Form: Liryka,
genre: Hymn,
motif: Słońce

Najważniejsi twórcy

Pindar, Simonides z Keos, Safona, Hilary z Poitiers, Prudencjusz, św. Ambroży, św. Tomasz z Akwinu, F. Hōlderlin, Novalis, V. Hugo, W. Whitman; J. Kochanowski, A. Mickiewicz, J. Słowacki, J. Kasprowicz

Uroczyste, utrzymane w podniosłym tonie pieśni sławiące bogów i bohaterów (pokrewne gatunki to pean, dytyramb, a także biblijne psalmy oraz indyjskie Wedy). Za najdawniejsze uważa się tzw. Hymny homeryckie (VII-V w. p.n.e.). W średniowieczu bujnie rozwijała się twórczość hymniczna związana z liturgią (Te Deum, Stabat Mater, Veni Creator, Dies irae) i kanonizacjami poszczególnych świętych. W Polsce powstało ok. 50 hymnów, gł. na Śląsku i w Krakowie. Najsłynniejszy to Gaude Mater Polonia przypisany Wincentemu z Kielc. W XV w. pojawiały się polskie przekłady hymnów łacińskich. W renesansie pisano hymny nawiązujące do starożytnych greckich wzorów. Od romantyzmu hymn przekształcił się w patetyczny utwór liryczny o swobodnej formie i tematyce etycznej, egzystencjalnej, czy filozoficznej.

• autor: Karolina Moczulska

Prymarną jego cechą jest siła życiodajna — z tego powodu słońce było niegdyś bogiem' (np. w Europie starożytnym). Rozprasza ciemności, przynosząc nadzieję; wydobywa rzeczy na światło dzienne (a więc też wyjaśnia, odkrywa tajemnice). W chrześcijaństwie powiązane zostało z Bogiem Ojcem, a także jego synem, Chrystusem — jako tym, który przynosi prawdę i wyjaśnia ludziom zamiary boskie. Motywem tym zaznaczamy również fragmenty mówiące o słońcu w znaczeniu dosłownym, jako o jednej z gwiazd, opisujące zjawiska związane z wschodami i zachodami słońca — ale też zaćmieniami słońca (którym zwykle przypisywano rolę omenu, złowieszczego znaku, jak pokazał to np. Prus w Faraonie).