Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 449 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Eliza Orzeszkowa, List do kobiet niemieckich i O Polce — Francuzom

Pobieranie e-booka

Wybierz wersję dla siebie:

.pdf

Jeśli planujesz wydruk albo lekturę na urządzeniu mobilnym bez dodatkowych aplikacji.

.epub

Uniwersalny format e-booków, obsługiwany przez większość czytników sprzętowych i aplikacji na urządzenia mobilne.

.mobi

Natywny format dla czytnika Amazon Kindle.

Dwa teksty Elizy Orzeszkowej (1841–1910), będące skrótową wykładnią poglądów pisarki na temat sytuacji kobiet w Polsce i w Europie, zawierające także zarys historii ich roli w społeczeństwach.

Pierwszy tekst, List otwarty do kobiet niemieckich, powstał w odpowiedzi na otrzymaną od kobiet niemieckich korespondencję i został opublikowany jako przedmowa tłumaczenia jednego z dzieł Orzeszkowej; propagował równouprawnienie kobiet na wszelkich polach, w tym w pracy i w edukacji. Drugi zaś, skierowany do Francuzów, poruszający w swej treści podobne kwestie, jest szczególnie interesujący — autorka żongluje w nim różnymi gatunkami literackimi, tworząc z jednej strony malownicze obrazki niczym w powieściach, mające przybliżyć zagadnienie emancypacji, z drugiej zaś stosując twarde narzędzia publicystyki.

Ta książka jest dostępna dla tysięcy dzieciaków dzięki darowiznom od osób takich jak Ty!

Dorzuć się!

O autorze

Eliza Orzeszkowa
fot. Jan Mieczkowski (1830-1889), domena publiczna

Eliza Orzeszkowa

Ur.
6 czerwca 1841 r. w Miłkowszczyźnie
Zm.
18 maja 1910 r. w Grodnie
Najważniejsze dzieła:
Nad Niemnem (1888), Cham (1888), Meir Ezofowicz (1878), Gloria victis (1910), Dobra pani (1873), A...B...C... (1873), Niziny (1885), Dziurdziowie (1885)

Polska pisarka nurtu pozytywizmu znana pod nazwiskiem męża, Piotra Orzeszko, nazwisko rodowe: Korwin-Pawłowska. Publikowała pod pseudonimami: E.O., Bąk, Wa-Lit-No, Li...ka, Gabriela, Litwinka. Pierwszymi jej tekstami były powieści tendencyjne (Marta 1873); cele swojej wczesnej twórczości przedstawiła w rozprawach: Kilka uwag nad powieścią (1866) i Listy o literaturze (1873). Drugim etapem pisarskim Orzeszkowej był realizm (Nad Niemnem), oscylujący niekiedy w kierunku naturalizmu (Dziurdziowie). Teoretycznoliterackie opracowanie założeń powieści realistycznej znalazło się w rozprawie O powieściach T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle (1879). Późne utwory noszą cechy prozy modernistycznej (tom Gloria victis). Najsłynniejsza powieść Orzeszkowej, Nad Niemnem, dotyczy tematu tożsamości narodowej, będąc jednocześnie uczczeniem powstania styczniowego, w którym autorka czynnie brała udział. Samo powstanie było bardzo ważną częścią jej życia - w swoim domu ukrywała ostatniego dyktatora tego zrywu narodowego, Romualda Traugutta, osobiście też organizowała zaopatrzenie i pomoc lekarską dla powstańców. Pisarka utrzymywała ścisłe kontakty ze środowiskiem literackim: M. Konopnicka była jej bliską przyjaciółką jeszcze z pensji; ożywiona korespondencja łączyła Orzeszkową z L. Méyetem i Z. Miłkowskim; była związana z tygodnikiem Bluszcz. Nominowana do Nagrody Nobla w 1905 r., przegrała jednak z H. Sienkiewiczem. Twierdziła, że literatura powinna odpowiadać za los społeczeństwa.

  • autor: Bartłomiej Sandomierski