Form: Liryka,
motif: Wygnanie

Liryka X

Wygnanie X

I oto zwiędnie tu i zginie,
A do swej ziemi nie odpłynie…
Skrzydłami wichru raz...
↓ Expand fragment ↓
I oto zwiędnie tu i zginie,
A do swej ziemi nie odpłynie…
Skrzydłami wichru raz strącona
Na tej słonecznej plaży skona,
Od ojczystego drzewa z dala,
Gdzie ją zaniosła morska fala…
Czasem, jak gałęź taką — duszę,
Zwichniętą w losów zawierusze,
Wicher na smutku rzuca morze,
Gdzie dla niej szczęścia gasną zorze
I gdzie, powoli schodząc, blada,
Wieczna ponad nią noc zapada…
↑ Hide fragment ↑
Zdzisław Dębicki, Nad morzem
A ja, wygnaniec z Raju, tułacz nieszczęśliwy,
zesłany, aby konać, na te ziemskie niwy,
i...
↓ Expand fragment ↓
A ja, wygnaniec z Raju, tułacz nieszczęśliwy,
zesłany, aby konać, na te ziemskie niwy,
i patrzeć, jak pod złomem niebotycznej grani
usiadła matka Śmierci, Ewa jasnowłosa,
pieszcząca węża Grzechu, posyłam w niebiosa,
opadłe nad wieczności tajemniczym mrokiem,
to moje wiekuiste, nieprzebrzmiałe: Amen!
Amen!
W umarłych bytów milczeniu głębokiem
słychać jedynie Amen, moje straszne Amen.
O Boże miłosierny, zmiłuj się nad nami!
Kyrie elejson!
Przede mną przepaść, zrodzona przez winę,
przez grzech Twój, Boże!… Ginę! ginę! ginę!
Amen.
A cóż powstanie ponad nicościami,
gdzie ongi były światy
i Ja, w chęć życia bogaty,
a dziś w umarłych postawiony rzędzie?
Niech nic nie będzie!
Amen!
Bo cóż być może, jeślim ja zaginął?…
Na wszystko mrok nicości nieprzebyty spłynął —
↑ Hide fragment ↑
Jan Kasprowicz, Hymny, Dies Irae
Czemu mnie ścigasz?
Gdzież Twoja święta, uwielbiana miłość?
Ni jednej chwilki wytchnienia!…
Widzę Cię w...
↓ Expand fragment ↓
Czemu mnie ścigasz?
Gdzież Twoja święta, uwielbiana miłość?
Ni jednej chwilki wytchnienia!…
Widzę Cię w słońcu!
W chmurach Cię widzę —
we wszystkim, czego się dotknę, —
we wszystkim,
na czym źrenice me spoczną,
jeśli się kiedy, idąc straszną drogą,
na tę nadludzką zdobędę odwagę,
by podnieść głowę do góry
ach! i zmęczonej uchylić powieki,
na której ciąży
ten ciężar wstydu…
A czyż ja darmo, o dziewczyno,
będę dziś pukał w twoje wrota?
Pokaż–że mi się w okieneczku,
wszak potaniała dzisiaj cnota!…
Hi hi hi hi hi!!!
Mówisz, żem rudy? Zamknij oczy,
garścią srebrników gust ci zmienię:
rudy nie rudy, byle tylko — — —
A! znak od tego powroza!?
Hi hi hi hi hi!!!
Czart to się wczoraj rzucił mi na szyję
i tak mnie słodko połechtał,
aż mi ta krwawa wystąpiła pręga…
↑ Hide fragment ↑
Jan Kasprowicz, Hymny, Judasz
Podniosłem głowę
i wpółwyżartemi oczyma
od żrących kurzów i wstydów,
od deszczów, błyskawic i gromów...
↓ Expand fragment ↓
Podniosłem głowę
i wpółwyżartemi oczyma
od żrących kurzów i wstydów,
od deszczów, błyskawic i gromów
ach! i od żalów i płaczów
i od mej całej, czelnej zbrodniczości,
spojrzałem w stronę zachodu.
I oto w krwawych oblaskach,
na miejscu kuli słonecznej,
spostrzegłem przymknięte powieki.
A z pod tych powiek
dwie ciche, głębokie źrenice
z nieopisanym gubiły się smutkiem
w głębiach sinawych mgieł,
wypełniających przepaść
pomiędzy niebem a ziemią
i swoim gestem obrzeżem
dotykających łanu,
przez moje nędzne skażonego stopy.
I mgły się kłębić poczęły
i wrzeć z taką mocą i syczeć,
jak gdyby ten, co mnie stworzył
i na tę hańbę przeznaczył,
wziął w swoje garście wszystkie głębie mórz
i gdzieś w bezmierne rzucił je ognisko,
w lej przeolbrzymi połączonych razem
wszystkich wulkanów, jakie są w wszechświecie
na milionach milionów gwiazd…
Ach! a to wrzenie i ten syk potworny
szedł z taką siłą na me biedne uszy,
żem nic nie słyszał, tylko: Judasz! Judasz!
Kłamca i zdrajca
i uwodziciel —
Judasz!…
Gdzież mi uciekać?
Gdzież znaleźć bezpieczny schron?
↑ Hide fragment ↑
Jan Kasprowicz, Hymny, Judasz
Wygnał mnie w śnieżną pustynię —
jakaś nieziemska szaruga!
wicher mi garbi plecy,
że prawie ziemi...
↓ Expand fragment ↓
Wygnał mnie w śnieżną pustynię —
