Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 382 przypisów.

Nae iste magnoconatu magnas nugas dixerit (łac.) — Terencjusz, Heaut III, 5, 8. „Zaiste, ów z wielkim przygotowaniem powiedział wielkie głupstwo” (cyt. u Montaigne'a III. 1.). [przypis tłumacza]

Nam (…) ante (łac.) — „Cokolwiek swoje kształty porzuca lub zmienia,/ Powoduje natychmiast śmierć dawnego bytu” (Lucretius, De rerum natura, II, 752; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Nam (…) atri (łac.) — „I nie zeszła noc po dniu, ni jutrznia po nocy,/ Iżby nie posłyszały niemowląt kwilenia/ Obok lęków i płaczów, czarnych druhów zgonu!” (Lucretius, De rerum natura, II, 579; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Nam istis (…) censeo (łac.) — „Albowiem tych, którzy świegot ptaków rozumieją i lepiej znają wątrobę bydlęcą niż swoją, i z tego prorokują, tych można słyszeć, ale nie trzeba słuchać” (Pacuvius cyt. w: Cicero, De divinatione, I, 57; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Namque (…) sus (łac.) — „Nos mój woń każda najpierwej przenika:/ Czy obrosłego koźli pot ramiączka,/ Czy w łonie samym sromliwa bolączka,/ Zwęszę wpierw niźli wyżeł na barłogu dzika” (Horatius, Epodes, XII, 4; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Nam (…) semper (łac.) — „Otóż oprócz tych zasad, nie mogę wymyślić/ Ani znaleźć rad innych dla ciebie, bo wszystko/ Wiecznie to samo” (Lucretius, De rerum natura, III, 957; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Nam tua res agitur paries dum proximus ardet (łac.) — Lecz należy spełnić swój obowiązek, gdy płonie najbliższa ściana (tj. granica). [przypis edytorski]

Nam utilissimus idem ac brevissimus bonarum malarumque rerum delectus, cogitare quid aut nolueris sub alio principe, aut volueris (łac.) — Najzbawienniejszym i najkrótszym rozeznania dobrych od złych części prawidłem jest uważać na to, co byś sam rad widział w panującym, a czego byś nie chciał (Tacyt, Dzieje I, 16; przekł. Naruszewicza). [przypis tłumacza]

Nam (…) venirent (łac.) — „Bo gdy spostrzegł, że wszystko, czego tu potrzeba/ Dla śmiertelnych, natura już przygotowała,/ Że ludzie sławą, mieniem, zaszczytem darzeni,/ Wraz otoczeni dziatwą wzorową i zacną,/ Pomimo wszystko noszą utrapienia w sercu/ I dusze wolne zmuszą służyć troskom czarnym;/ Zrozumiał to i pojął, że naczynie samo/ Jad wytwarza, co psuje całą wnętrza wartość/ I to zewnętrzne szczęście, ba i przyszłość kazi” (Lucretius, De rerum natura, VI, 9; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

narteks (z łac.) — puszka do przechowywania leków. [przypis redakcyjny]

nascentes (łac.) — zrodzone. [przypis edytorski]

Nascentes (…) pendet (łac.) — „Z chwilą narodzin zaczynamy umierać i początek zahacza się o koniec” (Manilius, Astronomica, IV, 16; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

natione (łac.) — rodu, z rodu. [przypis redakcyjny]

natron (fr., hiszp., z łac.) — soda. [przypis edytorski]

natura abhorret vacuum (łac.) — Natura nie znosi próżni; aksjomat dawnej fizyki. [przypis tłumacza]

natura formavit (łac.) — przyroda utworzyła. [przypis redakcyjny]

naturalem defensionem (łac.) — prawo obrony przyrodzone. [przypis redakcyjny]

naturalia non sunt turpia (łac.) — rzeczy naturalne nie są szpetne (hańbiące). [przypis edytorski]

naturali jure (łac.) — prawem naturalnym; według naturalnego prawa. [przypis edytorski]

