Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji współczesnych autorek i autorów wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur.
- Artykuł (2)
- Baśń (1)
- Dramat romantyczny (3)
- Dramat szekspirowski (3)
- Epopeja (2)
- Epos (1)
- Epos rycerski (1)
- Esej (4)
- Felieton (3)
- Humoreska (1)
- Komedia (3)
- List (2)
- Nowela (3)
- Opowiadanie (3)
- Poemat (1)
- Powieść (60)
- Powieść epistolarna (1)
- Powieść poetycka (1)
- Reportaż podróżniczy (1)
- Tragedia (6)
- Wiersz (2)
- Wiersz sylabotoniczny (1)
- Other:
- Aforyzm
- Akt prawny
- Anakreontyk
- Artykuł naukowy
- Bajka
- Bajka ludowa
- Ballada
- Dedykacja
- Dialog
- Dramat
- Dramat antyczny
- Dramat historyczny
- Dramat niesceniczny
- Dramat poetycki
- Dramat wierszowany
- Dramat współczesny
- Dziennik
- Epigramat
- Epos satyryczny
- Erotyk
- Farsa
- Fraszka
- Gawęda
- Gawęda szlachecka
- Hymn
- Idylla
- Kronika
- Lament
- Legenda
- Manifest
- Melodramat
- Motto
- Oda
- Odczyt
- Odezwa
- Pamiętnik
- Pieśń
- Poemat alegoryczny
- Poemat dygresyjny
- Poemat heroikomiczny
- Poemat prozą
- Pogadanka
- Poradnik
- Powiastka filozoficzna
- Praca naukowa
- Proza poetycka
- Przypowieść
- Psalm
- Publicystyka
- Rozprawa
- Rozprawa polityczna
- Satyra
- Sielanka
- Sonet
- Tragifarsa
- Traktat
- Tren
- Dama X
- Artysta (1)
- Bieda (2)
- Bóg (1)
- Bogactwo (3)
- Bogini (1)
- Bohaterstwo (1)
- Chłop (1)
- Choroba (1)
- Ciało (1)
- Cierpienie (1)
- Cnota (1)
- Czary (1)
- Dobro (1)
- Duma (1)
- Dworzanin (2)
- Dziecko (1)
- Flirt (2)
- Gość (1)
- Gospodyni (2)
- Grób (1)
- Grzeczność (4)
- Gwiazda (1)
- Honor (1)
- Imię (1)
- Klejnot (1)
- Kobieta (13)
- Kobieta "upadła" (1)
- Kochanek (3)
- Kochanek romantyczny (5)
- Kondycja ludzka (1)
- Krew (1)
- Król (1)
- Ksiądz (1)
- Książka (1)
- Kwiaty (1)
- Lekarz (1)
- Literat (1)
- Lud (1)
- Mądrość (1)
- Mąż (2)
- Małżeństwo (2)
- Marzenie (3)
- Maska (1)
- Mężczyzna (5)
- Miłość (7)
- Miłość niespełniona (1)
- Miłość platoniczna (2)
- Miłość romantyczna (1)
- Miłość silniejsza niż śmierć (1)
- Moda (1)
- Muzyka (1)
- Nuda (1)
- Obcy (1)
- Obowiązek (3)
- Obyczaje (8)
- Ojczyzna (1)
- Opieka (2)
- Pamięć (1)
- Pan (3)
- Pieniądz (2)
- Pies (2)
- Pogarda (2)
- Pojedynek (5)
- Pokuta (2)
- Poświęcenie (1)
- Pozory (1)
- Pozycja społeczna (7)
- Praca (2)
- Przebranie (1)
- Przyjaźń (1)
- Ptak (1)
- Pycha (1)
- Religia (1)
- Robotnik (1)
- Rycerz (32)
- Śmiech (1)
- Śmierć (1)
- Salon (1)
- Samotnik (1)
- Serce (2)
- Sługa (7)
- Strój (2)
- Szaleństwo (1)
- Szlachcic (1)
- Teatr (1)
- Uroda (5)
- Walka (2)
- Wdowa (1)
- Wiadomość (1)
- Wolność (1)
- Wygnanie (1)
- Wzrok (1)
- Żona (3)
- Zabawa (2)
- Zazdrość (1)
- Zdrowie (2)
Motif: Dama
Dama, lub inaczej: kobieta z towarzystwa była często portretowana w naszej literaturze, poczynając od Krasickiego i Niemcewicza, przez Mickiewicza i pozostałych romantyków, aż po Prusa i Orzeszkową. Fakt bycia damą wyznaczany był przez szereg zakazów i nakazów dotyczących zachowania, używanego słownictwa (też: swobodnego posługiwania się francuszczyzną), zakresu zainteresowań, jakie dama może mieć oraz czynności, jakie może wykonywać, a w końcu ubioru i sprzętów, które powinny stanowić jej ,,oprawę". W literaturze znajdziemy wiele portretów dam, przy czym wśród autorów naszych lektur w przedstawieniach dam dominuje ton satyryczny, prześmiewczy i demaskatorski (przy czym główny aspekt zdaje się padać na stronę materialną — tak w Żonie modnej, jak w Lalce). Dość częste jest też charakteryzowanie damy jako obcej; wzorca osobowego damy nie da się bowiem zaliczyć do zestawu postaw przewidzianych dla kobiet, a promowanych przez polską literaturę narodową, patriotyczną (w tej optyce dama jest zbyt ,,kosmopolityczna" i swymi działaniami nie przyczynia się do zachowania substancji narodowej). Tematyka związana z postacią damy łączy z ogólnym bardzo motywem kobiety oraz z motywami, których nazwa ma końcówkę męską, ale w naszym zamierzeniu wiążą się one przede wszystkim z pozycją i funkcją społeczną: szlachcic, dworzanin. Wreszcie należy też wspomnieć o tradycyjnym w literaturze trubadurów towarzyszu damy: rycerzu.