jakaś nieziemska szaruga!
wicher mi garbi plecy,
że prawie ziemi dotykam tą brodą!
Ha! na czworakach
jak zwierz! —
I tyś jest zwierzem i ja jestem zwierzem —
wszyscy my, bracie, zwierzęta!
Co? może Jemu będziemy urągać
za tę zwierzęcą naturę?
Hej! Panie Chryste!
ja i ten brat mój —
Po piersi zapadam w śnieg!
Coraz to większe zaspy!
Ława mi sięga po szyję —
dławi mnie! dusi! — ginę! —
Zelżyj, o Panie, zelżyj!…
Dłoń mi podajesz, o Chryste?!
Nie chcę! nie chcę!
↑ Hide fragment ↑
Jan Kasprowicz, Hymny, Judasz
Coś ty Italii zrobił, Alighieri,
Że ci dwa groby stawi lud nieszczery,
Wygnawszy pierwej?
Cyprian Kamil Norwid, Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie
Dziś nad braci grobem
Kruk wykrzywia dziobem,
A kochanek Zosi
Obcych o chleb prosi.
Wincenty Pol, Piękna jak jagoda
Wrócił znów dziadek do swej babuni.
Dwór zniknął, stoją carskie komnaty.
W komnatach widzi swoją...
↓ Expand fragment ↓
Wrócił znów dziadek do swej babuni.
Dwór zniknął, stoją carskie komnaty.
W komnatach widzi swoją staruszkę —
Siedzi za stołem jako caryca,
Szlachta, bojarzy jej nadskakują,
Zamorskie trunki leją jej strugą;
A ta zajada tłoczone pierniki;
Jej straż w milczeniu stoi półkolem,
Lśnią w gotowości groźne toporki.
Widzi to stary i jak się zlęknie!
Do nóg upada swojej babuni
I woła: «Witaj, moja wszechwładna!
Teraz masz, duszko, naprawdę wszystko».
Lecz nie spojrzała na niego babcia,
Kazała tylko precz go przepędzić.
Podbiegła szlachta, za nią bojarzy,
Dziadka obili, potem pognali.
Na końcu jeszcze straż go dopadła,
Na szczapy omal nie porąbali.
Carscy poddani śmieli się nad nim:
«Słusznie dostałeś, ty stary głupcze!
Będziesz pamiętał do końca życia:
To nie są progi na chłopskie nogi».
↑ Hide fragment ↑
Aleksander Puszkin, Bajka o rybaku i rybce
Przyszli wygnańcy na Ziemię Sybirską, i obrawszy miejsce szerokie, zbudowali dom drewniany, aby zamieszkać razem...
↓ Expand fragment ↓
Przyszli wygnańcy na Ziemię Sybirską, i obrawszy miejsce szerokie, zbudowali dom drewniany, aby zamieszkać razem w zgodzie i w miłości braterskiéj; było zaś ich około tysiąca ludzi z różnego stanu.
A rząd dostarczył im niewiast, aby się żenili, albowiem dekret mówił, że posłani są na zaludnienie.
Przez jakiś czas był pomiędzy nimi wielki porządek i wielki smutek, albowiem nie mogli zapomnieć, że są wygnańcami i że już nie zobaczą ojczyzny; chyba Bóg zechce…
A gdy już zbudowali dom i każdy się zajął swoją pracą, oprócz ludzi, którzy chcieli, aby je nazywano mądrymi i zostawali w bezczynności, mówiąc: oto myślimy o zbawieniu ojczyzny, ujrzeli raz wielką gromadę ptaków czarnych, lecącą z północy.
Za ptakami zaś ukazał się obóz, jakoby i tabor, i sanie zaprzężone psami, i trzoda renów z gałęzistymi rogami, i ludzie na łyżwach niosący oszczepy; był to cały Lud Sybirski.
↑ Hide fragment ↑
Juliusz Słowacki, Anhelli
Rozpatrzywszy się Szaman w sercach owéj zgrai wygnańców, rzekł sam w sobie: zaprawdę, nie znalazłem...
↓ Expand fragment ↓
Rozpatrzywszy się Szaman w sercach owéj zgrai wygnańców, rzekł sam w sobie: zaprawdę, nie znalazłem tu, czegom szukał, oto serca ich słabe są i dadzą się podbić smutkowi.
Dobrzy byliby z nich ludzie w szczęściu, ale je nędza przemieni w ludzi złych i szkodliwych. Co uczyniłeś, Boże!
Azaż każdemu kwiatowi nie dajesz dokwitać tam, gdzie mu jest ziemia i życie właściwe? Dlaczegóż ci ludzie mają ginąć?
↑ Hide fragment ↑
Juliusz Słowacki, Anhelli

Form: Liryka

No description.

Motif: Wygnanie

Nierzadko spotykamy się z nawiązaniem do sytuacji banicji — niekiedy dosłownego wypędzenia z kraju (ta dotyczy emigrantów, zesłańców itp.), innym razem chodzi o wykluczenie ze społeczności ludzkiej w ogóle (w taki sposób kreśli portret Judasza Kasprowicz w swych Hymnach).

Form: Liryka,motif: Wygnanie

Form: Liryka

Motif: Wygnanie

Form: Liryka,
motif: Wygnanie