Jan Kasprowicz
Na Wzgórzu Śmierci
Mówię do ludzi wybranych: „Patrzajcie,
Jakim jest świat ten, który Jego wszechmoc,
Sławiona przez was...
Wtedy tamta podniosła laleczki i kręciła nimi przed oczami Ingi i Benjamina, żeby zobaczyli, jakie...
— Widzicie, ta — powiedziała teraz uroczystym tonem. — To sam Bóg Ojciec. To on stworzył ludzi, więc...
Tak mi było, jak żeby mnie kto spod ziemi od razu na światło wywiódł, lub...
Motyw służy do wskazywania w utworach literackich takich wizji wyjaśniających, czym jest rzeczywistość nas otaczająca, jakimi są np. jaskinia Platońska, czy moralitetowy obraz świata jako pola walki sił dobra i zła.