- Ur.
-
15 stycznia 1859
w
Warszawie
- Zm.
-
13 września 1921
w
Warszawie
- Najważniejsze dzieła:
- Nasze drogi i cele. Szkic do programu działalności kobiecej (1897), Stan wykształcenia kobiet w Polsce (1902), Historia ruchu kobiecego (1903), Młodzież żeńska i sprawa kobieca (1906), Wyborcze prawa kobiet (1907), Siostry (dramat psychologiczny (1908).
Nazywana Wodzem, Hetmanką, Sterniczką polska feministka i działaczka społeczna, wydawczyni i publicystka.
Pochodziła z rodziny ziemiańskiej osiadłej w guberni kijowskiej; jej matka, Ewelina z Jastrzębiec-Porczyńskich, która należała do grupy Entuzjastek Narcyzy Żmichowskiej. W 1879 r. Paulina Kuczalska wyszła za mąż za Stanisława Reinschmita, wysokiego urzędnika Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego; mąż zaraził ją chorobą weneryczną, w wyniku której straciła oko. Po rozstaniu z mężem, który przejął opiekę nad ich synem Leonem, w latach 1885--1889 studiowała nauki ścisłe w Genewie i Brukseli. W 1889 r. wraz z Marią Szeligą wzięła udział w międzynarodowym kongresie organizacji kobiecych w Paryżu.
Publicystyką zajęła się już w 1881 r., jej teksty ukazywały się drukiem na łamach ,,Tygodnika Ilustrowanego", ,,Kuriera Warszawskiego", ,,Kuriera Codziennego" i in. Polemizując m.in. z Orzeszkową, którą skądinąd darzyła ogromną czcią, głosiła konieczność wywalczenia praw politycznych kobiet nawet przed odzyskaniem niepodległości Polski, a poświęcanie kwestii kobiecej sprawie narodowej uważała za bezcelowe i szkodliwe.
W 1894 r. przy Towarzystwie Popierania Przemysłu i Handlu stworzyła Delegację Pracy Kobiet mającą za zadanie walkę o pełny dostęp kobiet do cechów rzemieślniczych oraz prowadzenie kursów zawodowych dla kobiet. W 1907 r. założyła Związek Równouprawnienia Kobiet Polskich. Nakładem organizacji publikowano czasopismo ,,Ster" poświęcone tematyce feministycznej (wcześniej wydawane we Lwowie w l. 1895--1897, zaś w Warszawie od 1907 do 1914). Współpracowały z nią najwybitniejsze ówczesne działaczki feministyczne: Janina Baudouin de Courtenay, Justyna Budzińska-Tylicka, Kazimiera Bujwidowa, Maria Dulębianka, Maria Konopnicka, Iza Moszczeńska, Eliza Orzeszkowa, Józefa Sawicka, Cecylia Walewska; w ,,Sterze" publikowali też m.in. Piotr Chmielowski, Stefan Żeromski i Piotr Włast (ur. jako Maria Komornicka).
