Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji współczesnych autorek i autorów wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur.
Footnotes
By first letter: all | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
By type: all | author's footnotes | Wolne Lektury editorial footnotes | source editorial footnotes | translator's footnotes
By qualifier: all | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | dawne | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | potocznie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński
By language: all | français | Deutsch | lietuvių | polski
3287 footnotes found
junakeria — negatywnie o zbytecznie wzbudzanej waleczności, odwadze, skłonności do zwady, ryzyka i bijatyki. [przypis edytorski]
junakieria — śmiałość, zadziorność; por. junak: odważny, młody mężczyzna. [przypis edytorski]
junakieria — śmiałość, zadziorność; por. junak: odważny, młody mężczyzna [przypis redakcyjny]
junak — młody i odważny mężczyzna. [przypis edytorski]
junak — młody, odważny mężczyzna. [przypis edytorski]
junak — odważny młodzieniec. [przypis edytorski]
junak — odważny młodzieniec, zuch, śmiałek. [przypis edytorski]
junak — śmiałek, odważny chłopak. [przypis edytorski]
junak — śmiałek, zuch. [przypis edytorski]
junak — zuch, śmiałek. [przypis edytorski]
jungas — belaisvė. [przypis edytorski]
jungas — našta. [przypis edytorski]
Jung, Carl Gustav (1875–1961) — psychiatra szwajcarski, współtwórca „psychologii głębi”, w polemice z koncepcją psychoanalizy Freuda stworzył teorię tzw. psychologii analitycznej. [przypis edytorski]
Jungfrau… mgławy włos swój czesze — nazwa szczytu znaczy: Młoda Kobieta; góra uosobiona jest tutaj właśnie jako rozczesująca swe włosy z mgieł kobieca piękność. Był to obiegowy motyw w romantyzmie. [przypis edytorski]
Jungfrau (niem.) — szczyt w Alpach Szwajcarskich; dosł. panna. [przypis edytorski]
Jung, Karl Gustav 1875–1961) — szwajcarski psycholog i psychiatra, na początku XX w. uczeń Freuda, potem twórca własnych koncepcji psychologicznych. Jeden z twórców psychologii głębi, zakładał m. in. istnienie kolektywnej podświadomości, zawierającej wspólne dla wszystkich ludzi archetypy. [przypis edytorski]
Jung-Stilling, właśc. Jung, Johann Heinrich (1740–1817) — pisarz niem., profesor nauk ekonomicznych. [przypis edytorski]
Jung — własc. Young, Edward (1681–1765), poeta angielski, autor poematów białym wierszem Night-Thoughts, opisujących rozważania na temat życia, śmierci i nieśmiertelności. [przypis edytorski]
juniec — buhaj. [przypis redakcyjny]
junji — czerwca. [przypis edytorski]
Junkers — tu: samolot niemieckiej firmy założonej przez inżyniera Hugona Junkersa (1859–1935). [przypis edytorski]
junkier — pruski wielki właściciel ziemski; junkrzy byli przeciwnikami liberalizmu i często zostawali oficerami w armii. [przypis edytorski]
junkier — pruski właściciel ziemski. [przypis edytorski]
Junona (mit. rzym.) — bogini kobiet, małżeństwa i macierzyństwa, utożsamiana z grecką Herą. [przypis edytorski]
Junona (mit. rzym.) — bogini kobiet, małżeństwa i macierzyństwa, utożsamiana z gr. Herą. [przypis edytorski]
Junona (mit. rzym.) — bogini kobiet, małżeństwa i macierzyństwa, żona Jowisza. [przypis edytorski]
Junona (mit. rzym.) —bogini kobiet, małżeństwa i macierzyństwa, żona Jowisza. [przypis edytorski]
Junona (mit. rzym.) — bogini, małżonka Jowisza. [przypis edytorski]
Junona — najbardziej czczona bogini rzymska, władczyni niebios, siostra i żona Jowisza. Rzeźba starożytna przedstawiała ją jako pełną majestatu kobietę. [przypis redakcyjny]
Junon, dévorée par la jalousie, épiait Jupiter (fr.) — Junona, pochłonięta zazdrością, śledziła Jowisza. [przypis edytorski]
