatury oficjalnego rzym. boga solarnego: Słońca Niezwyciężonego, patronującego żołnierzom; wizerunki tego bóstwa widnieją także na łuku triumfalnym zbudowanym przez cesarza dla uczczenia jego zwycięstwa nad Maksencjuszem. [przypis edytorski]

Konstantynów (dziś ukr.: Starokonstantyniw) — miasto w śr.-zach. części Ukrainy, na Wołyniu, założone przez księcia Konstantego Ostrogskiego; wiódł przez nie Czarny Szlak. [przypis edytorski]

Konstantynopol a. Bizancjum — obecnie Stambuł, miasto w Turcji; dawna stolica Cesartswa Bizantyjskiego. [przypis edytorski]

Konstantynopol — dziś: Stambuł; w XIX w. stolica Imperium Osmańskiego. [przypis edytorski]

Konstantyn XI Paleolog (1405–1453) — ostatni cesarz Bizancjum. [przypis edytorski]

Konstanty Pawłowicz Romanow (1779–1831) — wielki książę rosyjski, brat cesarza Aleksandra I, naczelny dowódca armii Królestwa Polskiego, faktyczny namiestnik cara w Królestwie; zwalczał polskie ruchy wolnościowe, rozbudował siatkę tajnej policji rosyjskiej w Polsce, surowy i nieobliczalny, doprowadził do wielu dymisji i samobójstw wśród polskich oficerów. [przypis edytorski]

konstatować — orzekać, stwierdzać. [przypis edytorski]

konstelacja krzyża — Krzyż Południa, najmniejszy gwiazdozbiór nieba, widzialny tylko z południowych kontynentów. [przypis edytorski]

konstelacja Ryby (astr.) — właśc. konstelacja Ryby Południowej, różna od zodiakalnego gwiazdozbioru Ryb; wyróżnia się swoją najjaśniejszą gwiazdą Fomalhaut, będącą jednocześnie jedną z najjaśniejszych gwiazd półkuli południowej. [przypis edytorski]

konstelacje — układ gwiazd. [przypis edytorski]