naturaliter (łac.) — z natury. [przypis redakcyjny]

naturaliter quod procedere non potest (…) (łac.) — z konieczności co nie może postępować, cofa się, a zatrzymanie się w stanie doskonałym jest trudne; i jak z początku zapalamy się do doścignięcia przedniejszych, tak potem, gdyśmy zwątpili w możność prześcignięcia ich lub im dorównania, wraz z nadzieją starzeje się zapał i przestaje dążyć zatem, czego osiągnąć nie może (Velleius). [przypis redakcyjny]

naturam expellas furca (łac.) — choćbyś naturę wypędzał widłami [ona zawsze powróci]; fragm. przysłowia łac. naturam expellas furca, tamen usque recurret. [przypis edytorski]

Naturam expellas furca… (łac.) — choćbyś naturę wypędzał widłami [ona zawsze powróci]; fragm. przysłowia łac. naturam expellas furca, tamen usque recurret. [przypis edytorski]

naturam furca expellas (łac.) — pełne brzmienie powiedzenia: naturam expellas furca, tamen usque recurret (łac.), co znaczy: „nawet gdy odgonisz naturę widłami, ona zawsze wróci”. [przypis edytorski]

natura non facit saltum (łac.) — natura nie czyni skoków. [przypis edytorski]

Natura non facit saltum (łac.) — natura nie czyni skoków. [przypis edytorski]

naufragas legere tabulas (…) (łac.) — tylu przygód… pozbierać deski rozbitego okrętu.. Co ciężkiem było do zniesienia, to słodko jest przypominać sobie (jedna z najczęściej powtarzanych u Potockiego sentencji). [przypis redakcyjny]

nawa (z łac.) — okręt. [przypis edytorski]

nawigant (z łac. nawigans, navigantis: żeglujący) — podróżnik morski; żeglarz, marynarz. [przypis edytorski]

nawigant (z łac.) — żeglarz. [przypis edytorski]

Nec calidae (…) cubandum est (łac.) — „I ognista gorączka nie pierwej ustąpi,/ Jeśli stękasz na krasnych kobiercach w purpurach,/ Niż gdy trzęsiesz się od niej pod derką plebejską” (Lucretius, De rerum natura, II, 34; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

necessaria (łac.) — potrzebne rzeczy. [przypis redakcyjny]

Necesse est ut peccet, a quo ignoratur justitia (łac.) — Musi grzeszyć ten, kto nie nieświadom jest tego, co sprawiedliwe. Augustyn, Opus imperfectum contra Julianum, I, 106. [przypis tłumacza]

necessitas acuit ingenium (łac.) — potrzeba rozum ostrzy. [przypis redakcyjny]

necessitas frangit legem (łac.) — konieczność łamie prawa. [przypis edytorski]

necessitas (łac.) — konieczność. [przypis redakcyjny]

necessitas misera, cum vel civi ob patriam, vel patriae a cive mors inferenda est (łac.) — smutna konieczność, gdy albo obywatelowi ojczyzna, albo ojczyźnie obywatel śmierć zadawać musi. [przypis redakcyjny]

necessitas, necessitatis (łac.) — konieczność. [przypis redakcyjny]

necessitatem (…) decet (łac.) — konieczność przystoi raczej znosić niż opłakiwać. [przypis redakcyjny]

Nec fas (…) particeps (łac.) — „I za grzech to uznałem zażywać rozkoszy/ Jakiejkolwiek, jak długo druh mój jej nie dzieli” (Terentius, Heauton Timorumenos, 1, 97; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Nec Hercules contra plures (łac.) — dosł. I Herkules nie poradzi przeciw wielu. [przypis edytorski]

nec Hercules contra plures (łac.) — nawet Herkules na nic przeciw wielu. [przypis edytorski]

nec Hercules contra plures (łac.) — nawet Herkules na nic przeciw wielu. [przypis redakcyjny]

nec Hercules contra plures (łac.) — nawet Herkules nie poradzi przeciwko wielu. [przypis edytorski]