Junonia — wg geografii Pliniusza jedna z Wysp Szczęśliwych (Wysp Kanaryjskich na Atlantyku), zapewne La Palma. [przypis edytorski]
Junonie — w rękopisie dla rymu Junanie. [przypis redakcyjny]
Juno, porzuć (…) zwątpiła — fragment początkowy (w. 1–6) stanowi nawiązanie do mitologicznego sądu Parysa: stanęły doń trzy boginie, Juno, Pallas i Wenus („Erycyna”), a zwyciężczynią została Wenus, która tutaj musi uznać zwycięstwo piękniejszej od siebie i przekazać jej symbol swego pierwszeństwa. [przypis redakcyjny]
junosza — młodzieniec. [przypis edytorski]
junosza (reg.) — młodzieniec. [przypis edytorski]
Juno ze swoim księciem — Kościół i papież. [przypis tłumacza]
junta (hiszp.) — rada. [przypis edytorski]
junta (hiszp.) — związek, rada; dziś najczęściej: sprawująca władzę rada złożona z wojskowych. [przypis edytorski]
juojaus — jo. [przypis edytorski]
jupa (lenk., vok.) — sijonas. [przypis edytorski]
jupa — suknelė. [przypis edytorski]
jupelė — sijonas. [przypis edytorski]
jupica — prawdopodobnie żartobliwe określenie chałatu (od fr. jupe — spódnica). [przypis edytorski]
Jupiter a. Jowisz (mit. rzym.) — bóg nieba i burzy, władający piorunami, najważniejszy z rzymskich bogów, odpowiednik gr. Zeusa. [przypis edytorski]
Jupiter a. Jowisz (mit. rzym.) — najważniejszy bóg rzymskiego panteonu, odpowiednik gr. Zeusa. [przypis edytorski]
Jupiter a. Jowisz (mit. rzym.) — najważniejszy z rzymskich bogów, odpowiednik gr. Zeusa. [przypis edytorski]
Jupiter Mansuetus (łac.) — Jowisz Łagodny (a. obłaskawiony). [przypis edytorski]
Jupiter (mit. rzym.) — bóg nieba i burzy, władający piorunami, najważniejszy z rzymskich bogów, odpowiednik gr. Zeusa. [przypis edytorski]
Jupiter (mit. rzym.) — Jowisz, odpowiednik Zeusa, najważniejszego boga gr. panteonu (w całym tekście dramatu bogowie greccy są niekiedy zastępowani rzymskimi odpowiednikami). [przypis edytorski]
Jupiter (mit. rzym.) — najwyższy z bogów, którego atrybutem był piorun, odpowiednik gr. Zeusa. [przypis edytorski]
Jupiter tonans (łac., mit. rzym.) — Grzmiący Jowisz; Jowisz to najwyższy z bogów rzymskiego panteonu, pan nieba, grzmotu i gromu. Jego atrybutem był piorun, z tego powodu czczono go pod imieniem Iupiter Fulgur (Ciskający błyskawicę) i Iupiter Tonans (Grzmiący). [przypis edytorski]
jupka (z arab. przez niem.) — krótka suknia spodnia, rodzaj kurtki. [przypis redakcyjny]
Juppiter tonans (łac.) — Jowisz grzmiący. [przypis edytorski]
jura (geol.) — środkowy okres ery mezozoicznej, ok. 201–145 mln lat temu. [przypis edytorski]
jurament (…) (łac.) — gotowi przyjąć pana wraz ze złotem, wystawiając na targ przedajną wymowę, uprawiając korsarstwo na głębi wolności polskiej. Przeklęta żądzo złota, do czegóż nie zmuszasz serc śmiertelnych! [przypis redakcyjny]
jurament — przysięga. [przypis redakcyjny]
juramenty (z łac.) — prawa, zasady. [przypis edytorski]
jurat — członek rady miejskiej w niektórych miastach płd. Francji. [przypis edytorski]
jurgielt (daw.) — wynagodzenie wojskowych, zwł. wyższych stopniem. [przypis edytorski]
jurgielt — niem. Jahrgeld; rodzaj jednorazowej wypłaty dawanej w zamian za pomoc, forma korupcji; wyraz o zabarwieniu pejoratywnym. [przypis edytorski]
jurgieltnik — żołnierz najemny. [przypis edytorski]
jurgieltnik (z niem. Jahrgeld: coroczna wypłata) — obcy, najemny oficer lub urzędnik; tu: żołnierz, służący dla pieniędzy. [przypis edytorski]
jurgieltnik (z niem. Jahrgeld: coroczna wypłata) — oficer czy urzędnik opłacany przez obce państwo lub korumpowany przez kogoś innego stałą pensją; tu: sprzedawczyk. [przypis edytorski]
