Autor nieznany
Dzieje Tristana i Izoldy
Owóż słuchajcie nowej przygody. W porze gdy przeciągał orszak królewski, tam na drodze, gdzie Gorwenal...
Owóż słuchajcie nowej przygody. W porze gdy przeciągał orszak królewski, tam na drodze, gdzie Gorwenal...
Oliwier czuje, że jest ugodzony na śmierć. Trzyma Hauteclaire, swój miecz z błękitnej stali, uderza...
Pani Ewelina dumała o swej niedoli. Nie przesadzała bynajmniej myśląc, że jest bardzo nieszczęśliwą. Istotnie...
Powoli, leniwie usiadł przed lusterkiem i do robienia toalety swej przybierać się zaczął. Justyna prędko...
W tym domu czy w tym pałacu pani Andrzejowa urodziła się, wzrosła i spędziła całe...
Przed głębokim fotelem u okna wielki, głęboki kosz pełen był płócien i wełnianych materii, których...
Pani Andrzejowa siedziała na tym samym co przed kilku godzinami fotelu, ale nie nad robotą...
Popiłem kilka łyków i nagle, niby potrącony przez walcującą tuż koło nas parę, wylałem całą...
— Ona? Nie spojrzała nawet na brunatne strugi, szpecące tak ohydnie biel jej sukni, która, o...
Na wsi ubóstwiano panią de Marsantes dla jej dobroczynności, ale zwłaszcza dlatego, że czystość jej...
Dama, lub inaczej: kobieta z towarzystwa była często portretowana w naszej literaturze, poczynając od Krasickiego i Niemcewicza, przez Mickiewicza i pozostałych romantyków, aż po Prusa i Orzeszkową. Fakt bycia damą wyznaczany był przez szereg zakazów i nakazów dotyczących zachowania, używanego słownictwa (też: swobodnego posługiwania się francuszczyzną), zakresu zainteresowań, jakie dama może mieć oraz czynności, jakie może wykonywać, a w końcu ubioru i sprzętów, które powinny stanowić jej ,,oprawę". W literaturze znajdziemy wiele portretów dam, przy czym wśród autorów naszych lektur w przedstawieniach dam dominuje ton satyryczny, prześmiewczy i demaskatorski (przy czym główny aspekt zdaje się padać na stronę materialną — tak w Żonie modnej, jak w Lalce). Dość częste jest też charakteryzowanie damy jako obcej; wzorca osobowego damy nie da się bowiem zaliczyć do zestawu postaw przewidzianych dla kobiet, a promowanych przez polską literaturę narodową, patriotyczną (w tej optyce dama jest zbyt ,,kosmopolityczna" i swymi działaniami nie przyczynia się do zachowania substancji narodowej). Tematyka związana z postacią damy łączy z ogólnym bardzo motywem kobiety oraz z motywami, których nazwa ma końcówkę męską, ale w naszym zamierzeniu wiążą się one przede wszystkim z pozycją i funkcją społeczną: szlachcic, dworzanin. Wreszcie należy też wspomnieć o tradycyjnym w literaturze trubadurów towarzyszu damy: rycerzu.