Nec Hercules contra plures (łac., przysł.) — ani Herkules (nie sprosta) przeciw wielu. [przypis edytorski]

nec Julium ipsum nec Julii hastam nec statuncula idolorum colatis (łac.) — ani samego Juliusza, ani jego włóczni, ani posążków idolów nie czcijcie. [przypis edytorski]

nec locus ubi Troia fuit (łac.) — nie ma śladu, gdzie była Troja. [przypis edytorski]

Nec locus, ubi Troia (łac.) — Nie ma śladu po Troi. [przypis edytorski]

Nec Mauritaniae insularum certior fama est… (łac.) — I o mauretańskich wyspach nie ma dokładniejszych wiadomości. To tylko wiadomo, że kilka z nich leży naprzeciw kraju Autololów; te Juba odkrył i nauczył mieszkańców farbowania pur­purą getulicką (Pliniusz, Historia naturalna VI 36, tłum. J. Łukaszewicz). [przypis edytorski]

Nec me pudet, ut istos, fateri nescire quid nesciam (łac.) — Cicero Tusc. I, 25; cyt. u Montaigne, Próby III, 13. „I nie wstyd mnie, jak owym, wyznać, że nie wiem tego, czego nie wiem”. [przypis tłumacza]

Nec nuntius cladis (łac.) — nie pozostał świadek klęski. [przypis edytorski]

Ne convertantur et sanem eos (Izajasz), et dimittantur eis peccata (Marek 3) (łac.) — Iz 6, 10; Mk 4, 22. [przypis tłumacza]

nec opinate (łac.) — lub jest przypuszczalne. [przypis edytorski]

nec plus ultra a. non plus ultra (łac.) — nic ponadto, ani kroku dalej. [przypis edytorski]

nec plus ultra a. non plus ultra (łac.) — nic ponad to, ani kroku dalej; szczyt doskonałości. [przypis edytorski]

nec plus ultra a. non plus ultra (łac.) — nic ponad to; kraniec; szczyt doskonałości. [przypis edytorski]

nec plus ultra (łac.) — nic ponad to; kraniec, nieprzekraczalna granica. [przypis edytorski]

Nec (…) secetur (łac.) — „Z niemałą iście swadą i powagą prawił,/ Jak ćwiertować zające, jak pieczone kury” (Iuvenalis, Satirae, V, 123; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

nec sutor ultra crepidam (łac.) — przysłowie odpowiadające polskiemu: pilnuj, szewcze, kopyta. [przypis redakcyjny]

Nec (…) ullum (łac.) — „Więc nikt nie będzie pragnął ni życia, ni ciała/ Z powrotem…/ Ani nas też tęsknota za sobą nie zbierze” (Lucretius, De rerum natura, III, 932 i 935; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Nec vir fortis, nec femina casta (łac.) — Ani męża dzielnego, ani kobiety czystej. [przypis redakcyjny]

ne eis mors nocere possit (łac.) — śmierć im nie mogła zaszkodzić. [przypis edytorski]

ne evacuata sit crux (łac.) — 1 Kor 1, 17: „Iżby krzyż się nie spóźnił”. [przypis tłumacza]

Ne evacuetur crux Christi (łac.) — 1 Kor 1, 17: „Aby krzyż Chrystusa nie był opuszczony”. [przypis tłumacza]

negabat (łac.) — odmawiał. [przypis redakcyjny]

negat, contradicit (łac.) — nie chce, sprzeciwia się. [przypis redakcyjny]

negligenter (łac.) — niedbale, obojętnie. [przypis redakcyjny]

nego consequentiam (łac.) — neguję konsekwencję. [przypis edytorski]

nego consequentiam (łac.) — odrzucam wniosek (podany w rozumowaniu). [przypis edytorski]

nego, ergo sum (łac.) — Przeczę, więc jestem. [przypis edytorski]

nego maiorem (łac.) — neguję większą (przesłankę); w tradycyjnej logice używano sylogizmów, schematów wnioskowania pośredniego o dwóch przesłankach, zwanych większą i mniejszą, przy czym we wniosku sylogizmu termin z przesłanki większej występuje jako podmiot, termin z przesłanki większej jako orzecznik, zaś termin wspólny obu przesłankom (termin średni) we wniosku nie występuje. [przypis edytorski]

nego minorem (łac.) — neguję mniejszą (przesłankę). [przypis edytorski]

negotium (łac.) — sprawa. [przypis redakcyjny]