jurgieltnik (z niem. Jahrgeld: coroczna wypłata) — oficer lub urzędnik opłacany przez obce państwo (lub korumpowany przez kogoś innego stałą pensją); tu: żołnierz bez honoru, służący tylko dla pieniędzy. [przypis edytorski]
jurgieltnik (z niem. Jahrgeld: coroczna wypłata) — oficer lub urzędnik opłacany przez obce państwo (lub korumpowany przez kogoś innego stałą pensją). [przypis edytorski]
jurgieltnik (z niem. Jahrgeld: coroczna wypłata) — oficer lub urzędnik opłacany przez obce państwo lub korumpowany przez kogoś innego stałą pensją; najemnik; sprzedawczyk. [przypis edytorski]
jurgieltnik (z niem. Jahrgeld: coroczna wypłata) — tu: najemnik (w innych przypadkach: urzędnik skorumpowany przez obce państwo). [przypis edytorski]
jurgieltnik (z niem. Jahrgeld: coroczna wypłata) — urzędnik opłacany przez obce państwo lub korumpowany przez kogoś innego stałą pensją. [przypis redakcyjny]
Jurgieltowi — płatni, pozostający na żołdzie. [przypis redakcyjny]
jurgielt (z niem. Jahrgeld: coroczna wypłata) — pieniądze, płacone przez władcę oficerowi lub urzędnikowi pełniącemu służbę u jego sąsiada; korupcja, mająca na celu zapewnienie sobie poparcia lub informacji. [przypis edytorski]
jurgielt (z niem. Jahrgeld: pensja roczna) — żołd. [przypis edytorski]
jurgielt (z niem.) — pensja. [przypis edytorski]
jurgielt (z niem.) — żołd. [przypis edytorski]
Jurgowska karczma — inspiracją do napisania tego wiersza miała być karczma w miejscowości Jurgów koło Bukowiny Tatrzańskiej. [przypis edytorski]
Jurij — dziś popr. forma C.: Jurii. [przypis edytorski]
juris regii in ducali Prussia (łac.) — prawa królewskiego w Prusach książęcych. [przypis redakcyjny]
juristas — teisininkas. [przypis edytorski]
Jurja — dziś popr. pisownia: Juria. [przypis edytorski]
jur — jurysta (daw.): prawnik. [przypis edytorski]
Jurkiewicz, Janina Anna, z domu Podgórska (1880–1961) — pierwsza polska adwokatka, córka notariusza; w 1908 jako pierwsza w Imperium Rosyjskim przyjęta w poczet pomocników adwokatów przysięgłych. [przypis edytorski]
jurny (gw., daw.) — namiętny, zapędny. [przypis autorski]
jurny — pełen temperamentu, żywotności. [przypis edytorski]
jurny — pełen temperamentu, żywotny, zmysłowy, namiętny. [przypis edytorski]
jurodiwyj (ros.) — opętany, obłąkany, posiadający rzekomo dar proroczy. [przypis redakcyjny]
jurodiwyj (ros.) — szaleniec Chrystusowy, jeden ze wzorców świętości dawnej Rosji: wędrowny asceta religijny pod pozorami głupoty i szaleństwa skrywający mądrość i świętość, mający zdolności prorocze. [przypis edytorski]
jurta — namiot z wojłoków. [przypis autorski]
jurydyka a. jurydyki (łac. iuridicus: prawny) — osada obok miasta królewskiego, rzadziej enklawa na gruntach miejskich, nie podlegająca władzom miejskim i miejskiemu sądownictwu. [przypis edytorski]
jurydyka (z łac.) — enklawa wyjęta spod prawa miejskiego; jurydykami były tereny położone pod miastem lub w jego obrębie, należące do szlachty a. duchowieństwa. [przypis edytorski]
Jury — po polsku Sąd przysięgłych. [przypis autorski]
jurysdykcja — prawo do rozstrzygania sporu. [przypis edytorski]
jurysdykcja — prawo sądzenia spraw określonego typu bądź zdarzających się na określonym terytorium. [przypis edytorski]
jurysdykcja — tu: władza. [przypis edytorski]
jurysprudencja — prawoznawstwo, doktryna prawa. [przypis edytorski]
jurysprudencja — prawoznawstwo. [przypis edytorski]
jurysta — człowiek znający prawo. [przypis edytorski]
jurysta (daw.) — prawnik. [przypis edytorski]
jurysta (daw.) — prawnik. [przypis redakcyjny]
jurysta (daw., z łac.) — prawnik. [przypis edytorski]
jurysta — prawnik. [przypis edytorski]
jurysta (z łac.) — daw. uczony biegły w prawie, prawnik. [przypis edytorski]
Loading