Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Oświecenie

Sortuj:

Pamiętnik Oświecenie Jędrzej Kitowicz

Alkohol Ambicja Antysemityzm Bijatyka Błazen Błoto Bogactwo Bohaterstwo Broń Brud Bunt Chłop Chleb Chrystus Chrzest Ciało Cierpienie Czarownica Czary Czas Dama Dar Diabeł Dom Dwór Dworzanin Dźwięk Dzieciństwo Dziecko Dziedzictwo Erotyzm Fałsz Filozof Flirt Głód Głupota Gość Gospodarz Gra Grzeczność Hańba Handel Historia Honor Interes Ironia Jedzenie Kara Karnawał Kat Kłótnia Klejnot Kobieta Kobieta "upadła" Koń Kondycja ludzka Konflikt Konflikt wewnętrzny Korzyść Kradzież Król Krzywda Ksiądz Kuchnia Lato Lekarz Lenistwo Lud Mądrość Mąż Małżeństwo Maska Maszyna Mężczyzna Miasto Mieszczanin Miłosierdzie Milczenie Młodość Moda Modlitwa Muzyka Narodziny Nauka Niewola Obcy Obraz świata Obrzędy Obyczaje Obywatel Ogień Ogród Okrucieństwo Omen Opieka Opinia Pamięć Pan Państwo Pieniądz Pijaństwo Plotka Pobożność Podróż Podstęp Pogarda Pogrzeb Pojedynek Polak Polityka Polowanie Polska Porwanie Pozory Pozycja społeczna Praca Praca organiczna Prawnik Prawo Próżność Proroctwo Prorok Przekupstwo Przemiana Przemoc Przywódca Pycha Religia Rosja Rozstanie Rozum Śmiech Śmierć Święto Sąd Samolubstwo Samotnik Sędzia Seks Słowo Sługa Sprawiedliwość Strój Szkoła Szlachcic Sztuka Taniec Teatr Uczeń Uczta Upadek Uroda Urzędnik Vanitas Walka Walka klas Warszawa Wiara Więzień Wierność Wierzenia Wieś Wina Wino Wiosna Władza Własność Woda Wojna Wojsko Wolność Wróg Żart Żebrak Żołnierz Żona Żyd Zabawa Zabobony Zbrodnia Zdrowie Zima Zwierzęta

O epoce

Oświecenie

Czas
koniec XVII (w Polsce poł. XVIII) — pocz. XIX w.
Najwybitniejsi twórcy
Voltaire, J. J. Rousseau, D. Diderot, D. Defoe, J. Swift, H. Fielding; I. Krasicki, A. Naruszewicz, S. Trembecki
Reprezentatywne gatunki
bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka, powieść, felieton, esej

Okres w kulturze europejskiej pomiędzy barokiem a romantyzmem, którego charakter określił krytycyzm wobec instytucji politycznych i religijnych oraz dotychczasowych przeświadczeń naukowych. W związku z tym fundamentalnym nastawieniem pozostawał racjonalizm i empiryzm (filozofia R. Descartesa, J. Locke'a, F. Bacona). Wierzono, że rzeczywistość można i należy systematycznie poznawać i porządkować — zaczęto tworzyć pierwsze encyklopedie. Za lek na zło w świecie społecznym uważano oświecanie ludzi — kładziono nacisk na edukację i wychowanie, a literaturze, tak jak nauce, stawiano cele dydaktyczne i utylitarne (użytkowe). Znamienny dla epoki jest rozwój prasy i pism ulotnych. Dwa odrębne prądy oświeceniowe to: klasycyzm i sentymentalizm.

  • autor: Marta Modelska