Negr (daw., z łac.) — człowiek czarnoskóry, Murzyn; obecnie określenie pogardliwe. [przypis edytorski]

Negr (z łac. niger: czarny) — człowiek czarnoskóry, Murzyn; obecnie określenie pogardliwe. [przypis edytorski]

Negr (z łac. niger: czarny) — człowiek czarnoskóry; obecnie określenie to ma wydźwięk pogardliwy. [przypis edytorski]

negr (z łac. niger: czarny) — człowiek czarnoskóry; obecnie określenie to ma wydźwięk pogardliwy. [przypis edytorski]

ne intelligis, domine? (łac.) — nie rozumiesz, panie? [przypis edytorski]

nemine excepto (łac.) — bez wyjątku, niekogo nie wyłączając. [przypis redakcyjny]

nemine excepto (łac.) — bez żadnego wyjątku. [przypis redakcyjny]

neminem civium laesit (łac.) — nikogo z obywateli nie skrzywdził. [przypis redakcyjny]

neminem (…) inscitia (łac.) — „Niechaj nikt nie stara się ciągnąć korzyści z głupoty drugiego” (Cicero, De officiis, III, 17; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

nemine reclamante (łac.) — bez niczyjego sprzeciwu (zwrot sądowy). [przypis redakcyjny]

nemine reclamante (łac.) — bez niczyjego sprzeciwu; zwrot używany w relacji woźnego, donoszącego sądowi, że oddanie majętności w posiadanie odbyło się spokojnie, bez niczyjego sprzeciwu. [przypis redakcyjny]

nemini vox deneganda (łac.) — nikomu nie należy odmawiać głosu. [przypis edytorski]

Nemo ante obitum beatus est (łac.) — Nikt nie jest szczęśliwy przed śmiercią. [przypis tłumacza]

nemo causa sui (łac.) — nikt nie jest swoją przyczyną. [przypis edytorski]

Nemo (…) certior (łac.) — „Niech nikt nie myśli, że jest dalej grobu, ani że jutra pewniej doczeka niż bliźni” (Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 91; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

nemo, Domine (łac.) — nikt, Panie. [przypis edytorski]

nemo est contemnendus, in quo aliqua virtutis signiftcatio apparet (łac.) — nikogo lekceważyć nie należy, w kim dostrzec można jakikolwiek ślad cnoty. [przypis redakcyjny]

Nemo facit virtutem in nomine meo et cito possit de me male loqui (łac.) — Mk 10, 39: „Nikt nie jest co by czynił cuda w imieniu moim, aby mógł snadnie źle mówić o mnie. [przypis tłumacza]

Nemo me impune lacessit (łac.) — nikt mnie nie obrazi bezkarnie. [przypis redakcyjny]

Nemo novit Patrem nisi Fillus, et cui voluerit Filius revelare. (łac.) — Mt 11, 27: „Nikt nie zna Ojca jak tylko Syn, i ten, któremu Syn zechciał objawić”. [przypis tłumacza]

Nemo potest facere signa que tu facis nisi Deus (łac.) — „Co za znak czynisz, iżbyśmy widzieli i uwierzyli ci?” — „Nie powiadają: Jaką naukę głosisz?” (J 6, 30). „Nikt nie może czynić znaków, które ty czynisz, jeno Bóg” (J 3, 2). [przypis tłumacza]

nemo profeta (łac.) — nikt (nie jest) prorokiem. [przypis edytorski]